44
boven zijn
briefpapier
prijkt dan
ook trots
Don
Quichotte, de
klassieke
karikatuur
van de
idealistische
strijder tegen
het onver
slaanbare
onrecht
Musis 40
Alleen een huis op de hoek van de
Hofsingel en de Callenburchstraat, waar
hij ruimte heeft om te schilderen en
dat aan een park ligt dat bij zijn leven
waarschijnlijk nog niet bebouwd zal
worden zou hem in Vlaardingen kunnen
houden.
Dat Len Munnik politiek tekenaar en
geen predikant, beroepsactivist of politi
cus geworden is, heeft veel te maken
met een karaktertrek die in zijn prenten
herkenbaar is en die hij zelf calvinistisch
noemt: alleen de essentie is belangrijk.
Geen enkel medium is zo geschikt voor
het kort en bondig brengen van een
boodschap als de politieke prent, en toe
vallig heeft hij de gaven die nodig zijn
om die te kunnen maken: tekenen, asso
ciëren, opmerken en humor. Zijn
betrokkenheid bij ontwikkelingshulp,
oorlog en vrede, en milieuproblemen
bracht hem naar bijeenkomsten van de
anti-apartheidsgroep Kairos, het
Interkerkelijk Vredesberaad en de
Politieke Partij Radicalen. Hij voelde
zich tot dat soort denken aangetrokken
en wilde graag zijn bijdrage leveren,
maar hij kon niet tegen de vergadercul
tuur: 'van vergaderen krijg ik echt uit
slag; ik ging naar een vergadering van de
PPR, als lid, omdat ik vond dat ik dat
doen moest, maar ik werd helemaal gek
van die woordenbrei en zei: jongens als
er iets te tekenen valt wil ik dat graag
doen, maar op een vergadering zie je
me nooit meer.' En zo is het gekomen.
Len Munnik werd en bleef actievoerder
met de tekenpen. Nog steeds tekent hij
voor de Raadikaal, het blad van de afde
ling Vlaardingen van Groen Links, en
voor de Pauluskerk van dominee Visser.
Nog steeds stemt hij Groen Links, hoe
wel hij ook grote sympathie heeft voor
de Socialistiese Partij van stadgenoot
Remy Poppe. En nog steeds gaan Len
Munniks tekeningen vaker over oorlog
en vrede, milieu, en maatschappelijk
onrecht dan over partijpolitiek. Doordat
hij ook tekende voor gereformeerde
bladen waaruit Trouw regelmatig citeer
de, kwam hij zo'n 25 jaar geleden als
illustrator bij die krant: 'een fantastisch
forum met een breed publieksbereik'. In
Trouw illustreerde hij aanvankelijk de
stukjes van Bert Klei, juweeltjes van kri
tische introspectie in gereformeerd
Nederland. Hij ging ook tekenen voor
het weekblad Hervormd Nederland dat,
net als Trouw, partij had gekozen tegen
de Apartheid en tegen de nucleaire
bewapening, maar voor een samenleving
die, vanuit een christelijke inspiratie,
solidair is met mens en natuur. In dat
milieu voelt Len Munnik zich nog
steeds thuis. Het derde blad waarvoor hij
tekent is Opzij. De lezeressen konden
zich niet voorstellen dat de redactie ooit
een man iets opiniërends in hun femi
nistische blad zou laten doen en gingen
er dus vanuit dat de 'Len' onder de car
toons op de achterpagina een omdraai
ing van Nel was. De onthulling van zijn
geslacht bracht Len Munnik in verle
genheid. In het voorwoord bij een bun
deling van zijn Opzij-cartoons, schreef
hoofdredacteur Cisca Dresselhuys: 'Wij
zijn niet vaker een man tegengekomen,
die de problemen van vrouwen zo goed
begrijpt en zo prima kan uitbeelden.
Daarom hebben wij besloten dat Len
behalve een biologische man een psy
chologische vrouw is. En dat is een hele
ren en zeker zichzelf, maar steeds komt
die calvinistische karaktertrek terug:
geen toeters en bellen, geen inhoudsloos
vertoon voor de mooiigheid, maar
alleen de essentie. Een goede prent heeft
zo min mogelijk lijnen en geen of alleen
functionele woorden. Wie teveel woor
den nodig heeft moet maar gaan schrij
ven! Vandaar zijn voorkeur voor het
werk van Theo Gootjes. Als Len
Munnik in de jury had gezeten, had hij
de milieuprent van Gootjes (Rotterdams
Dagblad 1-6-1996) bekroond, waarop in
vier vlakken de aantasting van het
milieu behandeld wordt: de haast vlak-
vullende zwarte uitstoot van fabriek,
auto en vliegtuig, en het dunne krinkel-
■n
onderscheiding.'Voor Len was het eerder
een verkrampte poging een man te
annexeren die toevallig deugt.
In 1981 kreeg Len een vaste dagelijkse
plek op 'de 1' van Trouw. Linksonder,
net als columnist 'Stoker' Hugo Brandt
Corstius op de voorpagina van de
Volkskrant. Hij weet nog precies waar
zijn eerste prent over ging: de krakers
rellen in Nijmegen. Zo werd de actie
voerder met de tekenpen de tekenende
commentator, waarvan juryvoorzitter
Anthierens bij de uitreiking van de
Inktspot-prijs zei:'misschien niet direct
een Superstar, maar onloochenbaar een
groot talent.'
Een herkenbare karakteristiek, want
eenvoud en integriteit zijn niet alleen de
belangrijkste kenmerken van Lens pren
ten, hij is als persoon ook gespeend van
iedere ster-allure. Hij kan veel relative-
