maasstad
Relaas van een jonge
chefkok in wording
Restaurant'revisited'
Pension Maaszicht geeft dak- en thuisloze jongeren onderdak en hoop
O
;>a
Woensdag 27 augustus 2003
Vertrouwen winnen
Pension Maaszicht is de enige 24-uursopvang voor dak- en
thuisloze jongeren in de Rotterdamse regio. In het pension wo-
nen dertig jongens en meisjes van 17 tot 23 jaar, die hun thuis-
situatie ontvlucht zijn. De jongeren werken in Maaszicht onder
intensieve begeleiding aan hun toekomst. Om zo een eind te
kunnen maken aan hun zwervend bestaan. In Pension Maas
zicht wordt getracht de jongeren uiteindelijk zelfstandig te
kunnen laten functioneren in de maatschappij.
Robbert (20) woont nu
zo'njaar in Maaszicht. Hij
werkt in Restaurant Mil
lers om werkervaring als
kok op te doen. Daarnaast
probeert hij twee koksdi-
ploma's te halen. Volgend
jaar September hoopt hij
een start aan de kokschool
te maken. ,,Mijn droom
komt dan eindelijk uit",
zegt Robbert zachtjes.
Nazorg
L55
CX29
Ontsnapt uit een zwervend bestaan
vers. „Zwerfjongeren drinken bij-
voorbeeld meer alcohol en gebrui-
ken vaker drugs dan andere jonge
ren." Verder zien hulpverleners
steeds vaker zwerfjongeren met
forse schulden. „Wanneer ze bij
ons binnenkomen, moeten ze zich
laten registeren bij de gemeente.
Voor sommige jongeren betekent
het inschrijven op een vast woon-
adres, dat schuldeisers hen kunnen
traceren. Maar door onze hulp
kunnen ze van het gevoel afkomen
dat ze in een vicieuze cirkel vast-
zitten. Het is hard, maar ze moeten
de consequenties overzien."
„Jeugdcriminaliteit", vervolgt
Kurvers. „Ook zo iets. Doordat
veel zwerfjongeren hun inkomsten
vaak uit criminaliteit hebben ge-
haald, hebben de jongeren vaak het
gevoel dat ze veel moeten 'inleve-
ren'. Een legaal verdiend salaris is
altijd minder dan een illegaal sala
ris. En je moet er nog meer werk
voor verzetten ook. Later komen
ze daar wel op terug, maar aan het
begin is dat even moeilijk."
Duidelijk is dus dat de jongeren
gemotiveerd moeten zijn, willen ze
zich vrijwillig door hulpverleners
binnenstebuiten laten keren. „Die
goodwill creeren dat is het moei-
lijkste van ons vak", laat Kurvers
weten. „Te meer doordat veel van
deze jongeren alleen nog maar
slechte ervaringen met de hulpver-
lening hebben gehad. Hierdoor
zijn veel zwerfjongeren vaak
'hulpverleningsmoe'. Wij probe-
ren ze weer stapje voor stapje ver
trouwen en inzicht in hun toekomst
te geven."
Einddoel is de jongeren als vol-
waardige burgers mee te laten
draaien in de maatschappij. Onge-
acht de inspanning, met minder ne-
men de mensen achter Pension
Maaszicht geen genoegen. „Wij
laten iemand pas los, wanneer die-
gene een baan of opleiding heeft",
stelt Kurvers. „Daarnaast proberen
we samen een oplossing voor de
eventuele schuldenproblematiek
en druggebruik te vinden."
Dat kan Maaszicht niet alleen.
Vandaar dat er samen werkingsver-
banden bestaan met diverse instel-
lingen. Werkstad bijvoorbeeld,
helpt de jongeren een baan te vin
den en een scholingscoordinator
van het Albeda College bekijkt
welke studie bij welke jongere
past. Daarnaast biedt het pension
leerplekken aan in het door henzelf
door Patricia Verkade
ruzie thuis is niet voldoende", ver-
telt Kurvers. „Net als dat hard-
drugsverslaafden niet worden toe-
gelaten of psychiatrische patienten
die een gevaar voor zichzelf en
voor anderen vormen. Meer wordt
gekeken naar wat vanbinnen zit.
Of de jongeren die opgevangen
worden, dat stukje motivatie heb
ben om iets van hun leven te willen
maken."
Daarnaast vangt Maaszicht min-
derjarigen op die middels rechtelij-
ke beschikkingen zijn toegewezen.
Kurvers legt uit: „Doordat jonge
ren vanaf hun achttiende niet meer
bij jeugdzorg terecht kunnen, ra-
ken ze tussen wal en schip. Hier
door vallen ze vaak weer terug in
hun oude levenlje. Door de opvang
van deze jongeren probeert Pen
sion Maaszicht te voorkomen dat
deze jongeren (weer) op straat be-
landen."
Voor veel jongeren is dat dan ook
het enige wat telt. Onderdak vin
den. „Wanneer ze de stap zetten
om bij ons te komen wonen, den-
ken ze vaak dat een dak boven het
hoofd de oplossing voor al hun
problemen is", schudt Kurvers
van nee. „Maar al snel komen ze
erachter dat er veel meer bij komt
kijken en dat een dak alleen niet
voldoende is." Vandaar dat Maas
zicht werkt volgens het principe
van de vijf B's: bed, bad, brood,
begeleiding en buitenzorg na-
zorg). „Wij proberen ze op eigen
benen te laten staan. Daarnaast
trachten we iedere jongere aan het
werk te krijgen of een opleiding te
laten volgen. Ook neemt het op-
bouwen en onderhouden van het
sociale netwerk -zoals familie en
vrienden- een belangrijke plaats
in."
De jongeren worden door de
Maaszicht medewerkers op alle
fronten geholpen, maar dit gaat
met veel vallen en opstaan. „Op
het eerste gezicht zijn zwerfjonge
ren niets anders dan leetijdgeno-
ten. Ze dragen dezelfde kleding,
praten dezelfde (straat)taal. En
toch zijn er wel degelijk belangrij
ke verschillen", benadrukt Kur-
„De meesten zwerfjongeren heb
ben hun hele levenlang nog geen
moment rust gekend. Constant zijn
ze in beweging. Zwervend van te-
huis naar pleeggezin en van inter-
naat naar crisisopvang. Nooit lang
te vinden op een en hetzelfde
adres." Aan het woord is Joke
Kurvers van de Stichting Vrienden
Maaszicht. Kurvers kent de achter-
grond van deze jongeren. Ze ko
men vaak uit een gebroken gezin
en minstens de helft zat ooit in een
tehuis. En wanneer ze, om welke
reden dan ook, dat tehuis of inter-
naat verlaten, taken ze vqak thuis-
loos. „Velen missen in ieder geval
een dak boven hun hoofd", zegt
ze. „Het zwervend bestaan dat
daar het gevolg van is, laat duide-
lijke sporen achter. Als de jonge
ren nog maar kort bij ons zijn, zien
we dat aan hun jas. Die gaat bijna
nooit uit. Zelf in de woonkamer
niet. Alsof ze verwachten dat ze er
elk moment weer uitgegooid kun
nen worden. Tragisch, net als hun
geschiedenis. Hun levensverhaal is
er vaak een van misbruik, onder-
drukking en verwaarlozing."
In Maaszicht verblijven niet alleen
maar zwerfjongeren. Maar dat be
tekent niet dat er geen strenge toe-
latingscriteria gelden potentiele
kandidaten. „Een eenmalige, fikse
„Ik kon nergens heen", zegt
Robbert over zijn leventje van
een jaar geleden. „Zonder
Maaszicht was ik waarschijnlijk
op straat beland. Toegegeven,
het zou mijn eigen schuld zijn
geweest. Ik liet me meeslepen
door mijn toenmalige vrienden-
groep. Foute gasten eigenlijk
die de criminaliteit niet schuw-
den om een extra zakcentje te
verdienen. Maar ja, dat zag ik
toen niet. Het inzicht kwam pas
nadat ik voor eenentwintig
maanden achter de tralies be-
landde."
Op 16 november 2001 kwam
hij vrij. „Gelukkig kon ik thuis
terecht. Niet voorgoed, maar
net zolang totdat ik iets voor
mezelf had gevonden." Rob
bert is een van de jongeren die
Maaszicht een nieuwe kans wil
geven. „De prognose zag er
voor Robbert niet goed uit". al-
dus Raoel Menke, maatschap-
pelijk werker en tevens project-
coordinator bij Maaszicht.
„Wanneer wij hem niet hadden
opgenomen, was hij in ieder ge
val thuisloos geworden."
Robbert beaamt dit. „Ik denk
dat ik weer in contact gekomen
was met mijn oude vrienden. In
het dorpje waar ik woonde. kon
ik zo ook niet ontlopen. Daar is
het nog altijd ons kent ons. Bui-
ten dat: het is moeilijk uit een
vriendenkring te stappen waar
je al je hele leven mee omgaat.
Als klein kind heb je toch ook
gewoon leuke dingen met hen
meegemaakt. De criminaliteit
waarin ze me later meesleepten,
neem je dan op de koop toe.
Totdat die contacten met de on-
derwereld de thuissituatie gin-
gen verslechteren. Op den duur
moest ik daarom ook worden
opgenomen in een crisisop
vang.
Robbert heeft zelf de stap geno-
men om door Maaszicht opge
nomen te worden. „Makkelijk
was dat niet", zegt hij zelf. „Ik
moest verhuizen naar een ande
re stad. Ver van de woonplaats
waar ik ben opgegroeid. Daar
naast kwam ik in een groot huis
terecht met vijftig nieuwe ge-
zichten; de andere bewoners"
Maar moeilijkst van al waren
waarschijnlijk de strikte regels
waaraan Robert zich de eerste
weken moest houden. „Vrijheid
is een groot goed, maar je moet
er mee om leren gaan", weet
Menke. „Wanneer ze uit deten-
tie komen, willen jongeren vaak
alles tegelijk. Dit gaat vaak
mis."
Zo wil Robbert wil graag kok
worden. „Ik had mezelf zelfs al
voor de koksschool aangemeld,
maar dit ging helaas niet door.
Ik moest voor mijn opleiding
een betaalde werkplek vinden.
Daar stond mijn criminele ver-
leden me echter bij in de weg."
Pension Maaszicht geeft Rob
bert wel die kans. Een paar
maanden geleden mocht hij be-
ginnen bij het "interne" Res
taurant Millers. Om werkerva
ring op te doen als kok. Maar er
is meer. „Ik kan hier ook diplo
ma's halen, zodat ik volgend
jaar wel een betaalde werkplek
kan vinden en alsnog beginnen
aan de kokschool", zegt hij en-
thousiast. „Als het goed is. mag
ik zelfs al in het tweede jaar be
ginnen. Mijn werkervaring in
Millers en het diploma dat ik
hoop te halen, maken het moge-
lijk naar een hogere klas door te
stromen."
Robbert hoopt over een paar
maanden op zichzelf te gaan
wonen. „Ik ben nu hard bezig
om mijn diploma's te halen.
Wanneer ik mijn zaakjes op or-
de heb, wil ik weer terug naar
mijn geboorteplaats." Op het
slechte pad zal hij zich niet
meer begeven. „Dan heb ik de
papieren op zak en het vooruit-
zicht op een goede baan",
glimlacht hij.
Restaurant Millers is een sfeer-
vol restaurant met zijn stenen
muren en balken plafonds. Wie
niet op de hoogte is van het ver-
haal achter Millers, denkt in een
'gangbare' eetgelegenheid met
een Franse keuken te zitten in
plaats van te eten bij een leer-
en ervaringsproject van de
Stichting MaasJeugd en Toe
komst, verbonden aan de Stich
ting Maaszicht. „Wij proberen
ze een heleboel dingen te leren
die om de hoek komen kijken
wanneer je goed wilt functione
ren in de maatschappij. Van een
goede werkhouding en hoe ze
omgaan met mensen en situa-
ties die zich kunnen voordoen
tot servies- en kooktechnieken,
verkoop, organisatie en mana
gement." Het unieke aan dit
project is dat de 'studenten' lan-
delijke erkende diploma's kun
nen halen. „Wij bieden de jon
geren de mogelijkheid tot een
papiertje en praktijkervaring
aan."
Drie jaar geleden heeft Maas
zicht het pand aan de Voorha-
ven opgekocht. „Onze vallen-
en opstaanjongeren kregen niet
altijd de ruimte bij andere be-
drijven om van hun fouten te le
ren. Daarom hebben we onze
eigen werkvoorbereidingspro-
ject opgezet dat aangesloten is
bij Werkstad." Niet alle perso-
neelsleden in Millers zijn bewo
ners van Maaszicht. „De jonge
ren werken altijd onder toezicht
van de professionele keukenbri-
gade en de professionele bedie-
ning. Het is de bedoeling dat
het restaurant als een volwaar-
dig restaurantbedrijf zal blijven
functioneren." Hoewel de deel-
nemers niet altijd in de horeca
willen gaan werken, leren de
jongeren een goede basis die
ook voor andere sectoren van
belang zijn. „Twaalf jongeren
hebben dit jaar hun diploma ge-
haald. We zijn erg tevreden."
De positieve uitstroom van
90% naar regulier werk zegt ei
genlijk genoeg.
Millers, Voorhaven 3, telefoon
010-4775181. Alle dagen be-
halve maandag geopend vanaf
17.00 uur. Keuken sluit om
22.00 uur.
gerunde Restaurant Millers. Wie
geinteresseerd is, kan daar een ba-
sisopleiding krijgen waaruit wel-
licht het S VH-diploma Sociale Hy
giene uit voort kan komen. Opval-
lend is dat de jongeren ook in hun
vrijetijdsbesteding geholpen wor
den. „Ze kunnen zich opgeven
voor muzieklessen bij de SKVR.
En een keer per jaar gaan we met
z'n alien naar Lorett de Mar in
Spanje", zegt Kurvers. „De jonge
ren laten we dan even weer jong
zijn."
De aanpak van Pension Maaszicht
lijkt te werken. Zeventig procent
van de jongeren "stroomt positief
uit". De verblijfsduur is voor ie-
dereen verschillend. Afhankelijk
van de persoonlijke omstandighe-
den om het anders te stellen. De
gemiddelde verblijfsduur in het
pension is tien maanden. Daarna
kan de jongere op zoek gaan naar
huisvesting. „Wij zullen hen op al
le mogelijke manieren helpen aan-
sluitend op een verblijf bij ons
huisvesting voor ze te vinden",
zegt Kurvers beslist.
Vandaar dat Maaszicht op 1 maart
2002 een eigen 'begeleid wonen
traject' heeft opgezet als tussenfa-
se naar zelfstandigheid. Kurvers:
„De jongeren zijn gewend aan be
geleiding. Daarom proberen we
door het zogenoemde BOLhuis de
begeleiding af te bouwen. In het
begin bezoekt een maatschappelijk
werker hen daar vijf keer per
week. De jongeren kunnen hier
door de zorg van Maaszicht lang-
zaam loslaten zonder dat ze direct
in oude gewoonten terugvallen. De
jongeren mogen een jaar in het
BOLhuis wonen. Daarna zullen ze
doorstromen naar reguliere huis
vesting. Maaszicht heeft op ver-
schillende lokaties zo'n BOLhuis,
dat uit twee kleine appartementjes
bestaat. Je kan het vergelijken met
een studentenkamer. Ze moeten de
douche, keuken, toilet en woonka
mer met elkaar delen. Maaszicht
streeft naar twaalf plaatsen in deze
nazorg. In november 2002 zijn er
vier woningen opgeknapt en inge-
richt.
Al met al geloven Kurvers en haar
collega's heilig in het welslagen
van "hun" Pension Maaszicht.
„De jongeren zijn er zeker bij ge-
baat", zegt ze. „En, wat veel men-
sen misschien vergeten, de maat
schappij ook.
Het vergroot de veiligheid op
straat. In deze tijd en dag zeker
geen geringe prestatie."
