Lit maasstad w I z ft BaS m tL P KR1 Tarwewijk,Brabantsedorp/Zuidplein. Carnisse, Oud-Charlois en Bloemhofin historische schijnwerper r? V Auteur Rein Wolters blijft maar doorgaan met schrijven met een snelheid, naar het lijkt, van een bliksemschicht. Zijn vijftiende boek in vier jaar ligt in de winkel. Dit keer deel 3 van de serie 'blik Op Zuid', die vijf delen gaat om- vatten. Deel vier handelt over Zuidwijk, Pendrecht, Wiele- waal en Heijplaat en ver- schijnt in november van dit jaar. In het vijfde deel staan Lombardijen, Smeetsland, Sportdorp en de andere buur- ten van de deelgemeente IJs- selmonde centraal. Dit deel verschijnt in april 2003. De bijzondere serie telt na vol- tooien 690 pagina's met 530 foto's. Overigens komt van de hand van de journalist, die in het Rotterdams Dagblad onder meer wekelijks de ru- briek 'Rotterdam van toen' verzorgt, dit jaar ook nog een realistisch-historisch dag- boek over vaarvakantie over waterwegen in Nederland, Duitsland, Belgie, Oostenrijk en Tjechie. Het betreft een bundeling van het leven aan boord van Nederlandse ri- viercruiseschepen, gekop- peld aan excursies en histori sche bezienswaardigheden die passagiers en bemanning onderweg maken en beleven. Door Elisabeth Schop Neonbuis Vleugels »k s k Ai KJkj Derde deel 'blik Op Zuid' al binnen een jaar in de boekhandel In de boeken van Rein Wolters loopt als rode draad zijn persoon- lijke herinneringen, zowel op his- torisch als op het persoonlijk vlak. Zijn nieuwe boek is daar geen uit- zondering op. Zwerven door de straten van Zuid was in zijn jeugd een favoriete bezigheid. Dat gold niet alleen voor de buurten van Hillesluis, waar hij opgroeide, maar allengs ook voor wijken die zich verder van zijn thuisfront be- vonden. In dit derde deel van 'blik Op Zuid' wordt duidelijk dat de wijken die Wolters beschrijft de plek in Rot terdam waren waar hij op zijn 13de jaar de start maakte van een inten- sief arbeidsleven. Eerst als leer- ling-banketbakker en bakplaten- schrapper bij Bas Zaanen aan de Zuidhoek 137 in Oud-Charlois, daarna was hij voor deze werkge- ver nog enkele jaren als broodbak- ker en -bezorger actief in die wijk en in Pendrecht en vervolgens nog eens ruim vijftien jaar als melkbe- zorger in dienst van Van Berkel's Melkinrichting, waarvan acht jaar werkzaam in de Tarwewijk. Tus- sendoor werkte Rein Wolters zich op als vaste correspondent voor Het Vrije Volk op Zuid, mede in de genoemde wijken. Zijn eerste berichten stonden in 1963 in de krant toen hij nog maar nipt zeven- tien jaar was. Zijn kennis van men- sen en feiten op Zuid is enorm. In 1978 trad Rein in vaste dienst van de krant, waarvan de naam door een samengaan met het Rotter dams Nieuwsblad op 1 april 1991 wijzigde in Rotterdams Dagblad. In deze krant schrijft Rein op zater- dag onder meer de rubriek 'Rotter dam van toen". Deze, andere feiten en anekdotes vormen samen met bijzondere foto's van Johannes Franciscus Henricus (Jan) Roovers maakte in de jaren veertig en vijf- tig de ingredienten voor dit boek. Wolters: „In 1959 trad ik in dienst bij Bas Zaanen. Zijn vader, Dirk, was het bedrijf in 1923 begonnen. Nog net geen veertien jaar oud stond ik er dag in dag in de kelder onder een neonbuis bakplaten schoon te schrappen en in te vetten voor het opnieuw gebruiken. Mijn eerste werk 's morgens op zeven uur bestond uit het assisteren in de bakkerij. Dat betekende broden 'pikken' uit bakblikken, ze leggen op houten rekken en deze omhoog sjouwen naar de begane grond. Tussen het leegkomen van twee ovens door, vette ik de blikken in voor een volgende baksessie. Na een half jaar (was ik maar op die door mij vervloekte school ge- bleven) kon ik geen bakplaat of broodblik meer zien."Als een an dere geestdodende klus ervoer Rein het maken van bokkenpoot- jes. Daar was hij de hele woensdag mee bezig. Als laatste vulde hij verzilverde schalen voor winkel boven de bakkerij en bracht deze vervolgens naar boven, want daar stond verkoopster Connie Rietdijk achter de toonbank, een leeftijdge- noot. Rein in zijn boek: „Ik vond haar heel leuk. Andersom was dat ook het geval. Naar elkaar toe werden we steeds vrijer en ook brutaler. Op een keer kusten we elkaar in het kleine kantoortje achter de winkel en we werden daarbij door Bas Zaanen op heterdaad betrapt. Het gevolg was een enorme schrobbering en de verbanning van Connie naar het filiaal aan de Dorpsweg 96." Wolters verder: „In 1962 sloeg Zaanen de economische vleugels uit en opende aan de Pliniusstraat in Lombardijen een nieuwe winkel met daarachter een banketbakkerij Na het rijden van mijn brood wijk, stond ik er 's middags achter de oven voor het afbakken van koek- jes en cake. Een van mijn collega's was Theo van der Ham, die acht jaar later de zaak van zijn vader overnam op de hoek van de Hille- vliet en de Asterstraat in Bloem- hof. Bijna een jaar later, ik was in- middels getrouwd en vader van dochter Jolanda, nam ik ontslag bij Zaanen om als bezorger aan de slag te gaan bij Van Berkel's Melkinrichting." De levensloop van Theo van der Ham komt in het hoofdstuk Bloemhof aan de orde. Wolters be schrijft niet alleen de geschiedenis van het in 1909 door grootvader Van der Ham opgerichte bedrijf, maar ook over een bijna fatale brandstichting. Als een ander suc- cesvol bedrijf staat de Dordtse Ba zar te boek, voor de Tweede We- reldoorlog aan de Putsebocht be gonnen als een winkel in huishou- delijke artikelen en in 2002 uitge- groeid tot een van de grootste be- drijven in Nederland voor het hu- ren van meubilair, glaswerk en ca- tering-enfeestmateriaal. De middenstanders van toen van de Putsebocht, Groene Hilledijk, Zuidplein, Wolphaertsbocht, Ka- tendrechtse Lagedijk, Boergoense- straat en Pleinweg hebben in het boek eveneens een behoorlijke plek gekregen. Dat geldt ook voor het verenigingsleven van onder meer de wijk- en speeltuinvereni- ging Tarwewijk, de verdwenen bioscooptheaters Harmonie en Metro, Arie Mes van hotel-bar As toria aan de Pleinweg, zijn bpur- man Willem van den Boom van cafe Wereldhaven en het openbaar vervoer door de wijk. Rein Wolters staat voorts uitge- breid stil bij het verdwenen Bra- bantsedorp dat tot omstreeks 1967 heeft gestaan op de plek waar om streeks die periode het winkelcen- trum Zuidplein, het Ikazia Zieken- huis, Ahoy' en het metrostation Zuidplein zijn gebouwd. Wolters: „Op een van mijn zwerftochten door straten en buurten van Zuid, kwam ik op een woensdagmiddag terecht in het Brabantsedorp. Dat was een tikje de schuld van mijn moeder. Zij had verteld dat daar veel grote gezinnen woonden met mensen die een bombardement hadden meegemaakt, dat ze alles waren kwijtgeraakt. En ook dat die mensen daarom in kleine noodwo- ningen woonden. Moeder waar- schuwde dat ik daar maar beter moest wegblijven omdat het een buurt was met ook minder nette mensen. Juist die woorden wakkerden mijn nieuwsgierig aan. Ik vond het hele- maal geen vreemde mensen. Net zoals in mijn woonstraat speelden er kinderen voor de deur en er wa ren ook bakkers en melkboeren met hun handkar of driewielige vrachtfiets. Ik vond het best een leuk dorp met al die tussen- en ach- terpaden. Maar nadat ik een keer door kinderen van het dorp in el kaar was geslagen, kwam ik er niet meer. De kinderen vonden me een indringer, een vreemde eend in de bijt die er niets te zoeken had. Mijn wonden likkend, wist ik natuurlijk niets van de ernst van het bombar dement op dinsdag 14 mei 1940. En ook niet dat hierdoor tachtig- duizend mensen dakloos waren ge- worden en evenmin dat zij weg- vluchtten naar alle richtingen om te ontkomen aan het verschrikke- lijke inferno. Als het maar uit de buurt was van de brandende bin- nenstad." Bekende zaken op de Pleinweg in de jaren vijftig waren de warenhui- zen van Vroom Dreesmann en Esders' Kledingmagazijn, later C &A, op de hoek van de Wolphaertsbocht. Esders was bij Rein Wolters favoriet. „Na het aankopen in 1951 van kleding van het geld van de kinderbijslag, wa ren mijn naam, adres en geboorte- datum genoteerd. In de opvolgen- de drie jaar ontving is zo'n twee weken voor mijn verjaardag een kaartje met een felicitatie en de mededeling dat ik een cadeautje mocht komen afhalen. Dat deed ik met plezier. In de winkel werd een gordijn van een pashok geopend, waarin allerlei speelgoed stond geetaleerd. Zo kwam ik aan mijn eerste brandweerauto, welke overi gens inferieur van kwaliteit was en al na twee dagen niet meer loeide omdat de aandrijfveer was gebro- ken. V&D en C&A zijn aan de Pleinweg gebleven tot aan het mo ment dat het winkelcentrum Zuid plein op 5 September 1972 offici- eel de deuren opende." En: „In de jaren veertig en vijftig reed de RET over de Pleinweg met bussen van het merk Sauer van de serie 201-260. Bus X reed vanaf 2 mei 1949 vanaf het station DP (Delftsche Poort, later Centraal Station) en Usselmonde en lijn Z vanaf 1 juni 1949 tussen DP en het Breeplein. Deze lijn was zo'n suc- ces dat deze na 20 juli 1953, het jaar van de watersnoodramp, met aanhangwagens van de nummers 1000-1009, die achter de Sauer's van de serie 400-446 dienst deden tot September 1962. Op 1 novem ber 1953 werden de lijnen X en Z vernummerd in 50 en 52. In die tijd kostte een enkele rit twaalf centen en een overstapje zeventien. Voor een kaart van vijf ritten, die door de conducteur werd afgestempeld. betaalde je twee kwartjes." 'blik Op Zuid deel 3is een uitgave van Voet te Capelle aan deruIJssel. Het bevat 138 pagina 's met 106, vaak niet eerder gepubliceerde fo to's. Het kost 19,95 euro. ISBN 90.73647.40.1. ijff |fy 411(11!

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Maaspost / Maasstad / Maasstad Pers | 2002 | | pagina 10