Achtergrond
OOO
'Hetdraagvlak
ebtweg.
Niemandpikt
het dat een
asielzoeker
bijnaevenveel
perdagkrijgt
alseenander
aanuitkering
permaand.'
ooo
Snel-Belg-Wet
Afghanistan
Pakistan
He Palestina
MaasstadPers
Woensdagio november20iO
altijd.' In 2008 begon de opvang in
hotels van enkele tientallen mensen.
Inmiddels logeren 1.200 asielzoekers
in hotels. 'Wij hebben altijd gezegd
dat de hotels geen oplossing vormen.
Je stopt geen vrouw uit Guinee,
slachtoffervan genitale verminking,
met twee dochters in een hotel zon-
derbegeleiding.'
In totaal 23 hotels, vooral in Brus-
sel, dienen als tijdelijke opvang. Mo
hammed (50) logeert er sinds 28
juni. Grote luxe is het tweesterrenho-
tel niet, verzekert hij. 'Maar ik heb
een kamer voor mezelf, want ik
snurk.' Hij storteen handvol medicij-
nenstrips op tafel 'voor mijn hart en
suiker'. Misschien is het bed zacht,
maar vaak denkt hij aan zijn twee
vrouwen en negen kinderen die hij
moest achterlaten. 'Ik wil dat ze ook
komen.' In het hotel logeren nog 24
asielzoekers. Iranier Ali schuift met
een glas thee aan. Via Londen kwam
hij in Brussel terecht. Omdat Belgie
niet het eerste opvangland is, maakt
hij volgens de regels van de Europese
Unie geen aanspraak op verblijf,
maar hij woont hier intussen wel.
Aan teruggaan denkt hij niet. 'Iran no
good, no work, no money.'
Volgens Vlaams Belang-volksver-
tegenwoordiger Filip DeWinter zijn
de opvangproblemen voor vluchte-
lingen het gevolg van een soepel
asielbeleid en lakse wetgeving. '95
procent is asielbedrieger.' Velen weten
op voorhand dat ze geen asiel krijgen,
maarzien de aanvraag als een uitgele-
zen kans om het land binnen te ko
men. Vervolgens duikt men onder en
komt in handen van sociaal werkers
en advocaten. 'Die rekken het verblijf
van de asielzoeker zodat ze om hu-
manitaire reden uiteindelijk niet
meer weg hoeven.' Het probleem in
Belgie zal alleen maar groeien, zeker
nu buurlanden een strenger toela-
tingsbeleid voeren. 'Als een nieuwe
regering niet ingrijpt is de vloedgolf
niet te stoppen.'
Zijn tegenstrever, parlementslid
Karin Temmerman van de sociaal-de-
mocratische partij SP.A, ziet weinig
heil in het aanpassen van de wet zo
dat de excessieve betalingen als 500
euro per dag tot het verleden beho-
ren. 'Kijk, het is niet onze politiek
van: kom binnen en hier heb je geld.
Maar de oorzaak ligt niet in het mis-
bruik, maar bij het gebrek aan op
vang.' De Antwerpse advocate Kathie
Verstrepen, die in haar kantoor hon-
derden asielprocedures begeleidt,
meent dat er 'veel fabeltjes' de ronde
doen. Vaak wordt niet uitbetaald,
maar krijgt de klager prioriteit bij de
opvang.'
Iedere ochtend is het aanschuiven
voorde deurvan Fedasil, aan de Ant-
werpsesteenweg59 in Brussel-Noord.
Een dranghek en bewakers zien toe
op een rustig verloop. Mannen en
vrouwen, veelal gehuld in een alle-
gaartje aan kleding, dienen hier hun
eerste aanvraag in. Er worden foto's
gemaakt en vingerafdrukken geno-
men. 'Dit is de enige plek in Belgie en
dagelijks zijn er soms twee- tot drie-
honderd', meldt een bewaker. 22 eta-
ges hoger vertelt woordvoersterTine
van Valckenborgh dat in de maand
oktober 2.076 asielaanvragen werden
gedaan. 'Het hoogste aantal in de
laatste negen jaar.' Het demissionaire
kabinet Yves Leterme heeft na veel
zoeken 2.000 opvangplaatsen in vier
kazernes in Bierset, Bastenaken,
Weelde en Houthalen-Helchteren en
Civiele Bescherming in Gembloers
gevonden, dat biedt dus soelaas voor
een maand. Door het raam wijst ze
naar waar tot voor kort honderden
asielzoekers een kamp tussen de bos-
schages hadden gebouwd. 'Het is de
derde wereld hier, absoluut.'
Oorlog in Irak en Afghanistan,
mensen die om economische reden
aankloppen, de opvang die goed staat
aangeschreven en de contacten in de
diaspora, zo verklaart Van Valcken
borgh de magneetwerkingvan Belgie.
'De gemeenschappen van Tsjetsjenen
en Congolezen die hier al zijn, trek-
ken op hun beurt landgenoten aan.'
Een sterke magneet voor asielzoe
kers vormt de snel-Belg-wet uit
2000. Wie drie jaar in Belgie
woont kan aanspraak maken op
naturalisatie. In tien jaar leverde
dat een kleine 70.000 nieuwe Bel-
gen op, de helft van het aantal
aanvragen. De partij Nieuw-
Vlaamse Alliantie wil het mini
mum aantal verblijfsjaren optrek-
ken tot zeven. Wat verder steekt is
dat het merendeel van de asiel
aanvragen in het Frans wordt in-
gediend. Bijna 55 procent. En dat
daarvan een even groot percenta
ge wordt goedgekeurd. Het aantal
nieuwe Vlamingen bedraagt rood
de 45 procent. O
Het stuwmeer groeit. 'De procedure
voor een asielzoeker om te weten
waarhij aan toe is duurtzes tot negen
maanden, terwijl die in Nederland
enkele weken bedraagt.' Veel geluk-
zoekers zien de asielprocedure ook
als een eenvoudige manier voor gra
tis medische zorg. Van de Armeniers
krijgt misschien 1 procent asiel. Ze
komen voor medische bijstand.' Van
Europese harmonisatie van asielaan
vragen is geen sprake. 'In Belgie krij
gen Irakezen makkelijkereen voorlo-
pig verblijf dan in Nederland.'
Wat de asielzoeker de Belgische
gemeenschap kost kan staatsecretaris
Melchior Wathelet voor Migratie en
Asielbeleid 'onmogelijk becijferen',
zegt een woordvoerder. Maar direc-
teur Dirk van den Bulck van het com-
missariaat-generaal voor de vluchte-
lingen en staatlozen, dat de validiteit
van de asielaanvragen controleert,
wil uit de losse pols best een reken-
sommetje maken. Hij komt tot ruw-
weg 20.000 euro per aanvraag. Belgie
moetzoals elk land de komende ja-
ren tientallen miljarden euro's bespa-
ren. 'Het draagvlak onder de bevol-
king ebtweg', concludeerthij, omdat
niemand het pikt dat een asielzoeker
per dag bijna evenveel krijgt als een
alleenstaande uitkeringstrekker per
maand, namelijk 740,32 euro. 'De
echte politieke vluchtelingen vallen
zo buiten de boot.' Op de vraag hoe-
veel aanvragers Fedasil ontving met
duidelijke fysieke sporen van oor-
logshandelingen, graaft Van den
Bulck diep in zijn geheugen. 'Enkele
maanden geleden was ereen Afrikaan
met sporen van foltering, maar dat is
eerderzeldzaam.'
Even verderop aan de Antwerpse-
steenweg verleent vrijwilligster Frie
da, een vrouw met opgestoken blond
haar, juridische bijstand aan een Ko-
sovaar. Half oktober vroeg die met
vrouw en zes kinderen asiel aan. De
familie slaapt in het station van Brus
sel-Noord tegen de glazen pui met
dekensopdegrond. Deasielaanvraag
heeft te maken met zijn vader die in
1999 is gedood. Frieda hoort het ge-
duldig aan. 'De Roma hebben pro-
blemen in Kosovo', weet ze. 'De dis-
cussie is alleen hoe erg.' Een tafel
verder slurpt een man uit het Mid-
den-Afrikaanse Burkino Faso met
smaak de gratis soep naar binnen.
Sinds 8 oktober staat hij ingeschre-
ven als asielzoeker. Uitzijn jaszak vist
hij een witte gsm. Hij belt een advo-
caat, die neemt niet op. Weer geen
uitsluitsel of hij hetcompensatiegeld
ontvangt. 'Belgie is niet goed', stelt hij
verbitterd vast.
Buiten leunt Abdul tegen de muur.
Ook hij heeft geen nieuws, niet over
opvang, niet over een geldbedrag. Op
de vraag waarom hi j voor Belgie heeft
gekozen, geeft de Afrikaan een twee-
ledig antwoord. Eerst zegt hij dat hij
zich pas realiseerde dat hij in Belgie
was toen hij het vliegtuig uitstapte.
Om na een klaagzang te concluderen:
'Ik dacht dat Belgie het land was van
de mensenrechten.' De mouwen van
zijn trui trekt hi j tot over zijn gebalde
vuisten. Ondanks de kou is hij niet
van plan snel op te geven. 'Ik bli jf hier
zeker twee tot drie maanden.' O
In September werden zo'n honderd asielzoekers weggejaagd.
Station Brussel-Noord het afgelopen weekend.
De Kosovaar Ekren en zijn vrouw Elmie Aliu bivakeren sinds hun aan-
komst in Brussel in een door Fedasil betaalde hotelkamer. 'We krijgen elke
dag twee cheques van 6 euro.'
Afghanistan is het land dat de meeste vluchtelingen
voortbrengt: 2.887.100 Ook zijn door 30 jaar oorlog
honderdduizenden in het land gedwongen verhuisd.
Pakistan is het land dat de meeste vluchtelingen
opvangt: 1,74 miljoen (vooral Afghanen). Ook zijn hon
derdduizenden ontheemd door de overstromingen.
De oudste groep vluchtelingen, sinds 1948,
zijn de Palestij nen.Anno2010 ontvangen
nog altijd 4,8 miljoen mensen hulp.
