VERLEDEN EN HEDEN
RAKEN ELKAAR
TUSSEN DIJKENen
in Schiedam
a
w.
Van dc apen geleerd
wmm
Rotterdam niet onbewoonbaar
m
D. v. d. HEUVEL
METRO-POOL
Wfan W en U
en iedereen
n
1/Quimte
„ZIT" OP
HET KASTEEL
Levensgeluk is meer
dart materieel gewin
in Delfshaven
en Spangen en
Oud-Mathenesse
voor it
annonce
UITCAVE STICHTINC EURO-APPEL VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAC
21 MAART 1962 EERSTE JAARCANC NUMMER 1
s - -
Y >f >f Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y X- Y Y Y Y Y
Y Y
Suede en \appa
Kleding
Exclusieve modellen
Voor ieder figuur naar
maat.
Afles op eigen atelier ver-
vaardigd, dus goedkoper.
Event, bezoek aan huis.
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
ik
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
~k
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
k
Y
Y
Y
Y
k
k
k
Y Y
bruff iiino/' hual
'.YV
yinvilt'i's glial
nifg altijd,
maeilertaal
★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★-A-**
I
Mil*#*
elf shaven, Spangen, Oud-
M m Mathenesse drie stads-
gedeelten met een eigen
verleden. Niet kleurloos en niel
aaneengeklont tot wezenloze
steenwoestijnen zoals de tie gen-
tiende eeuiv ze maakte. Welke
historische rijkdommen liggen er
voor nog korte tijd in Delfs-
liaven. Is het niet een van de wei-
nige plekjes waar men als het
ivare de geschiedenis nog van de
straatkeien proeft?
Naast dit tastbare stuk oudheid,
waar nu de bewoners onder wie
kunstenaars die aan het verleden
gehecht zijn de muren om zicb
heen horen slopen omdat hier het
moderne verkeer zich dwars door
het pittoreske Delfshaven wil boren.
ligt het door ons blad bestreken
stadsdeel evenzeer op historische
gronden.
Weet u, bijvoorbeeld, dat de
Schiedamseweg en de Mathenesser-
dijk al omstreeks 1250 als water-
kering bestonden?
Weet u. dat de Spangense-polder,
jok wei Spaansepolder genoemd
tussen 1250 en 1300 vorm heeft ge-
kregen en dat het is genoemd naar
het Huis ter Spangen, circa 1307
door Philip Uternesse of van
Matenesse gebouwd?
Weet u. dat Delfshaven tot 1886
een zelfstandige gemeente is ge-
weest na tot 1795 deel te hebben
uitgemaakt van de stad Delft en dat
het eerst in het begin van de vijf-
tiende eeuw is ontstaan?
Waarom wij deze enkele histori
sche feiten onder de aandacht bren-
gen? Omdat velen de belangstelling
voor de historie hebben verloren en
hun eigenlijk alleen nog maar het
Op het einde van de Broersvest ligt
het statige Proveniershuis, overblijfse]
nit een groots en rijk verleden. Nu de
laagbouw, die het oude stadsbeeld
geen goed deed, is weggebroken, wint
het zo mogelijk nog aan voornaamheid
Wanneer de Rijks H.B.S. en de Brand-
weerkazerne verdwenen zullen zijn en
ook Schiedam zijn nieuwe stadhuis zal
hebben. zullen oud en nieuw met el-
kaar zijn verzoend.
De aanleg van een groot verkeers-
plein. dat door het Proveniershuis en
het nieuwe stadhuis geflankeerd gaat
worden, is reeds in voile gang. Welis-
waar heeft het park het moeten ont-
gelden, maar het ziet er naar uit dat
het geheel er stedebouwkundig op zal
winnen. Op 1 mei van dit jaar moet
het klaar zijn; alsook de verbinding
met de nieuwe stadswijk in Nieuwland
over de Proveniersbrug. Zo reiken oud
•n nieuw Schiedam elkaar de hand.
Daarnaast wordt hard gewerkt aan
het Stationsplan, dat grote perspectie-
■wen opent. Een brede verkeersweg,
die tussen het nieuwe stationsgebouw
en de reeds aangelegde perrons zal lo-
pen, zal enerzijds aansluiten bij het
Rotterdamse wegenplan, waardoor o.a.
het Marconiplein zal worden ontlast.
en anderzijds bij de grote weg langs
de spoorlijn naar Vlaardingen. Het
doortrekkend verkeer zal dan het
■tedelijk verkeer en vooral ook het
•todsvertier niet langer storen.
9 Ter kennismaking met dit
blad op vertoon van adver-
tentie tot 27 maart a.s.
f 10,k o r t i n g.
ZOUTZIEDERSSTRAAT 8
Telefoon 5 94 33
Gratis huis aan huis verspreiding
in Delfshaven, Spangen, Oud-
Mathenesse en Schiedam: Sin-
gelkwartier en Stad
Redactie en advertentieafdeling
Oude Djjk 261a, telefoon 131354
Postbus 410
Giro 429100
Stichting Euro-Appel
Emmalaan 77, Rotterdam-12
Bank: Amsterdamse Bank
B(jkantoor Straatweg, Rotterdam
Niemand vindt het vanzelfsprekend dat miljoenen mensen
honger lijden"
Geen mens wil een atoom-oorlog.
En wie wil worden opgehitst tegen z'n medemens, zijn buur-
man of stadgenoot
Iedereen wenst licht en lucht voor zijn kinderen en vrede en
welvaart voor alle volkeren.
Velen vragen zich afis de nationale en Internationale sport
het enige terrein, waarop mensen elkaar kunnen ontmoeten en
waar samenwerking mogelijk is Wie verheugt zich niet om
een gemeentebeleid dat de bewoonbaarheid van de stad stelt
boven het prestige
Hebt U ooit iemand ontmoet, die het een journalist kwalijk nam
dat deze voor de rechten van een ander opkwam of pleitte
voor een ruimer recreatiegebied bij de stadswijk
Is het geen hoopgevend verschijnsel dat de kerken hun protest
tegen elkaar laten verstillen en naar eenheid en gemeenschap
zoeken
Bent U misschien in de stad gaan wonen omdat U van de een-
zaamheid en de stilte houdt zoals de boswachter op de veluwe?
En wie betrekt een flatwoning om er een kluizenaarsbestaan te
leiden en is niet gevoelig voor een attentie van een medemens?
Kijkt U's avonds naar het wereldnieuws op de televisie en naar
de verre tochten van de avonturier om uw eigen omgeving, uw
eigen stadswijk te vergeten?
Is het lief en leed van de Afrikaan en Algerijn U meer nabij
dan dat van de mensen uit uw eigen buurt?
Wie zijn eigen omgeving vergeet,
Wie zich afsluit voor alles, wat de mensen om hem heen bezig
houdt,
Wie zich niet waagt in de vragen en problemen van de eigen
buurt,
Wie niet een groot hart heeft voor de kleine wereld om hem
heen,
Wie het spel der wereldpolitiek met aandacht volgt en aan het
spel der eigen kinderen voorbij ziet,
Wie veel heeft gestudeerd en daarom meent dat hij niets meer
behoeft te leren van de mensen, met wie hij dagelijks omgaat,
Wie als gelovige zich in een burcht heeft verschanst en met
een prinsheerlijk gevoel aan alle tegenstellingen voorbij gaat.
Mist naar wij menen de enige kans om waar-
lijk een „groot" en een „goed" mens te worden.
„Metro-Pool" wil een blad zijn, dat van en voor iedereen is die
h.et wekelijks bij zich in huis vindt. Het wil in het kleine ver-
spreidingsgebied de „grote" afstanden wegnemen. Het wil
aandacht schenken aan alles, dat „gewoon en van iedere dag
is" waarvoor de grote pers, de radio en televisie geen aan
dacht hebben - omdat de vraag van alle mensen naar geluk,
naar eenheid en gemeenschap, naar rechtvaardigheid en ver-
draagzaamheid, naar meeleven en naastenliefde begint in het
eigen huis, de eigen buurt, de eigen wijk en de eigen stad.
REDACTIE „METRO-POOL"
heden interesseert. En toch, als men
eens nagaat, wat er zoai gebeurd is
op de plaats waar men thans woont,
zal men verbaasd zijn over de ont-
dekkingen die men dan doet.
Als ik stiuiks tic
Dit stuk Rotterdam-West is door
het water altijd wat ge'isoleerd ge-
weest. Nog worden wij dagelijks
ettelijke malen, soms in het hoist
van de nacht, hiermee geconfron-
teerd. Dan slaan de kleppen van de
Lage Erfbrug of van de Mathenes-
serbrug weer net open om het voor
ons gevoel onuitstaanbaar trage
scheepvaartverkeer voorrang te ge-
ven. De schipper lijkt dan een soort
stille triomfator die met zijn slakke-
gang in staat is, het verkeer weer
eens voor een kwartier, of meer, in
nog grotere verwarring te brengen.
Er zou een pittige „song" zijn te
componeren met als titel een varia-
tie op het befaamde My fair lady-
lied van Johan Kaart: „Als ik straks
de brug maar haal".
Bruggewrevel is misschien wei
een kenmerk van de mensen die
graag lopen over de Mathenesser-
weg, door het oude Delfshaven, op
de Schiedamseweg en straks in een
„groengordeltje" dat aan de Gijsing-
Iaan nu in aanleg is.
Dat is intussen een andere karak-
teristiek van dit stadsdeel; het ont-
komt al evenmin aan de vernieu-
wing. Hier heeft zich het curieuze
feit voorgedaan, dat het Britse bom-
bardement van 31 maart 1943 er niet
toe leidde dat voor een woonwijk
een zakenkwartier in de plaats
kwam zoals elders in onze stad
maar dat oude huizen door nieuwe
woningen werden vervangen.
A it'll w gussvn tun!
Zo zijn dan in de nabijheid van de
uit de twintiger jaren stammende
woningblokken van de beroemde
architect J. J. 3. Oud in Spangen, de
hypermoderne, acht woonlagen hoge
torenflats verrezen aan de Gijsing-
laan. Daar ontstaat nu dus ook een
parkje, een van de weinige plekjes
groen die men in Delfshaven-Span-
gen-Oud-Mathenesse zal aantreffen.
Een hoofdstuk op zichzelf, de recrea
te, de groenvoorziening, kortom het
brengen van de natuur bij de men-
sen in hun glazen en betonnen stol-
pen.
Dan komt er de nieuwe verkeers-
uijectie richting Schiedam-Marconi-
plein. Ten slotte ligt daar nog het
Witte Dorp als het ware ongeloof-
waardig landelijk geleund tegen de
Rotterdamsedijk. Daarvoor zijn ook
al afbraakplannen uitgewerkt.
Men ziet het: oud en nieuw raken
elkaar op vele punten. Dit betekent
dat hier een harmonisch samengaan
mogelijk is geworden tussen verle
den en heden, zonder dat men be
hoeft op te treden als pioniers, zoals
de mensen in geheel nieuwe wijken
(beluister de Lombardijen-verhalen
maar eens).
Prent en foto op deze pagina sym-
boliseren in uitersten de combinatie
van oud en nieuw, waaraan „Metro-
Pool" alle aandacht hoopt te schen
ken. Het blad wil een communicatie-
middel, een schakel, worden tussen
de bewoners ervan en stelt zich
tegelijk ten doel, heden en verleden
aan bod te doen komen.
Misschien minder imposant, maar in
elk geval groter van opzet dan het in
1572 verwoeste Huis ter Spangen, is
het by jong en oud bekende Kasteel.
zoals de behuizing van ons ailer
„Sparta" wei genoemd wordt. Het gaat
er beslist vreedzamer toe dan in de
tyd van de Hoekse en Kabeljauwse
twisten, toen in die Spangense burcht
meermalen de rode haan kraaide en
er hevig werd gevochten. De gevecli-
ten, die in onze eeuw op de achterge-
legen velden worden geleverd, zjjn
slechts van sportieve aard. En de
schermutselingen met supporters van
de tegenstander worden hoogstens
met de blote vuist beslecht.
Onze foto geeft het Kasteel enigszins
verborgen weer, schuilgaand achter
de tribunes aan die korte zyde. Voor
al van daar uit worden de partijen
aangevuurd met kleppergeluid, getoe-
ter en yells. Van daar uit hebben
ouderen onder ons nog een Cas Ruf-
felse zien spelen, een Bok de Korver.
een Henkie Steeman.
De publieke belangstelling is in de
loop der jaren zo groot geworden, dat
men gegadigden voor een plaatsje op
een van de tribunes vaak moet teieur-
stellen. Maar het leed Is nu geleden.
Onze gelukwensen aan de Kasteelhe-
ren, nu de bouwvergunning is afge-
komen. Met een nieuwe tribune gaat
Sparta een glorieuze toekomst tege-
moet. Dat is de overtuiging en wens
van velen.
Guur, he!" klaagde het achter
me Het heet'd een aohtste
slag tussen de opgesiagen jas-
kraag naar links wurmend,
kwam er een donkere ringbaard
binnen mijn gezichtskring. „Mot
u ook op lijn 4?" schorde de-
zelfde stem van onder een snor
uit. „Je zou van 't wachten het
habbiebabbie krijgen!"
Ik had, op de Blaak bij de tramhalte
staande, al minuten lang enige sym-
bolische relatie trachten te vinden
tussen het paard daar boven op het
dak en „Jet", die tegen de gevel van
een ander bankgebouw is vastgeplakt,
of tussen haar en Zadkine's schepping.
Lijn 4 Iiet nl. weer eens op zich wach
ten. Ik wilde naar de stad van burge-
meester Peek en Pierre Jansen.
,,'t Is hardstikke fout met de tram
tegeswoordig," zei een kleumende
vrouw, als dame gekleed. ,,'t Zal wei
weer een dondertje geven as ik bij
me mevrouw in Spangen te laat kom
aanzetten. Ja, ik ben hulp in de huis-
houding en heb vier mevrouwen in de
week. Dinsdag. woensdag, donderdag
en vrijdag. 's Maandags sta ik zelf aan
de was. Thuis natuurlijk. Maar dins-
dags ga ik wat ploeteren in Oud-Ma
thenesse. woensdags mo'k naar 't Sin-
gelkwartier in Schiedam, donderdags
heb 'k een makkie ergens op Delfsha
ven en vandaag is madam in Spangen
aan de beurt. Een ongemakkelijk
stukkie ete. Maar 'k zoek voor die dag
-MV.,'
een ander klussie, waar 'k om 'n uur
of vier bes.ioer kao zegge. Vriidags-
avonds mo'k ormuers strijken, Vant
tegeswoordig met die vrije zaterdag
Me vent zal me zien ankomme, as ik
zaterdags nog 'n poot uitsteek. Kijk
daar's bij het viaduct. Komt ie daar
niet? Of is't Lijn 3, die naar de apies
gaat?"
Het was mderdaad een „drie". Met
een soepel geruis kwam de wagen
aanzoeven en aan de halte jaloezieden
de poorten ervan open.
Onder de slechts luifelende maar
weinig beschutting biedende abri ble-
ven wei tien stakkerige figuren ach
ter.
„Wil je gelove," zei de vrouw die
een dame kon zijn, „da'k net zo lief in
deze wagen was gekrope? An de apies
heb 'k me hart verpand, hoor. 't Is
nou hardstikke fris, maar somers. as
me Henk vrij hebZonder manke-
ren gaan we 'n daggie naar de apies.
Ik lach me altijd krom om die beeste.
Net mense, he. Me drie kindere gaan
al niet meer mee. Die zijn onderde-
hand tieners geworde. U weet toch,
wat dat zijn, niewaar? Nou, die voe-
len zich al boven de leeftijd. Da's te
begrijpen, he? Maar vroeger. Af-
fijn, ze hebbe in de Diergaarde veel
geleerd. Van de apies bedoel ik. Mot
je me kroost zien danse. Die ene jon-
ge van me slingert z'n grietje al net
zo van zich af en naar zich toe, alsof
ie zo'n aap is. Hardstikke gek, natuur
lijk. Voor ons ouwere, niewaar? Maar
doe d'r 'ns wat aan? Me Henk zegt,
dat we toch in l'eite afstammen van
de apen. Hij heit 'n betere school ge-
had dan ik, dus hij zal 't wei weten.
Maar 'n moeder is anders he. Die
kijkt verder dan d'r neus lang is. Niet
da'k nou zo'n klein neusie heb, hoor".
Aan de kant van 't station „Blaak"
kwam eindelijk een tram in zicht met
de dubbele bestemmingsaanduiding.
Een vier. Jet en het paard-in-de-
lucht en Zadkine achter mij latend
vroeg ik mij af, hoeveel ouders er iets
van de tegenwoordige jeugd begrij
pen. Hoeveel „tieners" er iets van
vorige generaties willen opsteken. En
wat er gedaan moet worden om onze
taal zuiverder te houden.
Ad Rem
D ear u het eens met de
LJ vaak gehoorde klacht
dat Rotterdam een
prachtstad is om er te iverken
maar niet om er in te leven?
Is het alles bij elkaar werke-
lijk zo triest als wordt voor-
gesteld
De binnenstad heejt niet
meer haar vooroorlogse gezel-
ligheid; met het hart is ook
veel van de sleet verdwenen.
't Is waar. Er bestaat nog een
groot tekort aan woningen en
wijkgebouwen. Toegegeven
Wie zegt dat er meer kerken
moeten komen. mag de behoe[
'c aan meer zwembaden met
ontkennen. Ook verpleegin-
richtingen van zieke bejaarden
zijn nodig. En tehuizen voor
geestelijk misdeelde stadgeno
ten. En winkels, en abri's waar
we kunnen schuilen als wij bij
slecht weer op tram o[ bus
moeten wachten, en speeltui-
nen en alstublieft nog een
itukje groen.
Maar indien we er nu van
titgaan. dat Keulen en Aken
niet op een dag zijn gebouwd
en we overzien eens wat er
sedert de oorlog wei tot stand
is gekomen (een gigantische
prestatie, nietwaar?!), mag
dan zo generaliserend worden
beweerd dat in het nieuwe
Rotterdam niet is te leven
Wat is leven eigenlijk
I s het voor alles welvaart
Het bezitten van allerlei kost-
monie heerst? Met gemeen-
schapszin in groter verband
van stad en land Met dank-
baarheid voor het eigen be-
staan en eerbied tegens dat
van anderen
Wie dur[t zeggen dat wij
naar dit alles niel kunnen stre-
ven in Rotterdam Is hier dan
bare zaken waar men vroeger
niet aan kon tippen Is
leven het bewonen van een
weelderig ingericht. vrijstaand
huis Een stuk bos of een
olas vlak voor de deur
Al deze dingen zijn bege
renswaardig. Maar zou I e-
v e n misschien ook iets te
maken hebben met innerlijke
rijkdom Met het bezitten van
een baan waarin we ons met
plezier uitleven Met het ver
keren in een gezin of een an
dere gemeenschap waar har-
echt geen plaats voor zovelc
kostbare zaken. waarvan ieder
mens, onyeacht rang, stand
loonklasse of belastingschaal
zijn deel kan rerwerven Ze
ker weiEn daarmede kar
een mens zich rijk voelen on
der alle omstandigheden. Niet
in het materiele maar in het
qeestelijke vlak is de zin van
het leven te ontdekken.
De vloek van onze tijd ts
dat velen zozeer op materieel
gewin uit zijn dat zij aan ver-
rijking van het innerlijk niet ol
nauwelijks toekomen. Deze
mensen groeien scheef. Geeste
lijk. Omdat zij de beide ele-
menten van hun bestaan niet
met elkaar in harmonie weten
te brengen. Dan besluipt hen
de on vrede. raken zij de zin
van het leven kwijt omdat de
..aansluiting" met het Hogere
zoek is.
Wie dit contact nog wei
bezit en voelt, kan over al le
ven. Voor hem (en haar) zal
Rotterdam bewoonbaar blijven.
En wat meer iswie het geluk
in zich draagt. zal de helpende
hand uitsteken zodra hij (en
zij) ziet. dat anderen het geluk
dreigen te verliezen of alrceds
•erloren hebben.
Zou dit laatste misschien te
aak mankeren in onze mas-
*ale Rotterdamse ..samen-
eving waarin zoveel eenza-
men zijn En is deze „onbe-
woonbaarheid" niet veel erger
dan welke tekortkoming ook
Rotterdam meer leefbaar
maken
Akkoorden liefsi zo
snel mogelijk!
Maar dan niet eenzijdig