Cultuur
ooo
FILM
RECEIMSIE
Theater Hamlet en De Avonden
'Hamlet spelen is
als marathon lopen'
Sanne
den Hartogh
Pulpgewelddat
doetwegkijken
To be or not to be
Vaak verfilmd
Inspiratie
MaasstadPers
Woensdagi3 oktober20iO
Coming out van twee jeunes premiers
Dirk Koppes
ARNHEM
Regisseur Marcus Azzini antwoordt
kort en krachtig op de vraag waarom
hij bij theatergroep Oostpool Sanne
den Hartogh heeft gecast in de veel-
eisende hoofdrol van Shakespeares
Hamlet. 'Erzit een fascinerende ener-
gie in die jongen. Hij is niet alleen
puur jongensachtig, er schuilt ook
iets destructiefs in hem. Die twee
kanten heb je nodig, want Hamlet is
niet alleen maar goed, hij is knetter-
gek en liegt alles bij elkaar.'
Het lijdende voorwerp van deze
complimenten zit in de Arnhemse
thuisbasis van Oostpool klaar voor
het interview. Inderdaad energiek,
pratend met alle gezichtsspieren die
de menselijke mimiek ter beschik-
king heeft. Neus, oren, en vooral die
ogen: alles doet mee om zijn woor-
den kracht bij te zetten. Een jonge-
man die aan de vooravond staat van
zijn nationale doorbraak als acteur.
'Iedereen begint gewichtig te doen
zodra de naam Hamlet valt. Zelf had
ik er niet zo'n last van, maar nu de
premiere nadert, voel ik dat het een
enorm grote rol is. Hamlet krijgt veel
voor zijn kiezen. Het begint direct
heftig met het overlijden van zijn va-
der, dan wil hi j wraak nemen op zijn
oom. Hamlet worstelt met grote di
lemma's en die maakt hij ook nog
eens groter dan zijn eigen situatie. In
de zoektocht naar wat de strijd tegen
het kwaad inhoudt, neemt hij te veel
hooi op zijn vork. Een prutsend mens
dat er het beste van probeert te ma-
ken en bij god niet weet hoe dat moet.
Alle grote thema's uit de literatuur en
toneel, het zit allemaal in Shake
speares stuk. Dat betekent dat ik ste-
vig aan de bak moet. Vlak na de to-
neelschool was het me beslist niet
gelukt. Deze hoofdrol komt precies
op het goede moment, ik acht mezelf
nu in staat het te doen.'
Jongens
Voorgangers als Jacob Derwig, Pierre
Bokma en Gijs Scholten van Aschat
vestigden definitief hun naam met de
rol van Hamlet. Bescheiden: 'Dat zijn
allemaal coole acteurs. Ongelooflijk
in wat ze doen. Ikdurfhelemaal niet
te zeggen dat ik in dat rijtje thuis-
hoor.'
29 jaar* geboren in
Harderwijk. Studeerde
in 2004 af aan de Am-
sterdamseToneel-
school. Hij speelde in
De Storm en op tv in
onder andere Baantjer
en het improvisatie-
programma De vloer
op. Deed rollen bij Het
Zuidelijk Toneel, To-
neelgroep Amsterdam,
NT Gent, en het Noord
Nederlands Toneel en
is nu vast verbonden
aan Toneelgroep Oost
pool. O
Ter voorbereiding kreeg hij wat stu
dies over Hamlet. 'Dat maakt het heel
klinisch. Ik ben gewone boeken gaan
lezen, zoals Caesarion van Tommy
Wieringa. Daarin zit een gestoorde
vader die het oerwoud opblaast, die
het noodlot de vinger geeft. Dat geeft
me een andere impuls.'
Verder moet hij 'een enorme bak
woorden' uitzijn hoofd leren, dus hij
is vroegbegonnen. 'Praktisch gezien
is het een grote klus. In onze versie
duurt het stuk drieuur. Hamlet maakt
een enorme ontwikkeling door, hem
spelen is alsof je de marathon loopt.
Na een half uur moet je niet al je kruit
verschoten hebben. Dat betekent
goed je energie doseren.'
Ooit werd Sanne afgewezen voor
de toneelschool, waarna hij een jaar-
tje psychologie studeerde en alsnog
in Amsterdam werd aangenomen. 'Ik
had nooit gedacht dat er echt een
school bestond voor acteurs. Het
voelt nog steeds niet als een beroep,
maar als een luxe. Ik geloof geen mo
ment dat ik zonder acteren een onge-
lukkig mens zou zijn. Een acteur is
een ambachtsman, regisseurs zijn pas
echte kunstenaars. Marcus Azzini
maakt de uiteindelijke keuzes in wat
hij met Hamlet wil vertellen. Ik bied
aan wat mij voor de rol geschikt lijkt,
dus ik ben als acteur een beetje een
creerend figuur, maar ik sta in dienst
van Marcus' ideeen over het perso
nage.'
Toch heeft Sanne wel een eigen
idee over de onsterfelijke regels 'to be
or not to be': Shakespeare pleit ervoor
dat je dapper moet leven en je nek
moet uitsteken. Als je je laat leiden
door je doodsangst, dan ben je er
niet, dan leef je op halve kracht. Een
heel mooi idee. Iedereen weet waar
hij zijn nek te weinig heeft uitgesto-
ken, zichzelf heeft verloochend. Ik
besef dat ik eenderde van mijn leven
achter de rug heb, dat ik er niet in
moet berusten dat doodsangst mijn
leven zinloos zou maken. luist het
gevecht daartegen vind ik prachtig.
Dat is de waarde van kunst, een goede
vorm om zinloosheid aan te vechten.
Op het moment dat ik me onsterfe-
lijk waan op het toneel, weet ik dat ik
iets te pakken heb.' O
Hamlet, tot en met 11 december,
www.toneelgroepoostpool.nl
TISHAEF.TGF.RINK
Dejaren vijftig. Alles lijkt kalm
en vredig. Hulpsheriff Lou
Ford (Casey Affleck) rijdt met
zijn witte automobiel over de stoffi-
ge wegen van zijn jurisdictiegebied
in Texas, uniform gestreken en cow-
boyhoed op. Hij moet de prostituee
die zich heeft gevestigd in een afge-
legen huis vertellen datze nietwel-
kom is. En daar gaat het mis. Zodra de
mooie Joyce (Jessica Alba) de deur
opendoet is de spanning zo ondraag-
lijk, dat het niet anders kan gaan dan
fout.
Regisseur Michael Winterbottom
alarmeerde eerder met The Road to
Guantanamo (2006) en de verfilming
van Naomi Kleins bestseller The
Shock Doctrine (2009) over het ramp-
kapitalisme, maar niet eerder maakte
hij zo'n verontrustende film als The
Killer Inside Me. De aimabele hulp
sheriff met babyface blijkt een ijzige
psychopaat, die in tegenstelling tot
tv-held Dexter niet andere criminelen
uit de weg ruimt, maar degenen die
hem het meest na staan. De ultieme
zelfdestructie.
Winterbottom maakte van het ge-
lijknamige boek van James Thomp
son, een auteur die vooral na zijn
dood in 1977 bekend werd om zijn
pulp fiction, een stijlvollefilm noir vol
perverse seks en geweld. Vooral dat
geweld is inktzwart. Vuistslagen en
trappen, inclusief krakend bot- en
gorgelgeluiden, komen niet alleen bij
de slachtoffers hard aan. Wegkijken
is niet te vermijden.
Jammer genoeg boet de film gaan-
deweg in aan noir-glans als de na-
druk van Lou Fordsgedachtenwereld
verschuift naar openlijk 'doorsnee'
geweld en irritant politiespeurwerk.
Geen coherent geheei, zelfs een
zwakke climax, maartoch een aanra-
der. Vooral vanwege de sfeer en
Casey Affleck, die een stuk subtieler
acteert dan zijn rouwdouwbroer Ben.
En Jessica Alba laat behalve haar
mooie snoetje-wantjemig wat is
ze prachtig! - zien dat ze ook com-
plexere personages aankan dan
stripfiguren. O
Michael Winterbottom
The Killer Inside Me
Tussen 1599 en 1601 schreef Shakespeare Hamlet.
De beroemdste, meest geciteerde en geparodieerde
tekst uit het stuk? To be or not to be.
Hamlet is na Assepoester het meest verfilmde ver-
haal aller tijden. Laurence Oliviers versie won in
1948 vier Oscars, waaronder die voor beste film.
Andere beroemde door tfam/ef geinspireerde
verfilmingen: Akira Kurosawa's The Bad Sleep Well
en zelfs de Disney-klassieker The Lion King.
