Achtergrond
ooo
o
De gesprekken over rechts gaan
door. Als het rechtse blok echt
inderegeringkomt,gaathet
hierin Nederland een beetje
op Groot-Brittannie lijken, met
een tweedeling en een vileine
debatstijl.
s|c The Speaker
5}c Lord Weatherhill
^8^
I
De Pruik
x
MaasstadPers
Woensdagi5 September 2010
Ma
WO'
I
I
De Britse Tweede Kamer (House of Commons) wordt
Ovoorgezeten door the Speaker; Kamervoorzitter
Gerdi Verbeet is daarvan de Nederlandse evenknie.
The Speaker in the House of Commons droeg
Ovroeger altijd een pruik. 'The wig' is blond en
heeft van die toiletrol-achtige krullen opzij.
Lord Weatherhill, die presideerde van 1983tot 1992,
m m was de laatste speaker die een pruik droeg
^JF in the House of Commons.
Daar
zijnF
beerc
litiek
Rutte
sned
vaart
rijkst
Maxi
zers 2
den
hagei
Oflit
Ve
bat d
lensi
kathc
dat h
berei
Nole
lieke
een c
teger
scho]
aliste
'ware
om a
In
Link:
form
Waai
told
rend
het t<
Midi
De a
PW
enor
gend
jeeei
derla
Sams
derla
Tijde
burg
voor
Dat g
cussi
se La
waar
zeidi
vrorr
tal vc
porti
ling i
omv
gent
CDA
heid
nieti
om
Order, i
order
ooi!', zei
WD-leider
Mark Rutte
alleen maar.
En hij glom
erbij. PvdA-
fractievoor-
Kustaw Bessems
Marcia Nieuwenhuis
'M
zitter Job Cohen had net betoogd dat
hij heus wel bereid was geweest tot
een debat over het mislukken van
Paars plus en dat hij daarom nu, bij
een debat over de rechtse onderhan-
delingen, van Rutte een inhoudelijk
antwoord verlangde.
De griffier van de Tweede Kamer
notuleerde de korte sneer van Rutte.
En vatte - tussen haakjes - het gelach
dat er op volgde samen met het
woord: 'Hilariteit'.
'Ik hoop dat wij hier gewoon een
debat kunnen voeren', sprak Cohen
intussen zachtjes door het wegster-
vende gegrinnik heen. Hij ging wat
verongelijkt in zijn bankje zitten en
trok de mouwen van zijn jasje goed.
Zo wordt het dus. Zo wordt het als
de rechtse coalitie van WD en CDA
gesteund door de PW er komt, met
Rutte als premier. Het wordt een beet
je Groot-Brittannie, waar in een net-
iets-meer-dan-tweepartijenstelsel
minister-president en oppositielei-
der geen goed woord voor elkaar over
hebben. Rutte, die toch al een studen-
tikoze debatstijl hanteert en bij de
Britse conservatieve leider David Ca
meron in de leer is geweest, neemt
ook de gewoonte over om zijn oppo
nent lachend de grond in te trappen.
Maar dit is niet alleen een stijl-
kwestie. Rechts en links vormen blok-
ken. Zetten elkaar op grote afstand.
Al voor de verkiezingen noemde Rut
te in een interview met het chagri jnig-
rechtse blog De Dagelijkse Standaard
het PvdA-programma 'de langste zelf-
moordbrief uit de geschiedenis'. Zo
maakten de conservatieven onder
Margaret Thatcher in 1983 ook ge-
bruik van een kritische noot van par-
lementarier Gerald Kaufman, die zo
het verkiezingsprogramma van zijn
eigen Labour wegzette. De conserva
tieven boekten toen de meest overtui-
gende zege sinds de Tweede Wereld-
oorlog.
Nu is het niets nieuws dat partijen
in de verkiezingsstrijd onderlinge te-
genstellingen vergroten. Maar dit is
ruig. En daarbij is het Nederlands ge-
bruik om die verschillen na de verkie
zingen srtel glad te strijken, want je
weet nooit met wie je nu weer in een
coalitie moet. Dit keer gaat de poli-
tieke scherpsli jperij tot diep in de for-
matie door. Toen de onderhandelin-
gen over rechts begonnen, Iiet Rutte
zijn woordvoerder zeggen dat 'de
druiven zuurzijn in de linkse kerk'.
Zelfzei hij later dat 'rechts Nederland
zijn vingers zou aflikken' bij het ak-
koord dat WD, PW en CDA bijna
hadden bereikt. Rutte deed die uit-
spraak nota bene op een moment dat
de gesprekken waren stukgelopen en
het ernaar uitzag dat dat kabinet er
niet zou komen. In de verwachting
dus dat hij met partijen ter linkerzijde
om tafel zou moeten.
PvdA-Kamerlid DiederikSamsom
noemt het 'de meest onsmakelijke
taal' van de afgelopen weken. 'Mark
Rutte moet - ook al is het een rechtse
man - premiervan alle Nederlanders
zijn. Datklinktpathetisch, maarzo is
het gewoon wel. Op het moment dat
er spanningen zijn in het land moet
hij er voor alle mensen zijn. Dat is
echt een andere houding dan die van
leider van de WD.'
'Van alle Nederlanders'
Dat 'premiervan alle Nederlanders' is
altijd een lastig concept, omdat de
premier vaak de leider is van de groot-
ste partij. Demissionair premier Jan
Peter Balkenende is ook eerst en
vooral een CDA-man. Maar, en dat is
misschien het verschil met Rutte, hij
houdt tenminste nog de schijn op.
