maasstad
Het Ruhrgebied; van industriebolwerk tot toeristenmekka
Halve eeuw Essener 'lichtweken'
nfei
Duitsland; een echt musicalland
Wote/s, wmkelcentra, pretparken, musea, evenementen, veel cultuur en onverwacht i/eel groen
Langste indoorskipiste
'Hollywood in action' in Bottrop
informatie over Ruhrgebied
tekst en foto 's: Hans de Bruvn
Het Ruhrgebied is aan het veranderen. Stond deze Duitse
streek onder Nederlanders tot voor kort vooral bekend als het
centrum voor kolen (mijnen), staal (hoogovens) en dus allerlei
vormen van verontreiniging, tegenwoordig richt dit 'voormali
ge' industriegebied zich vooral op bezoekers; zowel de toeris-
tische als de zakelijke. En aan beide groepen heeft dit voorna-
melijk als grijs en grauw bekend staande gebied veel te bieden.
Hotels, bezienswaardigheden, winkelcentra, pretparken, mu
sea, evenementen, nieuwe vormen van bedrijvigheid en, voor
al ook, onverwacht veel groen (meer dan 60% van het heuvel-
achtige gebied is groen) vormen de pijlers van het 'nieuwe
Ruhrgebied'. Een bloemlezing uit de vele mogelijkheden voor
de zakelijke en de prive-geinteresseerde reiziger die er enkele
dagen door wil of moet brengen.
Verlichte kunstwerken illumineren binnenstad
---'"i---
i
Al meer dan 5500 keer Starlight Express
I ILR<-
het Landschaftspark Duisburg-
Nord fraaie voorbeelden van het
inpassen van cultureel en industri-
De omwenteling van puur indu
striegebied naar een streek waar
steeds meer aandacht aan de leef-
baarheid wordt besteed is op aller
lei manieren merkbaar in het hele
Ruhrgebied. Fabrieken en mijnen,
waarvoor steeds meer 'schone be
drijvigheid' in de vorm van kanto-
ren terugkeerd, worden of zijn
reeds gesloten en worden vervol-
gens of afgebroken of gebruikt
voor volstrekt andere doeleinden.
Mooie voorbeelden hiervan zijn er
legio. Zo wordt de Gasometer in
Oberhausen gebruikt voor culture-
le exposities en vormen met name
de Zeche Zollverein in Essen en
eel erfgoed in de moderne tijd.
De Gasometer in Oberhausen, een
ruim honderd meter hoge ex-indu-
striele constructie op een voorma-
lig terrein van staalgigant Krupp, is
tegenwoordig in gebruik als cultu-
rele expositieruimte. Tot 17 maart
2002 is daar op dit moment de ten-
toonstelling Blaues Gold te zien;
een expositie over het belang en
gebruik van de kostbare grondstof
water. Het hoogtepunt is een vijftig
meter hoge kegel die door het spe-
len met licht en water een specta-
culair en steeds veranderend
schouwspel vormt. De rest van het
omliggende voormalige industrie-
terrein is onder de naam CentrO
ingevuld met een een prachtig
nieuw winkelcentrum en een pret-
park voor met name de wat jongere
kinderen. Overdag en 's avonds
biedt de tussenliggende promena
de een aantrekkelijk wandel- en
winkelgebied met veel horecamo-
gelijkheden. Het CentrO pretpark
biedt de jeugd in de vorm van glij-
banen, waterspeelplaatsen en
avontureneilanden enkele uren
ontspannen vermaak.
Ook Schacht XII van de Zeche
Zollverein in Essen, een mijn-
schacht die stamt uit 1932 en die
als laatste mijn in Essen in 1986
werd gesloten, is een bezoekje
meer dan waard. Op het giganti-
sche terrein gaat de natuur. tussen
de oude gebouwen en andere indu-
striele bouwwerken, vrijelijk haar
gang. In dit Museum Zollverein is
een groot gedeelte van de vroegere
werkplaatsen te bezichtigen; werk-
plaatsen waar bekeken kan worden
hoe en onder welke omstandighe-
den mijnwerkers in vroeger maar
nog niet eens zo lang geleden tij-
den, hun werkzaamheden uit
moesten voeren. Alles is daarbij bij
het oude gelaten zonder al te veel
.....a,,,.,
- -T* .WT7A.
J* yV J ff I
illlilMIMtlflllt*)!
ti-Z *.Z a t a a K
t M* fc. wwutj ti to
**-» *i* k J is .5 V e.a 8* ft
hti9bou^°van"bmgg!n. omhrme.,
in
Sinds tientallen jaren worden in
Essen van oktober tot begin januari
de befaamde 'lichtweken' gehou-
den. Al 52 keer is het centrum van
deze stad in het Ruhrgebied ver-
licht geweest met zeer grote en
even fraaie 'verlichte kunstwer
ken'. In het kader van de Europese
eenwording heeft de organisatie
hiervan besloten om de lichtweken
de komende jaren in het teken te
stellen van de Europese eenwor
ding en dus wordt de komende ja
ren iedere keer een ander Europees
land in het zonnetje gezet. Van ok
tober 2001 tot en met januari 2002
is onder het motto 'Nachbarland
Niederlande' het eerste land aan de
beurt; Nederland dus. Gedurende
enkele maanden is het Essener
centrum verlicht met gigantische
maar wel enigszins clichematige
lichtkunstwerken die van alles to-
nen over en van Nederland. De
lichtbakken, die in afmetingen va-
rieren van enkele tientallen tot en
kele honderden vierkante meters,
tonen onder meer fietsen, schaat-
sen, strand, oude meesters, archi-
tectuur (oud en nieuw) en natuur-
lijk kaas, bloembollen en molens.
Het piece de resistance wordt ge-
vormd door het 31 bij 13 meter
metende en 1,5 ton wegende toe-
gangslichtwerk dat 'Europa in Es
sen: Niederlande' heet. Al met al
een fraai schouwspel dat tijdens
een tripje naar dit gebied zeker niet
vergeten moet worden.
locomo£fh°0fdr0lSPelerS Uit de mUSiCa' Starli9ht Express in zijn fraaie uitdossing als
Een bijzonder en speciftek Duits
fenomeen is het feit dat er bij onze
Oosterburen sinds jaren voor met
name musicals speciale theaters
gebouwd worden. Een theaterge-
zelschap gaat dus niet 'on tour*
door het land maar speelt een voor-
stelling, soms zelf wel meer dan
tien jaar, in een speciaal voor die
musical gebouwde behuizing.
Wellicht een dure aangelegenheid,
maar voor de speciale wensen die
een theaterproductie soms vragen,
natuurlijk ideaal. Zo is het theater
voor de Starlight Express, een pro-
ductie met muziek van musicaife-
nomeen Andrew Lloyd Webber
die geheel wordt uitgevoerd door
artiesten die op rollerskates loco-
motieven verbeelden, in 1988 in
Bochum gebouwd voor zo'n 24
rniljoen mark. Sindsdien is deze
musical er, weliswaar met een
steeds wisselende cast, al meer dan
(Foto: Brinkhoff/Mogenburg)
5500 keer opgevoerd voor in totaal
bijna negen miljoen bezoekers van
wie sommtgen maar geen genoeg
kunnen krijgen van deze musical.
De recordhoudster schijnt een ze-
kere Andrea Rau te zijn die de
voorsteiling al 600 keer met een
bezoek vereerde. Het Starlight Ex
press Theater is te vinden in Boc
hum.
museale poespas waardoor het op
sommige plaatsen, los van het zich
in de loop der jaren opgestapelde
stof, lijkt alsof de mijnwerkers er
een dag tevoren nog in de weer
waren. Mijnwerkers die hier via
een zeer fraaie expositie trouwens
nog te zien zijn ook. De kompels
van de laatste 'shift' lieten zich
veelal ongewassen en onder diver
se 'na het werk'-omstandigheden
fotograferen voor zeer grote foto's
die her en der op het museumter-
rein te zien zijn.
Op hetzelfde terrein bevindt zich
in een van de vele op deze locatie
bewaard gebleven gebouwen het
Design Zentrum Nordrhein West-
falen. Van binnen en buiten vrij-
wel onaangetast, maar wel met een
compleet ander doel dan zo'n vijf-
tien jaar geleden. Alle noviteiten
op het gebied van design en ont-
werp bevinden zich hier ter bezich-
tiging. De wereldwijd door bedrij-
ven zeer gewilde 'red dot", de
voormalige Rote Punkt, vindt hier
zijn oorsprong. Jaarlijks wordt de
ze intemationale prijs per categorie
uitgereikt aan ontwerpers van wie
en bedrijven waarvan de producten
voldoen aan een zeer hoge desig-
nkwaliteit; oftewel 'red "dot: the
best of the best'. Deze innovatieve
producten zijn vanzelfsprekend ai-
lemaal te bewonderen in dit Esse
ner designmuseum. Industrieel erf
goed en eigentijdse modemiteiten
in optima forma.
Datzelfde geldt voor het Land
schaftspark in Duisburg-Nord.
Ook daar waant de bezoeker zich
op een industrieterrein dat nog vol-
op in bedrijf is. Op dit voormalige
hoogoventerrein van staalmagnaat
Thyssen (hier begonnen in 1899)
is alles ogenschijnlijk dan ook bij
het oude gebleven. Niets is echter
minder waar. Achter de veelal tien
tallen jaren oude facades van ge
bouwen bevinden zich zaken als
een theater en een veertig meter
diep duikbassin. Verder worden op
het terrein voormalige scjoorste-
nen en opslagplaatsen voor kolen
gebruikt als klimmuren, zijn her en
der plekken waar de jeugd zich uit
kan leven, staat er een soort amfi-
theater, zijn er plaatsen om te bar-
becuen en lopen er fietspaden en
crossbanen door het gebied. Daar-
naast is de hoogoven, net als het
hele park trouwens, zonder bege-
leiding te bekijken, gaat op het he
le terrein de 'nieuwe natuur' vrije
lijk haar gang, kan er uitstekend
met het hele gezin gewandeld wor
den, is er een leerboerderij en zijn
het park en de gebouwen 's avonds
zeer feeriek uitgelicht.
lets heel anders is de Innenhafen
van Duisburg. Deze doet denken
aan de ontwikkelingen op de Rot-
terdamse Kop van Zuid. De oude
industrie en havenbedrijvigheid
zijn verdwenen en daarvoor in de
plaats komt nieuwbouw en worden
oude bedrijfsgebouwen gereno-
veerd. Bedrijvigheid maar vooral
veel woningbouw in een over en
kele jaren waarschijnlijk zeer fraai
gebied waar ook de oude vrachtbo-
ten en kades plaats hebben moeten
maken voor een moderne jachtha-
ven en zijn bezoekers. Oude en ge-
renoveerde gebouwen gaan hier
prima samen met nieuwe woonlo-
caties en een promenade voor eens
lekker kuieren langs het water. Het
Ruhrgebied is zich dus aan het ver
anderen; is zich aan het aanpassen
aan meer modeme tijden waarin
zware en 'vieze' industrieen steeds
meer plaats maken voor de op
dienstverlening gerichte bedrijvig
heid als banken en kantoren. Daar-
naast mikken de steden in dit ge
bied zich gezamenlijk steeds meer
op bijvoorbeeld het binnenhalen
van congressen, culturele bezighe-
den en activiteiten en op de toeris-
tische markt. Zodra het voorlopig
waarschijnlijk nog wel wat vastge-
roeste imago van stank en vervui-
ling bij toeristen uit Duitsland zelf
maar ook de omliggende landen
plaats maakt voor een zeker niet
misplaatste interesse in dit gebied,
zal ook deze laatste marktsector
sterk aan uitbreiding kunnen gaan
denken.
Een van de kompels van de laatste 'shift' van SchachtXII van de
Zeche Zollverein in Essen.
gebied; net even buiten Bottrop be
vindt zich vlak naast de A42 de
langste indoorskipiste ter wereld.
Met een baan met een lengte van
640 meter en een breedte van 30
meter biedt het Alpincenter Bot
trop skieers en snowboaders vap
alle leeftijden zowel in de winter
als in de zomer een waar winteij-
sportgevoel. Alle benodigde zakep
kunnen ter plekke gehuurd wor
den, beginners en gevorderdeh
kunnen er (opfris)cursussen vol-
gen, er is ruime gelegenheid tot
apres-ski en het centrum is het ge-
hele jaar geopend van 9.00 tot
24.00 uur. Het centrum is te vinden
aan de Prosperstrasse in Bottrop;
het online adres is: www.alpincen-
ter.com
Sneeuwpret in winter en
zomer.
Wintersportliefhebbers kunnen het
hele jaar door terecht in het Ruhr-
Alle bekende artiesten' van Warner Bross zijn in Movieworld
bij Bottrop terug te vinden.
Onder de kreet Hollywood in action presenteert Warner Bross Movie
World zich als het enige echte filmthemapark in Europa. Met diverse at-
tracties als grote achtbanen, high tech filmsimulatoren en andere spectacu-
laire rides mikt het park op de sensatiezoekers. Voor de liefhebbers van
het witte doek zijn er mogelijkheden voor kijkjes op 'de set' van onder
meer Police Academy, Batman en de Hollywood Filmshoot. Bugs Bunny
Looney Tunes, Tom en Jerry, de Flintstones en natuurlijk de grote parade
zijn er voor hen die het wat rustiger aan willen doen en voor de wat kleine-
ren. Het themapark is te vinden bij Bottrop-Kirchhellen en is van april tot
oktober dagelijks geopend van 10.00 tot 18.00 uur; in het hoog seizoen
wat ianger.
Vanaf de promenade van CentrO in Oberhausen heeft de bezoeker een fraai uitzicht over het
geh/knamige pretpark en de Gasometer waar momenteel de expositie Blaues Gold te zien is.
De reis naar het Ruhrgebied hoeft niet lang te duren en kan, zeker
met de trein, een aangename ervaring zijn. Met de Duitse ICE. een
zeer luxe hogesnelheidstrein van de DB, staat de reiziger vanaf Am-
sterdam CS in nog geen twee uur op het Hauptbahnhof in Oberhau
sen; vanaf Utrecht Centraal duurt de reis slechts anderhalf uur. Voor
meer informatie over reizen, trips en toeristische en culturele attrac-
ties en evenementen in het Ruhrgebied en ook elders in Duitsland:
Dutts Verkeersburo, Hoogoorddreef 76 in Amsterdam, tel.- 020-
6978066, fax: 6912972 of via internet: www.germany-tourism.de
en het e-mail adres is: duitsland@compuserve.com
