maasstad
'Respect is de basis van alles'
'Als prof moest ik elke dag trainen,
daardoor kon ik niet meer schaatsen'
'Brug ongelijk was mijn favoriet'
ft
Nieuwe kansen Topcoach
do
Wilt u nog meedoen of
uw huidige elftal wijzigen?
Dan kan dat. i
Koos Henneveld (65), oprichter Mahorokan
Frans van der Graaf een veelzijdig en aanstekelijk sporter
Turnster Truus Ritman-Woord miste Olympische Spelen net
Waarom juist
deze sporters
Topcoach
Dinsdag 28 december 1999
VLAARDINGEN - 'Als jij
nou eens, in plaats van zo fa-
natiek bezig te zijn met al die
verschillende sporten, al je
energie gericht had op een
sport dan had je daarin zeker
de absolute top gehaald'Het
is in zijn leven al vaak tegen
hem gezegd. En in zekere zin
beaamt Frans van der Graaf
de strekking van deze me-
ning maar als hij het allemaal
nog eens over had mogen
doen, zou zijn sportieve car-
riere waarschijnlijk niet an-
ders verlopen zijn. „Jezelf
helemaal richten op een
sporttak is voor mij te be-
perkt. Ik vind en vond die an-
dere sporten gewoon veel te
leuk om te laten schieten."
SCHIEDAM - De maat voor
haar olympische kostuum
was al genomen. Zes weken
voor de Zomerspelen in Hel
sinki (1952) kreeg turnster
Truus Woord echter te horen
dat ze tot de twee afvallers
hoorde uit de selectie van tien
dames. „Dat was natuurlijk
wel een grote teleurstelling",
geeft de inmiddels 68-jarige
Schiedamse ruiterlijk toe.
„Maar feitelijk was ik net niet
goed genoeg. De verschillen
in de Nederlandse kernploeg
waren destijds minimaal. Op
een paar tiende van een punt
heb ik Helsinki gemist. Jam
mer, maar dat neemt niet weg
dat ik met veel plezier en vol-
doening terugkijk op mijn
turnleven."
BASKETBALL?!
SHOW 5c
ENTERTAINMENT!!
BASKETBALL WEEK
Info: D9DD 2255 429
www.basketballweek.nl
Kijk in de Maasstad weekbladen van volgende week voor de
precieze spelregels en het deelnameformulier.
Q cr
XQ55
De persoonlijke keuze van
mevrouw G. van der
Knaap-van Dijk voor Wa
terweg-sporter van de eeuw
is gevallen op Koos Henne
veld: „Hij heeft in Maassluis
een sportschooi opgebouwd
met wereldfaam op het ge-
bied van de judosport. Aan
hem deeer."
Door Vincent de Voogd
MAASSLUIS - In de oorlog
heeft Koos Henneveld een
aantal j aren ondergedoken ge-
zeten. Waar zijn familieleden
waren, wist hij niet. Boven-
dien werd hij later (misschien
mede als gevolg van die oor
log) astmapatient. Koos Hen
neveld, inmiddels 65, denkt
dat deze gebeurtenissen ka-
raktervormend zijn geweest,
en dus medebepalend voor het
verloop van de rest van zijn le-
ven. „Het was voor mij in ie-
der geval een stimulans om
mijn schouders eronder te zet-
ten",kijkt hij terug.
Koos Henneveld is geboren en ge-
togen in Maassluis, waar hij nog
steeds woonachtig is. Als astmapa
tient werd hij echter op een gegeven
moment naar Zwitserland gestuurd.
„Ikkreeg eenverbodop sport. Maar
wat doe je dan als kind? Je gaat alles
gewoon imiteren. Wielrennen,
straatvoetbal, noem maar op. Voet-
bal was mijn sport. Toen ik terug
was in Maassluis, heb ik me dan ook
direct aangemeld bij het plaatselijke
Excelsior. Dat verbod gold nog
steeds, dus mijn ouders mochten he
lemaal niet weten dat ik op voetbal
ging. Na een paar wedstrijden
kwam er van ons elftal echter een
stukje in de Schakel. Ik had een paar
doelpunten gemaakt, dus mijn
naam viel wel op. Zo kwamen mijn
ouders erachter. Maar ik geloof niet
dat ze er nou zo mee zaten."
Van Excelsior Maassluis verkaste
hij naar VDL, waarmee hij promo-
tie afdwong naar de tweede klasse.
Inmiddels opent Henneveld 'tus-
sendoor' ook nog een sportschooi,
die hem later zijn (lokale en natio-
nale) bekendheid zal opleveren.
„Judo was heel erg in ontwikkeling,
mede dankzij de successen van An
ton Geesink. Hier in de buurt zat
echter geen judoschool, terwijl er
veel vraag naar was. Daar ben ik op
ingesprongen." In een klein sport-
lokaal van de Koningin Wilhelmina
School waren de eerste lessen. De
naam van de vereniging was toente-
rijd overigens nog Sportschooi
Henneveld.
Als grootste succes ziet Henneveld
de zilveren medaille 'met gouden
rand' behaald in Berlijn. De Rus-
sen, sowieso topfavoriet, wonnen.
Hierna stopte Geesink met actiefju-
doen en wilde hij bondscoach wor-
den. „Daar wil ik niet teveel over
kwijt. In zijn boeken beschrijft hij
precies zoals het is gegaan", zegt
Henneveld cynisch. „Ik vertrok en
wilde me nu helemaal aan mijn
sportscool gaan wijden. Ondertus-
sen zaten we ook al in Hoek van
Holland en Rozenburg, en veran-
derde ik de naam in Mahorokan: de
eerste twee letters van de steden
waar we zaten, plus 'kan', Japans
voor instituut. Ook hebben we een
embleem ontworpen. Twee ballen
boven een balk, en een eronder. De
ballen stellen de plaatsen voor waar
we zitten, de balk de Waterweg. Al
snel kwam De Lier erbijen nog niet
zo lang geleden Naaldwijk en 's
Gravenzande. De naam en het em
bleem hebben we echter niet gewij-
zigd."
Onder het motto 'je kan met z'n al
ien aan een raket bouwen, maar er
moet iemand op het knopje druk-
ken' regeert Henneveld over 'zijn'
school. Hij stelt een vijf-jarenplan
op, waarin niet alleen fy sieke arbeid
aan bod komt, maar ook aspecten
als psychische begeleiding. Een
'perpetuum mobile' noemt hij het
zelf. Hierop volgden al snel resulta-
ten. Henneveld: „We werden vijf
keer kampioen van Nederland bij de
jeugd. Op een gegeven moment
stonden er zelfs twee teams van Ma
horokan tegen elkaar in de finale.
Individueel presteerden we ook,
met mensen als Anita Staps, Maijo-
lijn van Unen, Jolanda van Meche-
len en mijn zoon Rob. De aandacht
was dus op Mahorokan gericht en ik
werd gevraagd technisch directeur
bij de bond te worden. Dat heb ik
vier jaar gedaan, maar dat werd te
complex. Kijk, bij Barcelona en AC
Milan hanteert men het roulatiesy s-
teem. Zo'n systeem had ik al be-
dacht aan het begin van de jaren
tachtig. De bond wilde daar echter
niet aan, want dat werd te duur. In
1984 constateerde ik dat er een me-
ningsverschil was en dat ik op deze
manier niet de verantwoording wil-
denemen.Vanafdatmomentbenik
constant met Mahorokan bezig ge
weest. Anthony Wurthbrak door en
won in een seizoen alle open titels in
Europa. Op de Olympsche Spelen
in 1992 liet hij zich verrassen door
een Amerikaan. Hij was zo gedesil-
lusioneerd dat hij ook in de herkan-
sing verloor. Ook Chantal Han en
Veronique Akkermans behaalden
succes."
Bijna in het jaar 2000 is Mahorokan
uitgegroeid tot een bedrijf. Dat
geeft volgens Henneveld, die de
vennootschap aan zoon Rob over-
deed, soms afgunst bij alle vereni-
gingen. En daar houdt 'de oude
Henneveld' helemaal niet van.
„Respect is de basis van alles. Bij
Mahorokan gaat het niet alleen om
prestaties. Wij hebben vooral een
educatieve en vormende taak. Het
gaat erom dat je je als waardig mens
kan ontwikkelen in de maatschap-
pij.
Vrouw Ina van der Graaf,
vriend Jos Buitelaar en
moeder Van der Graaf scho-
ven de Vlaardingse sport-
omnivoor Frans van der
Graaf naar voren als hun
persoonlijke kandidaat voor
de titel Waterweg-sporter
van de eeuw. 'Welke sporter
kan er in deze regio zeggen
dat hij (of zij) zo veelzijdig
is', 'hij is een voorbeeld voor
iedere Vlaardingse sporter
en sportster' en 'niemand
doet tevergeefs een beroep
op hem als het gaat om een
sportief advies'. Dit en meer
schreef het drietal in de aan-
bevelingsbrieven voor hun
sportieve held. Maaspost
nam de proef op de som.
Door Norbert Veringmeier
De 58-jarige Vlaardinger heeft bin-
nen zijn familie- en vriendenkring
de geuzennaam 'sportidioot'. „Dat
bedoelen ze niet negatief hoor. Het
is meer zoiets van: Frans weet alles
over sport, hij praat er altijd over
en als Frans een sport bedrijft kan
hij het nog ook." Dat laatste blijkt
zeker niet overdreven want de nog
immer actieve Van der Graaf heeft
in nagenoeg alle sporten die hij op
wedstrijdniveau beoefende de no-
dige ereprijzen in de wacht ge-
sleept.
Met name voetbal, schaatsen en de
zeehengelsport lopen als een rode
draad door zijn sportieve loop-
baan. Het zeevissen werd bij Van
Joke Ritman heeft haar
moeder Truus Woord-Rit-
man voorgedragen als Wa
terweg Sporter van de Eeuw
om de volgende redenen:
tweede van Nederland in
1950, vier keer op rij kampi-
oenen van de kring Rotter
dam, zes jaar lid van de Ne-
derlandse turnploeg, lid van
devoorlopige olympische
turnploeg voor Helsinki
(1952), meegedaan aan di
verse interlands in binnen-
en buitenland, deelnemer
aan de Gymnaestrada in
1953 en eerste Nederlandse
turnster die rugwaartssprei-
den over de hoge legger ten
uitvoer bracht.
Door Norbert Kleinherenbrink
Truus Woord, uit een gezin van
tien, meldde zich op jeugdige leef-
tijd aan bij de Schiedamse gym-
nastiekvereniging THOR. Al snel
bleek ze talent te hebben. De oefe-
Truus Woord-Ritman, een turntopper van toen, met haar dochter Joke, eentriatlontopper van
nu. Foto Roger van der Kraan
ningen op de hoge brug, het lage
rek en bij het ringzwaaien gingen
haar gemakkelijk af. Via het speci-
ale keurgroepje onder leiding van
leraar Brand vijzelde ze haar ni
veau langzaam maar zeker op. De
bekers en medailles stroomden dan
ook binnen. „Ik moet ergens in
huis of in de kelder een grote zak
hebben, waarin al mijn turnprijzen
zitten'glimlacht ze. „Maar ik zou
heel goed en heel lang moeten zoe-
ken om die tas te vinden. Die her-
inneringen daarentegen draag ik
met mij mee."
Rond 1950 kwam haar nationale
doorbraak. Ze eindigde bij de Ne
derlandse kampioenschappen op
de tweede plaats. Kort daarna viel
er een uitnodiging voor de voorlo-
pige olympische selectie op de
deurmat. „Datwas natuurlijk een
hele eer. Elke zondag moest ik in
alle vroegte alleen naar Utrecht
voor de centrale training. Na de
bus en de trein moest ik ook nog
een stuk lopen. Ik was bijna de he
le dag in de weer, maar ik deed het
graag. De reiskosten kregen we el
ke zondag ook keurig terug. Het
ging om een bedrag van 3,60 ge
loof ik."
Truus Woord werd in Utrecht met
een heel ander turnprogramma ge-
confronteerd dan bij THOR in
Schiedam. De hoge brug, het lage
rek en het ringzwaaien waren ge-
schrapt. Daarvoor in de plaats
kwamen evenwichtsbalk, brug on
gelijk en de lage paardsprong.
„Dat waren de olympische onder-
delen. Sommige toestellen had ik
nog nooit gezien. Dus voor mij,
maar ook voor de 22 andere leden
van de voorlopige selectie was het
wel even wennen. Maar ik kreeg
de nieuwe disciplines binnen an-
derhalf jaar gelukkig snel onder de
knie. De eerste afvalronde in de
olympische ploeg overleefde ik
nog. Maar de tweede en laatste
werd mij fataal."
Toch hield Truus Woord door de
centrale trainingen een grote voor-
sprongover op vele turnsters uit de
rest van Nederland. Na Helsinki
maakte ze zes jaar deel uit van de
Nederlandse ploeg. Met de natio
nale selectie werkte ze tal van toer-
nooien in binnen- en buitenland af.
„Brug ongelijk was en is nog
steeds mijn favoriete onderdeel. Ik
vond dat zwaaien en draaien heer-
lijk om te doen. Dankzij een
bondscoach kreeg ik de kans om
als eerste in Nederland het rug-
waarts spreiden toe te passen. Dat
was destijds leuk nieuws in de Ne
derlandse turnwereld.
Op 28-jarige leeftijd kwam er een
abrupt einde aan de turnloopbaan
van Truus Woord. Bij het maken
van een overslag tijdens de Rotter-
damse kampioenschappen hoorde
ze iets knappen in haar linker-
schouder. In dat gewricht is het
daarna nooit meer helemaal goed-
gekomen. „Ze hebben er alles aan
gedaan. Injecties, pillen, massages,
therapie, maar niets heeft werkelijk
geholpen. Ik was links, maar nood-
gedwongen ben ik alles rechts
gaan doen. Turnen was door die
schouderblessure niet meer aan de
orde."
Truus Woord viel daarna allesbe-
halve in het bekende zwarte gat. Ze
raakte verliefd op haar huidige
man (Ritman) en ging vervolgens
helemaal op in haar huwelijk en
haar gezin (dochter Joke en zoon
Andre). „Ik had eigenlijk geen tijd
meer om nog aan sport te doen. Ik
zwom en fietste alleen nog een
beetje. Pas op 55-jarige leeftijd ben
ik gaan tennissen bij Spierings-
hoek. Ik ben nog steeds fanatiek,
maar niet meer zo erg als vroe-
ger."
De liefde voor de sport heeft Truus
Woord-Ritman in elk geval op haar
twee kinderen overgedragen. Joke
was een getalenteerde tennisster
(top-25 van Nederland) en behoort
nu tot de triatlontop van Neder
land. Andre was een goede voet-
baller bij Hermes DVS en loopt nu
marathons, ondermeer met Jokes
vriend Raymond Biesheuvel. „Ik
geniet van al hun sportbeoefe-
ning", besluit Truus Woord-Rit
man. „Met Joke ga ikbij voorbeeld
vaak op de fiets mee tijdens haar
looptraining. Ook ben ik aanwezig
bij de meeste wedstrijden. Die du-
ren echter lang. Bijna vijf uur voor
een halve en ruim tien uur voor een
hele triatlon. Soms zie ik Joke een
paar uur niet voorbij komen. Dan
verveel ik me best wel. Maar als ze
dan langs komt, maak ik foto's van
haar. Helaas mislukken ze steeds
bijna allemaal. Ik blijf het echter
proberen, haha."
Frans van der Graaf toont zijn twee behaalde Elfsteden-kruisjes. Foto Dick siui/ter
der Graaf door zijn vader met de
paplepel ingegoten en vanuit die
opvoeding stond hij aan de basis
van de oprichting van de enige
zeehengelsportvereniging die
Vlaardingen tot op heden rijk is,
Toppie Tik. Daarnaast voetbalde
de hedendaagse boekhouder jaren-
lang in de hoofdmacht van Zwalu-
wen en eigenlijk was hij in dat elf
tal op elke plaats inzetbaar. „Het
was op een gegeven moment zelfs
zo dat Zwaluwen geen reserve-
keeper meer dacht nodig te heb
ben. Men redeneerde dat als de
keeper geblesseerd uit zou vallen,
Frans wel in het doel kon gaan
staan" Ondanks die multi-inzet-
baarheid speelde Frans van der
Graaf het liefste als spits. „Ik had
een goede trap en goaltjes maken
deed ik het liefste."
Op de midvoor-positie trok de on-
geveer 21-jarige Vlaardinger de
aandacht van profclub Sparta.
„Daar heb ik toen een half jaar mee
getraind. Op het moment echter
dat ik bij Sparta een contract zou
tekenen, kwam Fortuna Vlaardin
gen in beeld en besloot ik daar te
gaan spelen." Het semi-professio-
nele avontuur van Van der Graaf
was overigens maar van korte
duur. ,,Als prof moest je elke dag
trainen en daardoor kon ik niet
meer schaatsen en vissen. Na an-
derhalf jaar had ik het daarom wel
gezien en ben ik weer terug gegaan
naar Zwaluwen."
Zijn 'finest hour' beleefde Van der
Graaf waarschijnlijk in de schaats-
sport. Gerijpt in het langebaan
schaatsen waagde hij zich in 1963
voor het eerst aan de Elfsteden-
tocht. Tijdens deze extreem barre
tocht werd hij na ongeveer 100 ki
lometer wegens bevriezingsver-
schijnselen van het ijs gehaald. „Ik
reed toen nog in een omvangrijke
kopgroep en gefixeerd als ik was
om die tocht uit te rijden, kon men
mij toen maar met moeite van het
ijs af krijgen." Op dat moment be
sloot Van der Graaf meteen dat hij
de Tocht der Tochten nog eens,
maar dan in zijn geheel, wilde rij
den. Het zou vervolgens tot 1985
duren alvorens hij die belofte aan
zichzelf kon inlossen.
„Die keer haalde ik de eindstreep
zeer eenvoudig en ook een jaar
kwam ik zonder noemenswaardige
problemen aan in Leewarden. In
'86 finishte ik in 8 uur en 7 minu-
ten als 66n van de eerste toerrijders
tussen de wedstrijdschaatsers."
Van der Graaf verscheen in 1997
voor de vierde maal aan de start in
Friesland maar die 'voorlopig'
laatste keer werd geen succes.
„Door een verhuizing had ik toen
nauwelijks getraind en tot een dag
voor de wedstrijd wist ik niet eens
waar ik, tussen alle verhuisrom-
mel, mijn schaatsen kon vinden.
Uiteindelijk ben ik nog tot Frane-
ker gekomen maar dat was alleen
maar omdat ik niet eerder beken-
den heb gezien om bij in de auto te
stappen."
Los van zijn grootste passies be-
kwaamde Van der Graaf zich als
wedstrijdsporter in het klaverjas-
sen (tweemaal Zuid-Hollands kam
pioen en ereprijzen op het natio-
naal kampioenschap), biljarten,
tennis (op 40-jarige leeftijd pas be-
gonnen en razendsnel op geklom-
men tot de eerste klasse) en tafel-
tennis (diverse malen Vlaardings
kampioen). Eigenlijk ademt het
hele leven van Frans van der Graaf
'sport'. Als hij 's ochtend wakker
wordt, slaat hij als eerste de sport-
pagina van het AD op en voor hij
's avonds zijn bed weer induikt,
kijkt hij nog even naar het sport-
journaal van de NOS. Daartussen
is hij zelf nog altijd actief. In het
zeevissen en als zijn onlangs ge-
opereerde knie het toelaat met
schaatsen en tennissen. Ook bij
Zwaluwen is hij nog geregeld te
vinden. Daar is hij onder meer op
elke zaterdag dat er wegens een af-
gelasting niet gevoetbald kan wor
den, de drijvende kracht is achter
een klaverjascompetitie.
Frans van der Graaf is nooit te be-
roerd zijn ervaringen aan anderen
te openbaren en hij zal altijd pro
beren zijn enthousiasme voor de
sport op anderen over te brengen.
„Mijn kleinkind loopt met nu al
met een racket en bal in zijn hand
te roepen dat hij net zo goed wil
worden als" zijn opa", aldus illu-
streert Van der Graaf dat zijn en
thousiasme zeker aanstekelijk
werkt.
WATERWEG - In de Maaspost
hebben de afgelopen periode op-
roepen gestaan om lezers te moti-
veren Schiedamse, Vlaardingse en
Maassluisse sporters aan te melden
voor de titel Waterweg-sporter van
de eeuw. Inmiddels zijn alle reac
hes naast elkaar gelegd en toen
bleek dat de inzendingen niet zo
zeer sporters betroffen die alge-
meen beschouwd tot de top van
hun discipline gerekend kunnen
worden. Inzenders bleken zich bij
hun inzendingen voor de Water
weg-sporter van de eeuw meer te
laten leiden door een zeer persoon
lijke keuze. De sportredactie heeft
daarom besloten om niet tot de de-
finitieve keuze van een absolute
Waterweg-sporter van de eeuw te
komen maar juist die persoonlijke
noot in de aanmeldingen te laten
prevaleren. Op deze manier hopen
we alsnog een passend beeld te
schetsen van de sport in het Water-
weggebied gedurende de afgelo
pen 100 jaar.
NBA MASCOTTE LUCKY, LUVABULLS CHEERLEADERS
AFRICAN ACRDBATS MAPAPA
games with audience, Long distance shot
THREE POINT SHOOT-OUT, PROMO* KIDSVILLAGE
GET YOUR TICKETS AT AHOY TICKET OFFICE
HOUAND BASKETBALL WEEK
TEXACO
CHELDEHAL
AHOY
Rotterdams Dagblad
VOETBALS P
brinkmon
B itl.1i'AIJI.TT'I
AMSTEL
SORGELOOS
