Achtergrond
I
s
- u
I
I
ooo
21
Q Inkomsten stijgen mee met uitgaven Q Babyboomers hebben meer vermogen...
Cf 9
32 -
He Zitten ze daar nu ook al?
Digitate haat
He Gezelligheid'
MaasstadPers
Woensdagi december20io
Kleinere beroepsbevolking
betekent hogere lorten
2008
20-64
Inkomsten uit belasting op
pensioenen en consumptie
door 65-plussers BBP)
Uitgaven aan AOW BBP)
...dus betalen meer belasting
Totale vermogen van
hoofdkostwinners
ind. eigen huis
(in mid
1781
0-19
1595
1397
hop
1568
2006
20T0
2006
2010
268
93
2040
tot 25 25-30 30-35 35-40 40-45 45-50 50-55 55-6o 60-65 65-70 70-75 75+
Pm
BRON: CBS, CPB. GRAPHIC: ELS ENGEL
nu een huis kopen meer subsidie in
de vorm van aftrek ontvangen dan de
babyboomers, die hun huizen koch-
ten toen die nog goedkoop waren.
Reden is eenvoudig: lagere leningen
betekenen minder aftrek in absolute
zin.
Daar komt bij dat de huizen (en
andere bezittingen) van babyboo
mers een grote rijkdom vertegen-
woordigen, waarvan hun kinderen
veel plezierzullen hebben. Ga maar
na, hoofdkostwinners in de leeftijd
55-65 bezaten in 2009 volgens op-
gave van het CBS samen ruim 337
miljard euro. Het allerrijkst is decate-
gorie 60-65 jaar met een gezamenlijk
vermogen van 178 miljard: gemid-
deld 285.000 euro per persoon. Als
zij overlijden, betekent dat in veel ge-
vallen een flinke erfenis, waarmee de
huidige werkenden hun aflossings-
vrije hypotheek kunnen inlossen.
Successierechten
Voor de schatkist is dit eveneens een
positieve ontwikkeling. Uit bereke-
ningen in economenblad ESB van
marktanalist Misha van Denderen
bli j kt dat de kosten van de vergri jzing
gedeeltelijk worden gedekt door de
successierechten op de nalatenschap-
pen van welvarende babyboomers.
De inkomsten stijgen van 1,7 miljard
euro in 2005 naar 5 miljard in 2040.
In de jaren daarna neemt dit bedrag
nogverdertoe.
Hoe zit het dan met pensioenen?
Is het niet zo dat de AOW onbetaal-
baar wordt en de aanvullende pensi
oenen moeten versoberen door die
babyboomers? Ten aanzien van de
AOW geldt dat die inderdaad duur-
der wordt, omdat steeds minder
mensen de uitkering van meer AOW-
ers moeten betalen. Gelukkig dat de
vergri jzing 00k in dit opzicht wat op-
levert: door al die pensioengerechtig-
den stijgen namelijk de belastingop-
brengsten van pensioenen en
consumptie van die groep - van 3.7
procent van het bruto binnenlands
product (bbp) in 2006 tot 7.8 pro-
cent in 2040 (CPB 2006). In euro's
nemen de inkomsten toe van circa 20
naar circa 80 miljard, wat min of
meer overeenkomt met de stijgende
kosten van de AOW tot 2040 (+3 pro-
cent bbp). Gelijktijdig lopen de in
komsten uit de inkomstenbelasting
ondanks de vergrijzing zelfs nog iets
op. Nu een steeds groter gedeelte van
de AOW uit de algemene middelen
wordt betaald ('fiscalisering') is deze
rekensom steeds beter verdedigbaar.
Voor aanvullende pensioenen, die
dreigen te versoberen, hangt de recht-
vaardigheid van de verdeling tussen
generaties af van de uitwerking van
het 'Pensioenakkoord', dat vorig jaar
door werkgevers en werknemers is
gesloten. Daarin is afgesproken dat
nieuw op te bouwen pensioenrech-
ten vanaf 2011 afhankelijk worden
van de stijgende levensverwachting
en dat de pensioenleeftijd meebe-
weegt met de hogere AOW-leeftijd.
Dat lijkt gunstig voor babyboomers
die, zoals algemeen aanvaard, te wei-
nig premie hebben betaald. Maar in
principe is 00k besloten dat hun pen-
sioenrechten uit solidariteitsoverwe-
gingen niet onaangetast kunnen blij-
ven. Hoe dituitpakt, is afwachten.
Langer leven
Dat we vanwege de stijgende kosten
van vergrijzing vanaf 2020 langer
moeten gaan werken, is de babyboo
mers moeilijk aan te rekenen. Het
probleem, zo kan iedere expert be-
amen, is niet zozeer dat veel mensen
tegelijk met pensioen gaan als wel de
stijgende levensverwachting, diezich
nog sterker voordoet bij latere gene
raties. Bovendien is het niet zo dat we
door langer te werken minder jaren
AOW ontvangen dan de babyboo
mers - we worden immers ouder.
Daar komt bij dat mensen steeds later
zijn begonnen met werken door het
betere onderwijs en de mime studie-
financiering.
Dat werken gaat meer opleveren,
en daarvoor mogen alle jongeren de
babyboomers bedanken. Omdat zij
met pensioen gaan, krimpt de be
roepsbevolking, wat onherroepelijk
leidt tot hogere lonen, tenzij de eco
nomic weer instort. Arbeidsmarkt-
deskundigen schatten dat de grotere
krapte al over enkele jaren intreedt,
waarbij er vooral een tekort zal ont-
staan aan hoogopgeleiden. 'De krap
te zal aanhouden, er is een blijvend
andere verhouding tussen oud en
jong', zegt Arjan Heyma, van SEO
Economisch Onderzoek. 'Laagopge-
leiden zullen het zeker niet slechter
krijgen, die zijn harder nodig als
mensen rijker worden.' Het tekort zal
volgens hem werkelijk nijpend wor
den in de zorg, waar personeel zo
goed als zeker meer gaat verdienen.
Waarmee we zijn aangeland bij
het echte probleem van de vergrijzing
en stijgende levensverwachting: de
kosten van de zorg. De explosieve
stijging ervan wordt niet alleen ver-
oorzaakt door babyboomers, maar
00k door de generaties erna die weer
ouder worden dankzij de toegeno-
men kwaliteit van de zorg. Om die in
stand te houden moeten we meer zelf
gaan betalen, vindt hoogleraar Lans
Bovenberg, want van de betere zorg
profiteren vooral jongeren. 'Het is
onzinnig om daar de huidige oude-
ren voor op te laten draaien. Zorgkos-
ten zouden onderdeel moeten wor
den van het pensioen.' Vergrijzing
stemt Bovenberg kortom volstrekt
niet pessimistisch. 'Onze wereld'
wordt nog steeds rijker.'
Dus dertigers en veertigers, houd
op met klagen, jullie ongenoegen is
misplaatst. Jullie hebben lang gestu-
deerd tegen hoge kosten, doen jullie
kinderen gesubsidieerd naar de
creche, worden nog ouder dan jullie
ouders en 00k nog eens gezonder. En
over twintig jaar kopen jullie je twee-
de huisje van de erfenis of lossen in
een keer jullie resterende hypotheek-
schuld af. Ondertussen gaat jullie
salaris met stappen omhoog, omdat
die vervloekte babyboomers met
pensioen gaan.
Gun die babyboomers dan toch
hun rollator. O
Het kabinet-Rutte is een echte babyboom-kabinet:
Kamp (58), Opstelten (66), Donner (61), Hillen (63),
Leers (59) en Rosenthal (65).
OEr is een echte babyboom-hatesite: hate68.com.
'De angry young men zijn getransformeerd
in Archie Bunker-achtige zuurpruimen.'
Babyboomers h&bben een eigen sociale netwerksite,
sociabel.nl, die zich inzet voor 'gezelligheid op het
internet'. Ruim 2.400 leden gingen u voor.