Manchester en Londen 'a tale of two cities'
P
I 4
fi
s *jm
Noord-Engelseindustriestad bijna net zo hip als metropool aan de Theems
M
S
Castlefield
LONDEN/MANCHESTER - Een bruisende wereldstad,
mondiaal een van de meest populaire bestemmingen voor
een korte of lange stedentrip. Londen is de stad van de
theaters op de Westend, de heerlijke pubs, het gevarieer-
de winkelaanbod en natuurlijk Buckingham Palace, Traf
algar Square en Big Ben. Londen kortom is the place to
be, de steeds in beweging zijnde stad waar iedereen altijd
naar terug wil omdat er nog zoveel meer te zien en te
doen is. Een heel ander beeld kenmerkt het Noord-En-
gels Manchester dat bij leken vooral bekend staat als een
vuile industriestad in zwart-wit, die als het geluk heeft
hooguit in positieve zin geassocieerd wordt met voetbal
in het algemeen en Manchester United in het bijzonder.
Dat beeld klopt nog maar heel gedeeltelijk. Manchester is
drukdoende uit zijn as te herrijzen en een moderne swin-
gende en trendy stad te worden, zonder daarbij de indu
striele erfenis uit het oog te verliezen. De stad koestert
het verleden; de industriele revolutie waarin Manchester
een prominente rol speelde, is in de wijk Castlefield na-
drukkelijk in gerenoveerde staat aanwezig. Maasstad
stapte daarom in het vliegtuig voor een vergelijkend wa-
renonderzoek en kwam zodoende tot een verhaal over
twee steden of, om met Dickens te spreken, a tale of two
cities.
Portobello Road
w v
Northern Quarter
V ®W '1
1
VAKAIXITIE
Tekst en foto's: Maurice Heijnen
Portobello Road, Londen. De kilometerslange straat is op marktdagen een bontgekleurde
verzameling van kramen en winkels, waar soms nog echte koopjes te vinden zijn.
Het centraal station van Manchester
staat in de juiste verhouding tot de
stad, net zoals stations als Liver
pool Street en Victoria niet onder-
doen Voor de grootsheid van Lon
den. Manchester's Picaddilly Sta
tion, waar de trein vanaf de lucht-
haven binnenloopt, is bescheider.
en ligt niidden in de stad; toeristen
kunnen gemakkelijk te voet naar
het centrum. Een karakteristieke
taxi naar het hotel kan natuurlijk
ook, maar dat is eigenlijk nauwe-
lijks de moeite, want de binnenstad
is hooguit vijf minuten rijden. En
binnenstad in Manchester betekent
ook echt binnenstad en niet zoals in
Londen een van de vele centra zo
als Covent Garden, Kensington,
Castlefield, de arbeiderswijk uit het
industriele verleden. Momenteel
gaan oud en nieuw daar perfect sa-
men. De stad heeft namelijk op tijd
ingezien dat ook sobere dienstwo-
ningen, gietijzeren spoorbruggen
en het kanalenstelsel hun plaats in
de geschiedenis waard zijn. En dus
is vrijwel de hele wijk onder han-
den genomen met behoud van het
eigen gezicht. Arbeiders wonen er
echter niet meer; Castlefield is nu
een zeer gewilde woonplek voor de
nieuwe rijken. Zij genieten er net
als de toeristen van de vele facilitei-
ten als een modern-ouderwets am-
fitheater, terrassen en andere hore-
cagelegenheden, het Museum of
Science and Industry, hotels en het
Northern Quarter, Manchester. Paradijs voor trendy shoppers.
Regent Street of Piccadilly Circus.
Manchester, kortom, is overzichte-
lijk en daardoor makkelijk te ver-
kennen, iets wat van Londen niet
gezegd kan worden.
Een bezoek aan Manchester kan het
best begonnen worden bij de lokale
Tourist Information aan de uitbouw
van het stadhuis op St. Peter's
Square. Daar geven baliemedewer-
kers, interactieve computers en di
verse brochures informatie over de
stad en wijzen de weg naar de be-
langrijkste bezienswaardigheden,
waarvan bezoekers die langer dan
een dag blijven er geen een hoeven
te missen.
Manchester toeristische hot spot is
film- en televisiethemapark van de
beroemde Granada Studios.
In Castlefield lopen geen arbeiders
meer met roet op hun gezicht of
smeer op de kleren. Manchester
mag dan nog wel kampen met dat
wat vuile imago, deze wijk is in ie-
der geval modern en net zo hip als
de gegoede Londense buurten,
waar de grote en kleine geschiede
nis ook voor het oprapen ligt. Of
het nu gaat over de rijke erfenis van
het eens grote Britse wereldrijk of
om het muzikale erfgoed van we-
reldberoemde Beatles die aan de
Londense Abbey Road nog wel
eens een plaat op wilde nemen. Te-
genwoordig is er weinig opzienba-
rends meer te zien aan de betreffen-
de studio, maar het pand trekt nog
steeds duizenden bezoekers die
delievende gelukzoekers heeft de
naam van de straat een welhaast
magische klank. Portobello Road
oefent op hen dan ook een onweer-
staanbare aantrekkingskracht uit
vanwege de ongedwongen sfeer,
vooral op marktdagen. Dan is in de
kilometers lange straat in de bont
gekleurde winkels en kramen wer-
kelijk alles te koop; eerste en twee-
dehandskleding, stripboeken, pla
ten, sieraden, schoenen, trendy ac-
cesoires en gewilde hebbedingetjes.
Portobello Road is dan een grote
mierenhoop van handelaren en ge-
wone consumenten die allemaal op
zoek zijn naar dat echte koopje, dat
in veel gevallen nog daadwerkelijk
wordt gevonden ook. Een keer per
jaar is het in de wijk Notting Hill
waar de straat in ligt, nog drukker:
enigszins opgewonden voor de
deur staan. Het zijn vooral gieche-
lende Japanners, uiteraard gewa-
pend met indrukwekkende came
ra's en dikke vette viltstiften die de
witte muren onderschrijven met ge-
lukwensen aan het adres van The
Fab Four. The Beatles zijn er al in
geen jaren gesignaleerd, maar de
fans blijven de iedere maand op-
nieuw geschilderde witte muur
voor de studio bevlekken.
Van het muzikale Abbey Road is
het niet ver naar het iets noordelij-
ker gelegen swingende Portobello
Road. Voor hippies en andere vre-
in het laatste weekeinde
van augustus als het be
roemde carnival gehouden
wordt. Dit festival is een
soort kruising tussen het
Rotterdamse Zomercarna-
val en de Dance Parade,
maar dan gekker en
bonter; bizar in de
overtreffende trap.
Een soortgelijk hip
winkel- en uitgaans-
gebied is Camden
Town, een paar kilo
meter westelijker in
noord-Londen.
Ook hier we-
melt het van
de alternatie-
ve winkels.
Hier geen
designer,
wel veel
vintage
clothes,
zoals
tweede
handskle-
ding in chi-
que Engels
heet. Ook
in Camden
contraste-
ren de ge-
vels van de
panden
schril met el-
kaar vanwe
ge de enorme
bonte verza
meling kleu-
ren waarmee
de winke-
liers zichzelf
trachten te
onderschei-
den. Net als
op Portobel
lo Road doet
altematief en
underground
Londen hier
de inkopen.
al is het publiek op de Camden
Markets iets artistieker. Dat is ook
duidelijk te merken in verschillende
bars en pubs die stuk voor stuk
kunstzinniger en met meer oog
voor detail zijn ingericht. Daar ook
kan het gevoel terug te zijn in Man
chester zich makkelijk opdringen,
al was het maar omdat Camden
doorkruist wordt door smalle Cast-
lefield-achtige kanalen. En langs
het water waar dezelfde typische
kanaalbootjes varen staan wegwij-
zers die de vaarroute naar het hon-
derden kilometers noordelijker ge
legen Manchester aangeven....
Aangezien met een dergelijk schip
de reis een beetje erg lang duurt,
toch maar weer het vliegtuig geno
men om eens te kijken of Manches
ter ook dergelijke alternatieve win-
kelcentra kent. 'Ja', luidt het ant-
woord volmondig bij terugkeer in
het kantoor van de Tourist Informa
tion op St. Peters Square. „Daar-
voor moet u naar het Northern
Quarter," vertelt de vriendelijke
baliemedewerkster vol trots, terwijl
ze het gebied aanwijst op de kaart.
Ze blijkt vol enthousiasme te kun
nen vertellen over de revitalisering
van het vervallen gebied en hoe de
Mancunians de wijk nieuw elan ge
ven. De Northern Quarter is heel
lang een vergeten gebied gebleven,
misschien een beetje te vergelijken
met bijvoorbeeld Spangen of de
Haagse Schilderswijk. Het is
een oude centrumwijk die
vergane glorie ademt, maar
op sterven na dood is. Of in
dit geval, was. Want als
zoveel grote steden die pas
in dit laatste decennia oog
kregen voor kostbaar cul-
tuurhistorisch en
architectonisch
erfgoed is ook
Manchester zich
net op tijd be-
wust gewor-
den van de fi-
guurlijke
rijkdom van
de wijk en
haar bewo-
ners. De
Northern
Quarter was
een pro-
bleem-
buurt, een
achter-
standsge-
bied, maar
wel een met
potentie. Al
was het al-
leen maar
vanwege
de geogra-
fische lig-
ging, zo
midden in
de stad.
Hoewel
de slo-
pers bij
wijze
van spre
ken al
aan de
poort
ston-
den,
beslo-
ten langzaam maar zeker verschil
lende mensen weer in de wijk te
willen wonen. En dat waren men-
sen met ideeen die het niet langer
konden aanzien dat de wijk verder
achterop raakte en dus kwamen zij
met allerlei initiatieven om de wijk
te verlevendigen. Toen ze vaste
voet aan de grond kregen is ook het
stadsbesuur ingestapt. Nu wordt de
Northern Quarter naar voren ge-
schoven - de wijk heeft zelfs een ei
gen folder - als een van de Man
chester meest bruisende gebieden
waar het goed zaken doen is. En
dan geen zaken als op Wall Street
of het Amsterdamse Beursplein,
maar zaken doen als in Camden
Town of Portobello Road. Jonge
ontwerpers vestigen zich nu naast
trendy bars, platenzaken naast veel-
kleurige moderne boetieks. Deze
verzameling vaak jonge onderne-
mers heeft elkaar nog het best ge
vonden in de in zwang rakende be-
drijfsverzamelgebouwen als The
Coliseum, The Emporium en Af
flecks Palace Arcade. De techno-
muziek komt de bezoeker daar bij
binnenkomst meteen tegemoet en
zorgt eerder voor vervreemding
dan herkenning. De inrichting van
de bedrijfsgebouwen is gezellig
chaotisch, alle soorten bedrijven
zitten kriskras door elkaar heen,
maar staan wel in directe verbin-
Castlefield, Manchester. Ooit arbeiderswijk, nu toeristische 'hot spot' en woonplaats voor nieuwe rijken.
Base Airlines onderhoudt vanaf Rotterdam Airport op werkdagen een
directe verbinding met de Noord-Engelse stad Manchester. Voor
meer informatie: 040 - 25715 50. Ook vliegt de VLM (tel. 010- 415
17 77) drie keer per dag op de Noord-Engelse stad.
Londen wordt vanaf Rotterdam Airport aangedaan door de VLM,
British Airways Express, (tel. 010 - 437 89 II) en KLM Cityhopper
tel. 020 -4 747 747).
Voor meer informatie over vakanties in Engeland in het algemeen en
Londen en Manchester in het bijzonder, British Tourist Authority/
Brits verkeersbureau, Aurora Gebouw (5e), Stadhouderskade 2,
1054 ES Amsterdam, tel. 020 - 685 50 51.
■py.
Covent Garden, Londen. Toeristisch en duur, maar wel gezellig met vele kleine winkeltjes,
overdekte terrassen en live-entertainment.
ding door smalle gangen kleine
deurtjes en zelfs tunneltjes, waarin
het leuk verdwalen is. Het geheel
zorgt voor een organische sfeer van
leven en laten leven in alle kleuren
van de regenboog. Dit soort onder-
nemingen zouden weleens trendset-
tend kunnen zijn voor winkelen in
de volgende eeuw. Het is dan ook
niet zo vreemd dat momenteel in
Rotterdam allerlei plannen gelan-
ceerd worden om dergelijke voor-
zieningen ook in Rotterdam te ope-
nen.
Het initiatief van de Posse-Tive
Factory om een pakhuis aan de Sint
Jobshaven een dergelijke bestem-
ming te geven, is wat dat betreft het
meest concreet.
London, waarvoor zo veel mensen
regelmatig de oversteek naar Al
bion maken.
Het is na dit vergelijkend warenon-
derzoek moeilijk aan te geven waar
toeristen het best naar toe kunnen
gaan. Natuurlijk is Londen groter
en is er meer te zien en te doen.
Maar wie eens wat anders wil kan
net zo goed op stedenreis naar
Manchester gaan. Want naast de
hier genoemde toeristische moge-
lijkheden biedt de stad uiteraard
nog veel meer, en dat zonder de
enorme hoeveelheid buitenlandse
bezoekers die de hoofdstad ken
merkt. Manchester is wat dat betreft
een stuk Engelser en dat moet voor
de alternatieve reiziger een groot
tuurlijk wel de plekken die je als
toerist anders nooit zou vinden.
Zulke dingen zullen in Londen
minder snel gebeuren, temeer daar
het leven daar een stuk sneller is en
de inwoners zich vooral met zich
zelf en de eigen ratrace bezighou-
den. In Londen zul je het als bezoe
ker veel meer zelf moeten doen.
Dat hoeft overigens ook geen pro-
bleem te zijn want in de metropool
aan de Theems is het aanbod na
tuurlijk schier oneindig. Zwerven
door Camden Town kan zonder tij-
dens het verblijf ook maar in de
buurt te komen van het leuke - zij
het toeristische - Covent Garden en
koopjesjagen op Portobello Road
kan zonder ook maar het minste
'Downtown' Londen. Shoppers met een goed gevulde beurs kunnen zich uitleven op Regent
Street, Oxford Street en Piccadilly Circus.
Aangrenzend aan het Northern
Quarter, dat het best in te duiken is
via Oldham Street dat uitkomt op
het midden in het centrum gelegen
stadspark Piccadilly Gardens, ligt
het 'gewone' winkelgebied. Eigen
lijk is de Noordwijk het sluitstiik
van het winkelcentrum van Man
chester dat begint bij de de Tourist
Information en als een deken ge-
drapeerd ligt rond het stadhuis. Het
gebied is een waar shopper's para
dise, met vele voetgangersprome-
nades en vooral een enorme hoe
veelheid gevarieerde winkels. Ie
dereen die dus niet houdt van het
alternatieve en bewust kiest voor
het reguliere aanbod kan hier uitste-
kend terecht, want het assortiment
doet nauwelijks onder voor de win
kels en warenhuizen als Harrods in
pluspunt zijn. En dat terwijl er voor
de bezoeker wel een enorm aanbod
is ook qua bezienswaardigheden en
uitgaansmogelijkheden. Genoemd
als trendy plekken zijn al Castle
field en The Northern Quarter,
maar ook China Town (met de
hoogste en rijkst gedecoreerde Chi
nese Poort van Europa) en de Gay
Village rond het Chorlton Bus Sta
tion bieden voldoende ontspannen
vertier. En wie 's avonds letterlijk
en figuurlijk de weg kwijt raakt in
het bruisende uitgaansleven dat al-
leen in kwantiteit voor Londen on-
derdoet, schiet gewoon de eerste de
beste bargenoot aan. De kans is dan
groot dat die de vragensteller op
sleeptouw neemt naar zijn favoriete
hang-outs in het Manchester van de
Mancunians. En dat zijn dan na-
idee te hebben dat er nog zoiets is
als Soho of Kensington. Een echte
conclusie over de overeenkomsten
en verschillen tussen beide bruisen
de steden is op deze plaats niet te
maken.
Te zeggen is wel dat Manchester
vooral verrassend is en voor de
mensen die een altematief zoeken
voor de standaard stedentrip een
echte aanrader. Wie echter nog
nooit in Engeland of Londen ge-
weest is, kan misschien beter eerst
daar op verkenningstocht gaan. En
dan is het helemaal niet erg dat de
hierbovengenoemde alternatieve
wijken worden overgeslagen omdat
er voor het plakboek eerst foto's
gemaakt moeten worden van Lei
cester Square. Tower Bridge en
Houses of Parliament.
Chinatown, Manchester. De rijkst gedecoreerde Chinese poort van Europa.