Drie eeuwen
De Kuyper
E
o
E
(3
verzekeringsmaatschappij veel nauwkeu
riger zijn vastgelegd dan de geschiedenis
van een vanuit ambachtelijkheid
gegroeid bedrijf. En bovendien een
bedrijf dat -zoals ook andere exportdis
tillateurs als Henkes, Kiderlen, Jansen en
Hasekamp- veel zaken moest doen op
basis van vertrouwen en adhoc-informa-
tie. Niet onderschat moeten de proble
men worden die het handelen met over
zeese afzetmarkten meebracht in een tijd
waarin de marktinformatie werd overge
bracht via dezelfde kanalen als waar
doorheen ook de export en afrekening
verliep. Veel informatie werd mondeling
van dranken in het algemeen een rol
apart en dient als zodanig eerder een
cultuur-historische dan een bedrijfshis-
torische behandeling te hebben.
De waarde van 'drie eeuwen De
Kuyper' ligt op het laatste vlak. En een
niet geringe bijkomende verdienste
is,dat het boek een leidraad zou kunnen
zijn voor latere publicaties. In dit geval is
het Distilleerderij Johs de Kuyper Zn.
die een niet geringe investering heeft
gedaan in historisch onderzoek binnen
de bedrijfstak. Misschien dat dit boek
tot voorbeeld strekt voor andere distil
leerderijen die op andere markten werk-
Bescheidenheid siert. Maar niet
alleen daarom is de uitgave 'drie
eeuwen De Kuyper' opmerkelijk.
Het boek dat in een oplage van
5000 exemplaren is vervaardigd
is in alle opzichten een toonbeeld van
zorgvuldigheid. Fraai vormgegeven door
van Haaren van Haaren en voorzien
van een dito tekst van Keetie
Sluyterman en Huib Vleesenbeek.
Nu is een gegeven dat de jubileumboe
ken die binnen de gedistilleerdbranche
worden uitgegeven, anders dan de boe
ken die bestemd zijn voor een groot,
vooral in ambachtelijke traditie en anek
dote geïnteresseerd publiek, gekenmerkt
worden door terughoudendheid. Dit
heeft veel te maken met de grote onder
linge bekendheid binnen de branche.
Deze noopt ertoe dat elke letter - die
immers door collega's, afnemers en con
currenten wordt meegespeld - verant
woord dient te zijn.
Dit kan natuurlijk een belemmering
inhouden voor de auteur. Zeker wan
neer deze trapt in de valkuil van over
dreven voorzichtigheid en daardoor
ongewild lippendienst bedrijft aan de
belangengroepen die over z'n schouder
meekijken en meelezen en maar al te
graag de pen in een hen welgevallige
richting willen sturen.
Vleesenbeek nu verstond de kunst om
voorafgaande aan het aanvaarden van
opdrachten tot het schrijven van
bedrijfsuitgaven zijn principalen te over
tuigen van het nut van objectief onder
zoek en verslaglegging. Een mooi voor
beeld daarvan was zijn geschiedenis van
het Assurantieconcern Stad Rotterdam,
waarvoor de eerste opdracht reeds in
1968 werd geformuleerd en verschillen
de auteurs hebben gewerkt totdat het
Vleesenbeek lukte om de directie een
concept voor te leggen, dat zowel de
onderneming als wetenschap recht deed.
Nu was de opdracht van de Stad
Rotterdam in zoverre gemakkelijker dan
het schrijven van 'drie eeuwen De
Kuyper', dat de handelingen van een
tn
tn
os
a*
03
<b
co
"O
c
O
<13
O
Qc
CD
C
overgebracht en het vermoedelijke
bestaan valt dan slechts af te leiden uit
latere rekeningen, een enkele brief, een
bevestiging en misschien een speciaal
etiket.
De grote verdienste van 'drie eeuwen
De Kuyper' is dat Sluyterman en
Vleesenbeek de beschikbare bedrijfs-his-
torische gegevens gerangschikt hebben
in een helder verhaal. Smakelijke anek
dotes behoeft de lezer niet te verwach
ten. Dit gemis wordt echter grotendeels
goedgemaakt door de gekozen illustra
ties die los van de tekst het verhaal laten
zien van een distillateur die heel goed
besefte wat de waarde was van reclame,
public-relations, entertainment en pre
sentatie.
Geheel naar de aard van de opdrachten
binnen de gedistilleerdbranche werd van
de schrijvers niet verlangd dat zij een
relatie legden tussen deze smakelijke
illustraties en het eigenlijke verhaal. En
terecht. De illusie speelt in de verkoop
zaam zijn geweest. Daarmee is dan een
eerste winst geboekt. Een andere is dat
deze uitgave een goed referentiekader
biedt aan onderzoek in archieven waar
voor geen fondsen meer beschikbaar
zijn omdat de bedrijven zijn opgeheven
of alleen nog maar als merk bestaan.
Want, - en dat is een compliment dat
Sluyterman en Vleesenbeek zeker ver
dienen - als dit de richting is die het
verdere onderzoek in de gedistilleerd
branche kiest, staat Schiedam als histo
risch en museale jeneverstad nog heel
wat waardevols te wachten
9 Musis
