Perspectief
o 000
air
fe Paradijs
jje Nederlandsche Bank
:}c Hoofddorp
MaasstadPers
srs Woensdag 10 februari 2010
DIO
Mir
Grote foto: het
Quartieri Spag-
noli in Napels,
Portret links:
Roberta Gaela-
no is dertig en
politicoloog; tot
voor kort werkte
ze in een souve-
nirwinkel.
Rechts: Massi
mo Vivenzo,
midden veertig,
verdient niets
als hij geen ma-
trassen ver-
koopt.
Roberta is dertig. Ze snakte naarzelf-
standigheid.Zeis, misschien nogwel
meet dan Massimo, een voorbeeld
van een moderne, jonge, goed opge-
leide Italiaan, die graagzou meewer-
ken aan vrolijker, succesvoller land.
A1 was het maar omdat dan 00k haar
eigen leven wat meer zou lijken op
dat van haar leeftijdgenoten in Ame-
rika of Nederland. De generatie van
Roberta zou de generatie moeten zijn
die de inertie in het land een halt toe-
roept, maar vooralsnog zijn er nau-
welijks voorbeelden van.
Italianen gaan laat op kamers, en
Napolitanen nog later. Het zijn moe-
derskindjes, dat is algemeen bekend,
maar 00k de omstandigheden wer-
ken niet in hun voordeel. Roberta is
onderzoekster aan de universiteit.
Wil je dat fatsoenlijk doen, dan moet
je er minimaal veertig uur per week
mee bezig zijn. Ze krijgt er nul euro
voor. Nul!
ledere keer is er iemand anders die
er met de beurs vandoor gaat, en niet
zelden is dat iemand met een lijntje
bij de universiteit of op het gemeen-
tehuis.
Niet dat Roberta iemand is die
zich gemakkelijk uit het veld laat
slaan. Integendeel. Ze wilde geld ver-
dienen om op eigen benen te staan,
zoals het een moderne, jonge vrouw
betaamt. Haar eerste bijbaantje be-
helsde lesgeven aan werkloze Napo
litanen. Het werkloosheidspercenta-
ge in Napels ligt rond de 30 procent.
'Hoe weer aan een baan te ko-
men?' leerde ze de werklozen. Een
half jaar langgaf ze les. Ze wacht nog
steeds op de helft van haar geld.
Er moest een advocaat aan te pas
komen, een glibberige man van ze-
ventig jaar. Na talloze vruchteloze
telefoontjes van Roberta kwam hij
met een 'oplossing': hij nodigde haar
uit voor een chique diner a deux. Ze
zouden er samen wel uitkomen, zei
hij hijgerig. Roberta verzucht: AVaar-
inverschil ikeigenlijk van die werklo
zen die ik les gaf?'
Voor noppes
Korter geleden zocht Roberta een
baan bij de gemeente Napels. Ze
spreekt vloeiend Frans, is afgestu-
deerd politicologe en doet onderzoek
naar huiselijk geweld. Ze wilde iets
goeds doen voor de duizenden im-
migranten die Napels telt. Veelal ge-
traumatiseerdevluchtelingen die via
helletochten op wankele boten Euro-
pa's vasteland hebben bereikt. Twee
jaar heeft ze met hen gewerkt. De ge
meente had het werk uitbesteed aan
een klein kantoortje. Uiteindelijk ver-
trok ze na een ruzie met haar bazin
over geld. Ze heeft nooit 00k maar
een enkele euro gekregen. 'Als je niet
meer op je eigen gemeente kunt ver-
trouwen, datzij jegewoon uitbetalen,
dan houdt het op. Wie kun je dan nog
vertrouwen?'
Veel Napolitanen hebben identieke
verhalen te vertellen. Werken voor
noppes is heel normaal. Zomaaront-
slagen worden en zien dat nog geen
dag later iemand op je plek zit die wel
goede vriendjes is met de baas, met
een lokale politicus, met een ondefi-
nieerbaar mannetje dat alles altijd
weet te regelen voor zijn 'vrienden'.
Aspirant-advocaten die zich twee jaar
lang voor niets een slag in de rondte
werken, om daarna een zwart con
tract teondertekenen. Verantwoorde-
lijken verwijzen je door en door als je
om je geld komt vragen. Klaag je te
veel, dan ben je je baan zo kwi jt en sta
je met lege handen. Want aan con-
tracten wordt amper gedaan. Aan
pensioenopbouw logischerwijs 00k
niet. Veelgehoorde uitspraak: 'Mis
schien noemen jullie in Nederland
ditsoortzakencorruptie. Hier, en dat
is het ergste, is het de norm.'
Het gevolg is dat jonge Italianen
lang afhankelijk blijven van hun ou-
ders om in de kosten van levenson-
derhoud te voorzien, voor huisves-
ting.
Onaantastbaar
Op Tweede Kerstdag gooiden straat-
schoffies van vijftien meter hoogte
een scooter op het dak van Massimo's
Kia. Auto total loss. Naast corruptie
en oneerlijkheid lijdt de stad 00k aan
bruut geweld en grofvandalisme. De
scooter was gejat en onverzekerd en
een auto verzekeren tegen vernieling
kost je in Napels het dubbele van de
rest in Italie. Overal in de stad stikt
het van de onaantastbare jongeren.
Vliegensvlug verdwijnen ze in de pit-
toreske steegjes, met altijd een mach-
tige familie achter de hand die ze be-
schermt. Massimo weet niet meer
hoe hij zijn matrassen moet verko-
pen.
Promovenda Roberta, in haar
zucht naar zelfstandigheid, werkte
tot voor twee weken terug in een sou-
venirwinkeltje in het centrum. U zult
er als toerist vast wel een keer binnen
zijn gestapt. Niet te missen, naast het
Ondergrondse Napels, een topattrac-
tie. Vond u het 00k zo opvallend dat
de caissiere alle talen sprak, voorko-
mend was en eigenlijk veel te slim
voor het baantje dat ze uitoefende?
Troost u dan met de gedachte dat ze
ontslag heeft genomen.Zeverdiende
er vier euro per uur. Zwart. Toen ze
haar baas vroeg, die haar wekelijks
vertelde hoe blij hij wel niet met haar
was, of het misschien wit kon, ant-
woordde hij: 'Maar iedereen doet het
hier zoDaar kunnen we niet aan be-
ginnen, hoor! Maar je werkt goed,
misschien geef ik je wel een kerstbo-
nus.'
1 Roberta besloot nog even te blij
ven. Maar na de Kerst kwam er geen
extraatje. En nu wil ze weguit de stad.
Misschien kan ze bakfietsmama's Ita-
liaanse les geven aan de Prinsengracht
in Amsterdam voor een euro of dertig
per uur. Desnoods zwart. O
md,
den
len.
Wie denkt dat maffia een Italiaanse aangelegenheid
Ois, heeft het mis. Volgens Roberto Saviano, schrijver
van Gomorra, is Nederland een maffiosiparadijs.
In de Italiaanse provincie Caserta zeggen maffiosi
®schertsend: 'Ik ben de Nederlandsche Bank niet'
in plaats van 'Ik ben de Italiaanse bank niet'.
De laatste maffiagerelateerde arrestatie in
Nederland was afgelopen zomer. De 29-jarige
Gianluca R. werd opgepakt in Hoofddorp.