under the
boardwalk
Dit voorjaar willen burge
meester en wethouders een
brede maatschappelijke dis
cussie houden over de
invulling van het
Hemaplein. Op voorhand
daarvan worden reeds
enkele gesprekken gevoerd
met een select gezelschap
waarin de stedebouwkundi-
ge ontwikkeling van de bin
nenstad onderwerp is.
Een debat met de gehele
bevolking lijkt wenselijk.
Veel Schiedammers hebben
geen behoefte aan nog
meer meer glas en beton in
de binnenstad. Maar...., Hoe
denken de vormgevers en
beleidsmakers daarover?
Peter de Lange
Gemeenteraadslid Henk Metaal
(Gemeente Belangen Schiedam)
is verheugd dat zijn pleidooi
voor een stadspark zo veel steun
ondervindt. Ook architect Nol
Heuvelhorst kiest ondubbelzinnig voor
groen. De Dienst Gemeentewerken staat
sceptisch tegenover een 'ruïnebos'. 'Er
bestaat grote behoefte aan woningen in
het centrum; verklaarde topambtenaar
Frans Griffioen en volgens de
Amsterdamse kunstenaar en stedebouw-
kundige Rik van Dolderen, die met een
opmerkelijk 'stedeobjekt' in Slotermeer,
aantoonde hoe een openbare ruimte
door beeldende kunst met een bestaan
de bebouwing tot vernieuwde functies
kan leiden, kan het allemaal veel fanta
sievoller.
Om de discussie extra pikant te maken
(of de Gordiaanse knoop in de vraag
over de al dan niet wenselijkheid van
een stadspark nog wat strakker aan te
trekken), mag worden opgemerkt dat
zoveel een dichte stedelijke bebouwing
als de aanwezigheid van stedelijk groen
op deze plaats op historische gronden
evenveel recht van spreken hebben. Op
de plaats waar nu een open vlakte ligt,
bevond zich nog geen generatie geleden
een oud en dichtbebouwd stadsdeel en
waar nu een wonincomplex is verrezen
aan de Broersvest en de bebouwing op
het Stadserf z'n voltooiing krijgt, bevon
den zich vroeger een driehoekig park-
gebied. Wat biedt de toekomst? Een
bebouwing waarin de kostbare binnen-
stadsgrond te gelde wordt gemaakt en
Schiedam zich voor de sloop van de
Op historische gronden
hebben de voorstanders
van een parkje en van
bebouwing allebei even
veel recht van spreken.
brandersbuurt revancheert door een
kleinschalige, intieme bebouwing die
aansluit bij de culturele bestemmingen
van de Broersvest. Of krijgt Schiedam
tegenover het stadskantoor dat groene
kleinood nabij de ruine terug dat jaren
her zo lichtvaardig werd kaalgeplukt en
geplaveid teneinde te voorzien in de
groeiende behoefte aan parkeerplaatsen?
Toen hij nog een jongetje was, ging
Henk Metaal op zondagmiddag vaak uit
wandelen met zijn vader. Hij bewaart
plezierige herinneringen aan die omme
tjes door het Schiedam van eindjaren
dertig. In zijn beleving was de stad des
tijds veel gezelliger en intiemer dan
tegenwoordig. Zijn droomwens om op
het Hemaplein een park aan te leggen
lijkt dan ook eerder door nostalgie
ingegeven dan door ruimtelijke overwe
gingen. 'Nu de Hema weg is, hebben we
een unieke kans de sfeer van vroeger
een beetje te herstellen. Als ik mijn ogen
sluit, zie ik het helemaal voor me: bank
jes in het groen en een muziektent waar
we kunnen luisteren naar de prachtige
muziekverenigingen die onze stad rijk
is.'
Alle andere opties bezorgen Metaal
nachtmerries van vierkante blokken en
lelijke puien. 'Als het even kan zou ik
willen voorkomen datje wandelend
vanaf het Stadserf naar de Lange
Kerkstraat weer tegen allerlei moderne
dingen aanloopt. Schei nou 's uit met
winkels en dat soort zaken. Hou de as
tussen de Singelkerk en de Grote Kerk
zo historisch mogelijk.'
Het gemeentebestuur belijdt volgens
Metaal alleen met de mond een zeker
respect voor oude elementen in de bin
nenstad. 'De oude Passage opknappen is
natuurlijk prima, maar waarvoor moet
bij hetzelfde project dan weer een
gigantisch gat worden geslagen in de
gevelrij van de Hoogstraat?' Ook het
Hemaplein, vreest het raadslid, zal wel
slachtoffer worden van een meedogenlo
ze projektontwikkelaar. 'Want b en w
komen nu al met het verhaal dat we er
vier miljoen bij inschieten als we die
grond niet rendabel maken. Als je zo
begint, kun je beter meteen alles vol
bouwen. Ik weet alleen niet of de stad
dan nog wel leefbaar blijft. Dan wordt
Schiedam een legbatterij vol kippen
zonder bewegingsvrijheid. Het is al zo
onrustig in de stad, de trams en bussen
die langs het Hemaplein razen bevorde
ren ook al niet een gevoel van ontspan
ning.'
Het geld, beseft Metaal, zal uiteindelijk
wel de doorslag geven: 'Ik zie ook wel
datje daar geen park kunt maken. Het
zal op z'n best een mix worden van
groen en bebouwing. Maar ik wil dan
wel drie of vier scenario's zien in plaats
van één. Ik wil kunnen kiezen, niet voor
voldongen feiten worden geplaatst.'
De Schiedamse architect Nol
Heuvelhorst is consequenter in zijn
keuze voor groen dan Metaal. Alleen
een park is een zinvolle bestemming
voor het Hemaplein, zegt hij. 'Er is
recent nogal wat gebouwd in de bin
nenstad. Er zijn veel nieuwe winkels en
woningen bijgekomen, en dan staat er
straks ook nog het gemeentelijke com
plex op het Stadserf, met een schouw
burg en een bibliotheek. Met andere
woorden, aan bouwen an sich hoeven
Musis 44
