20
Achtergrond
99
I
I
a
ooo
3
Totvoorkort...
Maar inmiddels
Sssst
Westerse defensiebudgetten
staan zwaar onder druk.
#SupermachtJazeker, Amerika is nog steeds een militaire en
economische grootmacht. Maar de tijden veranderen, zo gaat dat
nu eenmaal. De opmars van de Aziatische landen isonstuitbaar.
We krijgen een andere wereld.
■it
Baas boven baas (1)
Baas boven baas (2)
MaasstadPers Woensdag 23 maart 2011
cB
wind waait
voortaan uit
oosten
Mark van Assen
X7
...was de wereld vrij overzichtelijk.
Sinds de Tweede Wereldoorlog is er
maar een absolute supermacht ge-
weest en dat is Amerika. De Sovjet-
Unie dacht een tijdje dat ze het ook
was, maar dat bleek uiteindelijk toch
anders te liggen. Ze ging uiteindelijk
ten onder aan haar eigen onvolko-
menheden. Want wanneer ben je ei-
genlijk een supermacht? Als je een
checklist zou moeten samenstellen,
dan zou die er ongeveer zo uit kun-
nen zien:
portioneel grote plattelandsbevol-
king houdt de grote sprang voor-
waarts vooralsnogtegen. De helft van
de Chinezen leeft nog steeds in dorp-
jes, van wie de meesten zonder
schoon drinkwater, elementaire ge-
zondheidszorg of fatsoenlijk onder-
wijs. En het milieu is er een ramp.
China een supermacht? Not any
time soon, concludeert Minxin Pei.
- een hightech-leger
- een technologisch geavanceerde
economie
is er toch van alles aan de hand dat
de suprematie van de Verenigde Sta-
ten doet afbrokkelen. Ook wordt er
langzaam een sfeer geschapen die het
brandpunt van de wereld langzaam
naar Azie (en het Midden-Oosten)
verschuift.
Laten we beginnen met Amerika
-onoverkomelijke militaire en zelf. Er wordt daar natuurlijk nog
economische voordelen ten opzich- steeds een enorm bedrag aan wapens
te van potentiele concurrenten uitgegeven. Dat is niet raar, want de
- een gelijkwaardige samenleving Amerikanen zijn weliswaar weg uit
- een aantrekkelijke ideologic Irak, maar nog steeds zeer actief in
-volledigaanbodvanbelangrijke Afghanistan. In 2010 zette president
publieke goederen, varierend van
schone lucht tot vuurtorens en van
defensie tot straatverlichting
Kortom: de VS. Zo althans luidt de
formulering en de conclusie van J
Minxin Pei, een politiekwetenschap-
per die gespecialiseerd is in de relatie
tussenChinaendeVS. miljard dollar
Aan de hand van zijn eigen check- Dat geeft Australie de komende
list serveert hij in een artikel overi- jaren uitom zijn onderzeevloot
gens niet alleen de Russen uit de tijd te moderniseren. De zes boten
van Stalin, Chroesjtsjov en Brezjnev worden ertwaalf.
af als supermacht (TijdensdeKoude
Oorlog alleen militair gezien een
concurrent van Amerika'), maar ook
het huidige China. Dat land groeit
economisch gezien wel als een dolle,
maar schiet op bij na alle andere pun-
ten tekort. Het inkomen per hoofd
van de bevolking bedraagt in China
bijvoorbeeld ongeveer eentiende van
dat in Amerika. Ook de buitenpro-
Barack Obama zijn handtekening
voor alles bij elkaar een nauweli jks te
bevatten 1,3 biljoen dollar aan de-
fensie-uitgaven (inclusief defensie-
gelinkte uitgaven van andere departe-
menten. Dat lijkt niet alleen veel, dat
is het ook. Geen enkel ander land
komt absoluut gezien ook maar in de
buurt van de dat bedrag.
Toch staan de defensiebudgetten
in de VS en de rest van het Westen
zwaar onder druk. Oorzaak daarvan
is de economische crisis. Moeten we
wel zoveel geld uitgeven aan wapens,
terwijl er miljoenen werklozen zijn
die dringend een baan nodig heb-
ben? Een mooi voorbeeld hiervan is
de militaire samenwerking van
Groot-Brittannie en Frankrijk. Die
kunnen hun grote krijgsmacht niet
meer verkocht krijgen aan hun bevol
king. Daarom hebben ze aangekon-
digd te gaan samenwerken in buiten-
landse uitzendingen en, let op, een
vliegdekschip te gaan delen. De HMS
Prince of Wales, klaar in 2020, mag
door de Fransen gebruikt gaan wor
den als hun eigen Charles de Gaulle
in onderhoud gaat. En andersom.
Verder gaan de twee landen samen
onderzoek doen naar kernwapens.
Ook Nederland moet bezuinigen.
Minister Hans Hillen van Defensie
kondigde eind vorig jaar aan hoe hij
de pijn van de geplande 200 miljoen
euro gaat verdelen: 163 miljoen min
der investeringen en 37 miljoen min
der personeelskosten. 'Naast de pro-
blemen die we hebben opgelopen
door de wereldwijde crisis staan we
nu aan het begin van een nieuwe [be-
zuinigings-jronde. De 200 miljoen
die we in 2011 bezuinigen is een be
gin, een pijnlijk begin.'
Tegelijkertijd is er in een ander
deel van de wereld iets heel anders
aan de hand. Het International Insti
tute for Strategical Studies (IISS), een
militaire denktank, constateert in
zijn nieuwe editie van The Military
Balance dat er een globale herverde-
De Aziatische opmars: Chinese, Indiase (links) en Zuid-Koreaanse militairen
De Russen hadden in het begin van de jaren
zeventig liefst driehonderd kernonderzeeers.
Plus vijftig onderzeeers met kernraketten.
Ter vergelijking: de totale vloot van de
Amerikanen, dus inclusief allerlei andere
schepen, bedroegtoen minder dan vijfhonderd.
Het nadeel van de Russische onderzeeers was
echter dat ze enorm veel lawaai maakten
('als twee vrijendeskeletten in een vuilnisbak').
-ik-