REIZEN ROND HET
KOEMARKTPLEIN
Wim de Wagt
De verpaupering van de openbare ruimte in
Nederland is een fenomeen dat de gemoe
deren steeds meer bezighoudt. Aan ad-hoc
oplossingen is er geen gebrek, getuige de
meer of minder geslaagde pogingen die
her en der worden ondernomen om de ver
loedering van straten, pleinen en parken
een halt toe te roepen. Verklaringen die de
onderliggende oorzaken aan het licht bren
gen zijn evenwel moeilijker te vinden. Dat
die ooit nog eens opgediept worden is
belangrijk, want zonder de wortel aan te
pakken zal het probleem blijven opduiken.
Gebouwen, die voor
Schiedam uniek zijn en
door hun ligging van een
eminente stedebouw-
kundige betekenis.
229 Musis
Waarom toch die verwaarlozing van de huiskamers,
gangen en tuinen van de stad? Hoe heeft het zover
kunnen komen? Waarom heeft, pakweg vanaf de
Tweede Wereldoorlog, ondanks al onze kennis en
kunde, de vormgeving en inrichting van de bui
tenruimte het maar al te vaak afgelegd tegen functionele argu
menten en economische overwegingen?
Christian Norberg Schultz heeft wel eens een verklaring
geopperd voor dit wijdverbreide verschijnsel. De architectuur
en stedebouw hebben in hun totaliteit geleden onder de ver-
ontachtzaming van de zeggingskracht die ze ooit hadden, meent
deze invloedrijke architectuurhistoricus. Een groot deel van de
schuld, schrijft hij, ligt bij de royale mogelijkheden die wij
tegenwoordig hebben om ons, fysiek of'in de geest', te ver
plaatsen naar andere landen en steden, naar andere tijden en
werelden. Dat heeft tot gevolg dat we minder oog hebben
voor onze dagelijkse omgeving.
Volgens Norberg Schultz hangt dit samen met een typisch
'post-moderne' geesteshouding. Veel mensen in de westerse
samenlevingen ontlenen hun identiteit niet langer aan vastom
lijnde, etnisch bepaalde territoria, beweert hij, maar ervaren de
wereld als een gefragmenteerd geheel van indrukken die
gelijktijdig naast elkaar bestaan. ,,As a consequence, the care for
the given environment wich formed the basis of past cultures,
is weakened", aldus Norberg Schultz in zijn essay 'The two
faces of Post-Modernism'.
Met andere woorden: Met de sleutel tot ontsnapping binnen
handbereik - of dit nu de vakantiegids is of de afstandsbedie-
Foto's: Jan van der Ploeg
