Zuid-Afrika
Zuid-Afrika, it's a jungle out there. Not
Lang leve alcohol:
'Wij zwarten, wij
neuken en zuipen'
ooo
arrestaties
Terwijl u
dit leest...
DagbladDe Persin
Groendakkie Rare jongens, die Nederlanders
Verslaving Elke kleur z'n eigen probleem
Niet zelden zitten
drie generaties
vrouwen aan de
drank Of mannen.
Lira
Nu Bafana Bafana is
uitgeschakeld, is er
een ding over dat t
land bindt: de braai
WK-criminaliteit
5jc Dieven met humor
FEEFA 2.010 WHIRLD CUP
Het nieuwe rijden
MaasstadPers
Woensdag30juni20io
Sinds het begin van het WK zijn er
316 mensen in Zuid-Afrika gear-
resteerd vanwege 'WK-gerela-
teerde-criminaliteit'. In negentig
procent ging het om diefstal, zei de
Zuid-Afrikaanse politie gisteren.
Meestal werden mobieitjes en
laptops gestolen, die door de eige-
naar waren vergeten. 206 van de
arrestanten waren Zuid-Afrikaans.
Dagelijks berichten
we over eigenaardige
gewoontes van onze
WK-gastheren.
Met vandaag onze
correspondent Eva
Ludemann over over-
bodige reisadviezen.
'Draaggeen dure merkschoenen. Laat je siera-
den thuis. Doe ALTIJD de autodeurop slot, 00k
als je er in zit en ri jd nooit met open ramen. Ga
nooit onbegeleid naar de townships. Trek al-
leen flappen bij een inpandige pinautomaat.
Loop niet openli jk rond met je camera. Zorg dat
je geld in je broekzak hebt, om overvallers te-
vreden te steHe^ Stop na zonsondergang niet
bij een stoplicht. Ga niet met het openbaar ver-
voer, 00k geen taxi's. Zet's nachts een meubel-
stuk tegen de deur van je hotelkamer. Ga niet
alleen op pad. Trek zo hard mogelijk aan ie-
mands pinken als je wordt aangevallen. Druk je
knokkels in z'n adamsappel. Trap met gestrekt
been in z'n kruis. En het allerbelangrijkst: blijf
ALTIJD lachen. Ook als je wordt verkracht.'
De verslaggevers van De Pers negeerden in
hun roekeloosheid alle vooraf goedbedoelde
reisadviezen. Onze fotograaf ging elke ochtend
v6orzonsopganghet labyrint van de townships
in voor prachtige foto's, in zijn eentje. Verslag
gevers, mannen en vrouwen, reisden rond per
trein, busje, taxi, dikwijls ook in hun eentje.
Het resultaat van drie weken verblijf in het
'bloedje linke' Zuid-Afrika: een gestolen foto-
toestelletje en een uit kontzak gerolde porte-
monnee. Had overal kunnen gebeuren. Ons
eindoordeel: geniet van dit prachtige land en
zijn gastvrije, hartelijke mensen. Laat je niet gek
maken. Shit happens. Overal.
Zwalkend danst een bejaard paartje over een basketbalveld. Vooral Zulu's drinken zich suf. frank groeliken
Hersenbeschadiging, gehandicapte
baby's, soa's en hiv: veel Zuid-
Afrikanen.vanjongtotoud, zijn
verslaafd aan alcohol. 'Het is een
gigantisch probleem.'
Eva Ludemann
KAAPSTAD
'Parkeren? Dat is dan 30 rand (3
euro). En direct betalen, want ik heb
zin om te drinken.' Oma - dik, roet-
zwart en chagri jnig - heeft dorst, daar
windtze geen doekjes om. Ongedul-
dig staat ze naast de auto die de ver
slaggevers net voor haar huisje heb-
ben geparkeerd. 'Naar binnen, vort',
krijst ze naar twee nieuwsgierige
meisjes die uit het woonkamerraam-
pje hangen. Met vlakke hand slaatze
het raam dicht.
Zodra ze de 30 rand heeft, snelt
oma naar Mzoli's, de bar in township
Guguletu. Haar vriendin - ofzus, dat
zou ook zo maar kunnen, ze zien er
beiden even oud en afgeleefd uit -
gaat met haar mee. Dertig rand, daar-
voor kunnen ze elk een blfkje bier
scoren. Zijn ze weer even onder de
pannen.
Het is geen weekend of feestavond,
oma heeft geen speciale reden het op
een drinken te zetten. Behalve om
tijdelijk te ontsnappen aan haar el-
lendige, armoedige situatie mis-
schien. Net als de mannen en vrou
wen even verderop. Zwalkend dan-
sen ze op de muziek van een bandje
over een basketbalveldje, een vrouw
omklemt innig een vuvuzela als haar
danspartner. Een andere trekt haar
kleren een voor een uit.
'Alcoholverslaving is een gigan
tisch probleem', zegt Andreas Pliid-
demann van de Alcohol and Drugs
Abuse Unit aan de Cape Town Uni
versity. Hij lijkt zelf wel onder in-
vloed: hij praat nauwelijks hoorbaar
en sloom en zijn oogleden hangen
op half zeven. 'Drankmisbruik is de
oorzaak van heel veel problemen.
Om er maar een paar te noemen: her
senbeschadiging, chronischeziektes,
zoals van de lever, gehandicapte ba
by's, (huiselijk) geweld, werkloos-
heid, soa's en hiv door onveilige
seks.'
Op praktisch elke straathoek zit
een drankhandel, gerund door blan-
ken. De klanten zijn vooral zwart.
'Wij zwarten, wij neuken en zuipen',
vat Ayanda de situatie pakkend sa-
men. Ayanda woont in Kaapstads
grootste sloppenwijk Khayalitsha en
kent het klappen van de zweep, ze
werd op haar zevende jaar verkracht
door een dronken famiiievriend.
'Kleurlingen zijn aan de tik (metham-
fetamine) en de blanken doen drugs
en drank, maar minder excessief.' De
statistieken van het South Africa Re
search Medical Centre bevestigen
haar uitspraak. Vooral Zulu's drinken
zich een ongeluk.
Dronken tienermoeders
Vlakbij de ingang van de universiteit
staat een groot bord langs de weg met
een plaatje van een scholier en de
tekst 'Drinking affects your thinking. In
de Kaapprovincie is 34 procent van
de middelbare scholieren probleem-
drinker, tegenover het nationale ge-
middelde van 23 procent, dat al fiks
is. Dronken tienermoeders zijn geen
uitzondering en je ziet regelmatig
kleine kinderen met dicht bij elkaar
gelegen in het hoofd liggende ogen
en dunne lipjes: het foetaal alcohol
syndroom.
Oma, mama, dochter, niet zelden
zitten drie generaties vrouwen aan de
drank. Of mannen.
Oma is terug uit Mzoli's bar. Haar
ogen lodderen, maar lichten op als ze
hoort dat de verslaggevers al weer ver-
trekken. Dat biedt perspectieven.
Nieuwe parkeerklanten betekent
nieuwbier. O
...is Lira aan het afbouwen. Om vier
uur ging ze met haar man Chris van
huis, om kwart voor vijf staken ze de
kolen aan en al om half zes bestelde
de eerste klant een 'boerewors'. Sa-
men hebben Lira en Chris een braai-
vleesstalletje op de Boeremark.
In de achtertuin van het Pio-
niersmuseum te Pretoria is deze
markt al jarenlang een begrip in de
stad en de Afrikaner gemeenschap.
Behalve op Christelijke Godsdienstige
dagen verkoopt men er een 'magdom
van suiwelprodukte,tuisgekook,
snysernye en warme boerekos'. Chris
werkt met twee braaitangen in zijn
handen waarmee hij constant vlees
draait en verplaatst. Hij speelt een
onophoudelijk spel met het vlees, de
rook en de vlammen. Lira praat met
klanten en maakt reclame voor de
nieuwe 'sokker sous'.
Nu Bafana Bafana is uitgescha-
keld, stelt Lira, blijft er een ding over
dat Zuid-Afrika bindt: de braai. Het
maakt niet uit of je zwart, wit, geel of
groen bent, met een braai maakje
vrienden. Vooral nu de overheid een
nationale braaidag heeft ingevoerd.
Lira heeft in haar stalletje een poster
van het evenement opgehangen. Het
is een afbeelding van een goed door-
bakken steak die de vorm van Afrika
heeft. Daaronder prijkt de leus do it
for your country. Lira laat het braaien
echter over aan haar man, het is een
mannending. 'Ons meisies maak die
slaai en die sop en die braaibrootjies.'
Op de markt verkoopt ze vooral boe
rewors en typische Afrikaner hapjes.
zoals de 'pofadder' of'skilpadjie', rijk
gevulde pakketjes van orgaanvlees
in darmen. Tegen zessen is het goed
druk. Zelfs de Chinese loempiaver-
koper komt langs om wat koffie en
een broodje wors te halen. 'Chris,
gee my vier wors en 'n chicken sosa-
tie, assebliefKlanten drinken slap-
pe koffie en luisteren naar boere-
muziek. 'Lira, wag, wag nou, ek kan
deur die rook nikssien nie.' o
Echte mensen zijn soms ook
symbolen. Zuid-Afrika-kenners van
de Vrije Universiteit in Amsterdam
schilderen elke dag een kleurtje van de
Rainbow Nation.
Vandaag; Dhoya Snijders
Fikile Mbalula, een van de eindverantwoordelijken
voor de politie tijdens het WK, is beroofd. Inbrekers
namen uit zijn huis ondermeer een lcd-tv mee.
Een T-shirt met die tekst is populair in Zuid-Afrika.
Het shirt van een kunstenaar uit Kaapstad is een
protest tegen de marketingwurggreep van de FIFA
Zuid-Afrika crimineel? Welnee. Een taxichauffeur
uit Durban is twee dagen bezig geweest om de klant
te vinden die zijn portemonnee in de taxi liet liggen.
