Achtergrond
HR-ketel verwerkt in het asfalt
Een heg die staat in een handomdraai
Innovatie Creme de la creme van Nededand
Maar liefst 375 slimste kindjes van deklasmenen hetmeestinnovatieve product van
2010 te hebben ontwikkeld. Gisteren werd in Eindhoven de MKBInnovatieTop-100
bekendgemaakt.DePerssteldehaareigentopvijfsamen.
'Nu kunnen
hoveniers het hele
jaar rond tuinen
opleveren.'
OOO
He Slimste km2
He Ondernemende gast
He Innovatiejager
MaasstadPers
Woensdag26 mei 2010
Je moet er maar op komen
Edward Deiters
Emiel van Dongen
i IXen je die zindering boven de weg in een
IVhete zomer? Asfalt heeft door zijn zwarte
kleur een groot warmte-absorberend vermo-
gen', zegt Marcel Roozendaal. "Wij vangen met
een buizensysteem in het asfalt de thermische
energie op. Die wordt opgeslagen en kan in de
winter worden gebruikt om gebouwen, wonin-
gen en wegen te verwarmen en's zomers om ze
te koelen.1
Rozendaal is projectmanager Road Energy
Systems bij het Noord-Hollandse familiebe-
drijf Ooms Avenhorn. Deze wegenbouwers we-
ten alles van asfalt: in de jaren vijftig werkten ze
al aan het realiseren van de startbanen voor
Schiphol, die ze nog steeds onderhouden. En
sinds de jaren '60 legt Ooms snelwegen aan.
Vanuit die expertise zijn we gaan ki jken wat
er nog meer kan met asfalt', zegt Roozendaal.
Hij rekent voor dat er met de Road Energy Sy
stems zo'n 2 kilometer weg nodig is om een
nieuwbouwwijk van 500 woningen geheel te
verwarmen of te koelen. Na acht tot twaalf jaar
is de investeringterugverdiend.
Een mooie bijkomstigheid is dat het asfalt
's winters boven het vriespunt kan worden ge-
houden. Strooizout is dus overbodig.
Tot op heden deed het bedri jf een vijftiental
projecten. Dat gaat van het drukbereden Von-
delingenviaduct bij Hoogvliet,
waar met de gewon-
nen warmte een brandweerkazerne en een paar
kantoren worden verwarmd, tot de woonstraat
bij woonzorgcentrum Vijverstate in Koggen-
land, die het gebouw nu grotendeels van ener
gie voorziet.
Haken en ogen
'Waarom dit nog niet door het hele land wordt
toegepast?Tja, het is natuurlijk anders dan het
ophangen vanwatstandaard HR-keteltjes', zegt
Roozendaal. Haken en ogen zijn er namelijk
00k: de extra kosten voor aanleg bedragen circa
80 euro per vierkante meter. Roozendaal wijst
er op dat een deel van die extra kosten wordt
terugverdiend door lagere onderhoudskosten
en levensduurverlenging van het asfalt. En na
tuurlijk door een lagere rekening om te stoken
of te koelen.
Ook lastig is dat het bedrijf er heel vroeg bij
moet zi j n, 1 iefst wan neer een woonwi j k of kan-
torenpark nog in ontwerpstadium is. Een com-
plicerende factor is dat de zaken deels met de
overheid worden gedaan en de opgeslagen
energie natuurlijk naar particulieren en bedrij-
ven gaat. 'Het zijn processen waarzo drie, vier
jaar overheen gaan.'
Over omzetten wil Roozendaal niets kwijt,
maar hij wil jaarlijks 4 a 5 projecten realiseren.
'Dit is een idee waar mensen langzaam
warm voor moeten lopenO
Bedrijf:
Ooms Avenhorn
Product:
Road Energy
Systems
Wat:
Energiewinning
uit asfalt
Wie:
Marcel
Roozendaal
Bedrijf:
QuickHedge BV
Product:
QuickHedge
Wat:
Kant en klare
heggen
Wie:
Peter Bongers
ILLUSTRATIESrMERIJN BEELDVERTELLER
Toen een hagelbui in 2004 zijn le-
venswerk vernietigde, besloot de
Brabantse laanbomenkweker Peter
Bongers de zaken heel anders aan te
pakken. 'Het voelde bijna alsof er ie-
mand was gestorven. De helft van
mijn kwekerij was vernietigd en ik
had ineens geen werk meer voor mijn
mensen.' Eerder was het Bongers al
opgevallen dat er steeds meer vraag
naar kant-en-klare hagen kwamToen
hij wat beter naar die markt ging kij-
ken, constateerde hij dat de vraag
naar hagen in de wereld van de tui-
nen ongeveer 10 procent van het to-
taal uitmaakt.
Die werden het dus. 'Het ruwe
concept van de QuickHedge stond
binnen een halve dag op papier', zegt
Bongers. "We besloten als eerste Ne-
derlandse boomkweker om met GPS
te gaan werken. Onze trekker is voor-
zien van een schotel, die vijf a zes sa-
telieten ontvangt. Zo kunnen we de
heggen op een centimeter nauwkeu-
rig plaatsen. De planten kunnen zo
op ideale afstand van elkaargeplaatst
worden en ieder jaar perfect worden
ondersneden. Daardoorverwelkthet
blad niet en krijg je een hele compac-
te wortelkluit. Zo kunnen we zelfs al
vanaf September nog mooie groene
en voile hagen leveren.'
En zo werkt het bedrijf in tegen-
stelling tot vroeger bijna niet meer
seizoensgebonden. 'Van eind sep-
Peter Bongers, QuickHedge
tember tot juni kunnen we kant en
klare hagen groenblijvend of blad-
verliezend, bloem of vruchtdragend
vanuitdevollegrond leveren. Bomen
of heesters in potten waren al jaren te
krijgen', zegt Bongers, 'maar hagen
niet. Nu kunnen hoveniers het hele
jaar rond tuinen opleveren. We leve
ren met een druppelbevloeiingssy-
steem, dus kunnen ze in principe
niet doodgaan. Vroeger viel soms de
helft van de jong aangeplante beu-
ken uit.'
Bongers legt uit dat met het vroe-
gere systeem gewoon per meter vier
kliiitjes werden geplant. 'Die waren
visueel niet half zo dicht als ons pro
duct. Dan moest je nog altijd zeker
drie jaar wachten voor alle gaten wa
ren dichtgegroeid. Bij ons heb je met-
een een voile haag en dus privacy.'
Dit jaar is QuickHedge voor het
eerst volop aan het leveren. 'Het is
een nieuw product en iedereen moet
er aan wennen, maar het loopt goed',
zegt Bongers. 'Het voile grond-sei-
zoen zou normaal ten einde zijn.
Maar wij leveren nog gewoon door.
Over zijn omzet wil hij niets kwijt.
'Nou ja, een beetje dan... ikverwacht
snel te groeien van tien naar twintig
kilometer haag per jaar.' O
Het MKB Innovatie Top-100-evenement vond
plaats op 'de slimste km2 van Nederland', de High.
Tech Campus Eindhoven.
Demissionair minister Dan Kees de Jager van Flnan-
©cien lauwerde de toppers. Hij heeft zelf een achter
grond als fnternetondememer.
Innovatie is De Dager niet vreemd. Hij was een actief
lid van het Innovatieplatform en stond (mede) aan de
wieg van de innovatievouchers.