Chef-kok Cees Helder maakt
van iedere maaltijd een feest
A
Kaarten al eeuwen het meest
gespeelde gezelschapsspel
'Ik zit in bikini met de kerst'
Bingo tijdens kerstdagen
geliefd onder gevangenen
010
Minder
winkeliers
verkopen
vuurwerk
V
Kerstcircus
tot en met 30
december te
zien in Ahoy'
Kerstoptocht
SINDS de komst van de der-
de Michelin-ster vorig jaar, is
het een stuk drukker in het
Rotterdamse restaurant
Parkheuvel. Wie nog niet ge-
reserveerd heeft voor kerst,
kan dan ook maar beter iets
anders plannen, want chef-
kok Cees Helder is volge-
boekt. Parkheuvel is het 'lek-
kerste restaurant van Neder-
land' volgens Lekker 2004.
En dat mag ook wel als je als
enige restaurant van het land
drie Michelin-sterren mag
voeren.
DECEMBER is de maand
van het gezelschapsspel. In
Nederland bestaan al een
paar honderd verschillende
gezelschapsspelen, toch ko
men er nog steeds nieuwe bij.
Steeds sneller ook, lijkt het
wel. Maar niet alle spelletjes
blijven populair, ganzenbord
en mens-erger-je-niet zijn al
jaren toppers, maar het aller-
oudste en meest gespeelde
spel is nog altijd het kaart-
spel. Het kaartspel is mis-
schien wel het meest ver-
spreide en meest democrati-
sche spel ter wereld.
COMMERCIELE glitter en
glamour vieren hoogtij in de
winkelstraten. Koortsachtig
worden inkopen gedaan om
de Kerstdagen weer het top-
punt van de Nederlandse ge-
zelligheid te laten worden.
Modepolitieagent Patty Zo-
mer hoeft zich daar niet druk
om te maken. „Ik zit in mijn
bikini met de kerstdagen."
Maar wat moeten wij dan
aan?
CHAMPIGNONROOM-
SOEP, kipfilet met chutney-
saus, gestoofde peertjes en
een chipolata roompudding
toe. Het zijn een aantal lekke-
re gerechten uit een kerstme-
nu, maar wanneer je dit ach-
ter getraliede ramen en hoge
muren moet eten, wordt de
sfeer aan de kersttafel toch
opeens heel anders ervaren.
Wie aan kerst denkt, denkt
veelal aan sfeervolle huiska-
mers, familiebijeenkomsten,
cadeautjes en luxueuze maal
tijden. Echt Kerstmis 'vieren'
binnen een gevangenis is
daarom moeilijk voor te stel-
len.
Dinsdag 23 december 2003
door Marielle van de Wetering
A1 van jongs af aan wist Helder dat
hij kok wilde worden. En al snel
werd zijn doel het behalen van
twee Michelin-sterren. Dat daar
een derde hij is gekomen, had hij
niet gepland. „Maar het is natuur-
lijk geweldig," zegt hij stralend.
Met 24 collega's runt Helder het
restaurant. Waarvan tien koks. Het
is dan ook een drukte van jewelste
tijdens het interview. Het is lunch-
tijd en zakelijk Rotterdam heeft
zich begeven naar het bijzondere
restaurant aan de Heuvellaan in het
Rotterdamse Scheepvaart-kwar-
tier. Met uitzicht over de Maas.
Gasten worden vriendelijk verwel-
komd. Jassen worden keurig aan-
genomen. Bedienend personeel
loopt af en aan met borden, flessen
wijn en menukaarten. Dat gebeurt
allemaal uiterst subtiel. Als je er zit
te eten heb je nauwelijks in de ga-
ten dat er zoveel mensen rondlo-
pen. Je merkt het natuurlijk wel
aan de bediening, want die is mede
daardoor perfect.
Van over de hele wereld komen
mensen het restaurant bezoeken,
vanwege de drie beroemde sterren.
Maar voor de komende kerstdagen
zijn de tafeltjes gereserveerd voor
met name de vaste klanten. Nee,
geen restaurant-hoppende interna-
tionale gasten, die van het ene drie-
sterren restaurant naar het andere
vliegen. Ook geen familie of vrien-
den van het echtpaar Helder (zijn
vrouw werkt eveneens mee in het
restaurant), want die ontvangen ze
liever thuis. „Dat vind ik gezelli-
Neerlands enige 3-sterren kok Cees Helder geeft het geheim van de kok prijs in zijn kookboek.
foto: Euro-press
ger," verklaart de meesterkok.
„Het is persoonlijker thuis, want in
het restaurant gaat je aandacht toch
naar de klanten."
Thuis zwaait Helder eveneens de
scepter in de keuken. „Als we thuis
eten, en dat is meestal een keer in
de week, kook ik," lacht hij. De
andere dagen eet het echtpaar in
het restaurant. Zo ook de komende
kerstdagen.
Het hele jaar door is de chef-kok
samen met zijn collega's bezig met
de bereiding van de lekkerste ge-
rechten. En ook het hele jaar door
staat hij zelf in de keuken om zijn
gasten de beste maaltijden voor te
schotelen. Inspiratie doet hij op in
het buitenland, met name Frank-
rijk. Als hij daarvoor een paar da
gen weg is, kan hij het restaurant
met een gerust hart achterlaten.
,.Mijn collega's zijn erg kundig en
kunnen het hier uitstekend runnen
als ik op reis ben." Hij is net terug
uit Spanje. Een trip die hij maakte
voor zijn nieuwe kookboek.
„Door zo'n boek te maken, blijf ik
scherp," legt hij zijn motivatie uit.
„Je bent heel bewust met recepten
bezig, omdat alles op papier gezet
moet worden. Daarbij komt dat ik
het gewoon ontzettend leuk vind
om te doen." Het geheim van de
kok onthult hij met alle plezier in
zijn boeken. De recepten staan dui-
delijk omschreven met daarbij
prachtige foto's van de gerechten,
waarbij het water je in de mond
loopt.
Een blik op de menukaart heeft
hetzelfde effect. Wat te denken
van hazenrug met gekarameliseer-
de appel en romige tijmsaus of van
reekoteletjes en reerug, licht gepa-
neerd met amandelgruis of gebak-
ken Sint Jacobsmosselen met eek-
hoorntjesbrood en truffel. Iedereen
die aan tafel schuift tijdens de
kerstdagen zal ongetwijfeld een
culinair hoogstandje voorgescho-
teld krijgen.
Voor de thuisblijvers heeft de
chef-kok nog wel een tip. „Maak
er iets feestelijks van. Zet eten op
tafel dat rijkdom uitstraalt, dat mag
best tijdens deze dagen. Bijvoor-
beeld een kalkoen. Maar maak het
jezelf niet te moeilijk. En dek de
tafel mooi."
Wie eens een bezoek wil brengen
aan restaurant Parkheuvel doet er
goed aan van tevoren te reserve-
ren. In ieder geval voor de zater-
dag. De keuken is van maandag tot
en met zaterdag van 12.00 tot
15.00 uur en van 18.00 tot 22.00
uur open. (Op zaterdag geen
lunch). De gemiddelde prijs voor
een drie-gangenmenu a la carte be-
draagt 80 euro. Een fles huiswijn
kost 32,50 euro.
DE jaarlijkse voorcontroles
van de DCMR Milieudienst
Rijnmond bij Rijnmondse
vuurwerkverkopers bevesti-
gen de ontwikkeling dat een
groot aantal winkeliers in
2004 stopt met de verkoop
van vuurwerk. Waren er in het
jaar 2000 nog 176 verkoop-
punten in Rijnmond, in 2004
zullen dat er nog maximaal
111 zijn. Het daadwerkelijke
cijfer ligt waarschijnlijk lager
omdat 25 winkeliers aangeven
nog niet besloten te hebben of
ze na het ingaan van de nieu
we vuurwerkwetgeving blij-
ven verkopen.
Reden voor de terugloop in
het aantal verkooppunten is de
nieuwe regelgeving voor de
opslag en verkoop van vuur
werk die gaat gelden in maart
2004. Als gevolg van de nieu
we regels moet een onderne-
mer die maximaal 10.000 kilo
consumentenvuurwerk op wil
slaan en verkopen, een veilig-
heidsafstand aanhouden van
acht meter vanaf de bewaar-
plaats. Binnen dit gebied mo-
gen geen kwetsbare bestem-
mingen zoals woningen of be-
drijven aanwezig zijn, tenzij
er brandwerende voorzienin-
gen zijn aangebracht. Ook is
een automatische sprinklerin-
stallatie verplicht. Voor veel
handelaren, veelal fietsenma-
kers en sigarenwinkels, we-
gen de kosten van aanpassin-
gen als gevolg van de nieuwe
wetgeving niet langer op te-
gen de baten van de verkoop.
Elk jaar worden de opslag- en
verkooppunten voor consu
mentenvuurwerk bezocht om
te controleren of er vuurwerk
ligt opgeslagen en of er tech-
nische aanpassingen nodig
zijn. Ook tijdens de verkoop-
dagen in december worden de
bedrijven gecontroleerd door
de DCMR. Na de vuur-
werkramp in Enschede zijn de
regels aangescherpt. Dit was
ook hoog nodig; de regels wa
ren al zo'n tien jaar oud en bij-
voorbeeld de eisen aan op-
slagkluizen konden eenduidi-
ger. Van grote risico's of on-
bekendheid over risico's was
evenwel beslist geen sprake.
door Irene Boonekamp
Ontstaan in China in de loop van
de T'ang-tijd (618-906), komt het
kaartspel via India en Perzie in de
veertiende eeuw naar Europa waar
het kaartenspel bestaat uit 4 reek-
sen kaarten met figuren en punten.
De eerste kaartspelen vertoonden
afbeeldingen van zwaarden, stok-
ken, munten en bekers waarmee
het slagenspel werd gespeeld. Pas
later werden deze afbeeldingen
vervangen door aas, ruit, harten en
schoppen, waarmee het troeven
gespeeld werd.
Het enorme succeS van het kaart
spel loopt in Europa al snel uit de
hand: het gokken met kaarten
mondt uit in ruzies, vechtpartijen,
godslasteringen, zelfs moord en
doodslag. De kerk beschouwt het
kaartspel daarom als een uitvin-
ding van de duivel. Communisti-
sche regimes verbieden het spel
omdat het kapitalistisch en deca
dent is. Kaarten krijgen een slechte
reputatie en eindigen op de
brandstapel.
Het kaartspel behoudt zijn kwalij-
ke reuk maar niemand kan het uit-
roeien. Integendeel, het gokken
gaat gewoon door. Elke regio
krijgt zijn eigen typische kaarten
en er ontstaan nieuwe spelen waar
bij de speler het toeval naar zijn
hand kan zetten. Intussen ontdek-
ken kunstenaars het spel als bron
van inspiratie. Met kaarten kun je
ook satire bedrijven en je kunt ze
gebruiken om te leren.
Er komen nieuwe spelen en nieu
we typen. Een belangrijke stap in
de evolutie van het spelen is tarot:
er komen extra kaarten in het spel
Het kaartspel is afkomstig uit China en is al eeuwen het
populairste gezelschapspel van Europa.
die andere kaarten kunnen over-
troeven, zoals dood, liefde en de
duivel.
Na 1750 worden de eenhoofdige
afbeeldingen ingewisseld voor
tweehoofdige afbeeldingen. In
Spanje zijn echter nog steeds de
eenhoofdige kaarten in gebruik.
De Franse Revolutie (1789) maakt
korte metten met de oude maat-
schappij en brengt de koning op de
guillotine. Ook uit het kaartspel
moet daarom alles wat met koning,
kroon, lelies en ook kruisbeelden
te maken heeft, verdwijnen uit het
kaartspel. Er worden compleet
nieuwe kaarten gemaakt waarbij
de koning is vervangen door het
genie, de boerin door vrijheid en
de boer door gelijkheid. De revolu
tie gebruikt het spel om haar idea-
len te propageren. Napoleon zet de
lijn verder en laat zich vereeuwi-
gen als ruitenheer. Intussen valt
Europa ten prooi aan oorlogen.
deze onzekere tijd neemt de waSr-
zeggerij met kaarten voor het eerSt
een grote vlucht.
In de 19de eeuw ontstaan typische
spelletjes voor in de huiskamer of
om met familie te spelen: kwartet-
ten, zwartepieten of vraag-en-atit-
woord. De populariteit van kaart-
clubs en -wedstrijden groeit sterk.
Whist geniet de sterkste reputatie,
het spel wordt gezien als zuivere
hersengymnastiek.
De ontwikkelingen in de druktech-
niek zorgen voor steeds fraaiere
kaarten. De azen krijgen een ver-
siering, de figuren meer kleur en
detail. In Nederland tonen de azen
nog steeds stadsgezichten. Ook dS
achterkant van de kaart wordt inte-
ressant: er kan gekozen worden lift
honderden verschillende motieven
en kleuren. Bovendien wordt de
achterkant van de speelkaart ont-
dekt als feclamedrager.
door Ellen Klapwijk
Styliste Patty Zomer presenteert
samen met Nada van Nie het pro-
gramma De Modepolitie bij Yorin.
Het stel gaat evenementen af of
simpelweg de straat op om slech't-
geklede mensen te spotten, hun
kledingkasten te legen en in drie
nieuwe outfits te steken. Het sei-
zoen is net weer afgelopen, maar
een derde seizoen begint alweer in
maart. Volgens Zomer wordt het
programma wel iets aangepast,
maar een tipje van de sluier wil ze
nog niet oplichten. „Je wilt jezelf
altijd verbeteren, met name als het
gaat om de vormgeving en de snel-
heid van het programma, hoe we
de mensen uitzoeken."
Alhoewel de Modepolitie het hele
land doorstruint om slachtoffers te
zoeken, zijn de atelieropnames in
Rotterdam, in het Design Dok
vlakbij de Keileweg. In het atelier
wordt de opgeduikelde modenitwit
getoond hoe het ook kan, door
middel van drie nieuwe outfits.
Meestal zijn ze er wel blij mee,
weet Zomer. „Alhoewel in een af-
levering tijdens het afgelopen sei
zoen iemand zat die niet tevreden
was. Tja, het valt soms wel eens te-
gen als het op de pop staat. Ten-
slotte ga je winkelen voor iemand
die je pas een keer hebt gezien.
Hoewel de vrouwelijke modepoli-
teagenten interview op interview
benadrukken dat ze mensen willen
confronteren, maar niet afzeiken
en dat ze in de geest van iemands
eigen stijl de nieuwe kleding uit-
kiezen, roept het soms regelrechte
weerstand bij kijkers op om de da
mes te horen zeggen wat echt niet
kan en wat absoluut moet. Dat
merkt Zomer helemaal als ze de
deur uitgaat. „Iedereen let er na
tuurlijk ook op hoe ik emit zie. Je
haalt je wat op de hals door zo di
rect te zijn in het programma.
Mensen zeggen dan ook recht in
mijn gezicht dat het maar tegenvalt
wat ik aan heb. Daarom zorg ik er
maar voor dat ik er gewoon goed
uitzie als ik de deur uitga."
De styliste is opvallend mild in
Patty Zomer (links) met Nada van Nie van het
televisieprogramma De Modepolitie:„Echt foute kerstkleding
bestaat niet.foto: Holland Media G roep
haar kerstkledingadvies. Opge-
dirkt aan de familiedis zitten, hoeft
niet per se. „Je moet sowieso doen
wat je zelf wilt. Sommigen spreken
echt af dat ze in gala gaan. Het is
natuurlijk wel leuk als je iets meer
aan je kleding doet dan normaal
gesproken. Je versiert je huis, dus
ook jezelf."
Echt foute kerstkleding bestaat
niet, vindt Zomer. Het traditionele
zwarte jurkje kan altijd, daar is ze
het wel mee eens „maar, het is wel
makkelijk. Je komt ermee weg,
maar het getuigt van weinige crea-
tiviteit, al gebruik je accessoires
om het op te leuken. In huiselijke
sfeer kan het zwart voldoende zijn,
maar op een feest mag je best meer
snel 'doe maar gewoon'. Ik vind
dat je gewoon voor wild moet
gaan. Glitterpanty's, zilveren
pumps, pailletten.Tenslotte is
Kerst het enige moment in het jaar
dat je ongelimiteerd kunt feesten."
En wat de mannen betreft; zelfde
verhaal eigenlijk, toch maar de
'gewone, dan is het gek genoeg'-
kledij aan het kerstdiner bij de
schoonouders en wat uitgesproke-
ner op het feest. „Netjes, maar wel
casual zonder stropdas."
Normaal gesproken brengt Zomer
met haar 5-jarig zoontje de kerst
bij familie door, zonder overigens
op sjiek te gaan. Dit jaar maakt ze
het zichzelf helemaal makkelijk.
„Ik zit in mijn bikini op het strand
met de kerstdagen. Lekker op va-
ROTTERDAM - Nog tot en
met 30 december vindt in
Ahoy' Rotterdam de 33e edi-
tie plaats van Kerstcircus
Ahoy'. Het grootste circus
van Europa biedt dit jaar een
zeer divers programma met
een groot aantal topartiesten,
dat het circus in hoger sferen
brengt. Zo zorgen een specta-
culaire trapezeact uit China,
een fenomenale springplank-
act uit Rusland en een span-
nende hoge-draadact uit
Spanje er letterlijk en figuur-
lijk voor dat het niveau van de
voorstelling tot grote hoogte
stijgt.
Het Kerstcircus Ahoy'-pu-
bliek wordt dit jaar bovendien
extra verwend. Zij mogen, ex-
clusief en gratis, Winter Bou
levard bezoeken, een nieuw
winters evenement dat plaats-
vindt in Ahoy'. Uniek is dat
Ahoy' opnieuw een van de
grootste paardendresseurs ter
wereld, Lucien Gruss, heeft
weten te strikken.
De zoon van de legendarische
paardentovenaar Alexis Gruss
senior, zet met zijn edele vier-
voeters in de piste van Ahoy'
een vrijheidsdressuur neer,
die zijn weerga niet kent. Ui-
teraard wordt spanning afge-
wisseld door een lach. Zo is er
een humoristische zeeleeu-
wenact uit Zwitserland en ont-
breken ook de clowns niet. Zij
en vele anderen garanderen
een onvergetelijk evenement
voor jong en oud.
Toegangskaarten zijn ver-
krijgbaar bij de kassa van
Ahoy'. Reserveren kan ook
via telefoonnummer 0900-
235.24 69 (45 cpm) of via de
website: www.kerstcircus.nl.
ROTTERDAM - Er is dit jaar
weer een lampionnenoptocht
in IJsselmonde. Verschillende
kerkgenootschappen organi-
seren de tocht. De kerstop
tocht begint op kerstavond
om 18.30 uur in de Groene
Tuinkerk. De tocht gaat naar
de Pelgrimskerk. Ook wordt
een bezoek gebracht aan de
kerk van de Emmaiisgangers.
Verleden jaar liepen ongeveer
vierhonderd mensen mee in
de lampionnenoptocht.
door Jennifer Heiligenberg-Ras
Annette Kroon, hoofd Educatie en
Recreatie van de Hoogvlietse
Stadsgevangenis, vertelt hoe de
gedetineerden deze dagen door-
brengen. „In de Stadsgevangenis
werken we met verschillende regi
mes. De invulling van de kerstda
gen wordt ook afhankelijk van de
regimes ingevuld. In het Sober Re
gime worden gedetineerden ge-
plaatst die straffen hebben gekre-
gen voor relatief lichte vergrijpen;
zij verblijven maximaal drie maan-
den binnen de muren. Daarnaast
zijn er ook gedetineerden in het
huis van bewaring in afwachting
van een veroordeling. Zij zitten
hun straffen heel sober uit, maar
tijdens de kerstdagen krijgen ze
wel iets extra's. Normaal gespro
ken eten de gedetineerden in hun
eel, maar met kerst krijgen ze een
gezamenlijk kerstontbijt aangebo-
den. Daarna kunnen de gedetineer
den bingo spelen en kunnen ze een
film zien. Het bingospel is trou-
wens heel geliefd, omdat de gede
tineerden prijzen kunnen winnen.
Kleine prijsjes weliswaar, maar
wel prijsjes die het leven achter de
muren net iets kunnen veraangena-
men. Denk bijvoorbeeld maar aan
een telefoonkaart, shampoo of iets
van chocola."
Bij de Strafrechtelijke Opvang
Verslaafden (SOV) kunnen de
deelnemers meedoen met bingo,
een sporttoernooi of een kaartspel-
letje. Welke activiteiten ze krijgen
aangeboden, hangt af van de fase
waarin zij zich in het SOV-pro-
gramma bevinden. Kroon: „In de
motivatiefase wordt gezamenlijk
gegeten aan mooi gedekte tafels.
De deelnemers hebben in overleg
met het personeel zelf de kerstme-
nu's samen mogen stellen en er
staat ook een gezamenlijk kerst
ontbijt op het programma. In de
halfopen fase gaat dat weer anders;
veel deelnemers worden daar in de
gelegenheid gesteld kerst bij fami
lie te vieren. Voor diegenen die
achterblijven, wordt een kerstdiner
bereid. Maar omdat de deelnemers
in deze fase zelf mogen koken,
kunnen ze ook zelf aan de slag."
Met oudjaar zijn er eveneens aan-
vullingen op het standaard dagpro-
gramma. Hoewel de deuren van de
cellen op het Sober Regime al om
17.00 uur op slot gaan, krijgt iede
re gedetineerde wel wat extra's om
de avond mee door te komen. Een
pakje drinken, wat borrelnootjes,
een oliebol en een appelflap. Bij de
SOV verdwijnen de deelnemers
deze avond rond 21.30 uur achter
de deuren. Kroon: „De mensen
moeten in hun eigen eel de jaar-
wisseling 'vieren'. Dat is voor ve-
len behoorlijk confronterend. Met
name voor sommigen die weer
binnen de muren zitten, terwijl ze
zich toch zo voorgenomen hadden
niet weer dezelfde fouten te ma
ken. Door de decemberdagen ra-
ken gedetineerden in een bepaalde
stemming. Ze zijn vaak weemoe-
dig. Uit het versieren van de afde-
ling en de ouderwetse gebruiken
rondom deze dagen putten ze
troost. De oecumenische kerk-
dienst die we voor alle gedetineer
den verzorgen wordt drukker be
zocht dan de reguliere diensten. Je
merkt dat er meer gesproken wordt
over gevoelens en zaken die hen
dwarszitten. Er zijn echter ook ge
detineerden die liever niet met de
ze zaken geconfronteerd worden
en die, als het zou kunnen, de
kerstdagen liever slapend door-
brengen."
De medewerkers van de gevange
nis doen hun best de sfeer positief
om te buigen en zorgen daarom
voor wat aangename afleiding.
Maar hoe ervaart een gedetineerde
deze decemberdagen? Tom zit ih
de motivatiefase van het SOV-pro-
gramma en verblijft sinds zeven-
tien maanden in de Stadsgevange
nis. Ook vorig jaar bracht hij de
kerstdagen dus achter de muren
door. „Wat moet ik zeggen; hetfs
gewoon klote! Je mist je fathilie.
Sommigen hier hebben kindereh
en die hebben het daarom extra
moeilijk dat ze kerst niet in gezins
verband kunnen vieren. Maar
goed, laten we wel wezen, we Zit
ten hier niet voor niets. We probe-
ren elkaar in deze tijd te steunen en
er zo goed en zo kwaad als het gaat
toch iets van te maken. We hebbeft
de afdeling versierd met verlich-
ting en de gebruikelijke kerstspiii-
len en de leiding zorgt voor een
leuk programma. Als het goed gaat
kan ik de feestdagen volgend j
buiten de muren vieren en die
dachte houd ik dan ook vast,
soort dagen binnen de muren Z<3
gen er wel voor dat je extra je best
wilt doen er buiten de muren attiif
weer iets van te maken. 'j. g MB
Kerst in de stadsgevangenis; een boom staat in de gemeenschappelijke ruimte, de gedetineerden zitten in hun cel. foto: Rob Kamminga
