000 15
33 MaasstadPers Woensdag 2 maart 2011
Hahahahaha, natuurlijk A /ifrll AaI
ga ik niet weg. /\C* IUC 1
Eerdere actie
tegen Libie
#Revolutie De Libische kolonel Gaddafi
heeftin de laatstetwee weken al meerdan
duizend van zijn burgers vermoord.Tijd
voor ingrijpen dus. Maar hoe? En doorwie?
Wanneer?Oftoch maar niet?
Vergelding
Gezonde concurrentie
De aanhouder wint
Fotoshopcamera
Muammar Gaddafi Leider van Libie
Gaddafi verdient
wel/niet een pak slaag
Mark van Assen
Rotterdam
v
Volgens Broeder Leider zelf is er hele-
maal niks aan de hand in Libie. 'Ha-
hahahaha, natuurlijk ga ik niet weg',
zei hij in een interview. En ook al zou
hij willen, hij kan niet eens aftreden:
'Ik heb geen formele titel, u snapt ons
systeem niet.'
Van de inmiddels ingestelde sanc-
ties begrijpt hij niets. Verraad', dat is
het, verraad van mensen 'zonder mo-
raal'. En hoezo, demonstraties? Er
zijn helemaal geen demonstraties.
'Mijnvolk houdtvan mij.'
De algemene reactie op het ge-
sprek met drie buitenlandse journa-
listen: die man is gek. Iedereen kan
zien dat in Libie de hel is losgebro-
ken. Tegenstanders van Muammar
Gaddafi hebben na gevechten het
oosten van het land bezet. Ook in het
westen wordt strijd geleverd, maar
daar is het regime nog steeds aan de
macht, net als in de hoofdstad Tri
poli. Duizend doden zijn eralgeval-
len, als het er niet meer zijn, en een
veelvoud aan gewonden. Libie is
overduidelijk een land in nood, ook
al wordt dat ontkend door de man
zonder formele titel.
'Goede vriend'
Hoe kan de wereld helpen? Grijpen
we in, zoals in Servie (1999)? Doen
we niks, zoals in Rwanda (1994)?
Gaan we er vol op, zoals in Afghani
stan (2001)? Doen we een beetje, zo
als in Irak (1991-1998)?
Het is ingewikkeld, zo blijkt uit de
verschillende internationale readies
op hetgeweld in Libie. Elk land heeft
zo zijn eigen belang om wel of niet
iets te doen, of om alleen maar met
een verklaring te komen.
Allereerst is daardeVenezolaanse
president Hugo Chavez. Die liet gis-
teren ondubbelzinnig weten dat hij
zijn 'goedevriend' Gaddafi blijft steu-
nen. Volgens hem heeft het Westen
het gemunt op de Libische olie en is
het daarom een lastercampagne be-
gonnen tegen zijn 'revolutionaire
zielsverwant'. Chavez is echter in alles
antiwesters, en wordt langzamer-
hand gezien als de gekke Henkie van
de internationale politiek.
'Politieke zombie'
Dan zijn er de landen die het voorals-
nog houden bij publieke berispin-
gen. Rusland bijvoorbeeld. Dat liet
bijna tien dagen nade eerste ongere-
geldheden van 15 februari weten dat
het geweld tegen burgers ten zeerste
afkeurt. Gisteren ging Moskou een
versnelling hoger en noemde het
Gaddafi een 'politieke zombie'. Ver-
der gaan de Russen vooralsnog niet,
en dat zou ook moeilijk zijn omdat
ze zelf geen enkele kritiek of inmen-
gingduldden tijdens hun twee oorlo-
gen inTsjetsjenie. Dat waren tenslotte
binnenlandse aangelegenheden.
Vanuit China blijft het ook rede-
lijk stil. Voor de Chinezen geldt in
feite hetzelfde als voor de Russen
(denk aan Tibet). Wel lieten ze op 22
februari weten 'erg ongerust' te zijn
over de ontwikkelingen in Libie.
Maar daarbij ging het voornamelijk
om aanvallen op Chinese arbeiders
en Chinese bezittingen.
Eind vorige week werden er ver-
volgens voor het eerst sancties inge-
steld. De Europese Unie kondigde, in
navolging van VN-resolutie 1970,
eenwapenembargo af. Ookbevroor
ze de tegoeden van de familie Gad
dafi en weigert ze visa uit te geven aan
zestien Gaddafi's, onder wie Muam
mar. Ook de Verenigde Staten heb
ben de tegoeden van de familie be-
vroren. Voor de goede orde: dit
gebeurde allemaal twee weken na de
eerste demonstraties. Genoeg tijd dus
voor Gaddafi om zijn centen bij el-
kaar te sprokkelen.
Humanitaire interventie
Blijft over: geweld. Daarvan is nog
geen sprake, al hebben de Amerika-
nen en de Britten het wel over het in-
stellen van een no fly-zone, zoals in de
jaren '90 in Irak. De meeste landen
hebben grote moeite met inmenging
in nationale aangelegenheden van
andere landen. Zij worden hierin ge-
steund door de prominente Ameri-
kaanse filosoof Michael Walzer. In
zijn boek Just and Unjust Wars schrijft
hij dat de soevereiniteit van landen
heilig is. In principe. Alleen als er
sprake is van extreme situaties als ge
nocide en etnische zuivering bestaat
er wat hem betreftzoiets als het recht
op 'humanitaire interventie'.
Walzer stond dus achter de bom-
bardementen op Servie om zo de et
nische zuivering van Albanezen te
stoppen. En hij snapteer niets van dat
er niemand ingreep toen er in Rwan-
dabijnaeen mil joenTutsi's en gema-
tigde Hutu's werden afgeslacht.
In Libie is geen sprake van etnische
zuiveringen of genocide. Niet ingrij
pen dus. Maar dan: waar ligt de grens?
Of moet je in dit geval gewoon luiste-
ren naar de bevolking? Erzijn in Libie
regelmatig spandoeken gesignaleerd
met als strekking: geen interventie,
dit is onze strijd.
Bijna 25 jaar geleden, op 25
april 1986, werd Libie wel
gebombardeerd. De VS
voerden toen luchtaanval-
len uit als vergelding van
een Libische bomaanslag in
Berlijn. Daar kwamen veel
Amerikaanse soldaten.
De operatie El Dorado
Canyon, die twaalf minuten
duurde, was gericht op
Muammar Gaddafi zelf. Hij
overleefde, maar er stierven
naar verluidt wel zestig an-
deren.
Lastig, lastig: boeven verjagen zonder de bevolking te treffen. ap
Deeigenaarvaneen pizzeria in Pennsylvania
werd betrapttoen hij muizen losliet in de
restaurants van zijnconcurrenten.
In China probeerde een bankovervaller met een
bijl door kogelvrij glas te komen. Na 198 keer
uithalen luktedat, maartoen wasde politie eral.
Eriseen nieuwfototoestel bedachtvoorde min-
derfotogenieken onderons. Hettoestel brengt
automatisch lipstick en oogschaduw aan.
