Achtergrond ooo Verenigde Staten Caswinning Inwoners van hetarme Louisiana word en van de ene op de andere dagmiljonair. Dankzij het aardgas onder hun erf 22 Kostbaar proces iHard sfs Chemische cocktail MaasstadPers Woensdag8 december20io De jackpot onder drie kilometer rots Eva Ludemann o p zijn nacht- kastje ligt een rekenmachine. Zonder gaat Chris Leather- wood tegen- woordig niet meer naar bed, anders kan hij niet slapen. 'Het is zo'n grote', lacht hij met zijn vette, zuidelijke accent door de telefoon. 'Met een mega display, zodat ik de getallen goed kan zien.' Op de achtergrond gilt zijn vrouw Barbara. 'Het is je derde Chris, je der- de!' Hij beaamt het grinnikend. 'That's right, ik heb de afgelopen maanden al twee van die dingen ver- sleten. Ik ben een veelgebruiker, ik wil aldoor weten hoe rijk ik al ben. Ik droom alleen nog maar van dollars' Zijn nieuwe leven begon twee jaar geleden met een roffel op de deur. Het was ergens in de middag, weet Leatherwood nog. Er stond een man op zijn stoep. Of Leatherwood zijn land wilde leasen, wilde de man we ten. Of liever: of hij de rechten op de mineralen onder de oppervlakte van zijn land wilde leasen. Voor400 dol lar per hectare, zei de vertegenwoor- digervan Chesapeake Energy. De in Converse, Louisiana, gebo- ren en getogen Leatherwood (70) deed een snelle rekensom. Niet veel later had hij een cheque voor 434.000 dollar in handen. 'Heck of a lot of mo ney' voor een pensionado in een plat- telandsdorpje in hetverarmdezuiden van de VS. Maar het kon nog beter, hoorde hij de volgende dag van zijn buren. Die hadden met de landman onderhandeld en waren in een klap miljonair geworden. Een week later belde zijn neef Mike die uitgelaten door de telefoon gilde dat Chesapea ke Energy net twee miljoen dollar op zijn bankrekening had overgemaakt. Het is nog maar het begin van het dollarfeest. Over vier maanden be- gint Chesapeake Energy bij Leather- wood en neef Mike met drillen en als het goed is, gaat de kassa dan nog veel harder rinkelen: ze krijgen royalty's van 20 tot 30 procent op elke kubieke meter gas die wordt gewonnen. Zo- lang de boortoren productief blijft, gemiddeld zo'n zeven jaar. 'It's the gold rush all over again', ver- zucht Leatherwood gelukzalig. De goudkoorts is terug, alleen gaat het dit keer om aardgas. In gigantische hoeveelheden, zegt Chesapeake Energy, Amerika's grootste onafhan- kelijke gasproducent. In de zoge- noemde Haynesville Shale in het noordwesten van Louisana zou twee keerzoveel aardgas zitten als Saoedi- Arabie olie heeft. Oftewel bijna ne- gentig triljoen kubieke meter aardgas - de VS verbruikten vorig jaar 8 tril joen kubieke meter aardgas. De Hay nesville Shale zou de VS ruim tien jaar van energie kunnen voorzien. Cocktail Dat het gas er zit, was al lang bekend. Maar het was te duur om het te ont- ginnen. Tot oliemaatschappij Hali- burton zo'n twee jaar geleden een nieuwe techniek uitvond om het gas op een minder kostbare manier te winnen uit de shale, de keiharde, on- dergrondse rotsformatie. Er wordt een verticaal boorgat gemaakt. Op zo'n drieduizend meter diepte maakt de boor een bocht in een hoek van negentig graden, waarna horizontaal verder wordt geboord, ruim ander- halve kilometer lang. Als het boren is voltooid, volgt het hydraulic fractu ring, oftewel hetfracking: metenorme kracht wordt een cocktail van water, zand en chemicalien - de fracking fluid - in de boorschacht gepompt, waardoor overal in de rotsmassa haarscheuren ontstaan. Het gas ont- snapt en wordt opgevangen. Het gemeentehuisje van het dorp- je Mansfield, niet ver van Converse, barst elke dag verder uit zijn voegen. Steeds meer landmen van steeds meer energiemaatschappijen verdringen zich om er het kadaster door te ploe- gen, op zoek naar mineral rights. 'Het is een gekkenhuis', zegt manager Sonny Stone )r lachend. 'De landmen bieden almaar hogere bedragen om de documenten te mogen inzien, we krijgen nu 450 dollar per dag.' Het aardgas is een zegen voor het arme Louisana dat nog altijd niet is hersteld van orkaan Katrina, die New Orleans vijf jaar geleden ernstig ver- minkte. En dit voorjaar trof een gi gantische milieuramp de staat toen door een fout van oliemaatschappij BP vlak voor de kust een half miljoen ton ruwe olie in zee lekte. Louisiana kan de miljarden die de gasbusiness opbrengt, goed gebruiken. Vorig jaar zorgde het gas voor een injectie van bijna zes miljard dollar in de staat. Terwijl heel Amerika steeds dieper wegzakte in de recessie, werden in het noordwesten van Louisiana 57.000 nieuwe banen gecreeerd. In de regio verrijzen de komende jaren in totaal mim tienduizend boortorens, waar door enkele van de armste gemeen- ten in heel Amerika in een klap over een vette bankrekening beschikken. 'Ik heb net weer een Corvette ver- kocht!', jubelt John Adams door de telefoon. Het gaat goed metzijnzaak Auto World aan de hoofdstraat in het nu keurig aangeharkte dorpje Mans field. Veel nieuwe shalewnaires, zoals de slia/e-gasmiljonairs worden ge- noemd, kopen bij hem het nieuwste model Buick, Chevrolet of Cadillac. Champagnekleur is favoriet. Vijftig meter lopen van Auto World houdt financieel adviseur Gus Hall kantoor, dat zijn klantenbestand fiks heeft zien toenemen. Hall heeft zelf ook de mineral rights onder zijn grond geleasd aan Chesapeake. Hoeveel hij al aan zijn contract heeft verdiend, wil hij nietzeggen. 'But it's darn much money, I'll tell you thatl' De ene landeigenaar krijgt een be ter contract dan de andere. 'De land men en de oliemaatschappijen ver- malen regelmatig inwoners van Louisiana in hun hebzucht', klaagt advocaat Walter Johnson in het pro- vinciehoofdstadje Shreveport. Hij vertegenwoordigt tientallen landei- genaren die zich hebben verenigd in de Haynesville Shale Landowners Asso ciation om gezamenlijk het hoofd te bieden aan de gasmaatschappijen. 'Ze stellen contracten op die niet deu- gen, houden informatie achter en rekenen hun transportkosten op de landeigenaren door. Maarbegrijp me niet verkeerd, de gaswinning is goed, het helpt ons uit de armoede.' Aardgas is in de VS altijd heUstief- broertje geweest van olie en steen- kool. De olie- en koollobby's hebben veel politieke invloed, voor aardgas liep tot nu toe geen Amerikaan warm Maar door een combinatie van om- standigheden is gas nu Amerika's 'redding': nieuwe technologieen, toekomstige tekorten aan grondstof- fen, massa-import van kostbare olie en milieuverontreiniging door C02- uitstoot. Bij gasverbranding komt bijna de helft minder C02 vrij dan bij steenkool en olie, en geen lood. 'Dit is het antwoord op Amerika's energiecrisis', zeggen Chesapeake Energy en zijn concurrenten. Ameri ka kan onafhankelijk worden van de OPEC en hoeft niet langer een mil jard dollar per dag uit te geven aan de Het boren van een gasbron in shale duurt ruim een ©maand en kost zo'n 8 miljoen dollar; twee keer zo lang en zo duur als een traditionele bron. De rotsformatie van de Haynesville Shale is Ozeker honderd meter dik en ligt op zo'n drie- tot vierduizend meter onder de grond. Acht grote bedrijven hebben He Environmental Protecion Agency verteld wat in hun fracking fluid zit. Alleen Haliburton weigert de informatie te geven.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Maaspost / Maasstad / Maasstad Pers | 2010 | | pagina 22