w
Actueel
1
2
3
4
Ik voorzag dat we niet zouden
overleven met alleen sigaren.
IOO
Golden parachute
Op zijn pootjes
Niet erg verrassend
Thomas Klaphake Directeur sigarenfabriek De Olifant
MaasstadPers Woensdag 26 januari 201
Edward Deiters
Kampen
V
Een interview met een fabrikant van
rookwaar is geen sinecure. Om te be-
ginnen moet het initiatief van de
journalist komen. Voorts moeten de
woorden tabak of roken in het artikel
zoveel mogelijk vermeden worden.
En verder moet goed worden gelet op
ieder stukje tekst dat ook maar in de
verste verte op de promotie van rook-
waren zou kunnen wijzen.
Zelfs vooraf wat informatie op-
zoeken blijkt lastig; dewebsite van de
Kampense sigarenfabrikant De Oli
fant (anno 1832) is op last van de
Tabakswet niet toegankelijk voor
consumenten. Die zouden immers
op rare ideeen kunnen komen. Be-
ginnen met roken bijvoorbeeld.
Welkom indewereldvan een siga
renfabrikant anno 2011. Thomas
Klaphake, directeur bij De Olifant, zit
in een lastig parket. Zijn verhaal wil
devrolijkemidden-veertigerbestver-
tellen, maar de Voedsel en Waren Au-
toriteit (VWA) leest mee. Overtredin-
gen van de Tabakswet zouden hem
een boete van 45.000 euro kunnen
opleveren.
Relikwie
En dat is een hoop geld voor een klein
bedrijf als het zijne. Vier mil joen siga
ren rollen er jaarlijks van de band.
'Dat cijfer correspondeert ongeveer
met onze omzet', zegt Klaphake, die
er al twintig jaar de scepter zwaait.
Toen hij aantrad bij het bedrijf,
dat al sinds mensenheugenis in fami-
liehanden is, trof hij een sigarenmu-
seum aan, een relikwie uit vervlogen
tijden. Bezoekers konden erzien hoe
het ooit was, toen Kampen nog een
bloeiende sigarenindustrie had, met
tientallen merken, zoals Balmoral en
Oud Kampen, die hun eigen fabriek-
jes hadden. Een voor een waren deze
verdwenen.
Op een na: De Olifant, gevestigd
in een eeuwenoud statig pakhuis in
de hoofdstraat van het stadje. 'Om de
museumbezoekers te laten zien hoe
het ooit werkte, maakten we een klei-
ne hoeveelheid sigaren', zegt Klap
hake. 'Als we hier toch aan het werk
zijn, kunnen we het net zo goed
nieuw leven inblazen en weer sigaren
gaan verkopen', bedacht hij in de ja-
ren tachtig.
En dus ging het bedrijf, deels met
dezelfde oeroude machines en in het-
zelfde krakende fabrieksgebouw weer
aan de slag. 'Het was een tijd waarin
de sigaar best populair was', zegt
Klaphake. 'De wetgeving was nog
mild en de omzet groeide vrij snel,
ergens tussen de 5 en 10 procent per
jaar.'
Eind jaren negentigzag Klaphake
plots donkere wolken aan zijn hori
zon. De Tabakswet zat er aan te ko
men. 'Ik voorzag dat we niet zouden
De Tabakswet heeft van Thomas Klaphake een nogal veelzijdige ondernemer gemaakt. frank groeliken
overleven met alleen de sigarenpro-
ductie'.
Alternatief
En dus ging Klaphake op zoek naar
een alternatief. Dat vond hij in de
verre geschiedenis van het bedrijf; in
dezelfde puntzakjes als waarin ooit
de tabak werd verkocht, leverde het
bedrijf ooit ook koffie en thee. Via
een van onze tabakscontacten in Bra-
zilie maakten we kennis met een leve-
rancier die werkelijk de prachtigste
Braziliaanse Arabica-koffies teelt.'
Met de thee ging het min of meer het-
zelfde.
Met de naam ontstaat nog een pro-
bleem. De Olifant thee en koffie, die
Klaphake voor ogen heeft, blijken
verboden. De tabakswet schrijft na-
melijk voor dat onder de naam van
een tabaksproduct geen nieuwe an-
dere producten mogen worden ge-
hangen.
Hij lost het inventief op. "We had
den hier ooit ook een sigarenmerk
dat De Eenhoorn heette', legt hij uit.
'Dat heb ik toen laten uitschrijven uit
de categorie tabaksproducten en la
ten inschrijven als koffie- en thee-
merk.'
Rookverbod
Terwijl Klaphake bezig is een tweede
standbeen te creeren doet ondertus-
sen de Tabakswet zijn werk. De Ne-
d.erlandse sigarenconsumptie daalt
van 1 miljardstuks in de jaren tachtig
naar zo'n 450 miljoen nu. En dat is
ook te zien op de balans van De Oli
fant. Na de invoering van het rook
verbod, in 2008, daaldede omzet van
de sigaren met 5 procent. En die is
sindsdien min of meer constant ge-
bleven.
Traditie
De Eenhoorn is volgens Klaphake
nog kleinschalig bezig, maar de om
zet groeit zo'n 10 a 15 procent per
jaar. De koffie en thee noemt hij een
'mooie maar moeilijke' markt. 'Op
het gebied van sigaren hebben wena-
tuurlijk die eeuwenoude naam en
Waarhebjeeen
hekelaan?
In algemene zin: de enorme
wet- en regelgeving waarje in
ons land mee te maken hebt.
Dat is voor ondernemers echt
killing. Volgens mij moet dat
echt wel minder kunnen.
Wat is je grootste
blunder?
Ik heb me wel eens laten verlei-
dentotdenken in marketing-
concepten. Onze klanten inde-
len in smaakprofielen bijvoor
beeld. Dat werkt bij Unilever,
maar niet bij ons.
Wat wasje laatste
groteaankoop?
Een tachtigtal zakken van zes-
tig kilo pure BraziliaanseAra-
bica. Dat is een behoorlijk grote
deal. (Over deprijs wil Klaphake
niets kwijt, maar die ligt rond
de 19.000 euro).
WatisjouwpianB?
Ik kom uit een jeneverfamilie,
brouwer zijn lijkt me dan ook
wel mooi. En dan aan het einde
van de dag altijd een zelfge-
stookt glaasje proeven.
traditie', zegt Klaphake. 'Op die an-
dere markten heb je megaspelers,
keiharde concurrentie en de laatste
tijd ook enorme prijsfluctuaties.'
Daarnaast is er de winkel annex
koffieshop op de begane grond van
het bedrijf. Vroeger werden hier al
leen de sigaren van De Olifant ver
kocht. Maar dat mag niet meer, want
datzou merkpromotiezijn.
En zo heeft de wet hem een nogal
veelzijdige ondernemer gemaakt. Al
leen wanneer hij minstens negentig
ondermerken verkoopt, mag hij zijn
sigaren nog in de winkel verkopen.
En daarom grossiert hij er nu ook in
koffie, thee, wijn, noga....en ja, zelfs
de sigaren van de concurrent.
Eric Schmidt, de vertrekkende baas bij Google,
krijgt als afscheidscadeautje een aandelenpakket
ter waarde van honderd miljoen dollar mee.
Tony Hayward is amper 4 maanden weg als baas
bij BP en wordt mogelijk nu alweer bestuurder bij
Glencore, 's werelds grootste grondstofhandel.
Economische groei en het creeren van banen zijn
de speerpunten in de State of the Union, de
Amerikaanse 'Troonrede'van president Obama.