ooo Actueel
ii
it
MAXIME
VERHAGEN
Integratie Misschien wel een miljoen Roma in Amerika
WIEGEL
19
HANS
Sfe Hoofdredacteur gevonden
Good memories
Boletus Pinophilus
MaasstadPers
cB Woensdag6oktober20io
Achter Mike Smith schuilt een Roma
Roma in de VS doen het beter dan
hun collega's in Europa. Maar dat
komt doordat ze hun identiteit
geheimhouden.
Eva Ludemann
ROTTERDAM
Ze heten Rinehart, Smith, Young,
Cooper of Suggs. Geen bijzondere
achternamen, niets exotisch aan, in
het telefoonboek zou je ze er niet zo
een, twee, drie uitpikken. Maar de
mensen met deze namen zijn Roma
en ze wonen in de Verenigde Staten.
Overal in de Verenigde Staten.
Het enige wat opvalt is dat velen
van hen in de auto- en mobile-home-
business zitten. De moderne variant
van de handel in paarden en woon-
wagens die hun voorouders dreven.
Zeg Roma en iedereeri denkt aan de
sterk verarmde en gediscrimineerde
etnische minderheid uit Oost-Euro-
pa. Aan de donkergetinte, rondrei-
zende musici die met hun trekhar-
monica of viool bij de ingang van
winkels en cafe's zitten en eindeloos
de instrumentale versie van Lesfeuil-
les mortes van Yves Montand spelen.
Soms gierend vals en ongeinspireerd,
maar dikwijls ook kippenvelmooi.
Voordeur
In de VS geen Feuilles mortes voor de
Roma, maar verkoop van tweede-
handsauto's, reparatie van witgoed-
apparaten, wegwerkzaamheden of
werk in een kroeg. Het zijn banen die
ze hebben verkregen door hun af-
komst geheim te houden. Roma zijn
ze alleen achter de voordeur. Want de
meesten wonen in huizen, en niet in
woonwagenparken. En als ze al rei-
zen is hetvoorwerk, wantzezijn geen
nomaden meer.
'Wij kunnen ons in Amerika veel
gemakkelijker verstoppen dan in Eu
ropa', zegt professor Ian Hancock,
ofwel Yanko le Redzosko. Hancock is
een van de weinige Roma in de VS die
uitdekastisgekomen. Hij istaalkun-
dige, mensenrechtenactivist en direc-
teurvan de International Romani Uni
on. Hij werd geboren in Engeland,
waar hij de eerste Roma was die een
universitaire graad behaalde.
Inmiddels woont Hancock bijna
veertig jaar in Austin en doceert aan
de University of Texas. 'We hebben
Amerikaans klinkende namen aange-
nomen om in de massa te kunnen
opgaan. Dat gaat hier gemakkelijker
dan in het overbevolkte Europa, waar
je direct in de gaten loopt. We zijn
hier een van de vele minderheden
Roma in de VS doen het volgens
Hancock ook beter omdat ze stukken
minder gei'ntegreerd en geemanci-
peerd zijn dan in Europa. 'In Europa
heb je Roma belangeninstituten. In
de VS is er niets. Wij zijn veel minder
gepolitiseerd, we moeten het zelf
rooien.'
Wantrouwen
De eerste Roma in de VS arriveerden
in 1802; honderden mannen die als
slaven door Napoleon naar de toen-
malige Franse kolonie Louisiana wa-
ren verscheept. Zo'n honderd jaar la
ter ontstond een Roma-uittocht naar
de 'Nieuwe Wereld'. Vooral uit Rus-
land, Centraal- en Oost-Europa. Ze
vluchtten voorachtervolging, onder-
drukking, vooroordelen en slavernij.
Velen van hen voeren op Latijns-
Amerika en kwamen via Mexico de
staat Texas binnen. Kustplaats
Houston heeft nog altijd de grootste
Romagemeenschap»van de VS.
Volgens Hancock is het wederzijd-
se wantrouwen tussen autoriteiten en
Roma in de VS zeker net zo groot als
in Europa. 'Ik ken mensen die doods-
bang zijn dat hun identiteit bekend
wordt. Erzijn nog altijd veel vooroor
delen.' Vanwege hun historische angst
voor het establishment geven veel
Roma de geboorte van hun kinderen
niet aan, sturen hen niet naar school
en trouwen op eigen houtje. Dat
maakt het heel moeilijk te bepalen
hoeveel Roma er in de VS zijn. Vol
gens de officiele gegevens gaat het om
honderdduizend man, maar daar
moet Hancock wat om lachen. 'Wij
weten wel beter, we zijn hier met ruim
een miljoen.' O
Op 11 augustus schreef ik hier:
'Het is voor de fractievoorzit-
ter van het CDA strategisch
en tactisch manoeuvreren op hoog
niveau. Zo is Maxime Verhagen
straks misschien wel de echte win-
naar van de formatie. Vakwerk!'
De tegenstanders in het CDA van sa-
menwerking met de PW waren toen
nog in zomerslaap. Het CDA had voor
de verkiezingen al gezegd die samen-
werking niet uit te sluiten, zonder dat
daartoen enigbezwaartegen werd
gemaakt. En oud-leider Lubbers had
zelf de opening naar die samenwer-
kinggemaakt!
Laat ik het zo - klein schepje zout -
formuleren: als Verhagen en voorzit-
ter Bleker er niet geweest waren, zou
dit kabinet dat nu in de maak is er
nooit gekomen zijn en het CDA in de
oppositie zijn verschrompeld.
Nu is het regeerakkoord er en is
het CDA-congres achter de rug. Een
indrukwekkend congres. Vol emotie
en strijd. Ook dat is politiek. Het stof
trekt op, de Tweede Kamerfractie is
akkoord.
Het kabinetsprogram is redelijk
positief ontvangen. Het is een com-
promis en zo hoort dat ook.
Op sociaal gebied zie je de invloed
van de PW. Die partij moest niets
hebben van de verhoging van de
AOW-leeftijd en van versoepeling van
het ontslagrecht. Eigenlijk links-be-
houdende stellingnames, a la de SP.
Snappen de onderzoekers en knappe
politicologen er nu iets van waarom
heel veel kiezers uit de minder welva-
rende buurten op Wilders hebben ge-
stemd?
Van de oppositie in de Tweede Ka-
mer heeft het komende kabinet niet
te vrezen. Die is verdeeld, teleurge-
steld, beetje lamgeslagen.
Als het toekomstig premier Rutte
straks lukt een aantal ministers bij el-
kaar te zetten die echt als team gaan
opereren, zullen al die rissen knappe
voorspellers, die zeggen dat dit kabi
net er maar kort zit, het wel eens he-
lemaal mis kunnen hebben.
Maxime Verhagen wordt vice-
premier en minister voor het bedrijfs-
leven. Een stevigen invloedrijk be-
stuurder op die post.
Een revival van het departement
van Economische Zaken zou, na de te-
loorgang van de afgelopen jaren, een
zegen voor ons land zijn.
Ten slotte: wie wordt er nu de partij-
leidervan hetCDA?Diefunctie be-
staat niet in ons staatsrecht.
Je kunt ook niet tot politiek leider
worden benoemd. Je moet er zelf
nooit over praten. Je bent het op een
gegeven moment of je bent het niet.
In ieder geval is Maxime Verha
gen op dit moment een van de beste
politici van ons land. O
Thomas Hendriks (48) volgt de dit jaar
overleden Karlijn van Overbeek op als
hoofdredacteur van het maandblad Quest.
De historische pier in het Engelse Hastings, waar
vroegergrote muzikanten als The Rolling Stones,
Jimi Hendrix en Pink Floyd optraden, is afgebrand.
I:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
In een bos bij Schoorl is een sinds 1971 in Nederland
uitgestorven gewaande padcfenstoel ontdekt.
Het gaat om denne-eekhoorntjesbrood.
Welkomstparade in New York voor de Amerikaanse generaal Douglas MacArthur na zijn terugkomst uit Korea in 1951. burtglinn/magnum photos/hh