Achtergrond
OO
'We hebben
wat steken
laten vallen,
want nu is
het beeld van
betutteling
ontstaan
terwijl het
echtnietis
omrokerste
pesten.'
OOO
5|c Gat in de markt
5J: Oogconctact
sfe Chemisch stokje
MaasstadPers
Woensdag 21 april 2010
rookverbod blijft hangen
SP, D66 en GroenLinks stemden op 3
juli 2007 in meteen algeheel rookver
bod in de horeca.
Opeens was 00k een meerderheid
van's lands grootste horecabedrijven
vooreen snelle invoering. En diezijn
de baas bij KHN. Onder het mom
redden wat er te redden valt, ging de
brancheorganisatie halsoverkop ak-
koord met rookvrije restaurants en
hotels en vroeg Klink uitstel voor ca
fes. Toen dat niet lukte, steunde zij
maar gewoon het volledige rookver
bod, 00k voor kleine cafes.
Het belangrijkste principe van
KHN werd opeens 'gelijke monniken,"
gelijke kappen'. Dan maar een rook
verbod voor iedereen zodat er geen
oneerli jke concurrentie ontstaat. Pre-
cies de lijn van Klink, die nog steeds
het 'gelijke speelveld' als leidraad van
zijn rookbeleid hanteert.
'Ze hebben niets gedaan voor het
leeuwendeel van hun leden, de kleine
horeca, en hun oren laten hangen
naar de grote, zoals Van der Valk, die
voor het rookverbod waren', zegt Van
Schendelen. Van der Valk besloot snel
door te berekenen dat de schoon-
maakkosten van roken hoger dan zijn
wat je ermee verliest.
Klein^ cafes voelden zich in de
steek gelaten en sloten zich aan bij de
Stichting Red de Kleine Horeca-on-
dernemer (KHO), die strijdt tegen
het rookverbod en nu zo'n 1.200 le
den telt. KHO-advocaten vertegen-
woordigden cafes Victoria en De Kag-
chel, wat leidde tot de vrijspraken bij
de gerechtshoven van Den Bosch (12
mei 2009) en Leeuwarden (3 juli).
Hpt rookverbod voor de ongeveer
10.000 cafes zonder personeel stond
daardoor ruim een half jaar op losse
schroeven. Detelefoonbomen, zoals
op de Amsterdamse Zeedijk, waar-
mee cafes elkaar voor controleurs
waarschuwden, verdwenen in de la.
Maar op 23 februari 2010 vernie-
tigde de Hoge Raad de vrijspraken en
sindsdien is er weer juridische duide-
lijkheid rond het rookverbod. Dat
geldt voor de hele horeca en de VWA
controleert. A1 zijn de kroegen die het
verbod negeren tijdens een avondje
stappen nog makkelijk te vinden.
Schuld van tabakslobby
Dat hoort nu eenmaal bij de invoe
ring van een wet, vinden voorstan-
ders als STTVORO, want eigenlijk gaat
het heel goed met het rookverbod.
En als je naar de cijfers kijkt, dan is
het creeren van een rookvrije werk-
plek in de horeca sneller gegaan dan
in de rest van het bedrijfsleven waar
die vanaf2004 verplicht was.
Van Gennip vindt dat het even mis
is gegaan toen in de media het beeld
ontstond dat alle cafes het verbod ne-
geerden. 'Het beeld dat iedereen de
asbakken terugzette gaat dan als een
self-fulfilling prophecy werken, terwijl
eigenlijk alle restaurants, grand cafes
en hotels rookvrij zijn en de klanten
dat wel prima vinden.'
Nederland had naar Engels voor-
beeld het rookverbod in de markt
kunnen zetten met een focus op ge-
zondheid, door te benadrukken dat
het tot minder hartinfarcten leidt.
'Daar hebben we wat steken laten val-
len, want nu is het beeld van betutte
ling ontstaan terwijl het echt niet is
om rokers te pesten', bekent Van Gen
nip. "We hebben het wel geprobeerd,
maar toen heerste al heel erg dat sen
timent van die ziel ige cafes.'
Dat beeld is heel duidelijk gevoed
door de tabaksindustrie. 'Zij hebben
besloten om de kleine cafes de spreek-
buis te laten vormen tegen dit besluit
en Stichting Red de Kleine Horeca-
ondernemer opgericht en gefinan-
cierd. Eigenlijk hebben ze dus gepro
beerd om de bestaande wetgeving te
ondergraven door verzet te creeren.
Vanuit dat oogpunt heeft de tabaks
industrie het heel slim gedaan.'
Dat KHO geld kri jgt van de tabaks
industrie, ontkent secretaris Wiel
Maessen. 'Ik zou willen dat ze ons fi-
nancierden, dan hadden we tenmin-
ste geld om al die leugens te ontmas-
keren. Wij betalen alles uit eigen zak
via bijdragen van 1.200 kroegeigena-
ren en sympathiserende klanten.'
Hij verwacht dat het rookverbod
verder onder vuur komt te liggen als
het Gerechtshof in Arnhem zich op 4
juni buigt over de terugverwezen za-
ken van De Kagchel en Victoria. Want
bij winst voor de cafes ontstaat on-
duidelijkheid en bij verlies gaat KHO
in beroep, desnoods tot in Europa.
De toekomst
En terwijl een succesvol rookverbod
vooral gebaat is bij duidelijkheid en
rust, staat het naast de rechtszaak nog
heel wat te wachten.
Eind deze maand presenteert
Klink de resultaten van een RIVM/
TNO-onderzoek naarventilatiesyste-
men. Sinds vorig jaar zomer wekt hij
de illusie dat dit wel eens de uitkomst
zou kunnen zijn voor de eenmansza-
ken die geen ruimte hebbenvoor een
rookhok. Saillant detail: door de or-
ganisaties werd al twee keer eerder
onderzoek gedaan. Eerdere conclu-
sies: speciale systemen verdringen
zeker 90 procent van de rook.
'Er is helemaal niets nieuws om te
onderzoeken, het is allemaal al eens
gedaan', zegt Bart Hendriksen van
van Extreme Air-Products dat lucht-
zuiveringsinstallatiesvoorrookruim-
tes levert. 'Klink verspeelt geld.' Om
tot een conclusie te komen moet je
namelijk een bepaalde maximum-
waarde hebben (zoals 0,5 procent
zwerfrook) en die is de onderzoekers
niet gegeven. Het ministerie zegt dat
die waarde juist na het onderzoek in
een Kamerdiscussie kan ontstaan.
Volgens Van Schendelen heeft hij
van bronnen binnen het ministerie
en de VWA vernomen dat er nog een
verrassing in het verschiet ligt. 'Het
ministerie heeft een decentralisatie
van het rookverbod in de maak. De
handhaving van deTabakswet moet
worden doorgeschoven naar de ge-
meenten.' Maar volgens het ministe
rie klopt dat absoluut niet.
Ten slotte komen er verkiezingen
aan en willen verschillende partijen
een aanpassing van het verbod. Tot
de nieuwe regering blijft er dus een
zweem van'onduidelijkheid rond het
verbod hangen. Toepasselijk dus wat
de Kamer er vorige maand mee deed:
controversieel verklaren. O
In reactie op het rookverbod werden in Nederland
Oallerlei alternatieven op de markt gebracht: van de
Super Smoker tot het drankje Liquid Smoking.
Naast gezondheidsaspecten heeft het verbod voor
©rokers 00k andere voordelen. Smirten werd in 2008
een hype: een samenvoegsel van to smoke en to flirt.
Tabak bevat meer dan 4.000 chemische stoffen.
rv- to-» Meer dan vijftig van deze stoffen hebben
- kankerverwekkende eigenschappen.
