'Wij staan voor tweehonderd procent zekerheid'
J-
J
i
I!
I
ff
Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam zorgt voor orde en veiligheid
as
u
4 !,;H U"-
4l l+T7f
I
9'"'.
onze
N
HOEK VAN HOLLAND - Dat
Rotterdam de grootste haven ter
wereld heeft, is al tientallen jaren
het geval. Duizenden schepen, van
sleepbootjes tot olietankers van
enorme omvang, varen vanaf de
Noordzee de Nieuwe Waterweg
op. Containeroverslag is de voor-
naamste bron van inkomsten. Maar
ook cruiseschepen en pleziervaar-
tuigen doen Rotterdam aan. Het
Gemeentelijk Havenbedrijf Rotter
dam moet de orde en veiligheid in
het meest bevaren water op deze
aardbol handhaven. Maasstad ging
een 'shift' mee in Hoek van Hol
land, waar de Rotterdamse haven
eigenlijk al begint.
i
Ongeluk
Drenkeling
Ramp
j i y
ii 11 i
I*
I
1
aQM^gigp.
-qS
<*r
I
s.
wij
3d
s
tats-
iger
Dor
ilou,
itis.
tls.
irat
Ip.
s/
<0.
tis.
324,-. i
EN
00
mm.
1 A
HI
Is
Of "MBI
Door Vincent de Voogd
Op het patrouillevaartuig van Haven-
dienst 18 in Hoek van Holland werken
deze ochtend en middag vier mensen. Ni-
co is de machinist, Henk de stuurman
('tegenwoordig heet dat heel chic assis-
tent-scheepvaartmeester'), Ton de ma-
troos en Peter de scheepvaartmeester. Per
dag worden er drie schifts van zeven,
acht en negen uur gedraaid. We hebben
geluk; vandaag is het zeer rustig op het
water. „Maar dat is soms heel anders,
hoor", vertelt Henk, rustig achter de ra
dar zittend. Hij heeft het schip op de auto-
matische piloot gezet. „Wij werken niet
alleen met calamiteiten. Zo begeleiden
wij ook nog eens ieder zogenaamd 'geul-
schip', soms tot dertig kilometer buiten
de kust. Grote schepen, en dan heb ik het
vooral over de diepgang van het schip,
lopen namelijk vast op zandbanken als ze
geen gebruik maken van de diepe vaar-
geul tussen Engeland en Nederland."
Op de radar, die tot honderdvijftig kilo
meter de zee op kan kijken om elk vaar-
tuig te lokaliseren, toont hij waar de geul
loopt.
'Ieder mens dat je kunt redden
iedere brand die je kan blussen is
ergens goed voor geweest.
„Soms moet je plotseling vissers of men-
sen op pleziervaartuigen waarschuwen",
vervolgt Peter. „Die vissers gooien soms
bijvoorbeeld plotseling hun netten uit op
een moment dat een tanker de haven na-
dert. Wij hebben hier in Hoek van Hol
land dan de taak om ze daar weg te halen.
Kijk, een tanker besturen is iets anders
dan autorijden. Je kunt niet zomaar rem-
men of uitwijken. Vooral in de zomer heb
je mensen die dat niet altijd beseffen."
Dan zien we je volgende keer wel bij Pe-
trus', zeggen we dan. Meestal schrikt
men dan toch."
Langzaam maar zeker varen we de druk-
ke Beneluxhaven binnen. Met zoveel
schepen en fabrieken zit een ongeluk in
een klein hoekje. Overtredingen van de
wet zijn dan ook aan de orde van de dag,
vertelt machinist Nico. „Onze taak is de
orde en veiligheid in een bepaald gebied
van de Rotterdamse haven te handhaven.
Dat houdt simpel gezegd in dat wij eigen
lijk politie-, brandweer-, ambulance- en
havenpersoneel tegelijk zijn. Zo hebben
de scheepvaartmeester en zijn assistent
de bevoegdheid van een echte politieman
en kunnen zij bij overtreding van de wet
dus ook bekeuringen uitdelen. Daartoe
hebben ze de opleiding BOA, Buitenge-
woon Opsporingsambtenaar, gevolgd.
Het meest komen we milieudelicten te-
gen, bijvoorbeeld illegale lozingen bij be-
paalde bedrijven."
Op het hypermoderne schip 'Haven-
dienst 18' (dertig meter lang, acht meter
breed, zeventien meter hoog en drieen-
eenhalve meter diep) is echter ook zeer
veel blusapparatuur aan boord. Zo staat
er een kanon aan boord dat 52000 liter
water per minuut een brand in kan blus
sen. Ook staan er nog pompen die 18000
liter kunnen verwerken. In de machine-
kamers van het schip staat een 16-cilinder
motor, alleen voor het waterkanon. Nico,
trots: „Als je schuin spuit, heeft dit kanon
paar weken daarvoor verdronk een
vrouw. We hebben wel vaker een lijk op-
gevist. Gelukkig kunnen we altijd ge
bruik maken van een speciaal trauma-
team als we iets dergelijks meemaken."
De vier mannen hebben dus al het nodige
meegemaakt met elkaar. Zij werken altijd
met elkaar, met het oog op ervaring. Om-
dat het ook fysiek gezien zwaar werk is,
zijn vrouwen in deze branche niet vaak
werkzaam.
In totaal werken er ongeveer 1100 men-
sen bij het Gemeentelijk Havenbedrijf
Rotterdam. Het grootste gedeelte vaart
'Wij zijn eigenlijk politie, brand
weer,ambulance en
havenpersoneel tegelijk.
—mi
een bereik van 180 meter. Er zijn zee-
scheepjes die kunnen varen op het ver-
mogen dat wij alleen al voor deze pomp
nodig hebben. Ik heb weleens gehoord
dat er in New York een varende pomp
bestaat die ons qua capaciteit kan overtef-
fen, maar ik kan je vertellen dat dit in Eu-
ropa vrij uniek is. En we hebben dat ding
ook regelmatig nodig. Iedereen aan
boord heeft een volwaardige brandweer-
opleiding. Wij oefenen minimaal een
keer per jaar. Op het water zijn niet iedere
dag incidenten, dus trainen we zo vaak
mogelijk. Ook proberen we zoveel moge-
lijk met andere mensen samen te trainen
met wie we in de realiteit ook te maken
krijgen, zoals duikers."
Wanneer we de achtste petroleumhaven
binnen varen, komt het aspect 'ambulan-
cepersoneel' ter sprake. Peter: „Het komt
regelmatig voor dat we een drenkeling uit
het water vissen. In de zomer hebben we
het bijvoorbeeld erg druk met surfers.
Het gebeurt ook vaak zat dat mensen
overboord vallen. In deze tijd van het jaar
moet je er dan snel bij zijn. De watertem-
peratuur is op dit moment een graad of
vijf. Ik kan je verzekeren dat je spieren in
korte tijd verkrampen.
Om de drenkeling op te sporen maken we
gebruik van moderne computerappara-
tuur. Hoewel we ook voor dit gedeelte
een aparte opleiding hebben gevolgd,
blijft het het mindere werk. Zo was er een
tijdje geleden een man van de scheep-
vaartinspectie te water geraakt. En een
echter zelden of nooit. „De meesten zit-
ten gewoon op kantoor en coordineren de
zaak", vertelt de ietwat zwijgzame Ton.
„Een keer per jaar zie je die mensen
slechts. Ik durf gerust te zeggen dat onze
baan tot de zwaarste behoort. Zo hebben
we ook vaak dienst op feestdagen, of bij
voorbeeld op oudejaarsavond. Tijdens de
milleniumovergang moet iedereen paraat
zijn. Dat vind ik wel jammer; je maakt
het toch maar een keer mee. Ik denk dat
dat hele milleniumprobleem ook een
beetje overtrokken is. Als het hier alle-
maal al niet millenium-proof is, dan
voorspel ik wereldwijd grote proble-
Iedereen hoopt natuurlijk dat een enorme
ramp in de Botlek en het Europoort-ge-
bied altijd zal uitblijven. Het Gemeente
lijk Havenbedrijf Rotterdam zet veel per-
soneel, apparatuur en know-how in om
incidenten tot een minimum te kunnen
beperken. En wanneer er zich iets voor-
doet, kan op computerschermen direct de
locatie worden afgelezen. Ook bij dit be-
drijf geldt: 'beter voorkomen dan gene-
zen.' Sommige dingen kunnen echter niet
voorspeld worden. Zoals een aantal jaren
geleden, tpen een schip olie morste en de
olie vervolgens vlam vatte. „Dan moet je
ook een beetje geluk hebben dat niet de
hele boel ontploft", zegt Nico. „Geluk
dwing je echter af. Ik denk dat we de juis-
te mensen hebben. Soms maak je ver-
schrikkelijke dingen mee. Sommigen
kunnen het soms zelfs niet meer opbren-
gen om weer de boot op te gaan en het
werk te hervatten. Zover is het met mij
persoonlijk gelukkig nog niet. Je moet
het ook positief bekijken. Ieder mens dat
je kunt redden, iedere brand die je kan
blussen is ergens goed voor geweest.
Daar moet je je soms dan maar aan vast-
houden."
't f-'df I
ZEEPAAM
I
d -assd®^.
—i. -
j -» WWW""