Cultuur J Vintage verhalen tjjdloos I I I i l l l Icost^nkei Wat doeje als ontslagen bankier met twee kids en eenduurhuis?Jegaat gewoo n coke leveren BOEK RECENSIE Satire De kostwinner 'Weinig kostwinners weten zich uit hun gouden kooitje te bevrijden.' Dwangneurotisch gelanterfantistop David Sedaris De Griekse Woody Allen 20 OOO 2{c Literaire teletekst stopt 9(c 17 april Frederik van Eeden-da; Totaaltheater met Sandor AAarai MaasstadPers Woensdag 7 april 2010 cB- De cocaine dealende sukkel wordt krijger Dirk Koppes ROTTERDAM Tonk van Lexmond had een perso nage uit een boek van Nick Hornby kunnen zijn. Hij wil niet volwassen worden, zijn huwelijk loopt voor geen meter, Tonk haat zijn nieuwe baas en niemand helpt hem als hij ontslagen wordt. Algehele misere, maar dan luchtig gebracht in De kost winner. Debuterend auteur Henk Rijks gooit er 00k nog een snufje thriller tegenaan: Van Lexmond vindt een oorlogsvoorraad coke en gaat die per scooter aan de Amsterdamse fine fleur leveren. Dat kan niet lang goed gaan. II w uitgever introduceert uw boek als tegenhanger van chicklit, als de eerste cocklit in de Nederlandse literatuur. Kunt u zich in die om- schrijving vinden? 'Mwah... Het is niet mijn uitgever die die kreet bedacht heeft, maar thriller- schrijfsterSaskia Noort. Zij twitterde 'cocklit van de bovenste plank!', en de uitgever is natuurlijk opportunis- tischgenoegomzo'nheerlijke quote overte nemen.Vanmij mag je het van alles noemen, bijvoorbeeld de eerste Business Novel in de categorie Small Business Fiction.' Heeft u een satire op de bankiers- wereld willen schrijven? 'Niet per se satire, en niet per se de bankierswereld. Overal lopen gekken rond die elk nieuw verschenen ma- nagementboek aangrijpen om de boel weer eens lekker op te schudden Overal zie je rare modeverschijnse- len: staand vergaderen, of ineens al les duurzaam noemen: duurzaam kopieren, duurzaam lunchen, you name it, het is duurzaamheid alom. Vorig jaar lulde iedereen nog over kennis en kenniseconomie; hoor je nu niemand meerover.' Aan de ene kant is Tonk van Lex mond een sukkel die ontslagen wordt, aan de andere kant een Henk Rijks man die het heft in eigen hand neemt door (illegaal) de kost te winnen voor zijn gezin. Is hij een held of een antiheld? 'Hij is in de eerste plaats een bange man, die pas in actie komt nadat hij daartoe wordt gedwongen. 't Is niet echt een sympathiek figuur. Tonk staat dan 00k voorTendentieus On- genuanceerd Nodeloos Kwetsend, Henk Rijks niet geheel toevallig de pay-off van geenstijl.nl. Losdaarvan: iniederver- haal maakt de hoofdpersoon een ontwikkeling door van wees (ontsla gen) naar zoeker (wat nu verder met mijn leven?) via krijger (ik moet in actie komen om mijn gezin te red den) tot martelaar (zal het hem uit- eindelijk lukken om...?). Wat dat be- treft verschilt Tonk niet veel van andere kostwinners. Die zitten 00k vast in een bepaald patroon, met een e bent een bom die tot ont- ploffing komt en enkel zich zelf vernietigt', roept Vincent De Wimper over zichzelf. De dwang- neuroot pur sang heeft een groot vermogen zichzelf haarfijn te analy- seren. Daar heeft hij 00k alle tijd voor, want na het verliezen van een middelmatig baantje en een minder dan middelmatige relatie heeft Vin cent niets om handen. Dus zoekt hij manieren om de lege dagen te vullen. Klinkt allemaal erg naargeestig? Toch weet de Vlaamse auteur Chris- tophe Vekeman in 49 manieren om de dag door te komen 00k van deze on- sympathieke mislukkeling een mens van vlees en bloed te maken. Een pa- reltje in de collectie losers die Veke man in de loop derjaren heeft gepor- tretteerd. Je blijft tegen beter weten in hopen dat het allemaal goed komt met Vincent en zijn imaginaire hond. Veel kinderen hebben een fictief speelkameraadje, alleen is Vincent daar nooit mee opgehouden. Het te- tophypotheek, hoge lasten en status- angst. Er zijn er maar heel weinig die zich uit dat gouden kooitje weten te bevrijden. De meesten blijven veel te lang zitten en wachten tot ze eruit worden geflikkerd. En dat begrijp ik heel goed.' Waarom komt u als eerste met Ne derlandse cocklit? Vrouwen lezen veel meer dan mannen (en kopen de boeken), dus had u niet beter een damesroman kunnen schrij ven? 'Ik wilde helemaal geen cocklit schrtj- ven! Je moet nooit willen schrijven vanuit marketingoverwegingen. Als je zo begint is de boot aan, en boven- dien werkt het niet zo. 'Kom, ik ga's effe een roman schijven voor de cos- mopolitische vrouw van 35+ in wel- standsklasse B+.' Het opvallende aan De kostwinner is dat vrouwen het 00k een fantastisch boek vinden. Mannen denken: dat boek gaat over mijn buurman. Vrouwen denken: dus zo zit de man in elkaar. Ze kopen en le zen het gelukkigallebei.' Bent u zelf nog steeds een jongen die niet volwassen wil worden? 'Hahaha! Eerder een man die heim- wee heeft naar de jongen die hij nooit was.' Tonk van Leeuwen vergaart een il legaal kapitaal met de verkoop van cocaine. Moeten harddrugs gele- galiseerd worden om zo woeker- winsten tegen te gaan? 'Ik heb daar geen moreel oordeel over, maar als je de kosten ziet van drugsbestrijding, en het totale gebrek aan resultaat, danzou jejeaf kunnen vragen of het niet slimmer is om het op z'n minst officieel te reguleren. Maar dat is politiek natuurlijk niet haalbaar. En economisch 00k niet. Als je nagaat dat de jaarlijkse omzet aan cocaine meer is dan die van Mc Donald's en Nike samen, dan snap je dat het heel moeilijk wordt om dit soort powerhouses aan te pakken.' O Henk Rijks: De kostwinner Sedaris verdient een groot publiek. herman wouters/hollandse hoogte Oude prak smaakt naar meer. Een nieutoe Sedaris bijvoorbeeld. Dirk Koppes ROTTERDAM Bij uitgeveri j Lebowski hebben ze het gebruik van sappige quotes tot een hogere kunstvorm verheven. De Itali- aanse auteur Niccolo Ammaniti werd met hulp van 'literaire' vrienden' Her man Koch, Kluun en Susan Smit aan een bestseller geholpen. Blijkbaar had de in Parijs vertoevende Ameri- kaan David Sedaris niet genoeg amici in onze Republiek der Letteren, want bij de heruitgave van een aantal van zijn verhalen worden culi-goeroe Jo hannes van Dam en cabaretier Marc- Marie Huijbregts van stal gehaald. Columniste Aaf Brandt Corstius heeft zelfs een voorwoord geschrevenbij Van je familie moetje het hebben. Goede wijn behoeft geen krans, zou je daar als zurevinoloog over kunnen opmerken. Maar als het Sedaris maar aan een extra lezer helpt, is al die moeite niet voor niets geweest. De Griekse Woody Allen van de litera tuur verdient een groot publiek. In Van je familie moetje het hebben staan alleen oude verhalen, dus fans kun nen debundel overslaan. Persoonlijk houd ik meer van Sedaris' verslagen van al zijn bij voorbaat tot mislukken gedoemde baantjes. Zelden zo gela- chen als bij zijn problemen om als geloofwaardige elf de kerstman bij te staan in een New Yorks warenhuis. I Jet mooie van deze collectie is dat je een beeld krijgt van Sedaris' hyste- rische Griekse familie. Al heeft de Amerikaan in interviews toegegeven de meeste absurditeiten te verzinnen, toch proef je dat er in elk verhaal een onuitwisbare waarheid schuilgaat. Dat maakt 00k deze opgewarmde magentronprak vintage verhalen zeer smakelijkekost. O kent zijn onvermogen om de werke- lijkheid te accepteren. Dus fantaseert hij over meisjes die hij in de super- markt tegenkomt, of aanbidt hij een foto van zangeres Duffy. Tot een van zijn vele dwangneurosen behoort het gluren naar vrouwenkui- ten. Die vormen immers het meest erotische onderdeel van het vrouwen- lichaam. Gelukkig zijn ze dezer dagen bijna altijd onbedekt, zodat het zwal- ken door supermarkten Vincent veel genot verschaftJammer dat zijn ex Patty van die dunne benen had, 'het leek wel of zij de voorbije vijfentwin- tigjaren in een rolstoel had doorge- bracht'. Hoe houdje de aandacht van de le zer 230 pagina's vast met dwangneu rotisch gelanterfant? Ivan Gontsjarov kon zijn Oblomov ongestoord pagina's lang niets laten doen. Vekeman beseft dat de hedendaagse lezer een kortere concentratieboog heeft en splitst zijn verhaal in 49 korte hoofdstukken. 49 dagen, waarin Vincent met zijn on- derbuurman op het slechte pad gaat, nog eens naar zijn countryplatencol- lectie luistert, zijn therapeut met Monopolygeld betaalt en weg- droomt bij een reisgids van Texas. Christophe Vekeman vlucht niet in makkelijke absurditeiten en over- tuigt met zijn nihilistische naargees- tigheden. O Christophe Vekeman 49 manieren om de dag door te komen De rubriek Teletekst LiTTerair stopt. Het was sinds 1990 in de lucht en bereikte dagelijks 150.000 lezers. De financiering door Openbare Bibliotheken stopt. De 150egeboortedagvanFrederikvanEedenwordt herdacht met een expo in de Bredase Openbare Bibliotheek en festiviteiten in Haarlem op 17 april. Ursul de Geer organiseert acht keer in 4 grote steden PI een Marai-marathon. Met toneelbewerkingen van de 1 auteur, filmfragmenten en Hongaars eten.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Maaspost / Maasstad / Maasstad Pers | 2010 | | pagina 20