Qlambi
V\A.e\^
Slijterij - Wijnhandel
ic
OUDE SCHIEDAM
STOKERIJ
h.r. HASSELT 20686
een veestapel (voornamelijk ossen) vet
mestten en met de natuurlijke mest hun
akkers vruchtbaar maakten. Zij hadden
ten opzichte van de overheid een sterk
argument: hun veestapel en de uitbrei
ding van het landbouwareaal.
Dit brengt ons bij de kwaliteit van de
jenever, waarin het Belgische en het
Nederlandse produkt zich gedurende
lange tijd van elkaar hebben onderschei
den. Het ligt voor de hand dat in een
beknottende sfeer de jeneverproducen
ten weinig initiatieven namen voor het
moderniseren van hun apparatuur.
Hierdoor werd de kwalitatieve en kwan
titatieve optimalisering van de produktie
beperkt. Omwille van de accijnsregle
mentering werd in Vlaanderen moutwijn
bijvoorbeeld gestookt uit een dik beslag
dat slechts eenmaal op een hevig vuur
gedistilleerd werd: een proces dat nooit
zo'n verfijnd produkt kon opleveren als
de drievoudige distillatie uit dun beslag
die in Nederland werd toegepast.
Het toenemende verschil in kwaliteit
van het Belgische en Nederlandse pro
dukt leidde er uiteindelijk toe dat tegen
het einde van de 18de eeuw pogingen
werden ondernomen om in de
Zuidelijke Nederlanden Hollandse sto
kerijen op te richten. In 1781 werd dit
zelfs van overheidswege bevorderd en
richtte de regering zelf staatsstokerijen
op die werden geleid door Nederlandse
stokers.
Dit nam niet weg dat met het voor
België aanbreken van de Franse periode
(1794-1815), de branders en distillateurs
nog niet de nodige kennis hadden opge
daan om kwaliteitsjenevers op de markt
te brengen. Hiermee verkeerden ze in
een nadelige positie ten opzichte van
het Franse gedistilleerd. Ook het aanbre
ken van de 'Hollandse Tijd (1815—
Hoogstraat 139- 141 - 3111 HE Schiedam
Telefoon OIO - 4270867
1830)', bracht hierin slechts in zoverre
verandering dat de Belgische stokers het
nu niet langer hadden op te nemen
tegen het Franse produkt maar tegen de
Hollandse jenever die nu door het vor
men van een gemeenschappelijke markt
met Nederland en het wegvallen van de
invoerrechten in een vloedgolf over het
zuiden spoelde.
In Vlaanderen moest gewacht worden op
de Belgische onafhankelijkheid voor de
jeneverindustrie zich langzaam weer kon
herstellen. Om de inlandse produktie te
beschermen werd reeds door het voor
lopig bewind de invoer van Nederlandse
jenever verboden en de brandewijnac
cijns verlaagd. De Belgische producen
ten begonnen aan een inhaalmanoeuvre.
Toch bleef de faam van de Nederlandse
produkten zo groot dat de Belgische
distillateurs in hun naamgeving aan de
produkten vaak refereerden aan
Nederland en dan voornamelijk aan
Schiedam om aan te geven dat het hier
toch ging om een drank van hoge kwa
liteit.
De laatste decennia kunnen we een her
opleving van de jenever vaststellen. Er is
terug aandacht voor het ambachtelijke
gedistilleerd van eigen bodem. De regio
nale verschillen in produktie, samenstel
ling en aroma worden daarenboven
positief gekaderd in de streekgebonden
gastronomie. Jenever is vandaag niet lan
ger 'de druppel van de arme man', maar
een edele drank die rustig zijn plaats
mag opeisen tussen de andere nobele
gedistilleerde dranken.
Over de geschiedenis van de Belgische
en de Nederlandse jenever verschijnt in
het najaar bij de Stichting Kunstboek
het referentiewerk 'Jenever in de Lage
Landen'. Hoofdauteur is prof. dr. E.Van
Schoonenberghe (KaHo Sint Lieven,
Gent).Verder zal het boek bijdragen
bevatten van prof. dr. Peter Scholliers
(VUB), dr. Hilde Verboven (Ministerie
van de Vlaamse Gemeenschap) en kunst
criticus lie. Karl Scheerlinck, als nieuwe
spelronde in de traditionele treffen van
Holland en België. Het zal ook niet de
laatste ontmoeting zijn al neigt de uit
slag vaker en vaker naar gelijkspel.
van de zuiverste en
fijnste kwaliteit,
gegarandeerd.
149 Musis
