Musis 18
ven. (Feitelijk is dit niet geheel juist,
want van de aanwezigheid van brakwa
ter voor Schiedam is pas sedert enkele
tientallen jaren sprake - dat had in een
tentoonstelling waarin zelfs de aard van
de bestrating wordt genoemd toch zeker
niet onvermeld mogen blijven).
'Eeuwenlang was die zee ver weg', gaat
de inleiding voort. 'Tot ver in de 19de
eeuw duurde het een dag, voordat een
schip vanuit Schiedam, via de Noord, de
Dordtse Kil, Het Hollands Diep en het
Haringvliet de marinebasis
Hellevoetsluis bereikte. Pas bij dit stadje
kon de werkelijke reis naar verre landen
een aanvang nemen'.
Nu wil het feit dat de reis naar verre
landen slechts bij uitzondering in
Hellevoet (zo heette het stadje tot de
samenvoeging met de gemeenten
Nieuw Helvoet en Nieuwenhoorn)
begon. De belangrijkste uitvalshaven
voor Rotterdam (en laten we Dordrecht
even niet vergeten) was Brouwershaven.
De verzanding van het Goereesche gat
had na 1748 namelijk zulke vormen
aangenomen dat deze riviermonding
voor grotere schepen onbruikbaar was.
Zelfs de Vlaardingse en Maassluise log
gers hadden er problemen mee. Ook de
aanleg van het Voorns kanaal dat in 1829
werd opengesteld, maakte van Hellevoet
nog geen zeehaven. Hoewel het kanaal
voor de zandbanken in zee mondde was
-zoals bekend- de capaciteit ervan der
mate ontoereikend dat het een jaar na
openstelling al in onbruik raakte.
De vaarweg vanaf Rotterdam (voor gro
tere schepen via Noord en Dordste Kil)
of Schiedam,Vlaardingen en Maassluis
(via Oude Maas en Botlek) was met dat
al zo tijdrovend, dat een Rotterdamse
zegswijze spottend wilde dat Brouwers
haven halverwege Rotterdam en Batavia
lag. En inderdaad kwam het voor dat
een schip meer tijd nodig had om van
Rotterdam naar zee te komen dan voor
de oversteek naar Amerika of Kaap de
Goede Hoop.
Uit de vele beschrijvingen van deze
vaarweg nemen we er slechts een, opge
tekend in het Rotterdams
Gemeentearchief bewaarde dagboek van
zekere N.A. Schrant die in 1840 als pas
sagier met het zeilschip Sara Lydia naar
NewYork vertrok. Dit schip had er een
volle maand voor nodig om in
Brouwershaven te geraken, ondanks de
hulp van zes paarden die van het Voorns
Kanaal waren gehaald en de sleepboot
hulp vanuit Hellevoet op het laatste deel
van het traject.