maasstad
Commoners leiden nog altijd pover bestaan
Paradijsje met hemelse gerechten
Alice in Wonderland
.m,
win-
Forest Law
verrijkt
Willem de
veroveraar
En verder...
Informatie:
Waar de geschiedenis voortleeft
Chewton Glen:
Het Zuid-Engelse Graafschap
Dorset staat bekend als een
van de mooiste en boeiend-
ste kustgebieden van Europa.
Het aangrenzende New Forest
is zonder twijfel het mooiste
woud van Europa. Maasstad
Weekbladen nam een kijkje.
Woudreuzen
Aanrader voor een bezoek
in het New Forest is verder
het dorp Beaulieu met het
Palace House, het huis van
de voorvaderen van de fami-
lie Montagu (die boze but
ler en domme huishoudster
doen maar alsof hoor). Bij
het Palace house staat ook
de interessante tot rui'ne ver-
vallen, abdij uit de dertiende
eeuw en in het aangrenzen
de National Motor Museum
is een schat aan fraaie old
English cars te bewonderen.
Toch liever nog wat natuur:
ga dan met een stoomtrein-
tje door de 80 hectare grote
Exbury Gardens, met wel
500 verschillende bloemen
en planten en beroemd om
de vele camellias, rhododen
drons en azaleas.
Trass''-
Pi
New Forest: Oer-woud in Engeland
door Irene Boonekamp
Met een supersnelle vlucht van
ThomsonFly vliegen we, bijna voor
niets, in anderhalf uur van Schiphol
naar Dorset en landen op het vlieg-
veld van de levendige kustplaats
Bournemouth. Vanuit ons Marriott
Highcliff Hotel maken we meteen
kennis met een stukje Dorset op z'n
mooist. Het was in dit hotel dat de
benoeming van Winston Churchill
tot Prime Minister is beklonken.
Het uitstekende hotel heeft die ty-
pisch Engelse badplaatsgrandeur en
ligt meteen aan zee, voor ons de
gelegenheid om nog voor het copi-
euze ontbijt de zeelucht te proeven,
het strand te spotten. Zelfs in de
miezerige regen bekoort het: in de
zucht van een rustige zee vliegen
zeemeeuwen ons om de oren, de
houten strandhuisjes op rij staan er,
eind maart, verlaten bij, de duinfor-
sythia staat uitbundig in bloei en de
golfslag wordt gebroken door een
in zee stekende pier waarop een
theater met restaurant.
Vanuit Bournemouth westwaarts
bereikje Jurrasic Coast, die we niet
hebben kunnen bezoeken maar wel
vermeldenswaard is. Deze kustlijn
wordt in een adem genoemd met
Great Barrier Rif en Grand Canyon
als een van de grootste natuurwon-
deren. In een verscheidenheid van
aardverschuivingen,indrukwekken-
de kliffen, steile krijtrotsen, grillige
inhammen, diepe zeegrotten, maar
ook gezellige strandplaatsjes en ka-
rakteristieke dorpen trakteert Jurra
sic Coast haar gasten op imposante
hoogstandjes.
Wij rijden richting oosten, naar het
New Forest, waar tussen Bourne
mouth en Southhampton het oudste
natuurreservaat ter wereld ligt.
Door een prachtige natuur rijden
we over verstilde landweggetjes,
door pittoreske dorpjes, langs het
fraaie kerkje in Christchurch. Im
posante landhuizen, oude abdijen,
talrijke pubs, schitterende tuinen
en het mooie dorpje Burley bekend
om heksen (winkeltje), smokkelaars
en draken leiden ons richting het
Nationaal Park New Forest in het
graafschap Hampshire binnen dat,
samen met het Graafschap Dorset
een toeristische regio vormt in het
zuidwesten van Engeland.
De geschiedenis van het New Fo
rest is bijzonder en duurt nog steeds
voort. Ook dat is bijzonder.
Hoewel de naam doet vermoeden
dat het hier een nieuw park betreft,
is het New Forest echter heel erg
oud, zelfs het oudste reservaat ter
wereld. In een ver verleden deed
Willem de Veroveraar zijn naam
eer aan, richtte het ruige natuurge-
bied in 1067 in als 'Royal Hunting
Forest, koninklijk jachtwoud. Sinds
die tijd blijkt er niet veel veranderd
in het vrij open bosgebied dat pas in
2005 de status kreeg van Nationaal
Park. De pakweg 4.000 pony's en
15.000 runderen grazen er nog net
zo vrij rond als hun voorvaderen
930 jaar geleden, de pony's lopen
Zo'n 4.000 pony's lopen vrij rond in het reservaat.
Het New Forest is het negende en,
met 753 vierkante kilometer, een
van de kleinste nationale parken
van Engeland. Wat het gebied extra
bijzonder maakt is dat er in het New
Forest mensen wonen, in afgelegen
gehuchtjes. „Het New Forest is het
oudste, maar ook mooiste natio
nale park van Engeland", vertelt
Caroline Stride trots in haar afge
legen cottage-boerderijtje in Bol-
derwood.
Moet toch wel geweldig zijn om hier
zo in die ruige natuur te wonen. De
pony's scheren zo langs je voortuin!
De realiteit blijkt echter iets minder
rooskleurig dan ik denk: Caroline
en echtgenoot Richard zijn com
moners en kunnen maar amper het
hoofd boven water houden. Com
moners zijn van oudsher de bewo-
ners van dit gebied. Ze hadden het
niet breed en wilden een deel van de
grond omzetten in landbouwgrond.
Maar dat was streng verboden, als
compensatie kregen ze wel het recht
vee te laten grazen. Zo was het toen
en zo is het nog steeds: de bewo-
ners worden nog steeds commoners
genoemd, ze hebben het nog steeds
niet breed en het vee graast er nog
steeds in alle vrijheid de dagen weg.
Caroline en Richard laten samen
met John, de broer van Richard,
zo'n honderd pony's grazen in het
New Forest. Omdat hun beesten vrij
tussen de dieren van andere com
moners lopen, worden ze met ijzers
'gebrandmerkt' met de letters J en
R, de initialen van Richard en John.
„Soms zien we onze pony's weken-
lang niet. Dan kunnen ze zomaar
overleden zijn. Er gebeuren in de
dorpen maar ook in het bos nogal
eens ongelukken met de dieren. Als
ze dan opeens komen aanrennen
kan ik wel huilen van geluk."
Naast de paarden en grazers mogen
in het najaar hun varkens Ioslopen
V'"
Voordeuroverkapingen rusten in dit gebied op boomtakken.
om zich ongans te vreten aan de
gevallen eikels. „De varkens wor
den er goed vet van en zo blijven er
voor de paarden weinig eikels over
en dat is maar goed ook want ze
zouden er dood aan gaan. Tja, een
vetpot is het hier niet, we vragen
ons dikwijls af waarom we dit nog
allemaal doen. Werken ons kapot
terwijl we amper kunnen rondko-
men. Maar we zijn hier in deze vrij
heid opgegroeid, we houden van dit
gebied, van ons gebied, en willen
hier echt nooit weg."
Om de commoners financieel
draagkrachtiger te maken is het Fo
rest Friendly Farming Project opge-
richt. We ontmoeten initiatiefnemer
van dit project, Martyn Evans, aan
het ontbijt in het mooiste landhuis/
hotel waar ik ooit geslapen heb,
Chewton Glen. Evans, zelf boer
geweest in dit gebied, weet als geen
ander hoe moeilijk de commoners
het hebben. Met de steun van aller-
lei internationale fondsen heeft hij
het Project opgezet. De producten
afkomstig uit het New Forest zoals
vlees, kaas, eieren, groente en fruit
worden door deelnemers van het
project aan de man gebracht. „Het
zijn zulke mooie producten, zo zui-
ver, dat proef je."
Ook wij proeven het, want ons
ontbijt bestaat uit alleen maar pro
ducten uit het New Forest. Eggs met
bacon en sausages, champignons,
marmelade, heel erg lekker. De
koks uit het restaurant bereiden
de producten. „Heel wat hotels en
restaurants werken mee aan het
Project door de gasten naast een ge-
woon ontbijt, ook de keus te geven
een New Forest ontbijt te gebruiken,
met steun voor de bewoners. De
producten worden inmiddels ook in
winkels verkocht, met eigen label
en met vermelding dat de verkoop
van deze producten niet alleen het
leven van de commoners verbetert,
maar daarmee ook het New Forest
in stand houdt."
Caroline toont de merkijzers J&R.
zelfs los door de straatjes van de
kleine gehuchten die in het reser
vaat liggen. Door deze onafgebro-
ken natuurlijke begrazing door de
eeuwen heen is er een uitzonderlijk
landschap gevormd.
Fietsen? Paardrijden? Wij kiezen
voor een boswandeling met de 'Fo
rest Ranger en gids Richard Dupon-
te. Om door deze oude, voor Ne-
derland ongekende, bossen te lopen
maakt je nietig, imponeert. Alice in
Wonderland! Alle zintuigen wor
den geprikkeld: Je ziet, proeft, voelt
en ruikt dat je in oeroude bossen
loopt. Hoewel er verschillende wan-
delroutes zijn uitgestippeld, hoef je
niet op de paden te blijven. Loop
maar een eind weg, de blik op
oneindig.
In dit voorjaar is het licht mistig en
beschijnt een flauw zonnetje niet
alleen het vele dode hout, de reus-
achtige oude en veelsoortige bomen
en de schitterende wortelstelsels bo-
vengronds. Maar ook de wilde nar-
cissen, bosviooltjes, bosanemonen,
longkruid en, uniek voor een bos,
wilde gladiolen. We horen veel ver
schillende geluiden van vogels die
zich helaas goed verstopt houden.
De vrij open bossen worden door-
sneden door beek- en rivierlopen
en onderbroken door graslanden,
heidevelden moeras- en veenge-
bieden. Vooral de grillige vormen
van dood hout en de wortelstelsels
bekoren me, „In het New Forest",
vertelt Duponte: „worden grote de-
len van het woud beschermd als
'Ancient and Ornamental woods':
bos dat niet beheerd wordt en waar
geen houtkap mag plaatsvinden. De
natuur en de grazers - runderen,
Toen Willem de Veroveraar zijn
Nova Foresta inrichtte als ko
ninklijk jachtterrein, werd de
'Forest Law' van kracht die de
rechten van de aldaar wonende
boeren aan banden legde. Ze
moesten het maar zien te red
den als houtsprokkelaar of ko-
lenbrander. Van het hout werd
een koningsvloot gebouwd en
de koning verrijkte zichzelf van
de boetes bij het zich niet hou
den aan de 'Forest Law.' Enkele
eeuwen lang werd er alleen nog
maar hout geplunderd, waar-
door het gebied in verval raak-
te. Vanaf de zeventiende eeuw
kwam verantwoord bosbeheer
op gang en pas eind 20e eeuw
werd de Forest Law 'officieel'
afgeschaft.
www.dorset-newforest.com
www.thomsonfly.com
www.marriott.co.uk
www.chewtongIen.com
www.beauIieu.co.uk
www.exbury.co.uk
Donkere luchten boven de kust bij Bournemouth.
paarden, herten en ezeltjes- zijn de
enigen die de natuur onderhouden
en vormen. Omdat er geen houtkap
plaatsvindt, komen de bomen op
natuurlijke wijze aan hun eind. In
het stervensproces worden overal
in Europa de bomen al weggehaald
maar juist in het rottende hout hou-
den zich veel dieren schuil die er
ook voedsel vinden." We komen
heel wat staand en liggend dood
hout tegen.
Het Chewton Glen hotel in New
Milton (New Forest) is een para-
dijs op aard met hemelse gerechten
grand cru. Vorig jaar uitgeroepen
tot beste landhuis/hotel van de we
reld, het restaurant heeft een Mi-
chelin ster. Kun je je het financieel
veroorloven dan moet je een nacht
Chewton Glen beleven. Een droom!
De kamers zijn schitterend inge-
richt met luxe in het kwadraat, waar
kadootjes in alle toonaarden de gas
ten verwelkomen. Van opwinding
heb ik geen oog dichtgedaan in het
heerlijke, hoogopgemaakte bed.
Baden in luxe en baden in het fraai
aangelegde spa complex dat behoort
tot de beste in Europa. Inclusief een
ozonzwembad, hydrotherapy spa
bad, buiten whirlpool, dans studio,
cardio fitness theater, relax suite en
een keus aan lichaamsbehandelin-
gen. Zelden zoiets moois gezien.
Op het landgoed liggen tennisba-
nen, een buitenzwembad en een
negen holes golfbaan. Vanuit het
Chewton Glen; baden in luxe.
hotel wandel je in een stief kwartier
door het bos naar de ruige verlaten
kust. Beetje rainy: 'don't forget the
Wellies dear'. Zo'n twintig paar
van deze beroemde Engelse Wel-
lingtonlaarzen (lord Wellington ge-
bruikte ze ook) staan voor de gasten
klaar in de hal.
Alice ligt in 'Wonderland' begraven.
Behalve een aantal gehuchten zijn
er ook een paar dorpen in het New
Forest. Waaronder het prachtige
Lyndhurst. Aan de rand van het
dorp grazen de pony's en in de win-
kelstraat staan fotogenieke geveltjes
en het 'Visitor Information Centre'
van New Forest is er gevestigd.
Midden in het centrum ligt, naast
de kerk op het fraaie kerkhof, Alice
Pleasance Liddell begraven. Zij was
de muze van Charles Lutwidge
Dodgson (Lewis Carroll) bij het
bedenken van Alice's Adventures
in Wonderland. Liddell ontmoette
dominee Dodgson, verwoed foto-
graaf en wiskundedocent in Ox
ford in 1856. Hij nam foto's van
Alice en haar zusjes en ondanks
het grote leeftijdverschil ontstond
er een vriendschap. Dodgson nam
de meisjes dikwijls mee op boot-
tochtjes, waarbij Dodgson de meis
jes fantastische en humoristische
verhalen vertelde met in de hoofdrol
ene Alice. Op aandringen van Alice
schreef hij de verhalen op en zo is
het wereldberoemde boek ontstaan.
Schitterende wortelstelsels trekken de aandacht.
Reusachtige bomen in het New Forest.