m maasstad
111 mp©ota^®
Jongensdromen worden waar bij Rise
REG10 - Bezoekers van de Maasvlakte worden regel-
matig geconfronteerd met Hollywood-achtige taferelen.
Treinen en vliegtuigen die in brand staan en bootjes die
gelanceerd worden. Het bedrijf RISC, gelegen aan de
Beerweg op de Maasvlakte, doet er niets aan om de
branden en brandjes te verbergen voor het oog van de
buitenwereld. Integendeel, kijkers zijn altijd welkom om
vanaf de weg, veilig achter het hek te kijken naar grote
en kleine branden.
Vrouwen
Realistisch trainen
iL
MFI
Trainen met vlammen en rook
problemen voorkomen
helpt
Behalve het verzorgen van opleidingen en trainingen verhuurt RISC blusmateriaal en detacheert
het bedrijf personeel,
blijft dat RISC Maasvlakte een van
door Ank Herstel
fotos Rob Kamminga
Wat er allemaal bij RISC ge-
beurt legt directeur L. de Groot
uit: ..Hoewel het lijkt dat RISC
een absolute jongensdroom is
zijn wij wel degelijk een com-
mercieel bedrijf, gericht op de
wensen van de klant. In 1986 is
het bedrijf ontstaan. Op initiatief
van de Brandweer en beveili-
gingsbedrijven zijn we ambach-
telijk van start gegaan met trai
ningen en industrieie dienstver-
ieningen op het gebied van
brand en brandbestrijding. In-
middels bieden we een totaai-
pakket aan op het gebied van
brandveiligheidszorg, het zoge-
naamdene-stop-shopping."
Behalve het verzorgen van oplei
dingen en trainingen verhuurt
RISC blusmateriaal, detacheert het
bedrijf personeel, is er een help-
desk en heeft RISC de beschikking
over het RISC-Emergency Res
ponse team. Voordat de Groot de-
ze onderdelen nader toelicht, ver-
telt hij eerst het een en ander over
de locatie waarop het bedrijf sinds
een paar jaar is gevestigd: „Ik kan
me voorstellen dat dit bedrijf met
argusogen wordt bekeken. Er zijn
vaak vlammen of rook te zien en
men denkt dan al snel dat dit mi-
lieuvervuilend is. We vervullen
echter een erkende maatschappe-
lijke functie. Door training kunnen
branden voorkomen worden. Dat
hebben we ook aan de bewoners
van Oostvoorne uitgelegd toen we
ons hier vestigden. We erkennen
waar we mee bezig zijn en probe-
ren de omwonenden zo goed mo-
gelijk te informeren en bij dit be
drijf te betrekken. De inwoners
van Oostvoorne worden dan ook
jaarlijks uitgenodigd om op de
hoogte gebracht te worden. We
werken met zo schoon mogelijke
materialen, als gas en schone ben
zine waar de roet uit is. De wolkjes
die soms opstijgen lijken erger dan
ze zijn. Het bluswater wordt via
een gesloten systeem opgevangen
en gereinigd door een systeem van
bacterien. Daarna wordt het weer
gebruikt."
RISC heeft in Nederland vestigin-
gen in Vlaardingen, Den Haag,
Zaanstad en Geleen. Verder zijn er
vestigingen in Malta, Belgie en
Duitsland. In Duitsland is een oude
kolenmijn omgebouwd om tunnel-
branden te kunnen nabootsen. Met
de vestiging in Malta is een corri
dor naar Europa gecreeerd. Feit
het grootste trainingscentrum ter
wereld is waar mensen vanuit de
hele wereld naartoe komen om hun
opleiding of training te krijgen.
„Wij hebben twaalf brandweerau-
to's in bezit," hervat de Groot zijn
verhaal over de kerntaken van
RISC. „Daarnaast verhuren we al-
lerlei blusmaterialen die worden
ingezet voor trainingen, calamitei-
ten en zelfs een enkele keer bij
overstromingen. Wij detacheren
hooggekwalificeerde vaklui als
brandwachten, toezichthouders,
preventiemedewerkers of veilig-
heidskundigen. Wij zijn eigenlijk
een grote vergaarbak van kennis."
Een belangrijk onderdeel van de
dienstverlening van Rise is het
Rise-Emergency Response Team.
Dit team bestaat uit een aantal ex
perts die op het gebied van brand
bestrijding bij calamiteiten als
aardbevingen en branden aan
boord van schepen uit kunnen ruk-
ken. Ze staan paraat om overal ter
wereld hun deskundigheid in te
zetten bij brandbestrijding. Stan-
daardunits met blusmiddelen staan
stand-by en kunnen in zijn geheel
een vliegtuig in gerold worden. De
Groot: „Dit team heeft in Turkije
na de aardbeving de coordinate
gehad bij de brandbestrijding. Het
wordt ook veel ingezet bij off
shore activiteiten. Soms kunnen ze
niet veel meer doen dan een brand
uit laten woeden. Het blussen van
tanks is bijvoorbeeld erg vervui-
lend, die branden kan je beter uit
laten woeden maar het komt ook
voor dat deze mensen dagen achter
elkaar bezig zijn om vanuit een
bootje een brand te blussen. Het
komt wel eens voor dat ze amper
terug zijn van een klus en alweer
uit moeten rukken."
Door training kunnen branden voorkomen worden.
Op het terrein zijn de meest uiteenlopende oefensituaties
uitgebeeld. In de flat zijn een parkeergarage en elk woningtype
vertegen woordigd.
rw
Tijdens de realistische trainingen wordt de cursisten geleerd eerst goed na te denken.
Een instructeur legt uit hoe het zuurstofmasker aangebracht en gedragen moet worden.
De toekomst van RISC sluit vol-
gens de Groot aan op de ontwikke-
lingen van deze tijd. „Er blijft
vraag naar brandbeveiligingsmaat-
regelen. Directies van bedrijven
kijken nader naar de gevolgen van
calamiteiten. Daarnaast hebben
steeds meer brandweerkorpsen
problemen met het vinden van per
soneel. Mede daarom is Binnen-
landse Zaken met een campagne
gestart om vrouwen en allochtonen
voor de vrijwillige Brandweer te
interesseren. Zeventig a tachtig
procent van de Nederlandse
Brandweer bestaat uit vrijwilli-
gers. Het ligt dus voor de hand dat
RISC ook in de toekomst mensen
detacheert aan brandweerkorpsen
en ook het huren van materiaal is
voor de korpsen voordeliger.
Brandweerkorpsen kunnen in sa-
menwerking met RISC zo efficient
mogelijk werken.
Annemieke Loef is als PR mede-
werkster verbonden aan RISC.
Voor een rondleiding over het oe-
fenterrein moeten we eerst naar het
uitgifte-magazijn gaan waar we
een helm ophalen. In dit magazijn
hangen rijen met overalls, jassen,
laarzen en bakken vol helmen.
„Hier wordt hard gewerkt om de
spullen op tijd schoon te krijgen.
We hebben een eigen wasserij zo-
dat we snel kunnen werken en niet
afhankelijk zijn van anderen maar
er komen vaak grote groepen en
dan is het de kunst om het op tijd
weer droog en schoon te hebben",
legt Annemieke uit. „Kijk, de eer-
ste verandering die we hier hebben
ingevoerd is de eigen kleedkamer
voor dames. Binnenlandse Zaken
voert momenteel een campagne
om meer vrouwen en allochtonen
aan te trekken. Ook het bedrijfsres-
taurant kan inspelen op de eetge-
woonten van de cursisten die uit de
gehele wereld voor een training
naar RISC toekomen. Varkens-
vleesvrije menus en zelfs het aan-
geven van de richting waarin Mek-
ka ligt, behoort tot de mogelijkhe-
den", verzekert Annemieke.
Onlangs werd bij RISC door Bin
nenlandse zaken het blusteam van
de toekomst gepresenteerd, be-
staande uit negen vrouwen en een
allochtone man. Om dit werk te
kunnen doen moeten zowel vrou
wen alsook mannen aan bepaalde
testen voldoen. „De vrouwen die
voor de campagne van Binneland-
se Zaken hier waren, wisten van
aanpakken," aldus Annemieke.
Over vrouwen gesproken, het is
ook mogelijk voor groepen om een
speciale brandtraining te krijgen.
Leden van deVereniging van Huis-
vrouwen kunnen bijvoorbeeld op
zeer aanschouwelijke wijze erva-
ren wat er gebeurt als de vlam in de
pan geblust wordt met een kopje
water in plaats van met een deksel
op de pan. Op zon dag wordt een
aantal vaardigheden geoefend zo-
als het blussen van een brand in
een prullenbak met een brandblus-
ser of er wordt een electriciteits-
brand nagebootst. Bedrijven en
verenigingen hebben de mogelijk-
heid om op het oefenterrein van
RISC een zogenaamde 'funtrai-
ning' te volgen. Dit geeft de deel-
nemers een beter inzicht in het
functioneren in stress situaties en
het functioneren binnen de groep.
Een funtraining met een educatief
karakter. „Een bedrijf kan kiezen
voor een funtraining, in plaats van
een dagje kanovaren in de Arden-
nen. Iedereen vindt het hardstikke
leuk om met zon grote brandweer-
slang aan de gang te gaan", lacht
Annemieke. Het is bij RISC ook
mogelijk om ajs particulier deel te
nemen aan open inschrijf-cursus-
sen.
We komen bij het naar buitengaan
een brandweerman tegen met een
hoogrood gezicht. „Ik ben al twee
keer onder de koude douche ge-
weest maar de warmte blijft in
mijn gezicht, dat komt door de
flash-over. Deze oefening mag je
maximaal twee keer op een dag
doen anders wordt je bloed veel te
dik," legt hij uit in het voorbij-
gaan. Annemieke weet precies wat
een flash-over is. „Een flash-over
kan voor een brandweerman le-
vensbedreigend zijn. Als er in een
kamer iets ligt te smeulen dan
hoopt brandbare rook zich op on
der het plafond. Komt er bij het
openen van de deur zuurstof in de
kamer dan vat de rook vlam en
krijg je te maken met een flash-
over. Een wolk van vuur. We heb
ben hier een unit waar we flash-
overs kunnen nabootsen. De man
nen gaan dan met perslucht de
flash-overunit in en nemen plaats
op de grond omdat de temperatuur
bij een flash-over kan oplopen tot
1200 graden boven in de ruimte en
wel tot veertig a vijftig graden bij
de grond. De instructeur leert de
cursisten het fenomeen te herken-
nen en preventieve maatregelen te
nemen. Wie de enorme hitte over
zich heen krijgt denkt soms ten on-
rechte dat hij in brand staat omdat
het transpiratievocht op het li-
chaam letterlijk begint te koken.
Het is mogelijk om hier op het trai
ningscentrum onder veilige om-
standigheden een flash-over aan
den lijve te ervaren. Het ervaren
van situaties bevordert de herken-
nmg."
Op het terrein kunnen de meest uit
eenlopende situaties worden nage
bootst. Er staat zelfs een marine-
unit om allerlei situaties aan boord
van schepen na te bootsen. In de
haven van RISC bevindt zich het
Maritiem Trainingscentrum
(MTC) Hier is men gespecialiseerd
in het overleven op zee. Op een
lanceerinstallatie zien we een vrije-
valboot. Met deze boot kan men in
geval van nood een schip of boor-
eiland snel verlaten. Annemieke:
„Tijdens de oefeningen moet je
honderd procent vertrouwen heb
ben in de instructeur. Ik heb zelf
ook wel eens zo'n lancering mee-
gemaakt. Je wordt dan helemaal
ingesnoerd om blessures te voor
komen en op zo'n moment leg je
echt je lot in de handen van de in
structeur." Op het terrein zijn de
meest uiteenlopende oefensituaties
uitgebeeld. Een stapel containers,
een vliegtuig, tanks in alle soorten
en maten, diverse voertuigen. Re-
centelijk is een groot flatgebouw
neergezet waarin allerlei situaties
zijn nagebootst. Het gaat voor
brandweerlui vaak om het herken-
nen van situaties dus wordt er zo
natuurgetrouw mogelijk gewerkt.
In de flat is een parkeergarage, een
maisonnettewoning, eigenlijk is
elk woningtype vertegenwoordigd
in de flat. Als we langslopen is het
brandweerkorps van Breda aan het
oefenen. Op de bovenste etage
staat een vrouw luidkeels te gillen
dat ze gaat springen. Het is zaak
voor de brandweerlui dat ze me-
vrouw heelhuids naar beneden ha-
len met de ladder. Annemieke:
„We maken bij allerlei oefeningen
graag gebruik van de LOTUS-
slachtoffers.(LOTUS-slachtoffers
zijn EHBO-ers die geschminkt zijn
alsof ze verwondingen hebben en
spelen een slachtofferrol bij dit
soort oefeningen, red.) Hierdoor is
alles zo realistisch mogelijk na te
bootsen." Het brandweerkorps uit
de regio Breda is met groot materi-
eel uitgerukt voor deze oefendag,
overal staan wagens met Brabantse
plaatsnamen. De brandweer van
Breda heeft de keus gemaakt om
bij RISC te oefenen met haar eigen
wagens en eigen materiaal maar
uiteraard kan ook met RlSC-mate-
riaal getraind worden. We lopen
verder naar een industrieel aan-
doende situatie. Iemand van een
groep staat met een grote slang een
brand te blussen die op de tweede
verdieping woedt. Annemieke:
„Deze mensen hebben vanmorgen
theorie gehad en krijgen nu prak-
tijklessen. Ze oefenen nu wat ze
geleerd hebben en worden meteen
geconfronteerd met de gevolgen
als ze het fout doen. Kijk maar, de
brand slaat over naar de onderlig-
gende etage." Op de bovenste eta
ge van het 'industriecomplex' staat
een bak met water. De benzine die
daarop drijft staat in brand. Als dit
van onderaf geblust word, dan
loopt de bak over en dat is de reden
dat het vuur zich over de andere
etages verspreidt. Vanuit het 'fuel-
huisje' kan de hoeveelheid brand-
stof worden geregeld. De instruc
teur houdt de verrichtingen van de
cursisten continu in de gaten. Bij
fouten verzoekt hij de 'fuel-opera-
tor' een extra kraan open te draaien
zodat de cursisten direct met de ge
volgen van hun handelen worden
geconfronteerd. We willen geen
helden maken maar mensen con-
fronteren met allerlei situaties.
Warmte en rook zorgen voor ver-
warring. Tijdens de realistische
trainingen wordt de cursisten ge
leerd eerst goed na te denken. Na
In het magazijn van RISC hangen rijen met overalls, jassen,
laarzen en bakken vol helmen.
Iedereen vindt het leuk om met zon grote brandweerslang aan
de gang te gaan
de gemaakte fouten krijgen ze me
teen kans om het nog een keer te
doen", licht Annemieke deze.situ
atie toe.
Sommige objecten die op het ter
rein staan zien er nogal roestig uit.
Een tank die vier keer per dag in de
brand staat heeft niet het eeuwige
leven. „Brand en zout water zijn
inderdaad niet goed voor de objec
ten, het is hier al sterk verbeterd
ten opzichte van de oude locatie
omdat we hier met zoet water blus
sen", aldus Annemieke. Het water
wordt in een groot bassin opgevan
gen waarna het na reiniging door
een groot aantal hardwerkende
bacterien opnieuw gebruikt wordt.
„Gelukkig hebben we een hele
nauwe samenwerking met een aan
tal personen uit onze klanten-
kring", vervolgt ze. „Als zij iets
over hebben dan krijgen wij het
want realisme is uiterst belangrijk.
Kijk maar naar deze RET trams en
bussen. Mensen van de RET ko
men hier voor trainingen, niet al-
leen op het gebied van brandbe
strijding maar leren ook omgaan
met paniek en speciale dingen.
Denk maar aan kapotte stroomlei-
dingen of calamiteiten in een met-
robuis."
Al met al lijkt het erop dat trainin
gen bij een bedrijf als RISC veel
problemen kunnen voorkomen
want behalve brandbestrijding kan
RISC ook deskundigheid bieden
op het gebied van preventie. Be
drijven en instellingen kunnen
doorgelicht worden op brandvei-
ligheid en er kan een noodplan ge
maakt worden. Ook is het mogelijk
om op locatie te komen oefenen
met de medewerkers van een be
drijf. De enorme kennis die de me
dewerkers van RISC in de loop der
jaren hebben vergaard wordt
steeds uitgebreid onder meer door
samen met TNO allerlei tests te
verrichten. Hierbij wordt gebruik
gemaakt van geavanceerde appara-
tuur zoals warmtecamera's en
wordt bijvoorbeeld de veiligheid
van vuurwerk onderzocht. Wie het
leuk vindt om de oefeningen te
zien en de soms spectaculaire
branden op veilige afstand wil be-
kijken kan eens een kijkje nemen
bij RISC. Vanaf de openbare weg
is goed te zien wat er gebeurt.
RISC ligt op de Maasvlakte aan de
Beerweg. Het havennummer is
7033. Wie de borden volgt richting
Europoort en daarna de haven-
nummers in de gaten houdt, komt
er vanzelf.
Bedrijven en verenigingen hebben de mogelijkheid om op het oefenterrein van RISC een
zogenaamde 'funtraining' te volgen.