r
een goed glas bierl
S.O.S.diensten
Jlan V
7de
Wonen is meer dan I
„eten en slapen"
Na de tweede ronde
an iyj en
en iedereen
★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★AT
UtTCAVE STICHTINC EURO-APPEL VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG
4 APRIL 1962 EERSTE JAARGANG NUMMER 3
Erisinde laatste eeuw wel zo het een en ander veranderd.
De mens heeft razendsnelle machines uitgevonden waar-
door in enkele ogenblikken tijds de meest vreselijke ram-
pen kunnen plaatsvinden. Elk moment van de dag komen
er mensen om door een buitennatuurlijke oorzaak en geen
minuut lang is een mens zijn leven zeker. En toch is het
bestaan zekerder dan ooit tevoren. Van de wieg tot het
graf wordt gezorgd. Op de oude dag zijn er nu regelingen
die honderd jaar geleden bij de mensen misschien lach-
buien zouden verwekken. Regelingen die de angst voor
later, wanneer men de leeftijd, waarop men niet meer
kan werken, heeft bereikt, wegnemen. En angst voor deze
oude dag kon men toen gerust hebben, als men weet van
de toestanden uit die tijd.
SUEDE EN NAPPA
KLEDING
D. v. d. HEUVEL
Een fjaed plus bier
Proveniershuis aan
fjemecnte Sehietlam
>f Xr >f >f >f >f >f >f >f >f X- >f >f >f >f >f >f >f >f >f
Alleen is maar alleen; en gezelligheid is toch maar alles.
Twee uitdrukkingen, die met weinig woorden heel veel zeggen.
Houdt U van gezelligheid?
Eigenlijk is dit een dwaze vraag. Wie houdt daar nu niet van?
Wie heeft niet graag gezellige buren, boven en onder, links en
rechts? En daaronder verstaat U toch niet alleen dat U geen last
van hen ondervindt.
Wanneer er iemand jarig is in Uw gezin, dan maakt U het
gezellig in huis. Een bloemetje, misschien zelfs slingers en een
versierde stoel, een extraatje bij de koffie, voor het naar bed gaan
een glaasje ridel voor de kinderen, een borrel of iets stevigs voor
de ouderen enz. En Ome Jan die een gezellige prater is, wordt
als een welkome gast begroet.
Als vader wekenlang moet overwerken, dan zeggen de kinde
ren al gauw: ,,Wat ongezellig dat vader er niet is." Als het zo
is, dan is het goed. Het zou geen goed teken zijn als ze hem bijna
niet missen.
Nog deze week hoorde ik in een gezin waarvan moeder na
7 weken uit het ziekenhuis was gekomen, een van de kinderen
zeggen: ,,Het is maar wat gezellig dat U weer thuis bent."
Natuurlijk is er een verschil tussen een gezellige straat en een
gezellig huis. Het eerste is een kwestie van groenaanleg, van
architectuur, het aanzicht van woningen en van veel andere,
soms heel kleine factoren.
Voor een gezellig thuis is het niet voldoende dat de kleur van
het behang in de kamer leuk aandoet. We willen geenszins
beweren dat dat niet belangrijk is evenmin als dat het geval is
met de rangschikking van de meubelen, de kleur van ramen en
deuren, de lichtval, de indeling van het huis enz.
Maar vindt U ook niet dat de gezelligheid in huis eerst en
vooral afhangt van de personen, die er in wonen en leven, van
hun onderlinge verhouding, hun wederzijds meeleven, hun Tefde
en begrip voor elkaar en vooral ook het respect voor ieders
gaven en het werk dat men doet?
Als vader en moeder in alles met de kinderen meeleven,
overal en altijd belangstelling tonen en de kinderen aan hen een
houvast hebben, een steun en ook een troost, als het nodig is,
dan is het ongezellig als ze er niet zijn; en gezellig, als ze er
zijn. Sommige mensen kunnen heel gezellig doen of weten heel
gezellige dingen te bedenken, maar zijn zelf niet gezellig.
Het komt bij gezelligheid eigenlijk eerst en vooral op de
persoon zelf aan: niet op W A T men DOET, maar, op WIE
men I S.
Wie echt leverwgezel(lm) wil zijn, is gezellig.
Hrieren aan rctlaviic
iIf i w jC, So s;
1 §- f. tfLu jpfclil tkfe, :S
HET PROVENIERSHUIS:
Gedurende de vijftiende en zes-
tiende eeuw werd het open veld
buiten de Overschiese poort ge-
bruikt voor de verpleging van zie-
ken. Daardoor kreeg het de naam
„Zieckenvelt". Bij dat veld waren
enige huisjes om welke al sinds de
dertiende eeuw tussen Schiedam en
Mathenesse getwist werd over het
eigendom.
Jaarlijks werden op Goede Vrij-
dag voor de verzorging van de zie-
ken twee „zieckenmeesters" geko-
zen. In 1525 werden drie leproos-
meesters aangewezen. Aan hen
werden de lijders aan melaatsheid
of lazerij toevertrouwd.
In 1566 wordt door de vroede va-
deren van Schiedam besloten totde
ontruiming van de plaats om aan de
verkondigers van de nieuwe religie
gelegenheid tot predikatie te geven.
Bij het gemeentebestuur komt in
1591 een rekwest van de leproos-
meesters met het verzoek om een
nieuw leprooshuis te mogen bou-
wen. En zo komt buiten de Over
schiese poort op de plaats waar
thans het Proveniershuis staat een
nieuw getimmerd leprozenhuis.
In dit huis mochten alleen de lij
ders aan melaatsheid worden op-
genomen, maar toch werd ook aan
armen en vagebonden onderdak
verschaft, want in een ordonnantie
(In spoedgevallen)
SCHIEDAM
Apotheken:
Van 31 maart tot 7 april.
Het Gouden Hert, St. Liduinastraat
58 - Tel. 6 83 64.
Van 7 april tot 14 april.
Fa. Evers - Lange Haven 81 - Tel.
6 82 42.
G.G.D. 6 92 90
Brandweer 6 91 23
Politic 6 46 66
ROTTERDAM
Apotheken:
Van 31 maart tot 7 april.
Mathenesserapotheek - Mathenesser-
weg 10 - telefoon 3 41 44;
Fa. Krul - Burg. Meineszlaan 57 -
Telefoon 3 41 44.
Van 7 april tot 14 april.
Fa. M. Cohen - Schiedamseweg 183 -
Telefoon 3 2110;
Fa. F. J. Koek, Heemraadsplein 17 -
Telefoon 3 20 66.
G.G.D. 13 50 00
Brandweer 99
Politie 94
TELEFONISCHE HULPDIENST
(voor ieder, die in nood verkeert
12.14.14
Voor Dames, Heren en Kinderen
Rechtstreeks van fabriek
DUS GOEDKOPER
Desgewenst naar iedere maat en
model. - Eventueel prettige beta-
lingsregeling.
Na telefonische afspraak ook
's avonds.
Op aanvraag coupeursbezoek
aan huis.
Zoutziedersstraat 8a - Tel. 59433
Abr. Kuyperlaan 63a - Tel. 86902
Gratis huis aan huis verspreiiiing
in Delfshaven, Spangen, Oud
Mathenesse en Schiedam: Sin-
gelkwartier en Stad.
Redactie en advertentieafdeling
Oude Dijk 261a, telefoon 131354
Postbus 410
Giro 429100
Stlchting Euro-Appel
Emmalaan 77. Rotterdam-12
Bank: Amsterdamse Bank
Btjkantoor Straatweg, Rotterdam
uit het jaar 1629 staat te lezen, dat
de leproosmeesters zullen blijven
bij het oude gebruik om ook „pro-
veniers" op te nemen. Tot 1636
blijft het huis Leprooshuis heten,
dan echter wordt de naam vervan-
gen door ..Proveniershuijs".
Hef inkupen van
pvavenivrs
Deze mensen konden zich tegen
een door het stadsbestuur vastge-
steld bedrag inkopen. Onder de
„commensales" waren dan ook le-
den van gegoede families.
In de achttiende en negentiende
eeuw was de zorg voor deze prove-
niers toevertrouwd aan een „bin-
nenmoeder", terzijde gestaan door
een paar andere vrouwen. In de
Franse tijd werd zi.i vervangen
door een binnenvader.
De regenten drongen in 1756 aan
op de bouw van een nieuw huis. Het
oude was tochtig en nat en niet
meer zo geschikt voor bewoning
door oudere mensen. De verbou-
wing werd door de gemeente goed-
gekeurd en gesubsidieerd, als ook
een tweede verbouwing.
Het aannemen van „commensa-
les" bracht ook zijn moeilijkheden
met zich mee, die door tussenkomst
van een advocaat moesten worden
opgelost. Zo werden in 1800 twee
mensen tegen een bedrag van 2000
gulden opgenomen, die echter
stierven voordat zij inkwamen. De
erfgenamen eisten de bedragen van
de regenten terug, die daar natuur-
lijk niets voor voelden.
In 1809 ontwierpen de heren re
genten een reglement bestaande uit
15 artikelen. Zij geven een blik op
de toestanden die toen in het Pro
veniershuis heersten. Zo moest de
binnenvader zorgen voor goed bier
voor de commensales en hen dage-
lijks op gezette tijden daarvan naar
welgevallen laten tappen. Op feest-
dagen moest een extraatje worden
verschaft. Bijvoorbeeld op Koppen-
maandag, de eerste maandag na
Driekoningen, moest de binnenva
der een krentenkoek met een fles
wijn geven. In het slotartikel van
het reglement werd bepaald, dat de
te kiezen binnenvader een borgtocht
van duizend gulden moest storten.
Bij raadsbesluit van 23 april 1846
werd het Proveniershuis met al zijn
lasten en baten afgestaan aan de
Magistraats Armenkamer van de
stad Schiedam. Uit de zuivere in-
komsten van dit huis moest jaar-
V
lijks 2000 gulden aan de stad be-
taald worden, totdat de gehele
schuld voldaan was, daarna vielen
de inkomsten ten bate van de al-
gemene armen. De regenten van de
Magistraats Armenkamer waren
tevens Regenten van het Prove
niershuis. In 1854 werd deze omge-
vormd tot Burgerlijk Armbestuur,
dat het beheer bleef voeren tot 1862,
toen het huis weer voojjgoed in het
bezit van de gemoejrie Schiedam
kwam.
Uw readies, geachte iezeressen en
lezers, zullen de redactie welkom zijn.
Gaarne willen wij uw mening horen
over de uitgave van „Metro-PooI",
waarmede, naar wij hopen, de basis
wordt gelegd voor contacten van
lange duur. Hebt u bepaalde ver-
langens ten aanzien van artikelen of
rubrieken over onderwerpen die naar
uw mening in dc belangstelling zullen
liggen. sclirijl het ons. Het redactie-
adres Is: Oude Dijk 261a, Rotterdam.
IWanneer je als jonge redactie van
een nog jonger blad een pluim
op je hoed krijgt gestoken van een
zeventigjarige, dan word je daar
toch even stil onder. Wanneer ad-
verteerders hun tevredenheid uit-
spreken, puzzelaars ons meedelen
dat ze met interesse aan de oplos-
sing hebben gewerkt en inwoners
van Schiedam ons melden dat ze de
oude historie van hun stad zo
boeiend vinden, dan zijn we daar
blij om, mede omdat dit niet onbe-
langrijk is voor eigen lijfsbehoud.
Maar wanneer een zeventigjarige
een lange brief schrijft waaruit
blijkt dat hij ons blad van a tot z
heeft uitgespeld en kritisch alle ar
tikelen en rubrieken onder de loep
heeft genomen, dan voelen we ons
eerst en vooral gesterkt in onze
onderneming als zodanig. Wij schrij-
ven immers niet uit hoofde van tijd-
verdrijf of van reclame voor het
eigen standje.
Gelukkig had de 70-jarige brief-
schrijver ook enige kritiek, die ons
aanzette tot nadenken. We kunnen
volledig met zijn kritische opmer-
king instemmen en zijn er dan ook
dankbaar voor.
Zijn kritiek betrof de titel van het
artikel in onze eerste uitgave „Waar
vroeger dronken Nor en zaten..."
Hij gaat gelukkig van de veronder-
stelling uit dat wij met die uitdruk-
king niemand hebben willen kwet-
sen. Dat willen we inderdaad ook
niet; juist het tegendeel: wij probe-
ren interesse en belangstelling te
kweken voor alles, wat menselijk is,
voor het goede en waardevolle in
het menselijke bestaan en in lie ge-
meenschap van de mensen. De valse
snaar van de sensatie wordt al vol
doende bespeeld. Wij hebben er
geen behoefte a an om daar aan mee
te doen. Wij hebben ons Metro-
Pool" gedacht als een lezenswaardig,
gezellig en leerzaam blad, dat de
sensatie schuwt maar daarentegen
wel kritisch opbouwend werkzaam
wil zijn.
Wij willen echter in dit verband
graag de volgende bemerking ma-
ken: wie voor het menselijke wil
openstaan, moet fouten en tekort-
komingen niet verdoezelen. De ge-
schiedenis van mensen wordt nu
eenmaal gekenmerkt door vallen en
opstaan.en weer vallen.en
weer opstaan. Wie uitsluitend aan-
dacht heeft voor het vallen, mis-
bruikt de menselijke zwakheid.
Want het „opstaan" is altijd belang-
rijker dan het „vallen". De geschie-
denis kan echter wel een goede
leermeester zijn, als het open oog
voor de tekorten in het verleden ons
tenminste niet blind maakt voor
eigen zwakheid.
Tenslotte; gelukkig de tijd, waar-
in de ouderen de ondernemingen
van jongeren weten te prijzen en
waarin de jongeren dankbaar de
levensrijke ervaring van ouderen
als opbouwende kritiek aanvaarden.
C'- zullen er maar weinig geweest
zijn, die in onze tweede uitgave
het artikel over de markt in de
Spanjaardstraat en de verplaatsing
daarvan niet gelezen hebben. Nog
dezelfde dag en ook de dag na het
verschijnen van ons blad stond de
telefoon bijna roodgloeiend. Veel
instemming, maar ook kritiek op de
onjuiste vermelding betreffende de
toekomstige plaats van de markt.
Dat is inderdaad niet de Gijsinglaan,
maar de GijsingstraatGijsingplein.
Hoe het ook zij, het een en ander
bewijst het reeds levendig contact
tussen redactie en lezers van Me
tro—Pool".
Wonen is ieven in een beschermde en beschuttc ruiintc. Hierop zal een i i.g«» «M
huis geheel nioeten zijn ingesteld. Het zal voldoende waarborgen moeten Hr E
bieden dat dit leven zo ongestoord mogelijk kan plaats vinden. Onder jlpPBRH t f
invioed van allerlei omslandigheden, zoals het nijpend tekort aan a|
woningen, en ook van het Amerikanisme is het wonen de laatste jaren
teruggebracht tot „eten en slapen". "ST'* sff "*S"3yKH!
Het is wel een ernstige verarming
van wat uiteindelijk met woning
bedoeld werd. Een woning is een
beschutte plaats, tegen regen, kou
en wind, maar ook tegen Hnmen-
ging van buitenaf. Het moet een
plaats zijn, waar wij ons kunnen
terugtrekken uit een wereld, die
ons aan alle kanten bedreigt, die
ons steeds opnieuw probeert te ver-
vlakken en te egaliseren. In ons
huis ljioeten wij deze wereld kun
nen ontvluchten en een privaat
leven kunnen leiden.
Daar zal ons huis naar moeten
worden ingericht. Wij zullen aan
alles een persoonlijke kleur moeten
geven. Het moderne interieur bezit
de eigenschappen daartoe. Maar het
brengt ook door zijn moderne kleu-
ren en zijn met het vroegere in
terieur vergeleken koelheid het ge-
vaar met zich mee, dat de woning
inderdaad niet meer wordt dan een
restaurant, een plaats waar slechts
gegeten en geslapen wordt.
Teveel omvattend zou het wor
den als we hier een overzicht zou
den moeten geven van wat er op
het gebied van het moderne inte
rieur te koop is. Het is op de eerste
plaats zaak, dat iemand die over-
gaat tot een modernisering van zijn
woning zich laat voorlichten door
iemand die thuis is in meubel en
bekleding. Want het is een sprookje
dat je alles maar bij elkaar kunt
stoppen. De moderne opvatting van
PASTOE en PAS A AN gaat niet
zomaar op. Er is wel degelijk het ge-
vaar dat het een rommeltje gaat
worden. Maar de goede meubel-
handelaar kan u van advies dienen.
We willen hier slechts enige tips
geven, waardoor u zich het leven
thuis kunt vergemakkelijken en
veraangenamen.
De woning is op de eerste plaats
bedoeld als beschutte plaats tegen
regen en kou. Het is tegenwoordig
geen luxe meer, als er in de wo
ning centrale verwarming is. Er is
,.Publikatierechten vriiwillig afgestaan door firma H. H. de Klerk"
weliswaar vergeleken met andere
Europese landen een achterstand,
maar uit cijfers blijkt dat Neder-
land hard bezig is deze goed t«
maken.
De meeste centrale verwarmin-
gen zijn warmwaterinstallaties. De
laatste tijd is er echter een nieuwe
vorm van centraal verwarmen: de
luehtverwarming. Zo erg nieuw is
deze vorm echter ook weer niet,
daar de Romeinen hun termen,
badhuizen, reeds voorzien Madden
van hetelucht-installaties.
De warme lucht wordt door mid-
del van ventilatoren naar de ver-
schillende vertrekken geleid. Het
voordeel van een luchtverwarmer
boven een warmwaterinstallatie is
een snelle opwarming. Een koud
huis is binnen tien minuten behaag-
lijk *warm. Ook een belangrijke
winst is dat tegelijk met de warme
lucht verse buitenlucht binnenge-
bracht kan worden.
Een installatie wordt vol-auto-
matisch gestookt met olie. Het ge
heel wordt thermostatisch geregeld,
zodat alleen olie verstookt wordt
indien er werkelijk .warmte ge-
vraagd wordt.
Hierboven spraken wij van het
combineren van allerlei soorten en
stijlen. Het gevaar daarbij van het
ontstaan van een rommeltje is ze-
ket niet denkbeeldig. Als men er
de moeite voor wil nemen, moet
men eens binnenlopen in een an-
tiekzaak. Het is niet goedkoop,
maar indien het huis u iets waard is
en. u wenst er een verblijf van te
maken waar u zich elke dag op
nieuw prettig voelt, is toch geen
geld te vee). Een Biedermeierstoel
of een antieke lamp kunnen zoveel
sfeer brengen. Ook het kopen van
kunstvoorwerpen is aanbevelens-
waardig, maar dan goede kunst.
Schilderijen en beeldhouwwerk zijn
niet goedkoop. De regering legt
echter steeds als subsidie de helft
er bij, en dat is toch niet iets ge-
rings.
