maasstad|
Cultuur, geschiedenis en actie in Frankrijk
Maagd van Orleans
Hoogtepunt uit
gotiek!
Jardin medieval
Pont-Canal de Briare
Kajakken en klunen
Fietsend verkennen
Karakteristieke
Kastelen
Strandzeilen maar
dan anders
■u?
In de Loire weerspiegelt zich de meester
hoogte toe verder uit te buiken. Be-
kend in Chartres zijn ook de vele
tertres, steile trappen, leiden naar
de rivier de Eure, waar nog steeds
veel middeleeuwse washuizen
staan. Een van de tertres, le tertre
de St. Nicolas bezijden de kathe-
draal, wordt oneerbiedig 'le tertre
de la glisse-putin', het pad van de
glijdende hoeren, genoemd. Het
verhaal wil dat in 'de middeleeu-
wen de waterdragers het water
vanuit de Eure over dit zandpad
naar boven droegen. De publieke
vrouwen van de stad zochten klan-
dizie bij de militairen, gelegerd in
de benedenstad. Omdat de water
dragers nogal wat water morsten,
was het moeilijk voor 'les putins',
om stiekem naar beneden te ren-
nen, dat werd dus glijden.
Van de glijdende hoeren naar de
maagd van Orleans, die te paard
ten strijde ging. De gotische kathe-
draal van Orleans, de 'Cathedral
Sainte-Croix' is een meesterwerk.
Eveneens UNESCO erfgoed en
eveneens magnifiek glas-in-lood.
De vier reusachtige evangelisten in
het voorportaal en de 'Chapelle de
Jeanne d'Arc maken indruk.
Straten, scholen, restaurants, cafes,
standbeelden, instanties en win-
kels, allemaal dragen ze de naam
van deze dappere maagd die door
God zou zijn aangestuurd om in
1429 de stad te bevrijden van de
Engelsen. Helaas eindigde het 19-
jarige leven van deze heldin op de
brandstapel in Rouen. Op het Place
du Martroi, temidden van veel ca
fes en eethuisjes, staat haar ruiter-
standbeeld. Enkele meters verder-
op, in een vakwerkhuis, het Mai-
son Jeanne d'Arc, wordt haar le-
vensverhaal audiovisueel ver-
beeldt. Vlakbij het ruiterstand-
beeld is het op aanvraag mogelijk
door een geheimzinnig straatroos-
ter af te dalen tot de oudste funda-
menten van de stad. In het renais-
sancehuis Groslot loop je in de
verschillende stijlkamers door de
historie van de stad, een aanrader!
Twee imposante kathedralen op
rij, Chartres en Orleans. Nog meer
indruk maakt evenwel de minder
bekende Abdij van Fleury in
St.Benoit-sur-Loire. Ingetogen
grandeur aan de Loire tussen Or
leans en Gien, een van de mooiste
Romaanse abdijen van Frankrijk.
Waar de vele zuilen in het voor
portaal doen denken aan de
'Mesquita' van het Spaanse Cord-
Ruim 4.000.000 pot- en glasscher-
ven heeft Raymond Isidore ver-
werkt in en aan zijn huis. Begon-
nen met het pad langs zijn huisje
dat hij lelijk vond, Isidore bedekte
het met aardewerk- en glazen sch-
erven. Voila, een hobby geboren.
Alle gevels van het huis, alle mu-
ren van de omheining werden be-
legd met stukken aardewerk en
glas. Niet meer te stuiten, hij legde
zich geheel toe op zijn passie en
ging patronen, figuren, gebouwen,
gestaltes en personages in de ge
vels verwerken. Bouwde ruimte na
ruimte bij aan zijn huis, alle interi-
eurs werden belegd met scherven,
tot en met tafels,stoelen, bedden
en kasten toe. En achter het huis
ontwierp hij zijn buitengewone
'tuin': tussen het schaarse groen
kregen gebeeldhouwde en met
scherven beklede figuren een
plaats. Maar de allermooiste plaats
die gaf hij aan die ene kathedraal,
de kathedraal van Chartres.
Nadat de Romaanse kathedraal in
1194 door brand was verwoest,
bleven slechts de zuidtoren, west-
gevel en crypte over, en wonder-
wel, de oudste kerkschat, de sluier
van Maria, die in de Apsidische
Kapel wordt bewaard.
De kathedraal van Chartres is ge-
classificeerd als UNESCO erf
goed. De 150 wereldberoemde
glas-in-lood vensters uit begin
1200, het 'Blue de Chartres', be-
slaan 2600 vierkante meter en illu-
streren verhalen uit de bijbel en het
dagelijkse leven in de 13e eeuw.
Op de labyrintvloer in het midden-
schip van de kerk volgden Pel-
grims dit 262 meter lange, cirkel-
vormige spoor op hun knieen als
boetedoening.
Niet ver van de kathedraal, staan in
de kasseienstraat Rue des Ecuyers,
nog veel oude vakwerkhuizen,
waaronder de 'dikbuikigen'.
Kajakken door beschermd natuurgebied van le Conie.
Zoveel te beleven in dat
kleine stukje Loireqebied
Jardin Medieval van Bois-Richeux.
oba. In de zuilen wordt in 53 kapit-
telen het leven van Christus en Ma
ria prachtig uitgebeeld. Het bijwo-
nen van een openbare kerkdienst
(dagelijks) met gregoriaanse zang
van de Benedictijner monniken uit
het aangrenzende klooster, streelt
de zinnen. Deze monniken sticht-
ten rond 650 dit klooster van
Fleury als een van de eerste kloos-
ters onder de regel van Sint Bene-
dictus, peetvader van het westerse
kloosterleven. In 672 halen zij de
stoffelijke resten van hun leer-
meester uit Italie en brengen dit
over naar hun klooster, vanwaar de
verspreiding van de regel van Sint
Benedictus uitvloeit over de gehele
westerse wereld. De relikwieen
van H. Benedictus worden be
waard in de fraaie crypte. De abdij
dateert uit rond 1100 en beheerst,
aaneengesmeed met het klooster,
een verstild en schilderachtig
pleintje net buiten het dorp.
Jeanne d'Arc overwon een hele
troep Engelsen, echter geen betere
overwinning dan zelfoverwinning
en dat ervaar je in het park 'Forest
Jump' in Conflans-sur-Loing, ten
oosten van Orleans. Touwen met
haken om armen en benen, zenu-
wen gieren door je lichaam. Op het
platform, halverwege de boom, je
lijkt wel gek, haak jezelf vast aan
de verbindingslijn naar een andere
boom. Niet denken, niet naar bene
den kijken, maar klim, wankel of
glij van de ene naar de andere
boom, van de ene boomkruin naar
de andere, soms met een groot ver-
val, soms boven kolkend water!
Dan volgt de voldoening, na het
bereiken van het einde van het par-
cours.
constructie in de bovenzaal van de
donjon, nog geheel in tact. Voor de
kinderen is er in verschillende de-
len een doe-kasteel van gemaakt.
Voor de liefhebber: Op weg naar
dit kasteel, komende vanuit Or
leans gaat de weg vlak voor Sully-
sur-Loire door het dorpje "Village
des boites aux lettres', bekend om
dat iedere woning een bijzondere
brievenbus heeft. Van origineel en
futuristisch tot truttig en banaal.
Wat moet de postbode toch voor
een sentiment bekomen, waneer
hij een brief door de bilnaad van
een paar reusachtige billen laat
glijden.
Tuinen aangelegd in middeleeuw
se traditie, de 'jardin medieval' lig-
gen bij een middeleeuws kasteel of
boerderij. Zoals Le Jardin Medie
val de Bois-Richeux, even ten
noord-westen van Chartres. Rond-
om de boerderij staan oeroude
soorten van aromatische planten,
keuken- en medicinale kruiden-
planten gerangschikt. Op de bin-
nenplaats de moes- en bloementuin
met meditatieruimte, de Chambre
d'Amour, en de kloostergang. De
planten en struiken zijn, net zoals
in de Middeleeuwen, geplant in
rieten bakken en hebben een tradi-
tioneel irrigatiesysteem.
De Loire, waar water is, zijn brug-
gen. Ongetwijfeld de mooiste, dan
wel meest markante brug van
Frankrijk is de 'Pont-Canal' bij
Briare, ten zuiden van Orleans aan
de Loire. Rondvaartboten varen er
af en aan. Een kunstwerk van de
hoogste orde, daterend uit 1896.
Via dit aquaduct kan het water uit
het kanaal naast de Loire deze ri
vier passeren. Waarna deze Pont-
Canal uitkomt in het Canal de Bri
are, het oudste verbindingskanaal
van Europa. Via trappen kan er af-
gedaald worden naar de oevers van
de Loire, vanwaar fraai uitzicht op
de ijzeren constructie aan de on-
Door Irene Boonekamp
Helemaal gek van 'Le Cathedral' is hij. Eigenlijk van alle ka
thedralen in Europa. Maar de kathedraal van Chartres, non de
dieu zo dicht bij zijn huis in zijn eigen woonplaats, die heeft hij
een ereplaats gegeven in zijn tuin vol religieuze bouwwerken.
Monsieur Raymond Isidore heeft iets met religie. En met pot-
scherven. Een niet alledaagse combinatie die de kunstenaar in
hem naar boven haalde en Frankrijk een even bijzonder als bi-
zar monument schonk: Maison Picassiette (een picassiette is
een bordscherf).
Om de hoge prijs van de grondbe-
lasting te ontlopen werd de opper-
vlakte van de begane grond van het
huis kleingehouden om naar de
derkant van het aquaduct. De brug,
662 meter lang, 11 meter breed en
2,20 meter diep, steunt op 15 pij-
lers die nog door de Societe Eiffel
zijn gemaakt.
Beschermd natuurgebied! Er mo-
gen dan ook maar een paar kajaks
per uur over de Conie rivier varen.
De stilte van een onverstoorbare
natuur vol wilde waterbloemen en
grillige struiken wordt alleen ver-
broken door de roep van wilde vo-
gels. Iedere bocht verrast opnieuw.
De kajaktocht duurt twee en een
half uur, inclusief een stukje klu
nen met de kajak in de hand.
Fietsen van het kasteel van Cha-
teaudun naar de grotwoningen in
het troglodietendorp Troo, of van
het kasteel van Maintenon naar het
Maison Picassiette. Van het kasteel
van Sully-sur-Loire naar het bloe-
menpark van la Source, kan ook.
Het Comite Regional du Tourisme
et des Loisirs in Orleans (033 2 38
79 95 28) heeft voor de zomer
2003 enkele fietstochten (al dan
niet inclusief overnachtingen) uit-
gezet tussen de kastelen aan de
Loire.
Pont-Canal de Briare, de meest markante brug van Frankrijk.
Geen betere overwining dan zelfoverwinning in'Forest-Jump'
Met duizenden tegelijk Snellen we
er voorbij, op weg naar het zuiden.
Daarom zijn de paden er nog niet
platgetreden. Maar er is zoveel te
zien, nog zoveel te ontdekken en
zoveel te beleven in dat kleine
stukje van het fraaie Loiregebied,
dat 'Centre Val de Loire' heet.
Een prachtig stuk dat bestaat uit de
departementen 'Eure et Loire' en
'Le Loiret'. Grofweg tussen
Chartres via Orleans tot Gien; tus
sen het pad van de glijdende hoe
ren, via de maagd van Orleans,
naar de zelfoverwinning in Gien.
Sommige gebieden zijn er verhe-
ven tot natuurreservaat en de oe
vers van de Loire, de laatste onge-
repte rivier van Europa, zijn een
paradijs voor bijzondere vogels en
-liefhebbers. Kastelen, kerken en
middeleeuwse tuinen. Riviertjes,
meertjes en een markante water-
brug weerspiegelen zich in de nu
weer grillige dan weer vriendelijke
Loire. Waarvan de oevers de be-
roemde AOC (Appelation d'Origi-
ne Controle) wijnen van Sancerre,
Vouvray en Chinon voortbrengen,
de foie gras en de in as gerolde gei-
tenkaas Crottin de Chavignol re-
gelrecht je hart binnenrollen. Ook
actievelingen vinden er hun weg.
Kastelen verrassen om iedere
bocht van de Loire. In het Centre
Val de Loire zijn ook de wat min
der bekende kastelen een omrijden
waard. Het Chateau van Chateau-
dun bijvoorbeeld, vanuit Parijs ko-
mend het 'eerste kasteel van de
Loire'. Een kakofonie van bouw-
stijlen, het kasteel werd ooit be-
woond door de 'bastaard van Or
leans'. Jean Dunois. Het gotische
trappenhuis heeft een dubbele ope
ning in de stijl van een Italiaanse
loggia en de 31 meter hoge donjon
van het kasteel dateert uit de
twaalfde eeuw. In de 'Sainte-Cha-
pelle' staat een groep van 15 le-
vensgrote gepolychromeerde
standbeelden uit de 15e eeuw. Het
kasteel is nog grotendeels ingericht
met meubelen en wandtapijten uit
de 16e eeuw.
Chateaudun is een heel leuk en oud
stadje. Het Musee des Beaux-Arts
et d'Histoire naturelle is bekend
om de uitgebreide collectie vogels
(2500) en mummies uit de Ro-
meinse tijd.
Ander kasteeljuweel is het Chateau
Sully-sur-Loire tussen Orleans en
Gien, ontsnapt uit een sprookjes-
boek. Fraai gelegen in een immens
park zou je hier zomaar de prinses
met een laken uit de toren kunnen
zien ontsnappen. Het kasteel uit de
14e eeuw, verblijf van de hertog
van Sully, is nog voor een groot
deel ingericht en bekend om enke
le bekende wandkleden. Wat nie-
mand mag missen is de unieke
middeleeuwse, eikenhouten kap-
f
Strandzeilen, maar dan anders.
Niet over het zand langs de vloed-
lijn van de zee, maar in de kortge-
schoren korenvelden is het een on-
gevaarlijk maar spectaculair avon-
tuur om met zo'n 40 kilometer per
uur door het natuurgebied La
Beauce, de graanschuur van het
Loiredal, te zeilen. Na een korte
instructie ook geschikt voor kinde
ren in de kleine versie van het zeil-
mobiel.
Voor informatie en documentatie
Maison de la France,Prinsen-
gracht 670, 1017 KX Amsterdam
Telefoon: 0900-1122332Internet.
www.france guide, com
Renaissancehuis Groslot in Orleans is een aanrader.
I