maasstad
Los Angeles in ijzeren greep van de jeugdgangs
FOR p
fir
tekst en foto's Harry Mulder
LOS ANGELES - 'The City Of Angels', Los Angeles in California (4
miljoen inwoners) is een van de meest gewelddadige steden ter wereld.
Een groot deel van de misdaad komt voor rekening van de honderden
jeugdbendes die Los Angeles al tientallen jaren teisteren. Volgens de Los
Angeles Police Department (LAPD) maken ruim 60.000 jongeren in
de leeftijd van 12 tot 18 jaar deel uit van de 'gangs' die zo'n veertig
moorden per maand plegen. Het geweld van de gangs wordt steeds extre-
mer en omvangrijker: moord, ontvoering, verkrachting, 'drive-by-shoot-
ing', intimidatie, drugs- en wapenhandel. Het is aan de orde van de dag
en voor veel jongeren is het lidmaatschap van een gang de enige manier
die uitzicht biedt op respect van hun vrienden. Het toekomstperspectief is
somber hetgrootste deel van de jongeren uit de gangs zal uiteindelijk be
landen in de gevangenis. Een vroege dood als gevolg van een confronta-
tie met politie of concurrerende gangs is het tweede alternatief. Slechts
een klein gedeelte weet te ontsnappen uit de ijzeren greep van de jeugd
gangs.
Drive by shooting
°""ring aCh""de B Camp
Met pensioen
Leven en dood
m
■4
Door hun tatoeages die over het hele lichaam zijn aangebracht maken de ieden van
de bendes duidelijk tot welke gang ze behoren. Gebrandmerkt voor hetleven, want
met dergelijke tekens is het bijna onmogelijk een normale baan te vinden.
Daniel Oaxaca (46) was in zijn jeugd zelf
lid van een jeugdbende Ook zijn toe
komst zag er in de jaren zeventig weinig
rooskleurig uit. Autodiefstal en roofover-
vallen deden hem voor langere tijd in de
gevangenis belanden. De bende waartoe
hij behoorde was zijn familie. „Voor je
vrienden ging je door het vuur, op hen
kon je blindelings vertrouwen", vertelt
Daniel Oaxaca, die zich nu inzet om
gangmembers niet te veel te laten ontspo-
ren. „De meeste jongens komen uit ge-
zinnen waar de moeder alleen voor alle
kinderen moet zorgen omdat pa er van-
door is gegaan. In de buurten waar ze wo-
nen zijn gangs een geaccepteerd onder-
deel van de samenleving. Het is min of
meer vanzelfsprekend dat jongens op een
bepaalde leeftijd worden gerekruteerd
door de bende die in hun buurt actief is.
Jongens van 10 of 11 jaar kijken uit naar
het moment waarop ze mogen toetreden
tot hun locale bende. Het betekent respect
van hun vrienden en een mogelijkheid
om via criminaliteit geld te verdienen."
Jeugdbendes bestaan volgens Daniel
Oaxaca al sinds de jaren vijftig in Los
Angeles. „We praten dan over jeugdben
des 'oude stijl* legt hij uit", De bendes
ontstonden doordat de jeugd uit de buurt
op vrijdag en zaterdag bij elkaar kwam
om een biertje te drinken. Men werd na
wat drank wat baldadig en zocht ruzie
met de jongeren uit de andere buurten.
Vechtpartijen in de weekenden vormden
het enige (ijdverdrijf, maat liepen nooit
uit de hand. Er waren codes die men niet
brak. Je vocht ruzies uit met je vuisten en
wapens waren taboe. Je werd lid van een
bende om veilig over straat te kunnen lo-
pen omdat je werd beschermd door je
vrienden. Je stal wel eens wat, maar je be-
roofde geen oude dametjes van hun tas.
Die erecodes zijn in de afgelopen jaren
verdwenen. Het geweld heeft ongelofelij-
ke vormen aangenomen."
Oaxaca legt uit dat het lidmaatschap van
een gang niet specifiek wordt bepaald
door de etnische afkomst De buurt waar-
in je woont bepaalt in welke bende je te-
rechtkonat. De bendeleden zijn met elkaar
opgegroeid en de onderlinge band is dan
ook enorm sterk. Zo is het niet ongewoon
dat een bende uit een specifteke buurt be-
staat uit allerlei rassen. Maar omdat LA
ook bestaat uit blanke, zwarte, Latino,
Chicano en Aziatische wijken, zijn de
gangs uit deze wijken wel etnisch geori-
enteerd. Maar ook onderling leveren ben
des weer strijd om macht en territorium.
In de jaren zeventig ontstonden de ben
des zoals we die nu kennen. Bendes als
de Bloods en de Crips. Gangs met hon
derden leden die hun geld verdienden
met drugs- en wapenhandel en afpersing.
Hollywood en de muziekindustrie ver-
heerlijkten in hun films en videoclips het
geweld en de levensstijl van de gang-
members. Hierdoor nam de belangstel-
iing van kansloze jongeren voor de gangs
enorm toe. Zelfs in de 'witte' en welva-
rende wijken van Los Angeles en Los
Angeles County ontstonden gangs met
uitsluitend blanke jongeren. „Het is anno
2002 'cool' om lid te zijn van een gang",
legt Oaxaca uit. „De jongens zien zich-
zelf als 'tough guys' die zo in de belang-
steliing van meisjes kunnen komen. En
de combinatie van drugs, wapens en op-
spelende hormonen kunnen zo voor le-
vensgevaarlijke situaties zorgen. Drive
by shootings (het schieten op rivaliseren-
de bendes vanuit een rijdende auto) zorgt
ervoor dat ouders hun kinderen niet meer
buiten durven laten spelen. In sommige
wijken is de situatie onhoudbaar. De
gangs zijn heer en meester in de straten
en de politie waagt zich niet meer zonder
versterking in sommige wijken. Met ge-
middeld veertig moorden per maand zor
gen de gangs voor angst en terreur in de
wijken.
Anno 2002 is het ex-bendelid Daniel
Oaxaca een gerespecteerd en geslaagd
zakenman die zich bezighoud met de
aan- en verkoop van onroerend goed. Hij
wist te ontsnappen uit de klauwen van de
jeugdgangs. „Ik kreeg een unieke kans
aangeboden van een man die mij zijn ver
trouwen gaf om iets van mijn leven te
maken op een moment dat ik niets meer
was dan een punk met een strafblad",
vertelt de van oorsprong Indiaanse/Mexi-
caanse Amerikaan; „Ik hielp een rijke
makelaar met het opknappen van een
huis en hij had beloofd na afloop van de
materiaalkosten samen met mij na ver
koop de winst te delen. En zo vergaarde
ik mij eerste 'eerlijk' vergaarde winst:
5000 dollar. Een heerlijk gevoel. Daarna
zorgde hij ervoor dat ik mijn makelaars-
diploma's haalden. Dankzij het vertrou
wen dat hij mij schonk heb ik een goede
toekomst voor mijn familie kunnen op-
bouwen."
Toetreden tot een bende is niet zo moei-
lijk. maar uittreden is bijna onmogelijk
en bovendien levensgevaarlijk. De vei-
ligste manier is door te oud te worden om
lid te blijven. Na je 21ste jaar moet je als
bendelid 'met pensioen'. Voor die tijd
een bende verlaten wordt beschouwd als
verraad en moet het ex-bendelid vrezen
voor zijn leven. Het verhuizen naar een
andere staat in de USA is dan de beste op-
lossing. De gangleden zijn echter vaak zo
gehecht aan hun eigen vertrouwde buurt
dat ze deze maar zelden verlaten. Het is
opvallend dat er in vooral de Spaanstali-
ge wijken tweede en zelfs derde generatie
gangmembers rondlopen. Dat wil zeggen
dat ook de grootvaders van de huidige
generatie al lid waren van de gang waar
toe de jongens nu zelf behoren.
Omdat Daniel Oaxaca het als ex-gang-
member uiteindelijk wel lukte om zich op
te werken tot een succesvol en gerespec
teerd lid van de samenleving werd hem
een aantal jaren geleden gevraagd om
gangmembers te begeleiden en te zorgen
dat ze niet al te veel ontspoorden. Door
zijn achtergrond en zijn maatschappelijke
positie genoot Darnel al snel het respect
en vertrouwen van de jonge criminelen.
,,De meeste kids hebben nooit een vader
als voorbeeldfunetie gekend", vertelt hij.
„Dfeze vader zat of in de gevangenis of
was ooit met de noorderzon vertrokken
en had het gezin aan hun lot overgela-
ten."
„Ik was verbijsterd om de roep om liefde,
respect en aandacht van deze jongens die
echt geen lieverdjes zijn en heel wat op
hun kerfstok hebben. Eigenlijk willen ze
niets liever een toekomst met perspectief:
een goede baan en een gezin. Maar de
vooruitzichten zijn somber en dat weten
ze ook/Ik word er soms heel treurig van
als ik een jongen van 13 in de gevangenis
bezoek na een roofoverval en hem vraag
hoe hij zijn toekomst nu ziet en ik als ant-
woord krijg dat hij toch niet verwacht ou-
der dan 18 jaar te worden."
Een rondrit door de arme wijken van Los
Angeles geeft inderdaad een somber
beeld. Met name de zwarte buurten waar
in 1992 enorme rellen uitbraken als ge
volg van de Rodney King affaire, liggen
er troosteloos bij. Sommigen wijken ver-
tonen overeenkomsten met oorlogsgebie-
den zoals we die kennen in voormalig
Joegoslavie. Geen bedrijf is nog gei'nte-
resseerd om in deze buurten te investe-
ren. Op elke hoek van een straat hangen
jongens naar het lijkt doelloos rond. Maar
er ontgaat ze niets. De meesten zijn be-
trokken bij de locale drugshandel waarbij
het vooral de crack is die de gebruikers
naar de arme wijken lokt. De gangs be-
schermen hun handel door rivaliserende
bendes met alle middelen te weren uit
hun buurt. Door middel van de kleuren
van hun kleding en/of zichtbare tatoeages
onderscheiden de gangs zich van elkaar.
Degene die per ongeluk in de verkeerde
wijk terechtkomt is zijn leven niet zeker.
LA County Los Angeles en zijn voor-
steden) telt ruim 14 miljoen inwoners.
Tienduizenden mannen, vrouwen, jon
gens en meisjes bevolken de gevangenis-
sen in LA County. Bijna al deze gevange-
nen maken of maakten ooit deel uit van
een gang. Het lidmaatschap van een gang
lijkt het voorportaal van een leven in de
criminaliteit. Het is om die reden dat Da
niel probeert de jongens op het rechte pad
te krijgen. Hij is de vertrouwenspersoon
van zowel de LAPD als van de locale
gangs. Een bijna onmogelijke positie om
dat deze twee groepen elkaar soms op le
ven en dood bestrijden. „Ik moet mij al-
tijd neutraal opstellen en het vertrouwen
van zowel de politie als de gangs nimmer
beschamen. In de praktijk komt dat er op
neer dat een bendelid mij vertelt dat ze
die avond een 'drive-by shooting' gaan
AN GS
plegen waarbij waarschijnlijk doden gaan
vallen ik met deze informatie niet naar de
politie kan gaan Dat klinkt hard en ab
surd maar in LA is dat de realiteit Breek
ik deze erecode dan kan ik het gunstigste
geval mijn werk niet meer doen of ook ik
ben mijn leven niet meer zeker."
Daniel bezoekt veel gangmembers zowel
thuis als in de jeugdgevangenis Dit op
verzoek van politie, maatschappelijk
werk, ouders en onderwijzers of van de
jongens zelf. „Ik probeer ze ervan te
overtuigen dat er een alternatief bestaat
voor het leven in een gang. Dat ze een
opleiding moeten gaan volgen, een baan
zoeken en een gezin stichten. Het is mij
immers ook gelukt. Ik zal ze echter nooit
vertellen dat ze uit de bende moeten stap-
pen, want ik weet wat de consequenties
kunnen zijn. Ik kan ze wel adviseren geen
al te gewelddadige misdaden te plegen
waardoor ze als gevolg van hun strafblad
hun hoop op een goede toekomst ver-
gooien. Ze kunnen zo wel in de gang blij
ven maar moeten niet zo op de voorgrond
treden. In de gangs geldt: hoe zwaarder
de misdaad hoe meer respect."
Daniel brengt die avond een bezoek aan
Camp Glenn Rockey in Los Angeles.
Een van de 15 kampen in LA waar gang-
members in de leeftijd van 13 tot 18 jaar
worden vastgehouden na te zijn veroor-
deeld. In totaal zitten dus zo'n 4000(!)
jongens en meisjes vast. „Er zitten hier
jongens van 18 jaar die sinds hun 13e jaar
misschien 3 maanden hebben genoten
van hun vrijheid", vertelt Daniel. „Hetis
triest maar sommige doen er alles aan om
we terug te komen omdat ze buiten de
poorten van dit kamp hun leven niet ze
ker zijn. De kampleiding probeert enige
structuur in het leven van de gangmem
bers te brengen door ze verantwoorde-
lijkheid bij te brengen. Camp Glenn
Rockey heeft meer weg van een militaire
kazerne dan van een gevangenis. Het res
pect dat de jongens hebben voor de be-
wakers (vaak ex militairen) is enorm.
Wie zich niet aan de regels houdt ver-
dwijnt echter voor enkele dagen onher-
roepelijk in de zeer oncomfortabele iso-
leercelien,"
Jonathan 16) en Herson (17) behoren tot
de min of meer vaste kern van de ruim
300 gevangenen in Camp Glenn Rockey.
Hun verhaal is typerend: opgegroeid in
een groot gezin zonder vader en geen en-
kel ouderlijk toezicht. Hun 'homies'
(vrienden) zijn hun eigenlijke familie en
toetreden tot de locale gang was niet
meer dan een logische stap. Autodiefstal
en roofovervailen deden de jongens in
Camp Glenn Rockey belanden. Herson
weet dat zijn toekomstperspectief uiterst
somber is. Als Latino spreekt hij gebrek-
kig engels, hij heeft geen enkele oplei
ding en een crimineie achtergrond. Bo
vendien spreken zijn tatoeages die zijn
hele lichaam bedekken voor zich. Hij is
letterlijk en figuurlijk gebrandmerkt voor
het leven. Herson geeft aan dat hij geen
blad voor z'n mond wil nemen.
„Als ik over enkele maanden vrijkom,
sluit ik mij onmiddellijk weer aan bij
mijn gang' vertelt hij zonder schaamte.
Ik mis mijn vrienden en de spanning van
het leven in een gang. Mijn vrienden zul-
len mij buiten de poort opwachten als ik
vrijkom. Daniel praat veel op mij in om te
zorgen dat ik op het rechte pad blijft,
maar hoewel ik veel respect voor hem
heb, bepaal ik mijn eigen toekomst. Ik zit
nu 4 jaar in dit kamp en mijn moeder is 2
keer langsgekomen en van mijn vader
heb ik helemaal niets gehoord. Mijn
vrienden van de gang zijn wel in mij ge-
interesseerd en zullen voor mij zorgen als
ik vrijkom. Ik heb te veel haat en geweld
meegemaakt op straat om nog normaal te
functioneren. Het is triest maar de waar-
heid."
Ook zijn vriend Jonathan heeft in zijn
nog jonge leven al het nodige meege
maakt. Die jaar geleden kwam hij vrij en
dezelfde avond pleegde hij met zijn
vrienden al een overval op een drankwin-
kel. Na slechts tien dagen was hij weer te
rug in Camp Glenn Rockey. Bovendien
heeft hij een tumor in zijn hoofd die over
enkele dagen operatief zal worden ver-
wijderd. Als gevolg van de tumor praat
Jonathan onsamenhangend en is hij vaak
in de war. Waar Daniel zich zorgen om
maakt is het feit dat als de jongens een-
maal de het kamp verlaten er totaal geen
alternatief door de autoriteiten wordt aan
geboden in de vorm van bijvoorbeeld een
vakopleiding,
„Soms denk ik wel eens dat de overheid
er alle belang bij heeft om de onderklasse
van onze samenleving onder de duim te
houden. Nergens zitten er zo veel mensen
achter tralies als in de USA. De gevange-
nissen zijn een miljardenbusiness gewor-
den waar tienduizenden mensen werk in
vinden Elke gevangene kost de samenle
ving 30.000 dollar per jaar, maar vreemd
genoeg is er geen geld voor een vakoplei
ding die eenmalig maar 10.000 dollar per
gevangene kost. Bedrijven en instellin-
gen verdienen goud aan de gevangenen.
Ze hebben dus geen enkel belang dat ex-
gevangenen werken aan hun toekomst.
Niemand is gei'nteresseerd in de jongens
en meisjes uit een gang. Ze zijn meer geld
waard achter de tralies dan buiten in vrij
heid op straat. Een afgrijselijke gedach-
te", besluit Daniel Oaxaca bitter.
Daniel Oaxaca zelf ex-bendelid, probeert leden van de LA-Jeugdgangs weer op het
rechte pad te krijgen. Er bestaan geen slechte kinderen, ze doen alleen slechte
dingen