m jr
De rode draad in het collegebeleid in de
periode 2002 tot 2006
Een krachtige stadseconomie met een vitale binnenstad
Een sociaal sterk Schiedam
NU: al helemaal gewend
Het college maakt de
balans op
Van achterstand naar voorsprong
Nl_'
8SSf
J
is!
Van achterstand
Het college heeft bij zijn aantreden in 2002 niet gekozen voor het snelle
zichtwerk en voor 'grote stappen, snel thuis1, maar voor investeren in de diepte.
Dat was op dat moment niet zo gemakkelijk. Landelijk en dus ook plaatselijk
heerste economische malaise. Als gevolg daarvan werd Schiedam flink gekort
door het Rijk en had op diverse fronten een inhaalslag te maken.
Dat betekende in de praktijk simpelweg met 'minder meer1 doen. Tegelijkertijd
heerste er de roep om maatschappelijke veranderingen en moest worden
opgetreden tegen een toename van 'grootstedelijke problemen' als grotere
onveiligheid en een dreigende afname van de plaatselijke werkgelegenheid.
Daarnaast waren er meer structurele vraagstukken als een laag inkomens-
niveau en een eenzijdige woningvoorraad. En verder was er de andere verdeling
van taken. Het dagelijks onderhoud van de stad was bijvoorbeeld overgedragen
aan de ONS en ook dat vroeg om een nieuwe manier van werken en sturen.
Burgemeester en Wethouders zagen geen heil in lapwerk of in het gaten met gaten
dichten. Het college koos voor een structurele en brede aanpak en het bijtijds inspelen
op nieuwe ontwikkeiingen. Dat is meteen ook de rode draad in het collegebeleid voor
de periode 2002 tot 2006. Het heeft duidelijk zicht- en meetbare resultaten opgeleverd.
Zo zijn de plaatselijke financien in balans en beter inzichtelijk gemaakt. Er is ruim 12%
bezuinigd op de loonkosten van het eigen personeel. De gemeentelijke lasten zijn daarbij
nauwelijks gestegen.
Sommige resultaten zijn nauwelijks zichtbaar, maar van groot belang voor de stad.
De Koemarktbrug bijvoorbeeld ziet er nog hetzelfde uit als vier jaar geleden, maar is wel
totaal vernieuwd. De dure jaarlijkse noodreparaties, met alle ongemak van dien, behoren
daarmee tot het verleden. Het is slechts een van de vele voorbeelden. Maar ook in
andere opzichten werd de basis gelegd voor fundamentele verbetering. Zoals bij de aan
pak van de werkloosheid. Een uitkering is een recht, maar daar staan wel verplichtingen
tegenover. Werkelozen worden aan de slag gezet in een speciaal daarvoor ingericht
Productiehuis. Dat is trouwens wel bedoeld als goede opstap naar een geschikte oplei-
ding en een betaalde baan.
De nieuwe koers van dit college heeft natuurlijk gevolgen gehad voor de Schiedammers.
De gemeente heeft zelf de broekriem aangehaald, maar ook de stad werd geconfronteerd
met bezuinigingen.
Inmiddels is Schiedam wel volop op weg van achterstand naar voorsprong. De financiele
situatie is weer gezond. Het onderhoudsniveau van de stad is op een beter peil gebracht.
Vrijwel alle van de voorgenomen actiepunten aan het begin van deze collegeperiode zijn
verwezenlijkt. Natuurlijk zijn er ook dingen niet gelukt. Bij veel projecten spedt nu een-
maal een complex aantal factoren mee. Zo is de leegstand op winkelgebied in de
Hoogstraat het college een doom in het oog. Ook daarin zijn burgemeester en wethou
ders helder. Soms is het accepteren van vertraging de enige oplossing. Maar waar nodig
moet de realiteitszin worden opgebracht om een andere richting in te slaan. Op de
Hoogstraat wordt dan ook het toestaan van wonen op de begane grond overwogen.
In maart zijn de verkiezingen. Reden voor B &C W om de balans op te maken en aan te
stippen wat in de komende maanden nog op stapel staat. Een ding is daarbij zeker:
het nieuwe college kan straks van start vanuit een gezonde uitgangspositie.
Het Collegewerkprogramma voor de periode
2002 tot 2006, dat Burgemeester en
Wethouders onder de titel 'Van Ambitie naar
Acne' presenteerden bij hun aantreden, liet
aan duidelijkheid niets te wensen over. Alle
speerpunten van het beleid werden vertaald in
een actiepuntenlijst compleet met namen en
data. Zo maakte het college de doelen die het
wilde bereiken meteen concreet en inzichtelijk.
B W stelden zich daarmee ook kvetsbaar
op. Want zo'n heldere actiepuntenlijst biedt de
stad ook de gelegenheid om het colkge er op
aan te spreken. In maart 2006 zijn ce verkie
zingen. Reden voor B W om de talans op
te maken en aan te stippen wat in dt komende
periode nog op stapel staat. Daarvan bieden
deze pagina's een overzicht. De volledige versie
is te vinden op www.schiedam.nl.
In economisch opzicht heeft dit college al vanaf zijn aantreden het tij niet mee.
De landelijke malaise werkte ook door in Schiedam. Bedrijven hadden het
moeilijk er was sprake van flinke werkeloosheid. De financiele situatie van de
stad was daarbij niet rooskleurig. B W hield het hoofd koel, bleef investeren in
voor de stad belangrijke ontwikkeiingen en zocht tegelijkertijd naar wegen om
een nieuw financieel evenwicht te vinden. Het is inmiddels een aantal stevige,
maar wel zorgvuldige bezuinigingsrondes later. Mede dankzij een strategischer
inzet van de beschikbare gelden, is het gemeentelijk huishoudboekje weer
gezond. En er is zelfs een zekere reserve opgebouwd voor de toekomst. Daarbij
zijn de gemeentelijke tarieven nog steeds de goedkoopste van de regio.
Maar een gezonde financiele huishouding
is nog geen krachtige stadseconomie.
Daarvoor zijn goede en gevarieerde
werkgelegenheid een vereiste, een flore-
rend bedrijfsleven, een goed ondernemers-
klimaat, een bloeiende middenstand en
een goed geolied voorzieningenniveau op
alle fronten. B& W heeft dan ook stevig
ingezet op de bedrijfsterreinen. Die
moeite loont. Vijfsluizen is landelijk
gezien een topper. Daar gevestigde bedrij
ven als Mammoet, die de Koersk borg,
maken zelfs wereldwijd furore.
Een goede wisselwerking met alle verschil-
lende partners, onder wie ook buurge-
meente Rotterdam, is de basis voor de
herstructurering die in voile gang is van
twee andere belangrijke bedrijfsterreinen:
's Graveland en Spaanse Polder. Nieuw
Mathenesse zal snel volgen.
Ook op schema ligt de ontwikkeling van
Schieveste, het terrein achter en rond het
station waar een mix van werken, uitgaan
en wonen moet komen. De kantoren-
markt zit op dit moment niet mee en de
lat voor Schieveste ligt erg hoog, overeen-
komstig de waarde overigens van het gun-
stig gelegen gebied. Toch zijn ook daar de
eerste resultaten zichtbaar. Want de
werkzaamheden op het Stationsplein - dat
het uitnodigend voorportaal moet worden
van de binnenstad - zijn in voile gang.
En dan Schiedams binnenstad, inmiddels
officieel beschermd stadsgezicht, en een
spil in de plaatselijke economic. In de
revitalisering ervan heeft het college de
afgelopen periode extra geld en energie
gestoken. De vaart zit erin maar niet op
alle fronten. De grootse plannen van Des
Bouvries mislukten; diverse bouwplan-
nen in bijvoorbeeld het Gat van Bolmers
en het Westmolenkwartier kwamen helaas
nog niet van de grond. 'Niet doem-
denken, niet luchtfietsen, maar realistisch
verder aan de slag'; het college laat zich
niet uit het veld slaan.
Een zekere trots lijkt gerechtvaardigd,
want de binnenstad is er zichtbaar op
vooruit gegaan. Een sfeervolle Dam, een
schilderachtige Grote Markt met gezellig
terrassenplein en een pittoreske Lange
Wethouder Cor van Tilborg (WD)
Kerkstraat: als iets goed is, is een mens
geneigd snel te vergeten hoe het was. Dan
zijn daar de andere troeven van de bin
nenstad: de restauratie en - minstens zo
belangrijk - invulling van het oude stad-
huis; de heropening straks van het
Stedelijk Museum Schiedam in het schit-
terend gerestaureerde pand op de
Hoogstraat; een opbloeiend cultureel
leven; een steeds beter florerende horeca
en een breed scala aan evenementen als
smaakmakers.
Het sociaal beleid is het enige dat bij
alle bezuinigingen vrijwel ongemoeid
bleef. B W trok er zelfs extra geld
voor uit, maar dat geld wordt wel
anders ingezet dan voorheen. Dit col
lege kiest ervoor vooral te investeren
in een beter toekomstperspectief.
Het idee erachter is helder. Een goed
sociaal vangnet blijft belangrijk, maar be-
langrijker nog is het scheppen van kansen
voor verdere ontwikkeling. Iedere
Schiedammer moet op eigen benen stevig
in de maatschappij kunnen staan. Het
behalen van een goed opleidingsniveau en
de mogelijkheid om daarmee aan de slag
te kunnen, is daarvoor een belangrijke
vereiste.
Hoe jonger daarmee wordt begonnen,
hoe beter. De jeugd tussen 0 en 23 jaar
heeft dan ook een streepje voor bij
Burgemeester en Wethouders. Veel geld
gaat er naar deze doelgroep. Het peuter-
plusproject, de Brede School en projecten
die voortijdig schoolverlaten voorkomen:
alles wordt op alles gezet om de ontwik-
kelingskansen van kinderen te vergroten.
Ook voor de onderwijshuisvesting zijn
meer middelen vrijgemaakt.
Een bijzondere nieuwe voorziening is het
schoolmaatschappelijk werk. Dat is speci
aal in het leven geroepen om kinderen
met problemen - in hun gedrag, de situa
tie thuis of psychisch - te ondersteunen.
Problemen die vaak (nog) niet zwaar ge-
noeg zijn voor de Jeugdzorg, maar die wel
heel bepalend zijn voor de ontwikkeling.
'Leren' en 'spelen' zijn voor de ontwikke
ling van jongeren allebei even onmisbaar.
Vandaar de extra aandacht voor een breed
scala aan sportfaciliteiten en - activiteiten.
Het college heeft het Jeugdfonds inge-
steld. Dit maakt het voor kinderen uit
gezinnen met een minimum inkomen
mogelijk om te sporten. Ze krijgen de
onkosten vergoed. De toegezegde jon-
gerenvoorziening in Noord is er nog niet
gekomen, maar in afwachting ervan is het
ambulante jongerenwerk uitgebreid. Een
jongerenbus gaat activiteiten aanbieden in
de wijken. Ook is er inmiddels een bij-
zonder en experimenteel initiatief; het
Urban House op het Wibautplein. Het is
een verzamelterm voor een aantal cur-
sussen waarin jongeren tussen de 13 en
23 jaar zich bekwamen in uiteenlopende
disciplines als muziek, dans, multimedia
en Art Design.
Niet alleen in de jeugd investeert dit col
lege extra, maar ook in ouderen die
tegenwoordig zo lang mogelijk zelfstandig
willen en moeten blijven wonen. Daar
voor zijn tal van voorzieningen. Omdat
ouderen relatief meer lasten hebben, is de
ouderentoeslag ingevoerd. Ouderen met
een laag inkomen ontvangen jaarlijks
financiele ondersteuning. Een 'nieuw-
komer' is een project om ouderen weg-
wijs te maken in de veelheid aan
(inkomens) ondersteunende regelingen.
Wat de werkeloosheid betreft kiest
B W voor een actieve insteek; pappen
en nathouden is er niet meer bij. Op veel
fronten wordt hulp geboden. Zo zijn
tonen uitgetrokken voor het omzetten
van vijftien gesubsidieerde banen in regu-
liere banen. Het effect ervan is dubbelop,
want het gaat om leden van de
Lichtblauwe Brigade en daarvan heeft de
hele stad weer profijt. In samenwerking
met het bedrijfsleven en het onderwijs
worden cursussen opgezet om jongeren
op te leiden tot vaklui waarnaar vraag is.
De vrijblijvendheid is er inmiddeh ook
van af. Werklozen moeten verplicbt aan
de slag in het Productiehuis om in een
normaal dagritme te blijven of te komen
en daardoor via een opleiding door te
groeien naar een betaalde baan. Dtarnaast
wordt stevig ingezet op fraudebestrijding.
Het pakket aan maatregelen heeft resul-
taat. De werkgelegenheid blijft grceien
- en sneller dan gemiddeld in de regio -
de werkloosheid neemt af en het
Schiedamse netto inkomen, neemi sneller
toe dan landelijk gemiddeld.
Wethouder Christine Daskalakis (CDA)
Werkgelegenheid
In economisch opzicht doet Schiedam het de
laatste jaren prima. Dat blijkt uit cijfers met
betrekking tot de werkgelegenheid en de werk
loosheid. Het aantal bedrijven en het aantal
arbeidsplaatsen blijft gestaag groeien. Telde
Schiedam in 2001 nog 2.590 bedrijven, in
2004 was dit toegenomen tot 2.766.
Tegelijkertijd steeg het aantal fulltime arbeids
plaatsen van 27.261 tot 27.931 (bron:
Bedrtjvenregister Zuid-Holland). De groei van
het aantal bedrijven en arbeidsplaatsen is in
Schiedam (aanzienlijk) gunstiger dan in de rest
van de regio Rijnmond.
Werkloosheid
Naast een toename van de werkgelegenheid is
er ook nog eens sprake van een forst daling
van de werkloosheid. Dit blijkt uit ajfers van
het Centrum voor Werk en Inkomei (CWI).
Zo waren er begin 2004 nog ruim 5200
Schiedammers op zoek naar een baai, begin
2005 waren dit er nog maar 4.125, ten daling
van meer dan 20%. Daarmee ontwilkelt de
werkloosheid zich in Schiedam guns iger dan
in andere delen van de regio.
Inkomen
Het netto besteedbaar inkomen in S:hiedam
neemt sneller toe dan landelijk gemildeld.
Dat blijkt uit cijfers van het CBS over het
belastingjaar 2002. In de regio Rijnnond
(22 gemeenten) staat Schiedam qua
inkomensstijging zelfs op de 3e plaats.