'Wie deze plek aanschouwt, wordt dronken van het uitzicht'
m
W:
n
Vogezen, bejaarde bergen met een vriendelijk karakter
P': IP
i p
n
v -
-Mhm.
Vanaf de top van Le Tannet is de hoge leeftijd van de
Vogezen goed te zien. Ronde, groene bergtoppen,
afgesleten door eeuwenlange erosie, zover het oog
reikt. 'Ballons', worden sommige van deze toppen
ook wel genoemd. Niet vanwege hun ronde vorm,
maar vanwege de zonnegod Bel, die hier ooit door
Keltische stammen aanbeden werd. Zoals bijna alle
natuur in de Vogezen een menselijk verhaal vertelt.
Tekst en foto's: Christina Boomsma
mm a
Kerst
lr
f
iHt
VAKAIUTIE
Het plateau van duizend meren is een populaire vakantiebestemming voor vissers.
Boven Belfort doemt een enorme
citadel op uit de mist. Het stadje
ligt op een strategische plaats, pre-
cies tussen de Jura en de Vogezen
in. Beide bergmassieven vormen
een natuurlijke grens met Duits-
land, Door de eeuwen heen is het
gebied dan ook zwaar bevochten.
Het oude Vogezenmassief begint
onder de Duitse grens en strekt
zich uit tot even boven Besanfon.
Langs die hele
lijn zijn nog de
overblijfselen
van voorbije
porlogen te zien.
Middeleeuwse
kastelen, hoog
bovenop rotsen,
of citadels uit de
achttiende en
negentiende
eeuw, diep inge-
graven in de
heuvels. Wie die
dreigende linie
weet te passeren
komt in het hart
van de Voge
zen, t waar het
Pare Nature 1 Re
gional des Bal
lons des Vosges zich uitstrekt: Ze-
venduizend kilometer wandelpad,
1700 kilometer mountainbike-rou-
te, het plateau van duizend meren,
dichte bossen, een bergkam die tot
zo'n veertienhonderd meter reikt
en zelfs een enkele skipiste.
Even voorbij Belfort ligt de Ballon
d'Alsace, een van de hoogste ber
gen in de Vogezen. De Ballon is
een soort drielandenpunt; op de top
raken de grenzen van de departe-
menten Franche Comte, Lotharin-
gen (Lorraine) en de Elzas elkaar.
Het schijnt dat de markies de Pe-
zay in de achttiende eeuw al zo on
der de indruk raakte van het uit
zicht dat hij er een loflied op zong.
„Wie deze plek voor het eerst aan
schouwt, wordt dronken van het
uitzicht." In zijn voetsporen is nu
een toeristisch wandelpad uitgezet,
met wat informatieborden en hier
en daar een herdenkingsbeeld.
Vandaag blijft dat onzichtbaar; de
Ballon d'Alsace hult zich in dichte
mist. Het zicht is nog geen honderd
meter. Afdalen dus, verder het na-
tuurpark in, op weg naar het pla
teau van duizend meren. Onder-
weg, bij het plaatsje Ronchamp,
draaien vele bussen en auto's de
weg af. Vanaf de parkeerplaats
sjouwen oudere echtparen, ieder
met een klapstoeltje, naar boven.
Bovenop de heuvel, in de Notre
Dame du Haut, wordt een mis op-
gedragen. De witte kathedraal, een
ontwerp van architect le Corbusier,
is een kerk als geen andere. Het ge-
bouw stamt
uit de jaren
vijftig maar
doet nog
steeds mo
dem aan. De
plaats is in-
middels uit-
gegroeid tot
een bede-
vaartsoord
voor gelovi-
gen en archi-
tectuurlief-
hebbers.
Maar in het
natuurpark
lokken meer
aardse bezig-
heden; het
plateau van
duizend meren moet een hemel
voor vissers zijn. Een oude Franse
gids in een bijna net zo oude re-
nault staat al te wachten. Langs het
meer maken mannen in jungle-
kostuum professionele bewegin-
gen met lange hengels. „Pecher a
la mouche", legt de gids uit,
„vliegvissen.De toeristen gooien
Het meer bij Gerardmer, in het hart van het Pare Naturel Regional des Ballons des Vosges.
ij
De wandelroutes in de Vogezen zijn goed geschikt voor oudere
wandelaars en gezinnen met kinderen.
nu ook met suizende geluiden de
lijn uit. Gevangen vis wordt keurig
weer terug gegooid. Een van de
beginnners weet zelfs een grote,
zeldzame bodemvis te vangen. Het
in bruin-goud glimmende beest
wordt bewonderend bekeken.
Voor de beteuterde gezichten van
de toeristen maakt de gids er korte
metten mee. Bloed druipt verwij-
tend van de witte motorkap van de
renault. De gids lacht rochelend;
„Stadsmensen!"
Het natuurpark is een van de groot-
ste regionale parken in Frankrijk.
Het is bijna ondoenlijk om het in
zijn geheel te doorkruisen. Wie het
park wil bezoeken kan het best
vantevoren een keuze maken voor
een bepaald gebied. Vissen in het
zuiden, paardrijden in de heuvels,
wandelen op de ballons of kampe-
ren rond het meer van Gerardmer.
Deze enorme, helblauwe lap water
ligt in het hart van het park. Ge
rardmer ademt de sfeer van een
badplaats uit de jaren vijftig, zoals
je ze ook aan het meer van Geneve
nog aantreft. Met blauw-witte
rondvaartbootjes, souvenirwinkel-
tjes en statige hotels. Aan de oe-
vers liggen grote campings, waar
in de zomer veel Hollandse gezin
nen neerstrijken. In de heuvels
wordt druk gebouwd aan vakan-
tiechalets.
Boven Gerardmer ligt een aantal
skipistes. Samen met de pistes van
het even verderop gelegen La
Bresse en Hohneck vormen zij het
belangrijkste skigebied van de Vo
gezen. „Zeven van de tien jaar
sneeuw", verzekert de man van de
lokale VVV. Tientallen sneeuwka-
nonnen moeten een eventueel ge-
brek aan sneeuw opvangen. De
pistes zijn niet hoog, en het zijn er
niet veel. Skifanaten zijn hier aan
het verkeerde adres. Maar gezin
nen, beginners, langlaufers of
mensen die een wandelvakantie
willen combineren met af en toe
een baantje skien, kunnen hier, als
er tenminste sneeuw ligt, wel uit de
voeten.
Als kerstbestemming zijn de Vo
gezen bij Nederlanders nog niet zo
populair als de Ardennen. Toch-
komt hier de laatste jaren verande-
ring in. Voor een lang weekend of
een weekje is de afstand naar het
bergmassief wel te overbruggen;
vanuit Nederland is het een uur of
zes rijden naar de Vogezen. Met
name de Elzas heeft een diep ver-
ankerde kersttraditie, die waar-
schijnlijk nog stamt uit de tijd dat
het gebied Duits was. In plaatsjes
als Obemai, Kaysersberg, Gries-
bach, maar ook Straatsburg wor
den grote kerstmarkten gehouden.
De traditionele vakwerkhuizen
zijn in die periode feestelijk ver-
licht. Kerst met Anton Pieck, voor
wie van nostalgie houdt.
Het hoofdkantoor van het Pare Na
turel Regional des Ballons des
Vosges is gevestigd in Munster. In
het Maison du Pare zijn allerlei
wandelkaarten en gidsen verkrijg-
baar. Het is ook mogelijk om geor-
ganiseerd te lopen, onder begelei-
Voor meer infomiatie: Vlaison de La France. Prinsengracht 670,
1017 KX Amsterdam, tel: 0900 - 112 23 32. Vanuit Nederland is het
ongeveer zes uur rijden naar de Vogezen. Vliegen is ook mogelijk.
Regional Airlines verzorgt vluchten naar Straatsburg. Voor meer in-
formatie: 010 - 462 79 04.
ding van een gids. Jean Marie Va
lentin is een van de gidsen die in
het natuurpark werken. „Wande-
len in de Vogezen is niet moei-
lijk", zegt Valentin. „Er komen
hier ook veel gezinnen en oudere
wandelaars. Bijna alle routes in het
park zijn goed toegankelijk." Hij
is realistisch over zijn werkzaam-
heden als natuurbeschermer. „Dit
is een enorm park, waar ook nog
eens honderd-
duizenden
mensen wo-
nen. We heb-
ben niet de au-
toriteit om din-
gen te verbie-
den. We kun
nen alleen in-
formeren en
hopen dat de
mensen op een
verantwoorde-
lijke manier
met de natuur
omgaan." Va
lentin haast
zich voor de
groep uit, om-
hoog langs de
wand van Le
Tannet. Bovenop de top houdt hij
stil: „Daar links, Le Petit Ballon,
rechts ervan de Grand Ballon, en
nog verder, maar nu niet zichtbaar,
ligt de Ballon D'Alsace. De meeste
mensen denken dat de naam 'Bal
lon' afkomstig is van de ronde
vorm, maar dat is een misverstand.
De Kelten kwamen hier op de top
om de zonnegod 'Bel' of 'Bel-
chen' te aanbidden. Dat het niet
zomaar een legende is blijkt uit
zijn uitleg; „Er is een verband tus
sen de Franse Ballons en de Duitse
en Zwitserse Belchen. Tijdens de
zonnewende, op 21 juni, komt de
zon op achter de petit ballon. Op
de kortste dag van het jaar, 22 de-
cember, komt de zon op achter de
Zwitserse Belchenflue. En op 21
maart en 23 September, wanneer
dag en nacht even lang zijn, komt
de zon op achter de Belchen in het
Zwarte Woud. 1 mei, tenslotte, is
de feestdag van de zonnegod Bel.
Dan zie je de zon opkomen achter
de Grand Ballon."
Valentin vervolgt de bergwande-
ling en neemt de wandelaars mee
naar een traditionele ferme auber-
ge. Veel boeren hebben hun boer-
derij omgebouwd tot herberg, waar
traditionele gerechten geserveerd
worden; Soep, vleestaart, aardap-
pelen, spek en karbonades. De
meeste fermes, waar je voor wei-
nig geld goed kunt eten, zijn opge-
nomen in een speciale gids die bij
de VVV verkrijgbaar is. Deze fer
me auberge behoort aan de familie
Burger. Vader,
moeder en
dochter wer
ken in de be-
diening, mel-
ken de twintig
koeien en ma
ken kazen.
„Alles met de
hand, zegt va
der Burger
trots, tradities
moet je behou-
den". Moeder
Burger toont
de ruimte waar
de sterk rui-
kende Munster
kazen worden
gemaakt. Ze is
er ongeveer
drie uren per dag mee bezig. „Het
vee blijft tot oktober in de ber
gen," vertelt vader Burger. Het is
een hard bestaan, maar het valt
hem niet zwaar. Hij wijst op het
uitzicht, de groene bergen en de al-
pen in de verte; „Iedere morgen en
iedere avond mag ik daar weer van
genieten."
-S*
-
v
7 13 SlRs
V-c 4 V
De familie Burger maakt de sterk ruikende Munster kazen nog
op de traditionele manier; met de hand.
v m - a
