Scandinavie gaat geen brug te ver
mmm
Nederlanders bouwen best
d naar Amsterdams voorbeeld
Kopenhagen straks van alle kanten bereikbaar
Hill.8
De
KOPENHAGEN - Geen
brug te ver, zo is de nieuwe
Oostbrug tussen de Deense
eilanden Seeland en Funen
het beste te omschrijven.
Dankzij deze vaste oeverver-
binding is Kopenhagen sinds
14 juni met de auto te berei
ken. Voorheen kon de Deen
se hoofdstad vanaf het Euro-
pese vasteland slechts per
boot of vliegtuig aangedaan
worden.
n c/A.SYK
Gastvrij
MaasstaD
VAKANTIE
Als Goteborg fel
De haven is nog heel nadrukkelijk aanwezig in de binnenstad van Goteborg. foto Maurice Heijnen
tijd (2000/2001is het Scandinavi-
sche land nog het best te bereiken
per veerboot of vliegtuig, al naar
gelang het reisdoel. Maasstad pak-
te het vliegtuig en koos daarvoor
de lijndienst vanaf Rotterdam Air
port via Hamburg naar de Gote-
borgse luchthaven Landvetter, die
zo'n twintig kilometer buiten de
stad ligt. Vandaar vervoert een air-
portbus toeristen voor ongeveer
een tientje (42 Zweedse Kronen)
naar de havenstad, dwars door het
schitterend groene landschap waar
Zweden bekend om staat. In die
vroege ochtend met de laaghan-
gende zon is het uitzicht vanuit de
bus adembenemend. Het ene mo
ment staan er zoveel bomen dat het
bos nauwelijks meer te zien is,
even later ligt een karakteristiek
houten huis te schitteren aan een
zilverblinkend meer en weer een
bocht verder ontpopt de streek zich
tot een glooiend ruig landschap
waarin alle passagiers ieder mo
ment een van de 1,2 miljoen elan-
den die het gebied rijk is, hopen
waar te nemen. Helaas laten de ty-
pische viervoeters zich niet in de
wilde natuur zien; ze duiken pas op
in de etalage van de lokale slagerij
waar het vlees in alle soorten en
maten verkocht wordt. „Het klinkt
een beetje zielig, maar dat is het
99*21
het licht niet uit
De stad gezien vanaf de brug naar het eiland Hissingen.
Kungsportavenyn, de belangrijkste boulevard
eedse havenstad. Fotc
Het prototype van de eerste Volvo te zien in het Stadsmuseum
van Goteborg. Foto Maurice Heijnen
GOTEBORG - Het is het begin
van de zomer, de langste dag
staat voor de deur en dus staan
de Zweden geduldig in de rij van
de Systembolaget. Bij dit Zweed
se equivalent van de slijterij be-
tekent het dus lang wachten op
een fles drank. De gelaten ma-
nier waarop in dit geval de inwo-
ners van Goteborg hun lot dra-
gen doet enigszins Oost-Euro-
pees aan en staat zeker in schril
contrast met de uitgelaten wijze
waarop ze later dat weekeinde
de Mittsommerafton vieren. Dan
is het feest in de havenstad waar
het licht die nacht nauwelijks
uitgaat, behalve bij enkele Gote-
borgers zelf dan. Maasstad vier-
de het feest mee, maar keek
vooral ook naar de havenstad als
interessante stedentrip.
Het duurt nog een paar jaar, maar
dan is ook Zweden dankzij nieuwe
bruggen/tunnels zonder enorme
omwegendoor het voormalige
Oostblok redelijk eenvoudig te be-
rijden vanuit Nederland. Tot die
Zweedse
niet", vertelt Wim Kuitems, een
Nederlander die veertig jaar gele-
den dankzij de liefde in Zweden te-
recht is gekomen en nu, gepensio-
neerd, als Nederlandstalige gids
werkt voor de lokale VVV. „Er
zijn in dit gebied veel meer elan-
den dan mensen en ze komen als
ze verdwaald zijn soms zelfs ge-
woon de stad in lopen. Het is na-
tuurlijk wel een leuk gezicht maar
het hoort niet, er zijn er teveel en
dus wordt er op ze gejaagd. Bo-
vendien wordt het vlees van elan-
den altijd al door de Zweden gege-
ten, dus er is echt niets zieligs
aan."
Kuitems gaat voor op een rond-
gang door de stad die begonnen
in de
Foto Maurice Heijnen
wordt op de Kungsportplatsen
waar de VVV gevestigd is. Het
plein in het hart van de stad blijkt
een uitstekende uitvalsbasis vor
een ontdekkingstocht te voet door
het centrum van de stad en de ha
ven. Deze centrale plek waar voor
al veel trams zich verzamelen is
het eindpunt van wat in Goteborg
(spreek uit: Jeutebojje) bekend
staat als Avenyn, Deze brede wijd-
se Kungsportsavenyn is niet alleen
een belangrijke verkeersader, maar
tevens de winkelpromenade en ho-
recaboulevard van de stad, die aan
het einde afgesloten wordt door de
Gottaplatsen, waar het immense
beeld van zee-god Poseidon toe-
zicht houdt op het dagelijks leven
op de Avenyn. Het godenplein is
het culturele hart van de stad, met
het museum voor Scandinavische
kunst en het beroemde Konserhu-
set als belangrijkste bewoners.
Vooral het concertgebouw is be-
roemd in de wereld. Aan de bui-
tenkant is het niet meer dan een
wat lelijk schouwburggebouw,
maar de concertzaal heeft een
akoestiek die in de wereld nauwe
lijks zijn gelijke kent. Muzieklief-
hebbers komen dan ook van hein-
de en verre om daar te genieten
van de grootste klassieke artiesten
die met liefde optreden in het Kon-
serthuset. Aan de andere kant van
de Avenyn, voorbij de Kungsport
platsen ligt enerzijds een moderne
binnenstad met vele drukke win-
kelstraten en -centra, anderzijds is
daar het historisch hart van de stad
te vinden. Centraal daarin bevindt
zich de Gustav Adolf Tor, een
plein met in het midden het beeld
van de koning die de stad stichtte:
een pracht van een symbolische
portret, want Gustav Adolf wijst
heel nadrukkelijk naar de grond
onder hem ten teken dat dit de plek
is waar hij zijn hof wilde vestigen.
Dat gebeurde in het jaar 1621, dat
te boek staat als de datum van de
geboorte van het moderne Gote
borg. De naam kwam ook al eerder
Alsof het allemaal niet genoeg is
komt er nu ook een vaste oeverver-
binding tussen Denemarken en
Zweden. Tussen Kopenhagen en
het Zweedse Malmo wordt mo-
menteel hard gewerkt aan een
brug/tunnelcombinatie, de 0res-
undverbinding van zo'n zestien ki-
lomter lang, die ergens in het na-
jaar van 2000 klaar moet zijn. Als
die weg opgeleverd wordt, ligt
heel Scandinavie open en hoeven
inwoners van West-Europa die
met de auto naar het noorden wil-
len geen enorme omwegen meer te
maken door het voormalige Oost
blok.
De Denen vierden groot feest toen
de Oostbrug ook wel de Grote
Beltverbinding genaamd, op 14 ju
ni geopend werd. De belangstel-
ling overtrof alle verwachtingen.
Volgens de exploitant van de brug
lag de zogenaamde verkeersinten-
siteit in de eerste periode van ope
ning op een nivo dat pas was ver-
wacht in 2010. In gewoon Neder-
lands betekent het dat in de eerste
drie weken 400.000 auto de tol-
huisjes passeerden en dat is drie
keer zoveel als er in een vergelijk-
bare periode in het hoogseizoen
met de verschillende veerboten
naar het het eiland Seeland gaan.
Er zijn dan ook meteen maatrege-
len genomen om de enorme toe-
stroom in goede banen te leiden.
De vluchtstrook voor de kassa's is
inmiddels omgevormd tot extra rij-
baan en de bewegwijzering is aan-
gepast. Hoewel de verwachting is
dat het enthousiasme van de Denen
(en de toeristen) wel weer iets zal
teruglopen als het nieuwtje er af is,
blijkt toch dat de Grote Beltverbin
ding voorziet in een behoefte. En
wellicht komt die voort uit de mo-
gelijkheid om heel eenvoudig een
bezoek te brengen aan de interes
sante hoofdstad van het oudste ko-
ninkrijk ter wereld.
Kopenhagen afficheert zichzelf als
een van de oudste en vooral leuk-
ste hoofdsteden van de wereld en
De Oostbrug, ook wel de Grote Beltverbinding kon de drukte
direct na de opening nauwelijks aan. Foto Deens verkeersburo
niet geheel onterecht. Het heeft
nogal wat bezienswaardigheden en
attracties die een verblijf van meer-
dere dagen rechtvaardigen. Ko
penhagen heeft de charme van een
kleine stad waar de meeste sights
lopend zijn te bezoeken en tegelij-
kertijd de uitstraling en faciliteiten
van een heuse metropool met een
rijke historie. Denemarken is het
oudste nog bestaande Koninkrijk
ter wereld en het hof bevindt zich
nog altijd in Kopenhagen. Midden
in de stad aan het Amalienborg
zijn dan ook vier vrijwel identitie-
ke paleizen te vinden waar het Ko-
ninklijk huis woont. Voor de deur
staan bewapende bewakers en de
wisseling van die wacht is net zo'n
toeristentrekker als het beroemde
changing the guards voor
Buckingham Palace in Londen.
Maar er is veel meer te zien en te
doen in Kopenhagen. Uiteraard is
een bezoek aan de kleine zeemeer-
min (met of zonder hoofd) een ver-
plichting, evenals een bezoek aan
het beroemde Tivoli Pretpark, een
amusentsoase in het hartje van de
stad. Kopenhagen staat daarnaast
ook bekend als een waar paradijs
voor winkelliefhebbers. Met de
Stroget heeft de stad naar eigen
zeggen de de oudste wandel- en
winkelstraat ter wereld binnen de
grenzen. En na een dag shoppen is
het heerlijk bijkomen op een van
de vele terrassen van de Nyhavn.
Deze zogenaamde nieuwe haven is
in feite een van de oudste haven-
tjes van de stad en telt enorm veel
bontgekleurde oude panden waar
in horeca is gevestigd. De haven
zelf is nauweijks meer echt in ge-
bruik; er liggen slechts wat oude
zeilschepen afgemeerd die het ge
heel nog wat extra cachet en sfeer
geven. De Nyhavn is met voor-
sprong het populairste uitgaansge-
bied van Kopenhagen. Bij zonnig
weer zitten de terrassen en kades
bomvol en varen de rondvaartbo-
ten af en aan. Dan is het genieten
en dat doen de Denen dan ook
massaal met voile teugen.
Voor meer informatie over Dene
marken, de nieuwe bruggen en
Kopenhagen kan contact opgeno-
men worden met het Deens Ver
keersburo, Postbus 266, 2300 AG
Leiden, tel. 0900 - 2025280.
Hoewel Kopenhagen inmiddels
met de auto bereikbaar is, kan er
natuurlijk ook gevlogen worden
naar de Deense hoofdstad. De
Scandinavische luchtvaartmaat-
schappij SAS onderhoudt een di-
recte lijndienst tussen Rotterdam
en Kopenhagen Voor meer in
formatie over vliegen naar Ko
penhagen, tel. 020-4546500
MAURICE HEIJNEN
til
Ijf itij
in de boeken voor, zo rond 1607,
en werd gebruikt voor een neder-
zetting aan de overkant van de ri-
vier op het eiland dat nu Hissingen
heet en waar grote Volvofabrieken
zijn gevestigd. Die nederzetting is
echter in 1611 alweer verloren ge-
gaan in een conflict tussen Zweden
en het toen nogal machtige Dene
marken. Het moderne Goteborg
daarentegen staat nog steeds en
blijkt bij nadere beschouwing ge-
bouwd te zijn door Nederlanders,
die handel dreven met de Zweden
en aangetrokken werden door de
gunstige ligging van de stad. Zij
gebruikten de stadsplattegrond van
Amsterdam als blauwdruk voor
een stedebouwkundig plan voor de
Zweedse havenstad aan de Gota ri-
vier. Ook in Goteborg zijn dus vele
kanalen en grachten te vinden die
in vroeger tijden multifunctioneel
gebruikt werden. Tegenwoordig
zijn ze minder in zwang en dienen
ze vooral nog als vaarwegen voor
rondvaartboten, net zoals in Am
sterdam. In die eerste bestaansja-
ren van de stad waren het ook de
Hollanders die min of meer de
dienst uitmaakten. Dat is het beste
terug te zien in de samenstelling
van de eerste gemeenteraad. Die
bestond uit een Schot, zeven Zwe
den en tien Nederlanders, die uit
hun midden ook de voorzitter van
de raad leverden. Tegenwoordig
zijn de Nederlanders volledig van
het politieke platform verdwenen
en komen ze alleen nog naar de
stad als ondememer, aangetrokken
door de commerciele mogelijkhe-
den van de haven. Of natuurlijk als
toerist voor bijvoorbeeld het Mid-
zomernachtsfeest.
Het Midzomernachtsfeest is uiter
aard het bekendste feest van de
Scandinavische landen, maar de
Zweden en met name de Gotebor-
gers houden het daar niet bij. On-
danks de vaak lage temperaturen
komen ze toch regelmatig hun huis
uit, hetzij naar festivals, hetzij ge
woon voor een gezellige avond uit
in een van de vele horecaetablisse-
menten aan de Avenyn. En daar is
het ondanks de enorm hoge drank-
prijzen - een biertje kost minimaal
een tientje - eigenlijk altijd gezel-
lig. Goteborg staat bekend als een
hele gastvrije en 'losse' stad. Dat is
goed te merken in de omgang met
Foto Maurice Heijnen
de inwoners, maar ook terug te
zien in de festiviteiten en facilitei
ten van de stad. Zo heeft Goteborg
het grootste conferentiecentrum
van Zweden binnen de stadsmu-
ren. Dit Scandinavium is een soort
Ahoy' in het kwadraat dat drukbe-
volkt wordt door bezoekers van de
daar georganiseerde concerten,
congressen en internationale beur-
zen. Daarnaast heeft de stad het be
roemde Ullevi-stadion waar het
Zweedse voetbalelftal meestal de
thuiswedstrijden speelt, en be-
schikt 'Jeutebojje' met Liseberg
over het grootste pretpark van
Zweden.
De stad is kortom erg toerist-vrien-
delijk. De lokale VVV heeft een
speciale kaart, de Goteborgkartet,
die toeristen vele voordelen biedt.
Met de kaart, die 75 Zweedse kro
nen kost (iets minder dan twintig
gulden), kan vrij gebruik gemaakt
worden van het openbaar vervoer
en is de toegang gratis tot de mu-
sea, zoals het stadsmuseum dat het
eerste prototype van Volvo en het
enige in Zweeds bezit zijnde Vi-
kingschip permanent tentoonstelt.
Ook kan gratis een boottocht ge
maakt worden en gaan de deuren
van het Liseberg park helemaal
voor niets open voor de toerist. En
wie straks met de auto komt, kan
bovendien gratis parkeren in de
stad. Zorg dan overigens wel dat
de auto de elandproef kan door-
staan, want de karakteristieke vier-
voeter kan echt overal opduiken.
Voor meer informatie over Zwe
den in het algemeen en Goteborg
in het bijzonder, kan contact wor
den opgenomen met het Zweeds
Bureau voor Toerisme en Ver-
keer, Burgemeester van Karne-
beeklaan 6, 2585 BB Den Haag,
tel. 0900 202 52 00.
Toeristeninformatie ter plekke
kan ingewonnen worden bij het
Goteborgs Toeristenburo, aan de
Kungsportsplatsen 2 in het hart
van de stad.
Voor meer informatie over vluch-
ten naar de Zweedse havenstad:
Trans Travel Airlines, tel.0320 -
288400 of Air Agencies, tel. 010-
4379911.
Met de boot naar Goteborg kan
natuurlijk ook. Stena Line onder
houdt verbindingen tussen Gote
borg en Kiel in Duitsland en Fre-
drikshavn in Denemarken. Voor
meer info: tel. 0174 - 315815.
MAURICE HEIJNEN
De populaire Nyhavn.
Foto Deens Verkeersburo De Stroget, de oudste winkel- en wandelstraat ter wereld.
Foto Deens Verkeersburo
Het Gustav Adolf Tor, het plein waar de koning het moderne
Goteborg gebouwd Wilde Zien WOrden. Foto Maurice Heijnen
1.
