Achtergrond
004
'Niemand
staaterbijstil
dat fabrieken
hetplatteland
leegzuigen;
erisstraks
niemand om
tehelpenbij
hetoogsten.'
ooo
We got him!
Hup Da Nang!
Avondje uit
MaasstadPers
Woensdag8december20io
o
Gezien in de provinciestad Buon Ma Thuot in de
Centrale Hooglanden: de Osama Bin Laden
motorbike repair shop.
Topscorer in de V League, de eredivisie van Vietnam,
was vorig seizoen de Argentijn Gaston Merlovan
SHB Da Nang. Hij scoorde 25 doelpunten.
In 2007 werden bioscoopbezoekers getrakteerd op
Muoi, de eerste Vietnamese horrorfilm sinds de val
van Saigon 19 7 5). De censors hadden veel werk.
Links een theeplantage, rechts Hanoi. 'A1 die auto's, al die brommers. Dit is niet goed voor de mensen.' hollandse hoogte
Vijftien jaargeleden stond hij aan de
voetvandeberg,ennu... ja,waarnu?
Hij weet het niet.We groeien nog wel
even door, ondanks de zware concur-
rentie uit landen als Indonesie en
Malawi. Jekuntookbijnanietanders
dan groeien in het Vietnam van nu.'
En inderdaad, Vietnam is van een
zorgenkindje verworden tot een suc-
cesverhaal. Cijfers van deWereldbank
spreken boekdelen: de armoede daalt
spectaculair(naar28,9 procentbij de
laatste meting), de levensverwach-
ting stijgt (naar 74 jaar), de geletterd-
heid ook (naar 93 procent), bijna de
geheleplattelandsbevolkingbeschikt
inmiddels over water en sanitaire
voorzieningen, de werkloosheid
schommelt rond de 2 procent.
Billboards
Maar Doan Anh kijkt bedenkelijk.
Niet goed, die groei?
'Jawel, jawel, maar het gaat wel
heel erg snel. Het gaat veel te snel.
Kijk eens om je heen in Hanoi of Ho
Chi Minh City, die steden zijn bijna
onleefbaar geworden. Al die auto's,
al die brommers, al die fabrieken, al
die flats. Dit is niet goed voor de men-
sen, en ook niet voor het milieu.'
Aan de rand van elke stad staan de
fabrieken, en waar nog geen fabrie
ken staan, staan hijskranen. Snelwe-
gen worden vernieuwd, verbreed,
verlegd. Langs die snelwegen, die
vroeger vrij uitzicht boden over de
rijstvelden, verrijzen nu om dezoveel
meter gigantische billboards voor
Fusheng Auto's, Vietcombank, IDO
telecommunicatie of BaoViet verze-
keringen. Andere billboards presen-
teren geheel nieuwe woonwijken, of
beter nog: gecombineerde woon- en
werkwijken, vormgegeven door de
allermodernste architecten.
'Ikword erhelemaal gekvan, van die
billboards', zegt Bach Binh Hong,
een zakenvrouw die veel door het
land reist. 'Zezijn zo lelijk! En dan al
die flikkerende lichten. Erzijn al zo
veel ongelukken gebeurd doordat
mensen afgeleid werden.'
Deze geluiden vallen meer te be-
luisteren: Vietnam zet zijn deuren te
wijd open, alles kan en alles mag, Ho
Chi Minh City lijkt wel Peking of
Shanghai. En al die buitenlandse fa
brieken die hierheen komen, niet
meer tetellenzo veel. Bosch, Philips,
Mercedes, Volkswagen: ze laten alle-
maal hun producten door Vietna-
mesehandeninelkaarzetten. Netzo
goedkoop als in China, maar de Viet-
namezen werken een stuk harder.
Dit is goed nieuws voor al die ar-
beiders die van het platteland naar de
steden trekken, dat geeft Doan Anh
onmiddellijk toe. Ze gaan eindelijk
wat meer verdienen, ze kunnen nu
een telefoon kopen, een fiets of een
brommer, of zelfs een beetje normaal
wonen. En ze hoeven ook geen hon-
germeer telijden.
Concurrentiepositie
'Maar', zegt Doan Anh, 'niemand wil
er bijvoorbeeld bij stilstaan dat het
platteland wordt leeggezogen, dat er
straks niemand meer is om de oogst
binnen te halen. Erzijn echt heel veel
arbeidskrachten nodig. Ik hoorde
laatst nog van een fabriekdiegewoon
geen mensen kon krijgen. Dat is toch
wel pijnlijk. Het betekent ook dat ar-
beid duurder wordt, wat weer slecht
is voor de concurrentiepositie.'
Hij merkt het ook in zijn eigen
theefabrieken. 'Er werkt hier nie
mand voor minder dan vier dollar
per uur. Meer kunnen we niet beta-
len. En ik weet dat ze in de industriele
sector meer kunnen krijgen. Dus het
wordt echt moeilijk voor ons. Zeker
omdat de arbeiders in Malawi, een
van onze grote concurrenten, genoe-
gen nemen met maar een dollar per
uur. Daar kunnen wij niettegenop.'
Maar dat is het. Verder geen kwaad
woord over de ontwikkelingen in
Vietnam. Meneer Doan Anh Tuan telt
zijnzegeningen. Neemnouzijnzoon
van vijftien. Hoe graag hij ook wil dat
die hem later opvolgt in de fabriek,
hij is niet teleurgesteld dat dat waar-
schijnlijk niet gaat gebeuren. 'Mijn
zoon wil iets anders. En dat is fantas-
tisch. Hij kan gewoon kiezen wat hij
wil worden. Inallevrijheid.' O
Meneer Doan Anh vertelt over ZIJN thee.