327 Musis
Christus Pantokrator (14de eeuw) in de Chorakerk
Behalve het feit dat de moeder van Jan van Avennes als
Margaretha van Konstantinopel aan de stichting van Schiedam
een Byzantijnse toets toevoegde, zijn de betrekkingen tussen
deze stad en het tegenwoordige Istanbul ook op andere wijze
meer bijzonder.
Cornelis Haga, zoon van deze stad en hier rustend in de Grote
of St. Janskerk was de eerste Nederlandse ambassadeur aan het
Osmaanse hof en heeft daar een bijzondere bijdrage geleverd
aan bevorderen van de relaties
tussen Turkije en Nederland. In
deze Musis wordt aandacht
besteedt aan Haga en het func
tioneren van de gezantschappen
in het oosten zoals dit in de zes
tiende eeuw al voortreffelijk
werd beschreven door Ogier
Ghiselin van Boesbeeck,
Maar er is meer. Zo rond de tijd
dat Aleida van Henegouwen,
weduwe van Jan van Avennes
voornoemd, het kleine Schiedam
stadsrechten gaf, raakte vanuit de
Islamitische wereld de kunst van
het distilleren meer verbreidt.
Natuurlijk is het toeval dat één van de oudste nog uit die tijd
daterende 'liquori' de in de Haut Provence op bescheiden
schaal verkochte 'genepy' is. Jawel..., een heilzaam drankje op
basis van kruiden uit de Alpes-Maritimes waarin de jeneverbes
een hoofdrol speelt. Maar, aardig om te weten is het wel.
De likeuren die in Nederland werden gestookt hadden echter
nog een merkwaardig -en in de wereld uniek- trekje; heel veel
recepten zijn (mede) gebaseerd op kruiden die vanuit de
oriëntaalse handel tot ons zijn gekomen. Later door toedoen
van deVOC en WIC, de Nederlandse Handelscompagnie en
particuliere organisaties, daarvóór echter waren het vooral de
Turkse handelaars die als kruidenmakelaars de Nederlandse
handelshuizen, likeurstokers en apothekers bevoorraden.
Historisch gezien is daarom helemaal zo gek nog niet om 'ns
een kijkje te nemen in die stad waarmee Schiedam op ver
schillende manieren een relatie heeft. Temeer niet omdat
Istanbul een ongelofelijk boeiende stad is met een schat aan
cultuur waarin de ontwikkeling van zowel Byzantium als de
Islamitische wereld zich weerspiegelen. Neem alleen de musea,
die indrukwekkende verzamelingen bezitten, of de overblijfse
len uit de oudheid, de Griekse en Romeinse bouwwerken, het
nog herkenbare Hippodroom of de Aya Sophia. Misschien
meer nog dan hoofdstad van het rijk van Suleyman de
Prachtlievende, waarvan talloze overblijfselen bewaard zijn, is
Istanbul een smeltkroes van culturen die elkaar op dit punt
raakten en hun sporen achterlieten.
Heel veel is daarvan bewaard gebleven in de oude stad tussen
de Gouden Hoorn en de Bosporus. Zoveel dat de reizen en
het verblijf van de westerse gezanten bijna volledig te volgen
is. De kiosken, waarvan Van Boesbeeck reeds verhaalde staan er
nog in volle glorie, evenals de wachtzaal voor de Divan waar
Haga zijn eerste opwachting maakte om voor het gezicht van
de hoogste raad in Turkije en de sultan te mogen verblijven.
De redactie van Musis ging met kenners en specialisten, alsme
de de directie van het Topkapimuseum, het Museum voor
Islamtische kunst en het Ministerie van Toerisme 'ns na wat
Istanbul aan belangstellenden in kunst en geschiedenis te bie
den heeft. De schat van mogelijkheden is zo groot dat daarvan
slechts een beperkte weergave kan worden geboden. We noe
men dan ook slechts de beroemde cisternes (ondergrondse
waterkelders) en het aquaduct van Valens, de Aya Sophia, de
oude (gerestaureerde) muren van Byzantium, het Hippodrome
MET MUSIS NAAR
ISTANBUL
en het Archeologisch Museum, de
Chorakerk met z'n unieke mozaïeken
uit de veertiende eeuw, de Grote- en
Egyptische Bazar waar (mede de krui-
den)handel zich concentreerde en die
nog niets aan levendigheid hebben inge
boet, de Prinseneilanden, als enige plaats
waar de gezanten zich geheel zonder
toezicht mochten bewegen, de verschil
lende serails, de Blauwe Moskee waar ze
elk voor zich vol bewondering melding
van maakten evenals van de
Suleymanmoskee, de Servius en
Bacchuskerk, het Dolmabahpe Paleis en natuurlijk het uitge
strekte complex van paleizen van de sultans; het tegenwoordi
ge Topkapi-museum waarvan de directie het op prijs stelt om
een gezelschap Schiedamse Musislezers met alle egards te ver
welkomen.
Zoveel aantrekkelijke perspectieven werden genoemd dat het
de Musis-redactie een goede gedachte leek om de specialist in
bijzondere- en cultuurreizen SEAC te vragen om een voorlo
pig progamma te ontwikkelen. Gebaseerd op bijvoorbeeld een
tiendaags bezoek in de eerste week van mei en gevuld met
vele bezoeken aan de meest interessante plaatsen, musea, maar
ook restaurants en stadsdelen. Een reis waarin de lezer onder
zeer deskundige leiding wordt ondergedompeld in deze meer
dan boeiende stad. Overigens ook aan rust is gedacht, want u
zult verblijven in Pera Palas, het hotel dat speciaal door de
Orient Expres voor haar reizigers is gebouwd en en dat tot de
dagvan vandaag z'n oorpronkelijk inrichting heeft bewaard.
Hier verbleven talloze beroemdheden verbleven, waronder
Agatha Cristie die hier haar befaamde 'Moord in de Orient
Express voltooide.
Hebt u belangstelling voor deze unieke reis bel of schrijf dan
voor nadere uitgebreide informatie.
SEAC REIZEN: DE 'EGYPTE-SPECIALIST
Steeds meer mensen besluiten hun
vakantie in Egypte door te brengen.
De zon schijnt altijd, het water van de
Rode Zee is warm, men vindt er oud
heidkundige schatten, de bevolking is
vriendelijk, en het prijspeil is laag.
Voor velen is het dan ook terecht een
droombestemming.
De tempel van Horus in Edfu
De bijna perfecte manier om Egypte te bezoeken is om een combinatiereis
te boeken: één week Nijl-cruise en één week strand. Tijdens de gezellige
en informele cruise bezoekt u de steden Luxor en Aswan.
SEAC reizen speurt voor u naar de leukste en voordeligste Egypte-reizen.
SEAC reizen is al meer dan 12 jaar bekend met reizen naar Egypte en
helpt u graag op weg.
SCR
Burg. Van Haarenlaan 782, SCHIEDAM
tel. 010-4716777