Activiteiten 1999
Masterplan: Blijdorp
ondergaat metamorfose
Gorilla's kunnen zich
uitleven op eigen eiland
COLOFON
Kinderactiviteiten 1999
MaasstaII
Met het Oceanium krijgt Rotterdam er in 2000 een topattractie bij
Gorilla-eiland eerste stukje Afrika in kader Masterplan
Zoo kleurrijk heeft u het
nog nooooit gezien!
Nieuw Manoelkattenverblijf, gereed in maart. Het nieuwe
verblijf sluit aan bij de Mongoolse steppe. Jagers (manoelkat-
ten) en prooidieren (Mongoolse renmuizen) worden hier op
het oog samen, maar in werkelijkheid toch gescheiden, gehuis-
vest. Beide soorten zijn nieuw in de collectie van Blijdorp.
Afsluiting 'Jaar van de Dikhuiden', Bernhardine Fonds.
1998 stond voor het Bernhardine Fonds (het natuurbescher-
mingsfonds van Blijdorp) in het teken van de dikhuiden. Door
middel van acties werd geld ingezarneld voor olifantenprojec-
ten in het wild. Op 24 februari werd dit dikhuidenjaar feeste-
lijk afgesloten; de twee babyolifantjes ontvingen een reuze
verjaardagstaart.
Nieuw verblijf Lapland- en Sperweruilen. gereed in maart
1999. De Lapland- en sperweruilen krijgen een ruim en groen
verblijf, tussen het flamingostrand en het Amoergebied in. De-
ze twee uilensoorten zullen, overeenkomstig de natuur, in het-
zelfde gebied gaan samenleven.
Nationaal Dierentuinweekend. 17 en 18 april. Flet thema
van het dierentuinweekend is 11 dierentuinen eigenwijs'Tij-
dens dit weekend worden extra activiteiten georganiseerd, die
de bezoekers inzicht geven in de diversiteit van Blijdorp en
van de verschillende dierentuinen in Nederland
*Expositie overoceanen, 1 juni tot opening Oceanium. De be-
zoeker wordt op de hoogte gesteld van het waardevolle en
kwetsbare ecosysteem 'de oceaan'. Onderdeel van de exposi-
tie is een videopresentatie over oceanen, Tevens staan er pane-
len met foto's van de bouw van het Oceanium. De foto's wor
den regelmatig geactualiseerd om de ontwikkeling goed te
kunnen volgen. Er zal ook een plattegrond van het Oceanium
te zien zijn.
Kunstproject Fabels uit een technologisch tijdperk, in juni
of juli (tijdstip wordt nog bekend gemaakt)CELL, Initiators of
Incidents presenteert in Diergaarde Blijdorp 'Fabels uit een
technologisch Tijdperk'. Een zestal kunstenaars zal een aantal
werken speciaal voor de Diergaarde ontwikkelen, varierend
van interactieve (nieuwe media) installaties tot een dansvoor-
stelling. Het thema is de veranderde relatie tussen mens en dier
binnen een technologische samenleving.
Opening Gorilla eiland.
gereed in zomer 1999. De go
rilla's krijgen deze zomer een
nieuw buitenverblijf: een
fraai open eiland met een op-
pervlakte van ongeveer 1800
vierkante meter. Na het we-
relddeel Azie is dit het eerste
stukje Afrika in Blijdorp vol-
gens de richtlijnen van het
Masterplan. Het verblijf is
zeer gevarieerd ingericht met
natuurlijke beplanting, rot-
sen, klimbomen, moerasach-
tige gedeelten, niveauver-
schillen in het landschap en
verwarmde schuilplekken.
De Rotterdamse gorillafami-
lie bestaat uit negen leden die drie generaties vertegenwoordi-
gen. De jongste telg is de vijf maanden oude D'jeeco.
Nieuw Oehoeverblijf gereed in zomer 1999. Ook de oehoes
in Blijdorp krijgen een nieuw en ruimer verblijf, tussen de Ri-
vierahal en de Victoriaserre in. Er wordt bij de inrichting ge-
bruik gemaakt Van de bestaande bomen.
ZOOmeravonden. De tuin is op 5 en 12 augustus open voor
publiek tot 21.30 uur. Vanaf 17.00 uur zijn er extra activiteiten
en geldt een voordelig toegangstarief.
Nieuw Francois Langoerenverblijf, gereed in herfst 1999.
De zeldzame Francois Langoeren, oftewel Aziatische blade-
tende apen, verhuizen van het nachtdierenhuis naar een spik-
splinter nieuw verblijf. Het nieuwe onderkomen wordt ge-
bouwd op de plaats waar nu de oehoes zijn ondergebracht,
naast de Chinese sfeertuin. Het wordt een ruim en zes meter
hoog verblijf met bomen en verwarmde slaapgrotten, overeen
komstig het natuurlijke leefgebied in China, Laos en Vietnam.
De langoeren zijn zeer opmerkelijk om te zien. Ze hebben een
zwarte kuif en een witte snor.
Opening Oceaniumwinter 1999/2000. Het precieze tijdstip
wordt later bekend gemaakt. Blijdorp bouwt op dit moment
het Oceanium aan de andere kant van de spoorlijn in het Roel
Langerakpark. Met dit nieuwe deel (inclusief nieuwe entree en
parkeerterrein) wordt de oppervlakte van de Diergaarde bijna
verdubbeld. In dit waterwerelddeel kunnen bezoekers straks
een onderzeese ontdekkingsreis maken van Europa via Noord-
Amerika en de Caraibische zee naar Zuid-Amerika. Tijdens
deze reis wordt veel aandacht besteed aan de specifieke le-
vensvormen die typerend zijn voor elke zee of oceaan, maar
ook kustbiotopen in al hun verscheidenheid worden hier le-
vensecht nagemaakt. Blijdorp stelt zich tot doel een bijdrage te
leveren aan de bescherming van zeeen en kusten en de daarbij
behorende flora en fauna. Het doel wordt nagestreefd door
middel van fokprogramma's, onderzoek en educatie.
Diverse rondleidingen
Blijdorp bij Night sept-nov mrt-raei). Een rondleiding door
het schemerduister van de diergaarde, voorafgegaan door een
diner. Dit exclusieve arrangement is geschikt voor wat grotere
(familie)groepen of bedrijven. Maar ook individuele deelname
is mogelijk op elke tweede dinsdag van de maand.
Gezinsrondleiding (kost niets extra naast entree). Deze rond
leiding is ideaal voor groepjes volwassenen met kinderen van
af 10 jaar.
Verjaarspartijtjeser zijn twee soorten veijaardagsarrange-
menten mogelijk. Er is de speciale landerrondleiding (van
September t/m mei) of het DOEMEE arrangement (hele jaar
door). De kosten zijn fl.22,- per persoon. Abonnementhouders
betalen fl. 15,- p.p. Voor alle rondleidingen geldt dat er tijdig,
soms wel 1 of 2 maanden vooraf moet worden gereserveerd
(tel. 010-4431456).
Redactie:
Maurice Heijnen
Tommy Roedolf
Foto's:
Dick Sluijter
Rob Doolaard
Diergaarde Blijdorp
Verslaggeving:
Marcelien van Eijnsbergen
Tommy Roedolf
Vincent Wernke
Vormgeving:
Joop Langeveld
Jan Mulder
WIIKBLADEN
ROTTERDAM - Diergaarde
Blijdorp is niet meer te ver-
gelijken met een paar jaar ge-
leden. De bezoeker kan een
wereldreis maken langs ver
schillende interessante die-
ren, die zich prima thuis voe-
len in hun nagebootste na
tuurlijke landschappen. Het
werelddeel Azie, dat eender-
de van de huidige tuin be-
slaat, is al bijna klaar en ook
de realisatie van het Oceani
um vordert gestaag. Als alles
meezit opent dit waterwe
relddeel komende winter
haar deuren voor het publiek,
dat dan een schitterende we
reldreis onder de waterspie-
gel kan maken. De metamor
fose die Blijdorp ondergaat,
heeft alles te maken met het
Masterplan, waar de dier
gaarde in 1988 mee van start
is gegaan. Het Masterplan
wordt in fasen gebouwd en
moet in 2005 klaar zijn.
ROTTERDAM - De gorilla's
in Diergaarde Blijdorp krij
gen deze zomer een nieuw
buitenverblijf: het gorilla-ei
land. Ook dit project is on
derdeel van het Masterplan.
Na het werelddeel Azie - dat
nu klaar is - is dit fraaie groe-
ne eiland het eerste stukje
Afrika. Eind januari is de
diergaarde begonnen met het
bouwrijp maken van het ter-
rein.
Voedsel
Grote gorillafamilie
EITJE, nog tot en met 11 april 1999. Pasen is natuurlijk het
moment om een spannende eierontdekkingstocht te maken
door de dierentuin. Hier vind je werkelijk alle soorten en ma-
ten eieren, zoals gewone kippeneieren, maar ook grote struis-
vogeleieren, fossiele dinosauruseieren en glibberig kikkerdril.
In een reuzenei kruipen om te voelen hoe het is om een kuiken
te zijn, kan ook! Bij de speurtocht hoort een leuk boekje, een
verrassing en een prijsvraag. Kosten: drie gulden, waarvan een
gulden gaat naar het Bernhardine Fonds.
HUID EN HAAR, van 24 april tot en met 5 September 1999.
Een actieve speurtocht over de functie van huid bij dieren, Er
wordt op speelse wijze aandacht besteed aan camouflage, ver-
vellingen, zomer- en wintervacht, vlooien, felle kleuren en
nog veel meer. Bij de speurtocht hoort een informatieboekje,
een verrassing en een prijsvraag. Kosten: ongeveer drie gul
den, waarvan een gulden naar het Bernhardine Fonds.
ZOOCAMP: in juli en augustus Kinderen kunnen op een
vrijdag- of zaterdagnacht in de Diergaarde kamperen, midden
tussen de dieren en meehelpen met diverse activiteiten. Reser-
veren noodzakelijk op tel: 010-4431456.
OGEN BEDROGEN: 16 okt 1999 t/m 9 januari 2000 Een
spannende en leerzame speurtocht door Blijdorp waarbij je
ontdekt dat de natuur vaak anders is dan het lijkt. Uiteraard
wordt veel aandacht besteed aan de verschillende vormen van
camouflage bij dieren en planten. Ook bij deze activiteit hoort
een leuk DOEboekje, een verrassing en een prijsvraag. Kos
ten: 3 gulden, waarvan 1 gulden naar het Bernhardine Fonds.
DIVERSE RONDLEIDINGEN
GEZINSRONDLEIDING, deze rondleiding is uitermate ge
schikt voor groepjes volwassenen met kinderen vanaf 10 jaar.
VERJAARSPARTIJTJES: er zijn twee soorten vetjaardags-
arrangementen mogelijk. Er is de SPECIALE KINDER-
RONDLEIDING (van September t/m mei) of het DOEMEE
arrangement (hele jaar door). De kosten zijn fl.22,- per per
soon. Abonnementhouders betalen fl. 15,- p.p. Voor alle rond
leidingen geldt dat er tijdig, soms wel 1 of 2 maanden vooraf
moet worden gereserveerd (tel. 010-4431456).
DELTADRUK
Walvissen, diepzee
Kleurenpraeht
Nu al te zien...
Deze speciale bijlage kwam tot stand in samenwerking
met Maasstad weekbladen:
De dieren en planten die in hetzelf-
de gebied voorkomen, worden bij
elkaar gebracht en gerangschikt
naar werelddelen. Zo zijn er in het
werelddeel Azie Java-apen en ot
ters te vinden in een moerassig
landschap en in een tropisch bos-
gedeelte Indische olifanten en gra
te neushoomvogels. Om de karak-
teristieke sfeer van elk werelddeel
te versterken. zijn er typerende cul-
turele elementen toegevoegd. In
het werelddeel Azie zijn bijvoor-
beeld een nagemaakte Boeddhisti-
sche tempelruine, een hangbrug,
Chinese theepaviljoens en een au-
thentieke paalwoning (longhouse)
te zien.
Het Oceanium dat momenteel ge
bouwd wordt, is het grootste pro
ject van de dierentuin. Het wordt
daarom ook in fasen gebouwd.
Oorspronkelijk was het de bedoe-
ling dat dit 'waterwerelddeel' in de
huidige tuin zou komen op de
plaats waar nu de grate vijver ligt.
De gedachte was om water - als
bran van leven - een centrale plaats
in de tuin te geven. Toen het Roel
Langerakpark in 1995 beschikbaar
kwam. kreeg de diergaarde er in-
eens elf hectare bij en werd beslo-
ten om in de huidige tuin drie we
relddelen te realiseren: Azie. Afri
ka en Australia, met als centraal
punt de Rivi&rahal. Deze zomer
wordt het eerste project van Afrika
geopend: het gorilla-eiland. In het
Roel Langerakpark, aan de andere
kant van het spoor, worden Euro-
pa, Noord- en Zuid-Amerika ge-
realiseerd, met als centraal punt het
Oceanium.
Het meest omvangrijke onderdeel
van het Masterplan is het Oceani
um. In 1995 is de diergaarde ge-
start met de aanleg van dit water-
i—
WMmmm
Het nieuwe verblijf - dat financieel
mogelijk is gemaakt door de Ver-
eniging Vrienden van Blijdorp -
betekent een behoorlijke gebieds-
uitbreiding voor de gorilla's. Het
gebied is veertig bij vijftig meter
en de dieren krijgen er dus zo'n
1800 vierkante meter aan grand
bij. Die ruimte komt beschikbaar
omdat de weides van de onagers en
addaxen bij het nieuwe ontwerp
worden getrokken. De onagers en
addaxen zijn inmiddels elders in de
tuin ondergebracht.
Het nieuwe gorilla-eiland wordt te-
gen het huidige buitenverblijf aan-
gebouwd, zodat dit een doorloop-
zone wordt van het bestaande bin-
nenverblijf naar het eiland in de
open lucht. De oude onagerstal
wordt ingericht als kijkplek voor
de bezoekers.
Het gorilla-eiland bestaat uit een
groot en een klein eiland, omgeven
door water. Het grate eiland is be-
stemd voor de gorilla's, het kleine
eiland voor Afrikaanse dwerganti-
lopen en in de toekomst colobus-
apen, die ook in de gebieden voor
komen waar de gorilla's in het
wild leven. Als deze combinatie
niet werkt. zal ook het kleine ei
land aan het buitenverblijf van de
gorilla's worden toegevoegd.
Bij het ontwerp van het eiland is
zoveel mogelijk rekening gehou-
den met de natuurlijke behoeften
De jongste telg van de familie is de vijf maanden oude D'jeeco.
van de toekomstige bewoners. Het
verblijf is zeer gevarieerd ingericht
met natuurlijke beplanting, rotsen,
klimbomen, moerasachtige ge
deelten en niveauverschillen in het
landschap. Om het eiland groen te
houden, zullen sommige stukken
beschermd worden tegen de speel-
se gorilla's door schrikdraad. Er
zijn diverse schuilplekken gecre-
eerd waar de dieren zich desge-
wenst kunnen terugtrekken. Goril
la's zitten over het algemeen graag
in hun binnenverblijf. Daarom zijn
sommige schuilplekken ver-
warmd, waardoor het wellicht ook
bij minder gunstige weersomstan-
digheden aantrekkelijk is voor de
gorilla's om buiten te blijven.
Om het natuurlijke fourageerge-
drag (voedsel zoeken) te stimule-
ren zal op diverse plaatsen voedsel
worden aangeboden en in een spe
ciaal daartoe aangelegd bosgebied
kunnen de gorilla's zelf eetbare
kruiden en bramen plukken. Het
voedsel dat de dieren krijgen, be
staat vooral uit groenten, takken,
hooi en een klein beetje fruit. Ze
krijgen dit verspreid over de gehe-
le dag. Om de gorilla's bezig te
houden, krijgen ze daarnaast ook
verrijkingmateriaal zoals zonnepit-
ten of een bamboestok gevuld met
honing.
Natuurlijk is bij het ontwerp ook
rekening gehouden met de bezoe
kers. Zij kunnen de gorilla's be-
wonderen vanuit maar liefst zes
kijkplekken in Afrikaanse stijl.
Deze stijl is ook terug te vinden op
de fraaie bebording, die informatie
geeft over het gedrag van de goril-
lagroep, voedselkeuze, voortplan-
ting, verspreidingsgebeid, de mate
van bedreiging en het belang van
het Europese fokprogramma.
De Rotterdamse gorillafamilie be
staat inmiddels uit negen leden.
Het is een zeer hechte groep waar-
in drie generaties zijn vertegen-
woordigd. De imposante zilverrug
Ernst is de leider van de groep, die
verder uit vier volwassen vrouw-
tjes en vier jongen bestaat. Ernst is
tevens de vader van al het nage-
slacht, alleen de gorillapeuter Aya
is door Xebo, de zoon van Ernst,
verwekt. Xebo zit overigens niet in
Blijdorp maar in Barcelona.
De jongste telg van de familie is
D'jeeco. Een kleine vijf maanden
geleden, in de nacht van 22 op 23
oktober, werd hij geboren en het is
alweer de twintigste gorilla die
sinds 1980 in Rotterdam ter wereld
is gekomen. Trotse moeder van de
baby is Dura, de vader is Ernst.
Op dit moment is gorilla Annette
zwanger en begin deze zomer
wordt er dus weer een kleine goril
la verwacht. Annette verzorgt nu
twee peuters: een kind van haarzelf
en een van haar dochter. Blijdorp
wil de groep niet veel groter laten
worden dan die nu is. Twaalf
wordt gezien als het maximum.
Deltadruk heeft net als Diergaarde Blijdorp veel kleur in huis. Heel veel
kleur zelfs. Sinds kort draait een unieke Heidelberg achtkleurenpers met
omkeerinrichting het mooiste drukwerk. Dat moet je gezien hebben
om het te geloven. Bel eens op voor een afspraak.
Linschotenstraat 100, 3044 AW Rotterdam, Postbus 11151, 3004 ED Rotterdam,
tel. (010) 437 71 55, fax (010) 462 43 29, e-mail: drukkerij@deltadruk.nl
Al wandelend over de
zeebodem zijn uiteenlopende
Noordzeebewoners te
bewonderen. Inzet: Tunnel
door het koraalri f.
werelddeel. Vanaf de Stadhou-
dersweg zullen een indrukwekken-
de waterval en een architectonisch
fraaie gevel verrijzen. Het Oceani
um maakt het straks mogelijk om
een onderzeese ontdekkingsreis te
maken van Europa via Noord-
Amerika en de Caraibische zee
naar Zuid-Amerika. Tijdens deze
reis zal veel aandacht worden be
steed aan de specifieke levensvor-
men die typerend zijn voor elke
zee of oceaan. Ook de kustbio
topen in al hun verscheidenheid
worden hier levensecht nage
maakt.
De reis door het Oceanium begint
in Schotland, bij het vogeleiland
Bass Rock. Hier leven papegaai-
duikers, aiken en zeekoeten. die
nestelen op krappe richels. Als ze
duiken zijn ze ook onder water te
volgen. Voor schoolgroepen is er
de speciale Klipklas; dit klaslokaa!
biedt uitzicht op de vogelrots. Dan
is er ook nog de voelpoel, waar on
der begeleiding zeesterren, platvis-
sen en andere zeedieren gevoeld
kunnen worden. Na dit levendige
onderdeel begint de werkelijke
tocht door het Oceanium en de be
zoeker duikt ills het ware onder in
de Noordzee. Al wandelend over
de zeebodem zijn uiteenlopende
Noordzeebewoners als grondhaai-
en, inktvissen, kwallen, ponen en
makrelen in grote aquaria te be
wonderen. Na de Noordzee wach-
ten enkele Atlantische aquaria,
waarna een 25 meter lange door-
zichtige tunnel door het haaienbas-
sin steekt. Dit is het grootste aqua
rium van het Oceanium (meer dan
drie miljoen liter zeewater!). Hier-
in krijgen Atlantische mensenhaai-
en, hamerhaaien, zeeschildpadden
en andere dieren een zee van ruim
te.
De daaropvolgende walvis-expo
past naadloos in de wereldreis.
Klapper is de 13 meter lange inter
actieve bultrug; een walvis die echt
spuit en zingt en waar kinderen
ook in kunnen. Ook de diepzee
mag niet ontbreken. Een decor met
stromend lava, een diepzeegeiser
en in het donker oplichtende crea-
turen geven u een indruk van deze
onbekende wereld. Na alle visuele
indrukken wordt de reis onderbro-
ken door een publieks-Iab. Hier
worden de laatste kweekresultaten
getoond, staan microscopen klaar
en kunnen waterproefjes worden
gedaan.
Met de kleurenpraeht van het Ca-
ra'ibisch koraalrif vervolgt u uw
reis. Echt koraal, kleurige vissen,
verscholen murenen en razend-
snelle barracuda's strijden om aan
dacht. Op een schaduwrijk CaraY-
bisch terrasje kan even worden bij-
gekomen van alle indrukken,
waarna direct kan worden doorge-
stoken naar de Zee van Cortes.
Cortes biedt een keur aan woestijn-
dieren uit de Sonora. Een kusta-
quarium toont het contrast tussen
het rijke kustleven en de ogen-
schijnlijk levenloze woestijn. De
wereldreis besluit spectaculair, en
kele kilometers noordelijker aan de
kust. Een heus woud van meters-
lang kelpwier in een aquarium van
zes meter hoog deint mee met de
golven. Hier leven ook de popuiai-
re zeeotters. De otters hebben twee
mooie verblijven, waarin ze onder
en boven water te zien zijn. De uit-
smijter van het Oceanium is het
grote kustbiotoop van de Califor-
nische zeeleeuwen, die zowel bin
nen als buiten te bewonderen zijn,
Het nieuwe gedeelte van de dieren
tuin krijgt ook een eigen modeme
entree, die tevens de hoofdentree
van de diergaarde wordt. De oude
ingang aan de Van Aerssenlaan
blijft overigens gehandhaafd. Door
middel van grote waterpartijen
krijgt de nieuwe ingang een heel
landschappelijk, open karakter en
lijkt de diergaarde naadloos over te
vloeien in het ernaast gelegen Roel
Langerakpark. Op het terrain komt
ook een reusachtig parkeerterrein,
dat plaats biedt aan 1500 auto's en
touringcars en heel veel fietsen.
Het nieuwe gedeelte zal door mid-
del van een tunnel onder het spoor
met het oude gedeelte verbonden
worden.
Overigens zijn veel Oceaniumdie-
ren nu al in de diergaarde te be
wonderen. De zeeotters bijvoor-
beeld. Blijdorp kreeg in 1995 al de
unieke mogelijkheid om alvast er-
varing op te doen met deze zeer
opvallende bewoner van het toe
komstige Oceanium. Een piepjon-
ge zeeotter was aangespoeid in
Alaska en kwam via de US Fish
and Wildlife Service in Blijdorp
terecht. Verder zijn de haaien en
kwallen nu al te zien Zij verhuizen
komende winter allemaal naar het
nieuwe waterwerelddeel. In de
loop van het jaar zal er ook een ex-
positie over het Oceanium komen,
waar dan op foto's te zien is hoe de
voorbereidingen verlopen.
