maasstad
Verberne: 'Ik hoop dat
fondsen blijven komen
Sponsors maken uniek project mogelijk
'Modelraffinaderij belangrijk
voor museum en Curasao'
m
Werkende modelraffinaderij wordt pronkstuk op Curaqao
'Heerenkamer' toont ook
zeevaart ten tijde van WIC
ms
Sponsors
mmm
OUD-BEIJERLAND - Het Maritiem Museum Cura-
?ao krijgt dit jaar een unieke uitbreiding van haar
collectie. Een modelraffinaderij komt er bij, maar
wel een die werkt. Voormalig Shell-medewerker H.
Vos werkte er ooit 35 jaar aan, maar het resultaat is
dan ook een model dat enig in zijn soort kan worden
genoemd. Op Curasao is de interesse in de modelraf
finaderij groot, gezien het belang van het eiland in de
lokale olie-industrie. In Nederland organiseren Ge
rard Verberne en John Barends de voorbereiding van
de opmerkelijke overdracht. Het verhaal van een raf
finaderij die op reis gaat.
„Ik ben sinds december heel
zachtjes bezig een lobby op
te zetten", aldus Verberne.
„Ik zeg dan dat ik een mooie
opdracht heb: een hele raffi
naderij verplaatsen." De lob
by voor het mogelijk maken
van de verzending van de raf
finaderij bleek niet aan dove-
mans oren te zijn besteed.
„Binnen drie dagen had ik al
toezeggingen", klinkt Ver
berne tevreden. „Ik probeer
te onderzoeken wat mogelijk
is voor sponsors. Ze zouden
bijvoorbeeld gebruik kunnen
maken van de faciliteiten van
het museum op Curasao, met
hun zakelijke contacten. Dat
museum is heel mooi geres-
taureerd en is werkelijk een
schitterend gebouw. Tegelij-
kertijd probeer ik het beeld
van de raffinaderij hier te be-
waren, ook al gaat hij naar
Curasao. Bijvoorbeeld door
een videofilm te maken van
het hele project." De actie
voor het verhuizen van de
raffinaderij heeft inmiddels
geleid tot de oprichting van
de stichting 'Behoud Indu-
strieel Erfgoed Curasao'.
Meer en meer sponsors heb
ben zich bereid getoond het
initiatief te steunen. Juist in
de regio rond de Maasvlakte
zijn immers vele bedrijven te
vinden, die zich herkennen in
het raffinaderij gebeuren en
de techniek die er mee ge-
paard gaat. De totale kosten
van het project bedragen
125.000 Antilliaanse gul
dens, waarmee onder meer de
opslag, verscheping en ver-
zekering wordt betaald. Maar
ook de productie van tafels
voor de uiteindelijke tentoon-
stelling en de installatie van
de nu gedemontreerde raffi
naderij vallen binnen die be-
groting. En die installatie is
bij een werkend model niet te
onderschatten. Alle inge-
bouwde stoommachines van
het model moeten worden
aangesloten op een lucht-
druksysteem, om maar eens
iets te noemen. De bedrading
moet opnieuw worden aange-
legd, waarbij al rekening
wordt gehouden met de mo-
gelijkheid dat de raffinaderij
nog eens verplaatst moet
kunnen worden. Het model
wordt ook opnieuw geverfd,
zodat letterlijk een frisse start
kan worden gemaakt.
De ook op Curasao ge-
bouwde modelraffinaderij
bestaat al sinds de jaren ze-
ventig, maar een vaste plek
in een museum zat er tot nu
toe niet in. Bouwer H.J. Vos
keerde terug naar Bunnik
en de raffinaderij volgde in
zijn kielzog. Enkele publi-
caties in het Utrechts
Nieuwsblad zetten de bou
wer nog enkele keren in het
zonnetje en vervolgens
werd het stil rond de mo
delraffinaderij. Tot verle-
den jaar, toen museumdi-
recteur Stanley Bremer op
het bestaan van het model
werd gewezen.
De zoon van de bouwer werd
opgespoord en bleek mee te
willen werken aan een terug-
keer van zijn vaders levens-
werk naar Curasao. Voor-
waarde was wel, dat het mo
del daar op zijn waarde ge-
schat zou worden door in
werkende staat in een goede
publieksruimte te worden ge-
presenteerd. Daarbij moest
ook de financiering voor de
hele operatie worden gere-
geld. Een werkend model
van vier bij zes meter verpak
je immers niet zo maar rich-
ting West-Indie. Exploitant
PDVSA van de raffinaderij
op Curasao stelde materiaal
en mensen beschikbaar voor
onderhoud en exploitatie van
het model. Ook in Nederland
werd hulp gevonden. Gerard
Verberne en John Barends,
beide met hun bedrijven ac-
tief in de industriele reini-
ging, bleken bereid een spon-
soractie op te zetten en de op-
zienbarende verhuizing van-
uit Nederland te coordineren.
u
'S
Woensdag 16 mei 2001
ckSk' -3tmf *?®s wn
Het Maritiem Museum Curasao
besteedt naast de geschiedenis
van de raffinaderij onder meer
aandacht aan de zeevaart die
sinds de 15e eeuw rond het ei-
land heeft plaatsgevonden.
Spanjaarden, Portugezen en Ne-
derlanders zagen in Curasao een
ideale haven, gezien haar kaden in
plaats van de meer gebruikelijke
stranden in het West-Indisch ge-
bied. In de 17e eeuw maakte de
West Indische Compagnie (WIC)
als tegenhanger van de VOC veel
gebruik van het eiland. De Heeren-
kamer in het museum herinnert
nog aan deze tijd, met de 'Heeren
XIX' als de gezagvoerders van de
Compagnie. Ook kaperij kwam in
de Caraibische Zee veel voor en
hieraan wordt eveneens aandacht
gegeven. Slaven- en smokkelhan-
del op Curasao worden in verband
gebracht met de Europese ontwik-
kelingen in de 18e en 19e eeuw. In
de 20e eeuw groeide de passagiers-
vaart uit tot een belangrijk ken-
merk. Passagiers- en pakketlijn-
diensten voeren af en aan tussen
Europa en het Caraibisch gebied.
Met interactieve media kan in het
museum nog steeds een goede in-
druk worden gekregen van al deze
voor Curasao belangrijke ontwik-
kelingen. Tegenwoordig is de
scheepvaart naar het eiland nog
steeds aanzienlijk. In de container-
haven worden 80.000 containers
per jaar overgeslagen. Nog steeds
fungeert Curasao als een bunker-
haven, waar schepen worden be-
voorraad. Cruiseschepen hebben
inmiddels de plaats van de vroege-
re passagierslijndiensten overge-
nomen.
Het Maritiem Museum vervult
voor Curasao een belangrijke
functie, omdat het herinneert aan
de pijlers onder het economische
leven op het eiland. Voor scholie-
ren, maar ook voor het bedrijfsle-
ven, kan het museum een levendig
beeld geven van de geschiedenis
en het leven op en rond Curasao.
De museumcultuur op het eiland
wordt steeds meer geprofessionali-
seerd, niet onbelangrijk gezien de
toeristische impuls die Curasao
krijgt. Er is een Antilliaanse muse-
umvereniging in oprichting, in sa-
menwerking met de Nederlandse
Museum Vereniging. Al met al
kan de komst van de modelraffina-
derij de positie van het Maritiem
Museum Curasao versterken en
nog levendiger maken. Want een
werkend model van een raffinade
rij, vier bij zes meter lang, dat is
iets wat geen enkel ander museum
in de wereld Curasao straks kan
navertellen.
Onder de huidige sponsors bevin-
den zich onder meer de volgende
bedrijven: Altena Cleaning; Avan-
ti Trading Rentals; Butterworth
Jettings Systems; DERC Advies-
groep; Firma Van Mourik; Hy-
droflex HydraulicsING Oud-Beij-
erland; Suvee Schilperoort No-
tarissen; Waterman Installatie
Techniek en vele anderen.
Voor meer informatie over het pro
ject: DERC Beheer B V, ter attentie
van Gerard Verberne, Postbus
1369, 3200 AJ Oud-Beijerland.
Telefoon (0186) 61 73 36 of e-mail
glv@derc.nl.
Detail van het model.
„We willen de raffinaderij voor
het eind van het jaar versche-
pen", kijkt Verberne hoop vol
vooruit. „Hij ligt nu in Wagenin-
gen opgeslagen in een container.
Voor het verschepen van die
container is al 12.500 gulden no-
dig en dan moet alles daar weer
worden uitgeladen en opge-
bouwd. Dat het een werkende
raffinaderij is, is juist het leuke
er van." Verberne komt zelf en-
kele malen per jaar voor zijn
werk op Curasao. Hij kent het
museum op Curasao als een in-
stelling die de afgelopen jaren
gegroeid is tot een monumentale
plek, waar de maritieme geschie
denis van het eiland op fraaie
wijze in beeld wordt gebracht.
„Ik hoop dat de fondsen blijven
komen, misschien kunnen er ook
meer wisseltentoonstellingen ko
men. Er is nu bijvoorbeeld een
project tussen het Maritiem Muse
um Curasao en het Tropenmuseum
in Amsterdam. Daar zijn foto's van
de fotograaf Robert Soublette over
Curasao getoond." Verberne vindt
dat het Maritiem Museum Curasao
op de goede weg is met haar col-
lectie en wijze van presenteren.
„Een museum moet meer zijn dan
alleen maar naar dingen kijken, het
moet van het statische naar het in
teractieve. Stanley Bremer, de di-
recteur, werkt er heel hard aan en
heeft na het bezoek van koningin
Beatrix een zeer positieve reactie
gehad. Het museum heeft nog
meer wensen, zoals zo'n simulator
waar loodsen mee getraind wor
den. Er er wordt op Curasao ook
aan de bouw van een replica van
een historisch schip gewerkt",
weet Verberne.
Plannen genoeg dus, al telt voor
Verberne voorlopig vooral de
overtocht van de modelraffinade-
rij. „Ik heb tot nu toe veel spontane
reacties gehad en nog niet eens
echt actie gevoerd", zegt hij. „Ik
stel me voor dat we een soort
vriendenclub vormen die regelma-
tig contact gaat hebben. Ik hoop
dat het een langdurig project gaat
worden."
CX81
De heer H.L. Vos tussen het model waarin hij jarenlange arbeid
heeft gestoken.
door Dik Vuik
Het model in werking tijdens
hetaffakkelen.
Wik
De heer H.L. Vos werkend aan de modelraffinaderie.
De modelraffinaderij past mooi
in het plaatje van een belangrij
ke tak van industrie voor het ei
land. Veel scheepvaart van en
naar Curasao concentreert zich
ook vandaag nog op de olieindu-
strie. De geschiedenis van de ech-
te raffinaderij is al lang, ze werd
in samenwerking door Shell en
de Curasaosche Petroleum In
dustrie Maatschappij aangelegd.
In de Tweede Wereldoorlog le-
verde de raffinaderij een belang
rijk deel van de zogenaamde Na
vy Special, brandstof waarmee
de Geallieerden de overwinning
op Duitsland en Italie zeker kon-
den stellen.
Stanley Bremer ziet met plezier de
komst van het model tegemoet.
„De modelraffindaderij is heel be
langrijk voor het museum en voor
Curasao. Als het aan mij ligt kan
hij heel snel hier komen. Exploita
tie en het onderhoud worden door
de exploitant van de huidige raffi
naderij voor zijn rekening geno-
men. Op korte termijn zal er ruimte
worden gemaakt voor het model.
De maritieme geschiedenis is voor
Curasao heel belangrijk. We heb
ben onder andere een zeekaarten-
collectie van het Caribisch gebied.
De modelraffinaderij is straks echt
een uniek object, daar is er geen
tweede van. Dat maakt dat we op
Curasao iets bijzonders krijgen."
Bremer geeft aan nog meer uitbrei-
dingen van het musuem te willen.
„We zijn constant bezig om uit te
breiden. We hebben heel veel ob-
jecten uit onze maritieme geschie
denis en organiseren wisselten
toonstellingen, naast de vaste ten-
toonstelling. Ons museum voldoet
aan alle Europese normen." Wordt
de openstelling van de modelraffi
naderij straks nog reden voor een
feestje? „Ja natuurlijk, daar maken
we zeker iets bijzonders van!"
Bremer denkt als tegenprestatie
voor sponsors aan bezoeken aan
het museum en rondvaarten. Tij
dens een dergelijke rondvaart
wordt ook de geschiedenis van de
echte raffinaderij belicht. Bremer
stelt zich voor dat er in de toe-
komst een mooie combinatie mo
gelijk zal zijn van een rondvaart en
daarna een bezoek aan het model
in het museum.
Detailfoto van het model.
Overzicht van het model dat in zijn geheel vier bij zes meter groot is.
