22 000
Achtergrond
N
n
o
Ik zie mezelf niet wegrotten
in hetverzorgingshuis
#KokenmetKoppes RegisseurJohan Doesburg heeft nog nooitgekookt. Desondankswaagtde nicotinejunkie
zich een dag na de premiere van zijn spektakelstukFousf aan de edele kunstvan het sushi maken.
Tekst Dirk Koppes Foto's Christiaan Krop
Fassbinder-rel van Doesburg
Jules Croiset versus Doesburg
Michel Houellebecq
MaasstadPers Woensdag 26 januari 2011
iohan Doesburg Regisseur
Alchemist
DenHaag
ondagmiddag 23 januari,
15.00 uur. In de Haagse
Koninklijke Schouwburg
gaat de spectaculaire
monsterproductie Faust
in premiere. In 5,5 uurzien 300 toe-
schouwershoe 15acteursin 136kos-
tuums gestalte geven aan de tweede-
lige klassieker van Goethe. Jaap
Spi jkers excelleert als de wetenschap-
per Faust die een pact sluit met duivel
Mefisto. Pas als Faust zal aangeven
dat hij voldoende lust, liefde, kennis
en macht heeft binnengesleept, mag
Mefisto hem meeslepen naar de hel-
lepoort. De kijker wordt moeiteloos
meegesleept in een bijna hallucine-
rende trip langs middeleeuwse burch-
ten, het Troje van Helena, mystieke
heksenheuvels en nog veel meer. De
alchemist die dit wonderbaarlijke
brouwsel (nu al een hoogtepunt van
het theaterseizoen) samenstelde is
regisseur Johan Doesburg.
Maandagmiddag 24 januari, 17.00
uur. De day after. Doesburg(55) kijkt
nog enigszins verdwaasd uit de ogen
als hij de deuropent van zijn woning
aan een Haagse gracht. 'Ik besef nog
niet helemaal dat het voorbij is.' Het
maandenlange werken aan Faust
heeft zijn sporen nagelaten in Does-
burgs priveleven, maar de stemban-
den van de onvermoeibare causeur
zijn ongeschonden gebleven. Does
burg citeert tevreden uit de eerste re-
censie in de NRC, terwijl hij onder-
tussen zijn eerste van talloze
sigaretten opsteekt. 'Bezwaar als ik
rook tijdens het koken?'
De Hagenees heeft nog nooit ge-
kookt, had hij telefonisch al aange-
kondigd. En of er Japans op tafel kon
komen. 'Ik heb nooit zo de meer-
waarde van zelf koken ingezien', legt
hij uit. 'Andere mensen kunnen dat
veel beter. Je moet elkaars talenten
gebruiken. Zelfs koffie haal ik buiten
dedeur. Handig, hoefjenietsschoon
te maken. Nou ja, ik heb wel een ap-
paraat, maar dat moet ontkalkt wor-
den. Oploscappuccino?'
We beginnen aan de hoeksteen van
de Japanse keuken, de sushirijst.
Enigszins onwennig staart Doesburg
naar de pan met te wassen rijst. Uit-
eindelijk gaat zijn onafscheidelijke
zwarte jasje uit. 'Je beseft dat ik nooit
ongekleed in het openbaar verschijn?'
Uiteindelijkzethij resoluut eengroot
broodmes in de pompoen, die in
stukjes gehakt dient voor de miso-
soep. De pompoen wordt gaar ge-
kookt, waarna Johan de groente tot
pulp stampt. Met het snipperen van
de bosuitjes heeft hij weinig moeite.
Een miskend kooktalent.
Miso soup met pompoen
Bij het binnenlepelen van de pom-
poensoep, legt Doesburg uit waarom
hij voor juist deze lange versie van het
Faust-verhaal heeft gekozen. 'Al sinds
mijn middelbare schooltijd fasci-
neert het Faust-verhaal me. Voor deze
uitvoering merkte dat ik Goethes
complete stuk nodig had om het mo-
rele verloop van Faust te laten zien.
Heeft die wat geleerd na al die om-
zwervingen? Nee. Is hij tevreden?
Nee. Doen wij het beter? Nee. Wij zijn
ontevreden als mensensoort. Dieren
hebben het makkelijker. Ze hebben
te eten of niet. Lukt het niet dan gaan
ze dood, anders leven ze nog. Ons
streven naar perfectie, naar meer,
dwingt ons zelden genoegen te ne-
men met geluk dat voor het grijpen
ligt. Volmaaktheid blijft onbereik-
Als afstudeerproject wilde Doesburg in 1987
Het Vuil, De Stad, en De Dood van Werner
Fassbinderopvoeren. Het werd een rel.
Acteur Jules Croiset pleegde in 1987 een
zelfontvoering om te protesteren tegen het anti-
semitische karakter van stuk. Dat werd afgelast.
In 2005 bracht Johan Doesberg een theaterversie
van Michel Houellebecqs omstreden bestseller
Elementaire Deeltjes.
