F71
Vormgever in goud en zilver
Rob van der Ham
hedendaagse modieuze sieraden
accessoires en objecten.
Restauratie en reparatie.
is de schitterende collectie designhorloges.
Een prachtig geschenk en uniek sieraad.
Musis-lezers profiteren van een
uitzonderlijk kennismakingsaanbod van
maar liefst 10% korting.
Musis 338
stooktechmeken zo'n specifiek uiterlijk dat ze direct herken
baar zijn.
In tegenstelling tot veel andere keramisten die elektrisch sto
ken, werkt Nesrin During op hout en gas. Beide energiebron
nen maken gebruik van toegevoegd zuurstof, in tegenstelling
tot elektriciteit die het zonder zuurstof kan stellen en gelijk
matig en snel op hoge temperaturen uitkomt. Bij hout en gas
regelt de keramiste zelf de zuurstoftoevoer, wat direct van
invloed is op de kleur van het glazuur. Ook al omdat de zuur
stoftoevoer nooit overal gelijkmatig in de oven is, kunnen ver
schillen in het uiterlijk optreden. Zo is een van de voordelen
van deze stooktechniek dat de kleur van binnenuit komt, de
kleuren zijn ook altijd uniek en vrijwel nooit herhaalbaar.
De kleuren van Nesrin During zijn veelal grijsgetint met een
wat metalig effect, maar ook rood, met een herfstig accent,
komt in haar werk voor.
Raku-keramiek kenmerkt zich door een aantrekkelijk decor
van craquelé, barstjes dus, die ook wel eens bij oude schilderij
en is te zien. Maar daar ontstaat dit effect doordat verflagen op
elkaar worden aangebracht waarvan er minstens één nog niet
droog is. Die laag, die pas in een later stadium opdroogt, gaat
kromtrekken, met barstjes tot gevolg. De craquelé van de
raku-keramiek wordt door Nesrin During opgeroepen wan
neer ze houtkrullen aan het vuur toevoegt, wat leidt tot een
chemisch proces.
'In het hele proces vormt de stooktechniek de essentie voor
mij van het werk. Waarom? Ik vind dat het zoveel geeft aan
*»737l5A
het werk dat ik van belang vind. In een elektrische oven weet
je van te voren watje krijgt. Stook je op gas en of hout dan
krijg je altijd een unieke pot. Dat maakt het heel levend.'
Tussen gas en hout stoken zitten onderling ook nog kleine
verschillen. 'Bij gas kun je reducerend stoken, dat betekent dat
je de zuurstoftoevoer in de hand kunt houden. Bij hout gaat
dat minder. Ik heb een houtoven hier achter in de tuin
gebouwd, maar ik ben altijd bang dat ik overlast voor de buurt
creëer, want er komt nogal wat rook van af. En ik denk dat
niet iedereen dat prettig vindt. Eigenlijk moet zo'n houtoven
in het vrije veld staan. Met hout stoken doe ik daarom ook
maar een paar keer in het jaar, dan vul ik de hele oven.'
Omdat de kleur en de vorm van zichzelf al zo'n mooi resul
taat aan haar potten geven, hoeft ze haar werk met meer te
decoreren. 'De vorm moet sterk van zichzelf zijn. Door te
decoreren kun je de vorm vaak niet meer zien. Terwijl die
vorm van zichzelf al een grote mate van esthetiek heeft. Ik
vind ook dat een vorm rustig moet zijn, niet tijdgebonden.
Kijk, een theepot moet aan een aantal voorwaarden voldoen,
hij moet goed in het gebruik zijn en zo, maar dat heeft vol
gens mij geen invloed op de esthetiek. Die esthetiek is altijd
belangrijk, ik zal nooit een vorm maken die lelijk is. Zo iets
wat Betty Woodman maakt, met die gedeconstrueerde vor
men, dat is bewust lelijk. Dat vind ik best grappig hoor, ik wil
er ook wel naar kijken, maar ik zal het nooit willen maken.'
De vraag dringt zich op of Nesrin During, ook al gezien haar
Turkse afkomst en het feit dat ze als keramiste auto-didact is,
de nodige invloeden heeft ondergaan. Dat valt tegen. 'Kijkje
bent aanvankelijk een vel blank papier. Ik heb natuurlijk veel
gelezen. Ik heb kennisgenomen van de ideeën van Bernard
Leach (een beroemde Engelse keramist die Oosterse technie
ken in het westen heeft geintroduceerd-red,) en ik heb naar
het werk van zijn tijdgenoten Hans Coper en Lucie Rie geke
ken, maar of ik daar nu echt invloed van heb ondergaan? Het
gaat toch veel meer onbewust, zoals je op een wandeling door
de natuur plotseling bepaalde kleuren kunt zien die je best zou
willen gebruiken. Ik denk dat het niet om keuzes gaat, maar
om een levensfilosofie. Je wilt goed materiaal maken, geen
consumptiemateriaal, daar gaat het uiteindelijk om. Ik houd
me absoluut met bezig met de vraag of ik iets origineels moet
maken. Dat is trouwens onmogelijk omdat alles nu eenmaal al
is gemaakt.'
In een Engelse studie naar Europese keramisten die met raku
werken, wordt Nesrin During als een van de weinige
Nederlanders genoemd. In dat zelfde boek wordt ook verwe
zen naar 'haar Afrikaanse invloeden'. Ze moet er smakelijk om
lachen als ze dat hoort. 'Ja, ik gebruik natuurlijk primitief aan
doende stooktechnieken. Maar dat doe ik niet omdat het
Afrikaans is, maar omdat het een mooi resultaat geeft.'
Met nog vijf anderen exposeert Nesrin During keramiek in
Galerie Distanza, Dam 1 in Schiedam, tot en met 31 januari
1997. De galerie is geopend op woensdag tot en met zaterdag
van 13-17 uur.
