1 ^sM f
Gespot: historische aanvoer Hollandse Nieuwe
Begonnen in de granen met vegen,
scheppen en koffie halen
Tanker lekgeslagen
Crisisberaad
Eerste bulldozers op Maasvlakte 2
m
De vlak voor zijn vut staande Frans
Madlener (bijna 45 dienstjaren)
was beginnend hulpje bij de toen-
malige Graansilo Maatschappij
aan de Maashaven waar hij brief-
jes moest tikken en koffie halen
voor de directie. Op de terminal
Europoort 2 van EBS organiseert
hij nu alle operationele activiteiten
zoals de planning van het werk en
de schepen en de verdeling van de
graansoorten over de silo's.
Andre Brusse (ruim 25 dienstja
ren) startte met het aanvegen en
het scheppen van granen in ruimen
van schepen die in de jaren '80 met
het nieuwe systeem van drijvende
kranen (een heringevoerd en ge-
moderniseerd concept van Jan
Rijsdijk van Interstevedoring) wer-
den gelost. Langzaam maar zeker
- onder meer door zijn verantwoor-
delijkheid voor het wegen - heeft hij
zich opgewerkt tot salesmanager
bij het vernieuwde European Bulk
Services in het werven van klanten
voor de aan- en afvoer via Rotter
dam van granen, kolen en ertsen.
De vorming van EBS, onderdeel
van de traditionele Rotterdamse
holding HES Beheer (sinds 1908),
is een apart verhaal. Daarin zijn in
de loop der tijden opgegaan vrij-
wel alle vroegere bekende Rotter
damse machinale overslagbedrij-
ven als Graan Elevator Maatschap
pij, Frans Swarttouw, Grainwave,
Bunge, Maashaven Silo en last but
not least (in 1991) Interstevedoring
van Jan Rijsdijk die met zijn drijf-
kranen ten opzichte van de traditio
nele graanelevatoren voor heel wat
beroering in de massagoedoverslag
zorgde.
De overslag van granen, waarin
Brusse en Madlener zijn opge-
groeid, heeft sinds hun begintijd,
enorme ontwikkelingen doorge-
maakt. De totale overgeslagen hoe-
veelheden in Rotterdam zijn ver te-
ruggezakt ten opzichte van de eind-
jaren '70 en beginjaren '80. Was
vorig jaar de totale overslag van
'agribulk' 10,3 miljoen ton, in het
recordjaar 1986 was dat nog 22,6
miljoen ton, onder meer 00k dank-
zij Russisch graan dat voor Noord-
Amerika in Rotterdam in grotere
schepen werd overgeladen. Daar-
van was toen alleen al vijf miljoen
ton tapioca dat in het Rotterdamse
achterland voornamelijk door boe-
ren als veevoer werd gebruikt. Me-
de door het graanbeleid in de Eu-
ropese Unie wordt er veel minder
granen en derivaten ingevoerd.
Madlener vertelt hoe het hele sy
steem van de overslag in de graan-
sectoren veel efficienter is gewor-
den. „Bij de Graansilo Maashaven
losten we met 34 mensen in acht
uur circa 1000 ton. Nu draai je
misschien wel 1000 ton in drie uur
tijd met enkele mensen dankzij de
ontwikkeling van de installaties
en de gecomputeriseerde syste-
men.. Ik heb nog meegemaakt dat
je elkaar bijna in de weg liep in het
ruim van een schip."
De bestrijding van insecten in de
granen (zoals klandertorretjes) is
thans 00k aan allerlei regels en cer-
tificaten gebonden. De bestrijding
vindt in het algemeen overigens in
de laadhavens plaats. Vroeger wer-
den de vraatzuchtige insecten in
Rotterdam bestreden door vergas-
sing met het inmiddels verboden
methyl bromide.
Andre Brusse heeft de opkomst en
verkoop van Interstevedoring aan
HES Beheer meegemaakt. „Rijs-
dijk begon te pionieren (eerst ex-
perimenteren) met het overal in de
haven lossen en laden van de bulk-
schepen met drijfkranen, vaak di
rect over in binnenvaartuigen. Hij
begon met de 'Jan 1' en hij is geein-
digd met de 'Jan 9'."
Het verhaal is verder bekend. Jan
Rijsdijk, havenman van het jaar in
1990, heeft zich in 1991 voor goed
geld (100 miljoen gulden) laten uit-
kopen door zijn met vooral graan
elevatoren werkende rivalen bij
HES Beheer.
Brusse en Madlener zullen niet be-
weren dat het vroeger in de graan-
overslag leuker was. Madlener:
„De druk is anders. Een ieder heeft
zijn eigen verantwoordelijkheden.
Vroeger werkte je bij en met elkaar
in grote groepen waarbij je niet zo
nauw keek als er eentje tussen zat
die zich msdroeg."
Bij de fusie tot EBS werkten er bij
de bedrijven in totaal 1500 men-
sen. Nu nog circa 200.
Brusse en Madlener hebben nog
meegemaakt dat schepen (onder an-
dere uit China) geladen waren met
duizenden balen granen, grondno-
ten of rijst. Heel vroeger werden die
in de haven op de schouders van
havenarbeiders (vandaar de naam
'zakkendragers') uitgeladen.
In de machinale bulkoverslag wer
den de zakken in de ruimen stuk
gesneden waarna elevatoren of
drijfkranen de lading uit het schip
haalden. „Je was soms een hele dag
bezig om zakken open te snijden en
te verwijderen."
Beiden zijn 00k opgegroeid met de
haven. Madlener: „Ik ben geboren
in de Afrikaanderbuurt. We gingen
zwemmen en schepen kijken in de
op nauwelijks too meter afstand ge-
legen Maashaven." Brusse: „De ha
ven is een belangrijk deel van mijn
leven geworden. Ik zou niet meer
weg willen. Als ik in Zuid-Amerika
of Noord-Amerika bij klanten ben,
probeer ik 00k altijd een glimp van
een haven op te vangen."
Dit artikel is eerder gepubliceerd
in MainPort, het vakblad voor de
haven.
Een lekgeslagen tanker heeft
zondagochtend voor stank-
overlast gezorgd in het oosten
van Rotterdam. Het Duitse
schip heeft even voor de Van
Brienenoordbrug duizenden
liters benzine gelekt. Het
schip, Triple genaamd, had
volgens de politie rond 02.30
uur problemen met de hoofd-
motor. De stuurman wilde de
tanker naast een stilliggende
duwbak, een soort grote vlot
om lading mee te vervoeren,
stilleggen.
'Als niemand er iets in ziet,
zijn we zo klaar. Dat gaat
het niet door', zegt Wim
van Sluis, voorzitter van het
Crisisberaad Binnenvaart,
over de groots opgezette bij-
eenkomst van aanstaande
woensdag in Rotterdam.
Daar worden maatregelen om
de crisis in de binnenvaart op
te lossen gepresenteerd. 'We
hopen dat er woensdag heel
veel mensen naar Rotterdam
komen. De binnenvaart lijdt
zwaar onder de crisis en het
gaat iedereen aan.'
2k
mm
Het is traditie: het aan land
brengen van de eerste Hol
landse Nieuwe van het jaar.
Vlaardingen had ook een
grote visserijhaven met ha-
ringvissers. Vorige week bij
de start van het nieuwe ha-
ringseizoen werd bij het Vis-
serij Vlaardings Museum
aan de Westhavenkade een
oude traditie in ere hersteld.
De zeillogger Vlaardingen 92
Balder bracht symbolisch de
eerste Hollandse Nieuwe aan
wal. Het zeilschip is in 1912
in Vlaardingen gebouwd. In
1928 is het door de Scheve-
ningse rederij Arie van der
Zwan gekocht, verbouwd en
gemotoriseerd. Het heeft
een geklonken stalen casco
en een houten dek. Sinds
2006 is het gerestaureerde
vissersschip in het bezit van
de Stichting Vlaardings Mu
seum en speelt een belang-
rijke rol in de educatieve ac
tiviteiten van het visserijmu-
seum. De Vlaardingen 92 is
bij historische maritieme
manifestaties ook elders in
Nederland te zien.
Deze week rijden de eerste bulldozers rond op een eiland in
de Noordzee dat moet uitgroeien tot Maasvlakte 2. De afge- i
lopen weken is zoveel zand opgespoten dat verschillende ei-
landen zijn ontstaan die ook bij vloed voldoende boven water
blijven. Maasvlakte 2 komt op 5 m boven NAP te liggen. Dat
is hoger dan de baggerschepen het zand kunnen opspuiten
en dus wordt vanaf nu het zand ook via pijpleidingen van de
sleephopperzuigers naar het eiland gepompt. Bulldozers zor-
gen vervolgens voor de juiste verdeling van het zand. Met het
bereiken van deze nieuwe mijlpaal ligt het project goed op j
schema. In 2010 wordt op deze plaats gestart met de bouw I
van de kade voor de eerste containerterminal. In 2013 moet
het eerste schip er afmeren. Op dit moment varen continu i
vier tot zes sleephopperzuigers. De werkzaamheden zijn goed i
te zien vanaf informatiecentrum FutureLand op de rand van
de bestaande Maasvlakte.
Maasstad Weakbladen
BedrijvtqhakJ in an om da haven van Rotterdam
Woensdag 17 Junl 2009
TX99-C
in de haven
Frans en Andre
samen 70 jaar
havenervaring
Andre Brusse (45) uit Vlaardingen en Frans Madlener (61) uit Rotterdam zijn
op de onderste sport van de ladder begonnen in de machinale overslag van
granen, oliezaden en derivaten. Als allerjongste bediende, veger, schepper
of weger.
Andre Brusse (links) en Frans Madlener zijn opgegroeid met de haven, foto: Ben Wind
-Vi.
H-
r .5,-
De fotograaf is Ernst Lohmann van www.worldshipsocietyrotterdam.nl.
