Kor Kegel
We willen dat mensen zich thuis voelen wanneer ze in Schiedam zijn. Dat
bewoners trots zijn op hun stad. De openbare ruimte, de buitenkant van gebou
wen inbegrepen, heeft daar een grote invloed op. Gebouwen zijn het gezicht van
de stad. Ze bepalen voor een deel de sfeer die er hangt.'
Deze zinnen staan in een brochure die op Monumentendag verscheen. Titel:
'Werken aan het gezicht van de stad'De Welstands- en
Monumentencommissie Schiedam schetst in de brochure haar uitgangspunten en
regels voor bouwzaken. Het is een vriendelijke brochure en wie na lezing meer
wil weten, kan bij de gemeente de welstandsnota 'Zorg voor het uiterlijk van de
stad' bestellen - of inzien bij de bibliotheek of bij de bewonersverenigingen.
Nee, de commissie staat aardig in de rails, daar geen zorgen over. Maar nu eens
zien of het spoor wel daarheen leidt naar waar wij willen: een stad om trots op
te zijn, een Schiedam waar mensen zich thuis voelen. Het veelbelovende beleid
moet dan toch voorzien worden van enkele kanttekeningen, maar vrees niet: ze
zijn bedoeld om het gezag en de uitstraling van de Welstands- en
Monumentencommissie te vergroten.
Musis 330
Ineens stonden er twee gifgroene
telefoonzuilen voor historische
gebouwen: pal voor het Stedelijk
Museum en café Van Diggelen.
Ultramoderne zuilen voor beeldbe
palende monumenten. De wethouder
voor stadsvernieuwing en architectuur
was niet te genieten. 'Mijn mond viel
open van verbazing. Dat is niet de
manier om met je stad om te gaan,' zei
Adri Reijnhout. De onvrede maakte
deel uit van zijn toespraak bij de ope
ning van Monumentendag, op 14 sep
tember in de Korenbeurs, waar een
leuke expositie van oud Schiedam te
zien was.
Nog afgezien van de vorm van die
PTT-zuilen: 'Aarde- en pasteltinten heb
ben de voorkeur,' staat in de spelregels
van de Welstands- en
Monumentencommissie Schiedam.
'Kleuren kunnen hooguit gebruikt wor
den om accenten te benadrukken, niet
om een slecht ontwerp te verhullen.
Primaire kleuren op grote vlakken zijn
taboe.'
Nu gaat het hier om gebouwen en we
moeten hierbij in acht nemen dat veel
nieuwbouw de laatste jaren van onmo
gelijke kleuren zijn voorzien.
Schuimpjesgeel en -rose, maar te vies
om trek van te krijgen. Schelblauw, en
een bedorven soort paars, dat zijn de
dominante kleuren bij enkele nieuwe
woonblokken her en der in de stad.
Mislukte pogingen om een grauwe
herfst een zomers tintje te geven. Het is
nodig dat het welstandsbeleid hier korte
metten mee maakt - en dat hoeft zich
dan heus niet te beperken tot gebou
wen. Elke gifgroene telefoonzuil
behoort van hoorn tot kaartautomaat
messcherp ontleed te worden door de
Welstands- en Monumentencommissie.
Elke grijze parkeermeter, iedere beton-
kroket op het wegdek, de feestverlich
ting van de winkeliers, alle achtertuin
hekjes en alle balkonzeildoeken, geen
rieten scherm uitgezonderd, behoren
door de commissie van een doorslagge
vend advies te worden voorzien.
Dat kunnen we de commissie toever
trouwen. De commissie telt leden die
enthousiasme, visie en deskundigheid
combineren, zoals beeldend kunstenaar
Sjet Henderickx, architect Henk
Klunder en restauratie-architect Peter
van Velzen. Voorzitter is Gerard
Schoenmakers, oud-wethouder van
Middelburg. Hun takenpakket behelst
de zorg voor de kwaliteit van oude en
nieuwe gebouwen en verder zo veel
mogelijk wat met het uiterlijk van
Schiedam te maken heeft. De onlangs
uitgebrachte brochure laat zien dat het
traditionele welstandstoezicht op
moderne leest geschoeid is, waarbij de
verantwoordelijke commissie zeer aan
respect en gezag kan winnen, indien ze
verstandig met conflicten omgaat.
Die conflicten zullen er geregeld zijn.
Als de bewoner van een straat een gro
tere dakkapel wil dan zijn buren, is er
vanaf heden een redelijke kans op wei
gering. En wanneer een ondernemer
een rolluik of reclamebord wil aanbren
gen, wordt er nauwlettend op toegezien
dat het straatbeeld niet verstoord raakt,
want dichte etalages en een wildgroei
aan uithangborden versterken in hun
combinatie het unheimische karakter
van een winkelstraat bij avond.
De Welstands- en Monumenten
commissie zal over smaak moeten twis
ten: een prikkelende uitdaging, omdat
de massa ervan uitgaat dat dat niet valt
te doen, en het dus ook niet probeert.
Het verdient warm aanbeveling dat een
esthetische benadering van de stad een
draagvlak krijgt op wijk- en buurtni-
veau. Het zou nuttig zijn als de actieve
burgerij in een communicatieve
Welstands- en Monumentencommissie
haar voorpost ziet in de strijd voor een
stad om trots op te zijn. Niet alleen nut
tig. Zelfs noodzakelijk. Als we het er
namelijk over eens zijn dat de gifgroene
telefoonzuilen vlak voor een historisch
gebouw niet aan redelijke eisen van
welstand voldoen, en als we het er dus
over eens móeten zijn dat de commissie
niet alleen over gebouwen moet advise
ren maar ook over al die details die ont
sierend in de gevelwand of het straat-
OVER SMAAK VALT WEER TE TWISTEN