Parkeergarage Nieuwe Passage maasstad
is speciaal op koopzondag
6 januari geopend
'Hangjongeren: niks anders dan
Schiedam
centrumpagina
Ouderen durven
's avonds de deur niet uit
centrum
Cooperatie Museum, een
buurtwinkeltje uit oma's tijd
Toegankelijke kunst bij
galerie Artipico
OntdekpHHHH
stoer doen voor de meiden'
COLOFON
Schiedam Centrum
elke maand in Maasstad
Valt het In di
imaak?
in Schiedam-Centru
Schiedam...
>ma®tai)atera Daan Kocks
Qp 0 d
SCHIEDAM - Volgens on-
derzoeken gaan oudere men-
sen 's avondsmoeilijk de
deur uit. Jammer, want deze
groep mensen lopen volgens
de onderzoekers juist het
mrnste gevaar. Vooral jonge-
ren immers lopen de kans om
met geweld en beroving in
aanraking te komen. Toch is
de jeugd daar (gelukkig) niet
erg van onder de indruk. Ter-
wijl oudere mensen bang blij-
ven om 's avonds op straat te
gaan, terwijl daar geen aan-
leiding voor is.
SCHIEDAM - In de slip
stream van Jan des Bouvrie
ontdekken jonge kunstzinni-
ge ondernemers in hoog tem
po Schiedam. De Co-Opera-
tie met lampen op de Dam en
kunstenaars met eigen zaak
als Van Otterloo op de Lange
Haven of Jacques Tange op
de Grote Markt. En sinds
maart Artipico, een grote ga
lerie, kunstbemiddelings- en
internetbedrijf op de Grote
Markt. Daar waar voorheen
een treintjeswinkel was. Met
toegankelijke kleurrijke
kunst in alle soorten en maten
om te kopen, huren of beleg-
gen.
SCHIEDAM - Kaneclstok-
ken, zoethout, stroopsoldaat-
jes, nougat en duimdrop. De
toonbank met gezellige stolp-
flessen staat vol met snoep-
goed. Is dit de 21 ste eeuw of
heeft hier de tijd stilgestaan?
Waar anders kan je nu nog
kruideniers- of grutterswaren
kopen als havermout, grutjes,
linzen en borstplaat? Juist ja,
alleen nog maar in het buurt
winkeltje uit oma's tijd. De
DES (Door Eendracht Sterk)
op de hoek Lange Haven en
Appelmarkt ofwel het Natio-
naal Cooperatie Museum.
Tegen vooroorlogse prijzen
en museum toegang; gratis en
voor niks.
SCHIEDAM - „Die jongelui
die met koopavond vaak rond
de Nieuwe Passage hangen,
die doen echt niks, ze staan
vaak alleen maar stoer naar
de meiden te kijken. Ze la-
chen wat en fluiten naar el
kaar", zegt Daan Kocks, in-
specteur van politie en tevens
belast met de veiligheid van
het Centrum.
SSaww***
SS2IN
Woensdag 2 januari 2002
Deze pagina is een uitgave van het Centrummanagement Schie
dam, het overkoepelend orgaan van winkeliersverenigingen
Hoogstraat, Dam, Broersveld, Broersvest en Nieuwe Passage.
Redactie
Frank Willemse
Vormgeving:
Joop Been
Foto's
Roger van der Kraan
In Maasstad Weekbladen Schie
dam kan de lezer voortaan elke
woensdag voor de koopzondag op
deze pagina van het Centrum Ma
nagement Schiedam vinden. Hier-
op wordt aandacht besteed aan
(bijna) alles wat met het centrum
van Schiedam te maken heeft.
Een aantal rubrieken komt elke
maand terug; zoals 'Ontdek Schie-
- data. 2 vW&afiit &dsdacht is voor de
toeristische trekpleisters van de
stad, 'Schiedamse Smaakmakers',
waarin iemand die in het centrum
werkt, woont of leeft voor het
voetlicht wordt gehaald en 'Valt 't
in de Smaak?', waarin readies
worden gepeild op het 'werk' van
de geinterviewde Smaakmaker.
Daamaast is er natuurlijk aandacht
voor actuele ontwikkelingen in het
centrum en wordt er elke maand
een evenementenkalender opgeno-
De politie besteedt in samenwer-
king met winkeliers en gemeente
veel aandacht om de veiligheid van
het publiek zeker te stellen. Zodat
ook met koopavonden en zondag-
openstelling de winkels ih het cen
trum van Schiedam open kunnen
zijn. Ook ouderen moeten zich vei-
lig voelen en lekker in de stad kun
nen winkelen.
Mevrouw en meneer Leeflang zijn
gezellig in de Kersttijd aan't win
kelen in de Nieuwe Passage van
Schiedam. Een toepasselijke ach-
ternaam omdat zij, Maartje, 74 jaar
is en hij< Bertusr.al 80. Elke week i
komf het echtpaar wel een keer in
Schiedam om te winkelen. Maar
wel alleen in de morgen of's mid-
dags. „We halen altijd brood en
boodschapjes en doen vaak het
rondje weekmarkt", zegt me
vrouw Leeflang. Maar waarom
niet op de koopavond? „Tja, je
hoort altijd van die verhalen, he.
Of dan lees je in de kranten van die
enge berichten. Nee, wij gaan er's
avonds voor geen goud meer uit",
zegt zij in een zin er achteraan.
Het is een typisch voorbeeld van
oudere mensen die zodra het don-
ker wordt de deur op het nachtslot
draaien en voor de televisie gaan
zitten. Dit echtpaar Leeflang doet
alles samen en dat betekent dat ze
er nog dagelijks op uit trekken. El
ke dag gaan ze er voor boodschap-
pen en gezelligheid er op uit. Ze
kennen daarom de winkelcentra
van Delft, Capelle aan de IJssel,
Rotterdam Centrum en Zuid Plein
op hun duimpje.
Als echte Rotterdammers wonen
zij nu al jaren in Overschie in een
aanleunwoning. „Maar we doen
nog alles zelf, hoor", zeggen zij
sarnen beslist. En boodschappen,
koken en schoonmiken doen zij
zelf hog. Eh voor de boodschapjes
pakken zij de bus of een tramme-
tje.
Maar waarom niet naar de koop
avonden op donderdag in Schie
dam of vrijdag in Rotterdam?
„Nou, wat hebben we daar te zoe-
ken joh", zegt Bertus vriendelijk
maar beslist. „Wij hebben de tijd
en dus winkelen wij overdag. En 's
avonds kijken wij graag naar de te
levisie." Slechts voor verjaarda-
gen en feestjes verlaten ze in de
avonduren hun huisje.
Als echte buren van Schiedam,
Bertus is geboren in het Witte
Dorp, zijn ze wel regelmatig in de
binnenstad van Schiedam te vin
den. Zij vinden het centrum hier
gezellig en knus. Vooral naar de
vrijdagmarkt met de kraampjes om
erna een broodje te eten bij Moon
light op de Lange Kerkstraat. Maar
naar de koopavond, nee, daar voe
len zij niet veel voor. Laat dat maar
over aan de jongelui. Die zitten de
hele dag op school of moeten wer-
ken. „Die hebben het al zo druk en
kunnen alleen in de avonduren
gaan winkelen."
Zo, basta en zo kuieren de twee
krasse oudjes weer verder.
Schiedam centrum raakt 'in' bij
kunstliefhebbers en creatieve men-
sen met geld en smaak die van
mooi houden. Maar dan wel van
'gewoon mooi' en niet van die
zweverige, experimentele (moeilij-
ke) kunst. Nee, beelden of schilde-
rijen die wat verbeelden en bijna
altijd realistisch en iets voorstellen.
Artipico is ook geen kale ruimte
met een enkel kunstvoorwerp, de
ruimte staat hangt en ligt vol met
kunst. Overal beelden, schilderijen
tegen de wand of opgestapeld te-
gen de muren. Meer een hectische
winkel dan een kunsttempel.
Eigenaar Edwin Voute (32) en
vriendin Lilian Euser (24) runnen
sinds maart 2001 de galerie annex
kunstbemiddeling. Een 'full servi
ce concept' met verkoop, verhuur
en lease van kunstwerken. Kunst
voor een breed publiek. Tevens
stellen zij kunstexposities samen
(Art parties) en doen het manage
ment namens kunstenaars. Niet
een enkele kunstenaar maar van
tientallen wiens werk op het inter
net te zien is. Voor de verzamelaar,
particulier of bedrijf, geven zij ad-
viezen van ophangsystemen tot
verzekeringen. Ook verzorgen zij
kunstzinnige geschenken en advi-
seren zij bedrijven met juridische
en ftscale adviezen over kunst.
Kortom een hectisch bedrijf. Maar
hoe komen ze nou net in Schiedam
terecht? Edwin Voute had als
kunstbemiddelaar verschillende
klanten en bedrijven toen hij vorig
jaar een pand zocht en op Schie
dam stuitte. Hij schilderde al tij-
dens zijn studie rechten en als be-
drijfsadviseur bij Deloitte Tou-
che deed hij er kunstbemiddeling
bij. Als liefhebber van oude, stijl-
volle panden ontdekte hij Schie
dam. „Het is in Schiedam prettig
werken en wonen en bovendien
haat ik files", zegt hij. Schiedam is
vriendelijk, bijna dorps met veel
sociale controle, gezelliger dan het
onpersoonlijk, kille Rotterdam.
Een prettig werkklimaat zeker om
dat hij veel met de computer (inter
net en e-mail) werkt. Als winkel is
de galerie alleen open op vrijdag
en zaterdag.
Het leveren aan bedrijven die vaak
liever huren dan kopen en het advi-
seren in kunstbelegen is een be-
langrijke markt. Edwin Voute
heeft in Schiedam al snel zijn draai
gevonden en ook lokale kunste
naars weten hem te vinden. Hij
verkoopt kunst van Schiedammers
als Frits Kloppers, Vincent Bottela
en Mechteld Feijtel maar ook van
bekende Nederlanders als Joop
Polder, Rene Jacobs en Ineke Ca-
lis. Een heel bekende internatio-
naal kunstenaar is Clemens Briels;
de officiele kunstenaar voor de
Olympische Winterspelen in Salt
Lake City 2002.
Nog maar net in Schiedam organi-
seerde hij deze maanden al zijn
'Rondje Kunst' waar wijn werd
geproefd en kunst gekeken in ver
schillende panden in het centrum.
Zoals bij buurvrouw Jacky Habets
(hoeden), De Co-Operatie (stoe-
len), uitgeverij Interboek, Chris
Coppens (bedden) en de Artoteek.
Artipico is gevestigd op de Grote
Markt 37a.
Kocks.
Bovendien zijn er zeker met koop
avonden veel beveiligheidsmensen
aanwezig om een oogje in het zeil
te houden. Zo is er elke donderdag
een uitgebreide ploeg van agenten
die de jongelui aanspreken als ze
hinderlijk in de weg te staan bij de
ingang van de Passage. En worden
ze gevraagd niet te gaan hangen
over de balustrade. „Bovendien is
er de vaste buurtagent Jan waar de
jeugd heilig ontzag voor heeft. Hij
is twee meter groot en heeft kolen-
schoppen van handen. Als branie-
schoppers willen kunnen ze even
'handje knijpen' met deze reus. Er
na zijn ze 'plots' weer heel rustig
en braafzegt Kocks.
Subjectieve veiligheidgevoelens,
daar gaat het om. Veelal hebben
oudere mensen het idee dat het niet
veilig is op straat. En durven bij-
voorbeeld niet naar het winkelcen-
trum te gaan als het donker wordt.
Dat kan Kocks zich best voorstel
len, maar het zijn en blijven sub
jectieve en dus persoonlijke idee-
en. Die vaak op misverstanden be-
rusten, meent Kocks: „Spreek el-
kaar er op aan als er wat is wat je
niet bevalt. Want de straat is er van
iedereen; dus als een lastpost zegt
'Bemoei je met je eigen' dan zeg je
dat de straat ook net zo goed van
jou is."
Elke veertien dagen overleggen de
winkeliers, de politie, bewoners en
de gemeente, ONS en Woonplus
met elkaar om het winkelcentrum
van Schiedam tiptop in orde te
houden. Verschillende maatrege-
len worden genomen om verloede-
ring en vandalisme tegen te gaan.
Zo is er een verbod om op straat al
cohol te drinken zoals bij Bas van
der Heijden en worden leegstaande
etalages opgevuld met reclame van
andere zaken. De gele straatver-
lichting wordt vervangen door wit
te lampen, dat geeft een veiliger
gevoel. Andere politieacties dit
jaar zijn bekeuringen tegen het
fietsen op de Hoogstraat en een
grote actie tegen zakkenrollers op
de vrijdagse weekmarkt.
Maar het is niet alleen de politie
die er wat aan kan doen. „Het moet
samen gebeuren", zegt Kocks. Sa
men met de bewoners en met de
gewone burger. Of met de RET die
een grote kaartjescontrole op de
tram aan de Rotterdamse Dijk
houdt waar geen zwartrijder aan
kan ontsnappen. Maar ook strenger
optreden, zo geeft de politie een
proces-verbaal bij vervelend ge-
drag. „Daar doen we niet moeilijk
over. Als we eenmaal gewaar-
schuwd hebben enhet gebeurt
weer, dan schrijven we wel een'be-
keuring uit", aldus Kocks.
„Kijk van deze gedroogde vruch-
ten als appeltjes, pruimen en appel-
sientjes maak je Tutti Frutti." Tutti
Frutti? Wat is dat? „Nou, een heer-
lijk toetje dat mijn man en ik heb-
ben gegeten met de Kerst. Eerst de
kerstbout of konijn en erna Tutti
Frutti. Daarvoor moet je de ge
droogde vruchten laten weken en
daarna kook je ze. Om erna met
een beetje aardappelmeel als bind-
middel op te dienen als een heerlijk
ouderwets toetje." Aan het woord
Cees en Janny Bos; beiden vrijwil-
ligers in het winkeltje en het Coop-
museum in Schiedam.
Pal achter het winkeltje met vlag
en oude bakfiets is een huiskamer
ingericht. Als een arbeiderswoning
rond de jaren twintig van de vorige
eeuw. Met eenvoudige wat sombe-
re spullen zoals een kast met maar
weinig boeken, de potkachel in het
midden. Een bedstee met deuren in
de hoek van de kleine kamer en er-
naast toilet (een stilletje) wat niet
meer is dan een donker gat met een
emmer eronder.
,,'K zou zo die gezellige potkachel
willen hebben." Een jong gezin
met twee kinderen uit Slikkerveer
komt snoepjes kopen maar kijkt
nieuwsgierig de huiskamer in.
„Kom maar gerust verder", zegt
Cees Bos die graag wil vertellen
over het museum. En de Coopera-
tiegedachte als reactie op de mise-
rabele leefomstandigheden die in
de 19e en 20e eeuw heersten in de
arbeidersmilieus. Onder de leuze
'Niet voor het gewin maar voort
het gezin' produceerden 'eigen'
arbeidersfabrieken levensmiddelen
en andere goederen waar de winst
niet in- zakken van de rijken ver-
dween. Arbeiders waren hiermee
lid en mede-eigenaar van fabrieken
en winkeltjes van de Cooperatie.
En in het Cooperatie Museum wor
den hierover regelmatig verschil
lende tentoonstellingen gehouden.
Waar gastheren en dames de klan
ten naast ouderwets snoepgoed
Daan Kocks.
„We zijn toch allemaal jong ge-
weest en bovendien zijn het ook
potentiele klanten voor de winkels.
Het is meer machogedrag van jon-
gens en meiden die uitdagend met
elkaar contact proberen te krijgen.
Niks om je echt druk om te maken
en bovendien zijn wij er van poli
tie, beveiligingspersoneel en de
veiligheidsassistenten er ook
nog."
Daan Kocks, wijkteamchef van het
Centrum en West wil niet verhul-
len dat in het verleden best wel
eens wat moeilijkheden zijn ge-
weest met groepen jongelui. Veel
al allochtone groepen jongeren die
uit de hele regio naar de koop
avond in Schiedam komen. Maar
het patrouilleren met paarden en
honden is echt niet meer nodig. En
deze overlast is beter te bestrijden
door rechtstreeks op de jongelui af
te stappen. Daarbij is de winkelen-
de burger ook belangrijk door deze
hangjongeren gewoon aan te spre-
ken. Bij voorbaat boos worden of
angstig weglopen werkt niet, zegt
van alles over te vertellen hebben.
Zo vertelt Cees Bos over die win
keltjes waar er in Schiedam en
Vlaardingen er zeker tientallen van
waren. Coopwinkels met vooral le
vensmiddelen maar ook kleding,
schoenen (Robinson voor fl. 2,95),
melkproducten en manufacturen.
Zelfs later luxe goederen zoals de
beroemde Coop-stofzuiger die na
de oorlog in vrijwel elk arbeiders-
gezin werd gebruikt als 'toppunt
van luxe'. Maar ook ziekenfond-
sen en kraamklinieken werden
door de Coop opgericht. De be
roemde en goedkope begrafenis-
verzekering zodat je terecht kon
zeggen dat je bij de Coop van de
wieg tot het graf verzorgd was. En
dat alles onder de leuze: 'een goed
kwaliteit tegen de laagste prijs'.
Het Nationaal Cooperatie Muse
um en winkeltje is woensdag tot en
met zaterdag geopend van 11 uur
tot 5 uur 's middags en donderdag-
avond tot 9 uur 's avonds. Adres
Lange Haven 84, hoek Appel
markt.