'Wandelen door het Drentse boerenland' met ondersteunend karakter
Kilometers lopen in de vrije natuur met de unieke kans
een kijkje te nemen in de keuken van de boeren
Twee dagen op pad langs
spaarzaam gemarkeerde routes
BtAVS
BIB A RINGEN
Wandelprogramma's
armband 12,50
collier 24,95
per stuk
Leen van Es
of 4 halen 5 betalen
Wakker worden door concert van hanengekraai
mm
actie loopt tot 9 oktober
juwelier
Hoogstraat 97
Tel. 010-4263225
door Ank Herstel
Als fervent wandelaar wil je wel eens iets anders als de regu-
liere gebaande paden. Zo kwam het dat ik samen met mijn
vriendin Irma een wandelweekend boekte 'door het Drentse
boerenland"Wat dit precies inhield werd ons tijdens dit week
end duidelijk. De informatiebrochure die wij toegestuurd kre-
gen repte over een tweedaagse wandeltocht met etappes van
25 kilometer per dag. We wandelden in de omgeving van
Zuidwolde, iets boven Meppel gelegen. Dat betekende voor
ons een rit van ongeveer 225 kilometer vanaf onze woonplaats
Spijkenisse, alvorens aan de wandeltocht te kunnen beginnen.
r
Beter begrip
Dwalen
<v
je met wat serviesgoed, een toilet,
douche en zelfs een sauna. Een ge-
wezen kweekvijver doet dienst als
zwembad.
De organisatie NLTO die 'Wande
len door het Drentse boerenland'
organiseert is eind 1996 in het le-
ven geroepen. Aanleiding hiervoor
was een gesprek op een vetjaarsvi-
site. Hier werd hevig gediscussi-
eerd over de veranderende samen-
leving en de rol van de landbouw
hierin. Het werd duidelijk dat ver-
anderingen niet tegen te houden
zijn maar om hierop in te spelen
leek een moeilijke opgave. Er ont-
stond een idee om de landbouw te
promoten en daarnaast de bedrij-
ven die aan deze promotie mee-
werken, te laten mee profiteren
van het geld dat de burger uitgeeft.
Zo kwam in Overijssel in 1996
'Langs het tuinpad van Overijssel'
tot stand. Eind 1996 zijn Jannie
Benning-Muller en haar broer Jo
Muller van start gegaan met NLTO
'Wandelen door het Drentse boe
renland'. De opzet van deze wan-
delroutes is de wandelaar op een
andere manier kennis te laten ma-
ken met het boerenleven. De wan
delaar mag in dit geval gebruik
maken van boerenerven en kavel-
paden, maar gaat ook door weilan-
den, mats- en korenvelden. Op de
route in Zuidwolde liggen ook na-
tuurgebieden. De wandelaar hoeft
zich niet druk te maken over eten
of drinken want de route voert
langs een aantal aangesloten boer-
derijen waar op gezette tijden kof-
fie, thee en de lunch klaarstaat. Op
deze manier dragen de wandelaars
bij aan het inkomen van het boe-
renbedrijf en tegelijkertijd krijgen
zij de unieke kans om een kijkje te
nemen in de keuken van de boeren.
De wandelroute is afwisselend en brengt de wandelaar op tal van pittoreske plekjes
Het Drentse boerenland biedt de wandelaars rust en ruimte.
Na overleg besloten we de avond
voor aanvang van de wandel
tocht al te vertrekken en een ex
tra overnachting te boeken. Het
was begin September en de da-
gen begonnen al behoorlijk kort
te worden. We vertrokken 's
avonds al vroeg uit Spijkenisse
en mede door een groot aantal fi
les en verkeersopstoppingen re-
den we pas rond 21.00 uur het
dorp Veeningen in.
Volgens de bij geleverde wegbe-
schrijving moesten we hier een zij-
straat inrijden om naar ons over-
nachtingsadres bij de familie Linde
te rijden. Helaas was het op dat
moment pikkedonker. Er was geen
sterveling op straat te zien en de
zijwegen, als we ze al ontdekten in
het donker, zagen er weinig uitno-
digend uit. Op zo'n moment is een
mobieltje een even geweldige als
onmisbare uitkomst. Onze gast-
vrouw Jennie Linde bood onmid-
dellijk aan om naar het punt waar
wij stonden toe te komen rijden.
En dat was maar goed ook, want
terwijl wij achter haar aan reden,
kwamen we tot de conclusie dat
we van zijn levensdagen de boer-
derij niet zouden hebben gevon-
den.
Eenmaal op de boerderij werden
wij door Jan Linde verwelkomd.
Nadat we de tassen op de voor
voor gasten bedoelde en speciaal
daarvoor verbouwde etage hadden
gelegd, werden we uitgenodigd
om in de woonkamer iets te komen
drinken. De familie Linde bewoont
een boerderij die in de dertiger ja-
ren is gebouwd. Later zijn er aan-
bouwsels geplaatst en is er een lig-
boxenstal aangekomen en een
schuur. Een immense spierwitte
hond houdt de wacht en een fami
lie katten houdt de boel muisvrij.
Er is wat vee, koeien, schapen,
scharrelkippen, er worden voor de
hobby pony's lama's en nandoes
gehouden. Jan heefit een neven-
functie en werkt als chauffeur bij
een uitvaartonderneming. Jennie
zorgt dat alles in het gezin met drie
bijna volwassen kinderen op rolle-
tjes loopt.
Na een dag werken en een auto-
tocht van drie uur kunnen we niet
meer uit onze ogen kijken van de
slaap. Dus duiken we de door Jan
getimmerde bedstee in. Op de eta
ge bevinden zich twee twee-per-
soons bedsteden, een keukenblok-
Het wandelprogramma vail de organisatie 'Wandelen door het
Drentse Boerenland' is kleinschalig van opzet. De aangesloten
gastgezinnen streven niet naar een enorme toeloop. Om aan de
toenemende vraag van de wandelaars te voldoen is er gezocht
naar uitbreiding van het programma. Naast de hier omschre-
ven tweedaagse tocht rondom Zuidwolde zijn er nu ook soortge-
lijke wandeltochten in de buurt van Ruinen en Westerbork. Bo-
vendien is er een gecombineerd wandel-flets arrangement. Alle
tochten zijn inclusief verzorging. De ervaring heeft geleerd dat
wandelaars op alle adressen uitstekend verzorgd worden. De
prijs van de omschreven tocht bedraagt 175 gulden per persoon
voor de volledige verzorging en routebeschrijving. Een extra
overnachting met ontbijt komt op 35 gulden per persoon. Infor-
matie over wandelen door het Drentse boerenland kan aange-
vraagd worden bij NLTO, Geesje Muller, tel. 0528-391406. Via
internet onder www.wandelenboerenland.nl
In Overijssel heeft de organisatie 'Het Tuinpad' soortgelijke ar-
rangementen samengesteld in de buurt van Heino en Lettele.
Informatie hierover via tel. 0572-391264/0570-551490. De wan
deltochten door Drente zijn razend populair onder randstede-
lingen. Wie het echter dichter bij huis wil zoeken kan bij organi
satie 'Den Haneker' terecht voor wandelingen langs het Wil-
genpad en Dievenpad door de Alblasserwaard en Vijfheeren-
landen op de grens tussen Zuid Holland en Gelderland. Infor-
matieviatel.0347-342044/0183-581246.
9f|l
III
p.
Het is niet mogelijk om je op een
boerderij te verslapen. Om-
streeks 04.30 uur (jawel half vijf
meent een haan dat het wel
mooi geweest is met de nachtrust
en kraait de boel wakker. Een
enorm kraaiconcert is het ge-
volg. Het lijkt wel of ze met el-
kaar praten. Jennie en Jan zijn
al een poosje aan het werk als we
aan de ontbijttafel verschijnen.
Die staat gedekt met allerlei lek-
kers, een paar echte scharrelei-
tjes, vers geperste jus en diverse
broodsoorten. We zijn helemaal
klaar voor deze dag.
De tassen laten we gewoon op de
kamer staan en we rijden met de
auto naar het officiele startpunt
van de wandeling: de kaasboerde-
rij/winkel van Jannie Benning.
Wandelaars die hier starten wor
den hartelijk verwelkomd met kof-
fie en iets lekkers. Voor ons heeft
Jannie nog een verrassing in petto.
Omdat ze Irma kent van een cursus
die de twee ooit samen volgden,
loopt ze gezellig met ons mee.
Haar schoondochter en echtgenoot
runnen de zaak en gedrieen gaan
we op \veg. Jannie zit in de organi
satie van deze wandelingen. Door
mee lopen met ons heeft ze een
goede kans om te kijken hoe de
ontvafigst in de boerderijen is. Bo-
vendien kan ze zo zien of de route
nog wel juist is aangegeven. Want
hoewel de route regelmatig wordt
nagelopen, ook door mensen van
buiten de regio, verdwijnen er toch
regelmatig merktekens, weet Jan
nie uit ervaring. De route is spaar
zaam gemarkeerd. De boeren bin-
nen de organisatie zijn bang dat er
teveel mensen over hun terrein
gaan wandelen als er een duidelij-
ke markering van een wandeling
is. Of deze angst terecht is lijkt on-
waarschijnlijk, immers de meeste
wandelaars gaan niet 'zomaar' te-
kens volgen. Ze willen toch min-
stens weten hoe lang een route is,
of het een rondwandeling is en of
het uberhaupt wel een wandelroute
is. Af en toe krijgt de wandelaar
middels een markering een seintje
dat hij op de goede weg is. Irma
heeft besloten vandaag te leren
kaartlezen en samen met de route
beschrijving en de aanwijzingen
van Jannie lukt dat aardig. De rou
tebeschrijving moet zeer nauwkeu-
rig gelezen worden. Er ontstaan re
gelmatig discussies over de vraag
uit hoeveel bomen of struiken een
'bosje' dient te bestaan als in de
routebeschrijving sprake is van 'bij
het bosje linksafDe beschrijving
heeft het over kruisingen bij water-
lopen, dammen, kopakkers, water-
lossingen en schouwpaden. Het is
zaak goed op te blijven letten. We
moeten regelmatig over hekken
klimmen en onder prikkeldraad
doorduiken. Ook komt het gere-
geld voor dat we over stroomdraad
heen moeten klimmen. Op de
'overklimplaatsen' zijn plastic hul-
zen aangebracht om als hulpmid-
del te gebruiken bij het overstap-
pen zodat we geen optater krijgen.
Dit leidt soms tot hilarische toe-
standen. Na een aantal kilome-
tersnaderen we het koffieadres.
Jannie houdt zich een beetje op de
achtergrond omdat ze wil zien hoe
we ontvangen worden bij de fami
lie Doldersum. We bellen aan bij
een grote boerderij. Een jonge knul
doet met een brede grijns de deur
open. „Jullie komen vast voor de
koffie, kom maar verder", zegt hij
uitnodigend. We worden naar een
royale recreatieruimte gebracht en
voorzien van verse koffie met ap-
peltaart. „Mijn ouders zijn voor het
eerst van hun leven op vakantie en
daarom ben ik nu thuis om voor
het vee te zorgen, normaal woon ik
in Leiderdorp", legt de zoon des
huizes uit. Een gedeelte van de
boerderij is onlangs verbouwd tot
'bed and breakfast' boerderij. Op
de eerste verdieping zijn drie
slaapkamers met eigen douche en
toilet terwijl beneden het ontbijt
geserveerd wordt en in dit geval
dus de koffie. Het geheel ademt
een prettige en gemoedelijke sfeer.
We krijgen nog een rondleiding
door de stallen waar een reusachti-
ge stier, veilig achter het hekwerk,
nog even zijn gespierde Iichaam
showt. Er zijn de voorgaande nacht
twee kalfjes geboren, die mogen
we ook zien. Met de aanwijzing
over welk weiland we het beste
verder kunnen gaan vervolgen we
onze weg. De hele dag is er een
prettige afwisseling tussen bos-
landschap, weiden, en landwegge-
tjes. We komen geen sterveling te
gen. Het blijft zaak om goed op te
letten. Als we het lunchadres nade-
ren, boerderij Laanhoeve, krijgt
Jannie geen kans om zich te ver-
schuilen omdat Corry van Garde-
ren ons al een stuk van tevoren te-
gemoet komt lopen. Ze heeft in de
blokhut midden in haar bloemen-
tuin de tafel al gedekt en uitgehon-
gerd vallen we op de lunch aan.
We maken na het eten een praatje
met de familie van Garderen over
het wel en wee van het boerenbe-
drijf en boer Van Garderen legt uit
hoe sommige namen van brugge-
tjes en paadjes zijn ontstaan.
Als we de tocht vervolgen begint
het te stortregenen. Gelukkig duurt
dit maar een halfuurtje. Het is al-
weer tijd voor de theepauze, dit-
maal bij de familie van Arragon.
Een jong gezin met kleine kinde
ren. We worden gezellig in de keu
ken ontvangen met thee en iets lek
kers er bij. Ook nu weer is het op-
vallend hoe gei'nteresseerd de fa
milie is in onze bevindingen tij
dens de wandeling. Behalve de
boerderij is er in de zomer een mi
ni-camping achter de boerderij wat
een geweldige drukte met zich mee
brengt. Sommige families komen
al vele jaren lang en vooral de kin
deren willen niets liever dan kam-
peren bij deze familie. We worden
hartelijk uitgezwaaid en maken
ons op voor de laatste etappe naar
het overnachtingsadres bij de fami
lie Linde. Onderweg vertelt Jannie
dat de opzet van dit wandelproject
mede tot doel heeft een beter be
grip te bewerkstelligen tussen boe
ren en stadsmensen. „We wilden
het boerenbedrijf promoten en juist
de wisselwerking is van belang.
Boeren horen op deze manier ook
over allerlei beroepen en bezighe-
den. Zij hebben zich vee! te lang
afgeschermd en juist de openstel-
ling van hun huizen zorgt voor
meer onderling begrip. Je ziet ook
dat sommige vrouwen minder ver-
legen zijn en meer open worden
sinds we met dit project gestart
zijn", legt Jannie uit.
Het is prachtig weer als we het erf
van de familie Linde oplopen. Jan
nie wordt door haar man opge-
haald. We nemen hartelijk af-
scheid van haar. Na een snelle dou
che duiken we de eetkeuken in
waar ons een verrukkelijke maal-
tijd wacht. Jan zorgt voor de koffie
en het aangeboden cognacje kun
nen we niet afslaan. Hij vertelt
over zijn bijbaan en over zijn grote
hobby. Dat blijkt toneelspelen te
zijn en dan met name straattoneel.
Enthousiast vertelt Jan over de op-
tredens in de regio. Van een van de
laatste optredens is een video-op-
name gemaakt. Willen we die mis-
schien zien? Gretig zeggen we ja
en voor we het weten zitten we met
de hele familie gezellig in de ka
mer naar de vrolijke voorstelling te
kijken. De al wat grote kinderen
van het gezin maken zich onder-
tussen op om uit te gaan. Juist in
deze afgelegen gebieden blijkt hoe
belangrijk goed vervoer is. Na het
nodige heen en weer getelefoneer
zijn er afspraken gemaakt wie er
rijdt. Wij hoeven alleen nog maar
onze bedsteden op te zoeken na de
ze genoeglijke avond.
De volgende dag staat het ontbijt
weer klaar. Het maakt voor Jan en
Jennie niets uit of het zondag is.
De koeien moeten ook op zondag
gemolken worden. Je realiseert je
nu pas wat een volcontinue-bedrijf
een boerderij is dat vaak met wei
nig hulp draaiende gehouden
wordt. Na nog wat goede raadge-
vingen gaan we op stap. Ditmaal
moeten we voor de 'Spookmeer
etappe' onze eigen weg vinden
zonder gids. Het gebied dat wij
verlaten heet Takkenheugte en we
belanden in het schitterende na-
tuurgebied 'De Meeuwenplas'.
Het is inmiddels behoorlijk warm
geworden. De auto van de familie
Steert, onze tussenstop, staat al
klaar met de fietsen erop. Ze gaan
een dagje fietsen in Zwolle. Maar
niet voordat we koffie met koek
hebben gekregen. Er worden op dit
terrein grote stallen bijgebouwd.
We moeten daar tussendoor lopen
om weer op de route te komen.
Over een hekje klimmen en pal
langs het hoogopgeschoten mats
over een dammetje balanceren met
aan de linkerkant stroomdraad. Als
we het maisveld zijn doorgestoken
komen we uit in een groot, prach
tig bos. Volgens de routebeschrij
ving moeten we bij een T-splitsing
in het bos rechtsaf om over het
Reestdal te kunnen kijken. Hoewel
we echt goed opgelet hebben kun
nen we geen T-splitsing ontdek-
ken. We beginnen te dwalen en ra-
ken het spoor volkomen bijster. In
middels is het gaan stortregenen.
We moeten opletten dat we niet
met onze regenponchos achter de
struiken of het prikkeldraad blijven
hangen. Als we bijna de moed op-
geven zien we opeens een merkte-
ken op een hek staan. We volgen
het paadje maar we weten nu niet
meer waar we in de beschrijving
'zitten'. Nooit gedacht dat ik nog
eens in een bos achter een wild-
vreemde man aan zou rennen maar
als we een schim zien lopen met
een hond rennen we er luid roe-
pend achteraan. De man blijkt een
aardige mevrouw te zijn die ons de
weg wijst. Als we de weg aflopen
dan komen we al snel bij het lunch
adres, de boerderij Pieperij van
Carla en Lex Schagen. Terwijl we
onze druipende spullen uittrekken
maakt Carla een paar overheerlijke
tosti's voor ons klaar. Ook zij heeft
naast het boerenbedrijf allerlei ne-
venactiviteiten. Met haar prachtige
keramieke kunstproducten staat ze
op kunstmarkten en heeft ze een
winkel aan huis. De rest van de dag
lopen we langs riviertjes, door bos-
sen, weilanden en over weggetjes.
Het blijft de hele dag stortregenen
maar gek genoeg bederft dat ons
humeur in het geheel niet. Als je er
op gekleed bent is regen ook niet
zo erg. Na de theepauze bij de fa
milie van Rumpt krijgen we gele-
genheid een supermodern melksta-
tion te zien. De koeien worden in
een ruimte geleid waar ze in een
kring, elk bij een melkmachine
staan. Zoals een smeerput in een
garage is er een verdiept gedeelte
waarin de boer staat. Hij kan de
koeien moeiteloos op de melkma-
chines aansluiten zonder dat dit be-
lastend is voor zijn rug omdat de
koeien boven hem staan. De melk
wordt via slangen naar de naastge-
legen koeltank geleid en na het
melken worden de machines auto-
matisch schoongemaakt. Het is
fascinerend om dit als stadsmens
eens van dichtbij te zien. De laatste
etappe sjokken we naar de plaats
waar de auto staat. Nog een paar
uurtjes in de auto en moe maar vol-
daan gaan we ieder naar ons gezin
om te kijken hoe die het weekend
hebben doorgebracht terwijl moe-
ders aan het 'survivalen' was in
Drente.
V
i. V*