Achtergrond
oo
'Sommige
platforms
staan niks
te doen. Die
moeten weg.
Voor ons een
fantastisch
vooruitzicht.'
Olie De Noordzee moet leeg
ooo
Op de Noordzee vaIt de komende decennia bijna
40 miljard euroteverdienen. Nietdoorvissersof
oliejongens, maardoor'slopers'.
He De eerste
18
18 i Arniprornnn woensdag28juii2oio
He Noordzee
Reserves
W a 1 m - 1 MaasstadPers
Het is hoog tijd
voor een grote
schoonmaak
Pieter Heerema, de eigenaar van het
bedrijf, zijn geld verdiend met het
neerzetten van veel van die platforms.
Meeklacht. 'En nuverdientzijnzoon
dus geld met het weghalen ervan.
Toch is het ook wel weer zo dat Pieter
Heerema junior zelf nog steeds meer
platforms heeft gei'nstalleerd dan
weggehaald.'
Van veel van de ruim 550 plat
forms op de Noordzee die sinds de
jaren zeventigzijn neergezet was vol-
gens Meek van tevoren absoluut niet
voorzien dat ze het zo lang zouden
volhouden. 'Sommige staan daar al
dertig, veertig jaar', zegt Meek. 'Die
dingen draaien nog steeds door.
Door de hogere olieprijs zijn ze lan-
ger blijven staan, en zo lang ze nog
meer opleveren dan ze kosten hoe-,
ven ze natuurlijk niet weg.'
Hij rekent voor dat het neerzetten
van een groot platform inclusief het
boren van de putten gemiddeld een
miljard dollar kan hebben gekost.
'Dan is het logisch dat je dat niet zo-
maar even weghaalt', zegt Meek. Daar
komt volgens hem bij dat de techno-
logie ook is voortgeschreden. Olie-
ingenieurszijn vooral de laatste jaren
steeds meer bezig hun brein te bre-
ken over methoden om de laatste
Edward Deiters
Ooit was de
Noordzee
het walhalla
voor olie-
maatschap-
pijen: ondiep
en lekker
dichtbij huis.
Maar nu drogen de oliebronnen er
langzaam op en kraken hoogbejaarde
olieplatforms er in hun voegen. Het
is de hoogste tijd voor een grote
schoonmaak. En die gaat de olie-
maatschappijen tientallen miljarden
kosten; miljarden waar ze niets voor
terugzien.
Alleen al op het Britse plat staan
470 olieplatforms, zijn ruim 5.000
oliebronnen en ligt 10.000 kilometer
aan olie- en gaspijpleidingen. Veel
van die infrastructuur is tientallen ja
ren oud. In de komende decennia
moeten daarom in de Noordzee jaar-
lijks gemiddeld 15 tot 25 productie-
platforms worden ontmanteld. De
geschatte kosten van deze gigantische
schoonmaakoperatie bedragen vol
gens energie-consultancyfirma Wood
Mackenzie tot 2030 alleen al in het
Britse deel van de Noordzee meer
dan 21 miljard euro. Voor de totale
Noordzee zou het volgens andere ex
perts gaan om een bedrag dat ergens
tussen de 28 en 39 miljard euro ligt.
Rotzooi
En daar zien sommige Nederlandse
offshorebedrijven gouden haodel in.
'Als de oliemaatschappijen straks al-
lemaal tegelijk moeten ontmantelen,
gaan dieprijzen natuurlijkgigantisch
omhoog', zegt Keesjan Cordia, direc-
teurvan hetin Hoofddorpgevestigde
Workfox. 'Dit wordt een markt op
zich. Daarom zie je nu in een gestaag
tempo het aantal projecten toene-
men'.
En voor de Shells en BP'svan deze
wereld valt er maar weinig te kiezen:
ze zijn wettelijk verplicht om hun ei-
gen rotzooi op te ruimen. Daarbij
helpt Workfox graag een handje. Het
bedrijfverhuurt werkeilanden aan de
offshore-industrie. Het zijn in feite
drijvende dorpen, die onder meer
zijn voorzien van een helidek, toren-
hoge kranen, werkplaatsen en ac-
commodatie en vertier voor meer
dan honderd man. 'Een productie-
platform heeft nauwelijks ruimte
voor andere zaken dan het winnen
van olie of gas', zegt Cordia. 'Dus
wanneerzo'n oud platform gesloopt
moet worden, is het handig om een
van onze eilanden langszij te heb
ben.'
Naar de staaloven
Het is volgens Cordia zaak om er nu
snel bij tezijn. 'De industrie verwacht
dat de decommissioning-markt op de
Noordzee in de komende achttien
maanden tot twee jaar zeer sterk zal
gaan groeien', zegt hij. 'Oliebedrijven
zijn er nu echt mee bezig. Sommige
platforms staan al niks te doen. Die
kunnen dus gewoon weg. Voor ons
een fantastisch vooruitzicht, we ho-
pen onze orderportefeuille snel te
gaan vullen.'
En daarvoor heeft Workfox onlangs
de eerste stap gezet. Samen met een
aantal andere partijen is het bedrijf
bezig met zijn eerste echte grote ont-
mantelingsproject. 'Op het Inde-veld
in de zuidelijke Noordzee halen we
momenteel via de piece small-metho-
de voor Shell drie olieplatforms weg',
zegt Cordia. 'Er staat een soort grote
schaar op ons eiland of op het plat
form zelf, die het dek van zo'n pro-
ductieplatform in stukjes knipt. Al
dat metaal wordt met schepen naar
land gebracht en gaat weer de staal-
ovens in. Het doel is tussen de 40 en
de 50 ton per dag dus dat ding knab-
belt ongeveer vijftig auto's per dag
weg.'
Voor de oliemaatschappijen is het
een dure grap. Zeker omdat ze er niets
voor terugzien. 'Onze werkeilanden
zijn niet goedkoop', beaamt Cordia.
'En dan moet er vaak ook nog extra
materieel bij worden gehuurd. Het
kan, afhankelijk van de hoeveelheid
werk, intotaal meer dan 100.000 dol
lar per dag kosten.' Daarbovenop
komt dan nog onder meer de huur en
het ve'rvoer van manschappen en
schepen die de resten van het boorei-
land weer terug naar land moeten
varen.
Ruwe schattingen in de industrie
reppen van bedragen van gemiddeld
honderd mil joen dollar om een plat
form weg te halen. Jan Meek, Group
Director Synergies and Strategy bij
het Haagse offshorebedrijf Heerema,
nuanceert dat bedrag enigszins.
'Wanneer het om een klein platform
gaat waar we gewoon de topside (het
dek) en de substructure (de metalen
onderbouw) in een keer kunnen op-
pakken is dat minder. Bij grote plat
forms waar we een half jaar werk aan
hebben is het meer.' Omdat iedere
klus anders is, is het moeilijk daar een
standaardbedrag op te plakken. 'In
de Noordzee liggen een heleboel
kleintjes die weg moeten. Reken daar
voor zo'n 50 a 60 miljoen dollar per
platform. Ja, dan zit je inderdaad aan
te'kijken tegen een markt die de 30
miljard dollar overschrijdt.'
Heerema hanteert een andere me-
thode dan Cordia en opereert door-
gaans in dieper water. Hetbooreiland
wordt niet ter plekke versnipperd,
maar liefst in zijn geheel of in grote
delen opgetild en vervolgens naar het
vasteland vervoerd. Voor al dat hijs-
werk zet het Haagse offshorebedrijf
een van zijn varende krachtpatsers
Hermod ofThialf in. De laatste is met
zijn twee kranen en een gezamenlijk
hijsvermogen van 14.200 ton het
sterkste hefschip ter wereld.
Spierballen
En dergelijke spierballen zijn bij dit
werk geen overbodige luxe. 'Zo'n sub
structure kan van 500 ton tot meer
dan 10.000 ton wegen', zegt Meek,
Ter vergelijking: de Eiffeltoren weegt
7.300 ton.'
Meek pakt een A4'tje en begint te
tekenen. 'Dit is de zeebodem, hier
beneden zit het oliereservoir, daarbo-
ven een stalen of betorinen construc-
tie. En boven de zeespiegel steekt de
topside uit. Die moeten er in ieder
geval alti jd af en naar de kust. En van
bi jna alle platforms moet ook de sub
structure verwijderd worden. Daar
voor snijden we onder de zeebodem
de stalen heipalen af en zo tillen we
de hele substructure eruit.'
Ironisch genoeg heeft de vader van
De Noordzee is in de olieindustrie een stuk groter.
Ook de wateren bij Noorwegen en de Britse 'Atlantic
Margin' worden hiermee meestal aangeduid.
De commerciele oliewinning op de Noordzee
begon met ene lames Young die al in 1851 in ondiep
water voor de Schotse kust paraffine-olie won.
De Britse en Noorse secties hebben nog reserves,
maar volgens voorzichtige schattingen is al ruim
meer dan de helft van de Noordzee-olie gewonnen.
