55 Musis
schappen. Net als een dominee of een pastoor houdt een
Imam zich veel bezig met individuele hulpverlening. Meer
echter dan bij de christelijke godsdiensten is de Islam van
invloed op het sociale gedrag van de gelovigen. Moslim zijn is
veel meer dan alleen naar de moskee gaan. De religieuze regels
en plichten van een Moslim zijn tegelijk ook sociale plichten
en gedragsregels.
"Ik ben Imam geworden omdat ik het zelf wilde, niet omdat
mijn vader dat noodzakelijk vond. Het is een roeping waar je
je hele leven mee bezig bent. Ik wilde voor de wereld werken,
iets voor mensen doen en betekenen. Maar de Islam denkt
ook na over het leven hierna. Dat trok mij aan. Ik vond het
ook wel avontuurlijk om naar andere landen uitgezonden te
worden en daar de mensen te helpen. Daarom heb ik een spe
ciale aanvullende opleiding gevolgd om naar het buitenland
gezonden te worden.
De regels van de Islam zijn er om mensen te helpen, niet om
ze te beperken. Mensen zijn feilbaar en hebben een gids nodig
om door het leven te komen. Religie en samenleving zijn één,
een strikte scheiding tussen die twee is niet goed voor de
samenleving. In de geschiedenis zie je ook dat culturen die
economisch sterk zijn, waar er sprake is van een grote bloei op
het gebied van wetenschap en cultuur er altijd een religieuze
factor is die de mensen samenbindt. Dat was in Nederland tij
dens de Gouden Eeuw zo en dat was in Turkije tijdens de
hoogtijdagen van het Ottomaanse Rijk zo.
De Koran gaat ook voor een groot deel over arbeid. De
grondslagen van de Islam kent net zo veel arbeidsethos als die
van het calvinisme: 'Ledigheid is des Duivels Oorkussen' is ook
een Turks spreekwoord. Ik was dan ook geschokt dat ik in
Schiedam in de Moskee zo veel werklozen tegenkwam. Dat is
niet goed. Veel Moslims denken dat als ze maar heel veel naar
de Moskee gaan zij een goed leven leiden. Maar veel bidden is
niet het enige. Werken, economisch nuttig zijn voor de samen
leving is net zo belangrijk! Ik ben ook niet zo'n voorstander
van al die koffiehuizen, waar mensen de hele dag niets zitten
te doen. Dat past niet binnen de Islam".
Imam Tatli is een groot voorstander van aktieve participatie
van (Turkse) migranten in de Schiedamse samenleving. Als
Imam wil hij daar aan bijdragen. Niet alleen met woorden
maar ook met daden. Organisaties die een beroep op hem
doen om de Turkse gemeenschap in Schiedam te bereiken zul
len dat zeker niet tevergeefs doen. Zelf popelt hij om meer
contacten met Schiedammers en met vertegenwoordigers van
de gemeente en organisaties en instellingen te krijgen.
"De dialoog tussen Nederlanders en Turken moet veel inten
siever worden. Turken moeten zelf het voortouw nemen om
naar buiten te treden. Nu leven ze hier veel te geïsoleerd. Het
idee dat wij teruggaan naar Turkije is al lang voorbij. De
Nederlandse samenleving is ook die van ons. Turken moeten
zich zo gedragen dat Nederlanders van hen gaan houden.
Investeer je geld en je tijd in de toekomst van je kinderen, zeg
ik heel vaak tegen oudere Turken hier. Spaar niet alles om naar
Turkije te sturen. De toekomst van de jonge Turkse generatie
baart mij zorgen. Er wordt, zeker ook door de ouders, veel te
weinig in hun opleiding geïnvesteerd. Zij moeten heel goed
begeleidt en gestimuleerd worden om de goede opleiding te
volgen. In Turkije zeifis het opleidingsniveau de laatste jaren
sterk gestegen. Hier blijft dat nog veel te veel achter. Dat kan
alleen verbeteren als de ouderen het goede voorbeeld geven.
Dat kunnen ze doen door hun illusie van terugkeer op te
geven en al hun tijd en energie in de opleiding van hun kin
deren te stoppen.
Ik heb in korte tijd veel respect gekregen voor de Nederlandse
samenleving. Veel van wat de Islam wil, is hier terug te vinden:
discipline, een goede organisatie, democratie en respect voor
anderen, de zorg voor het milieu, al die zaken zijn in de Koran
te lezen.
Natuurlijk zijn hier ook zaken die ik minder goed vind.
Nederlanders zijn erg individualistisch. In onze cultuur is de
familie en de zorg voor elkaar heel erg belangrijk. Dat laten
we niet aan de staat over. Nederland krijgt steeds meer oude
ren, het vergrijst. Hoe kunnen die zonder familie? Het indivi
duele denken laat mensen te veel aan hun lot over. Het drugs
probleem is daar misschien wel het gevolg van. Als Imam van
de Turkse gemeenschap in Schiedam zou ik heel graag willen
dat over dat soort zaken met elkaar gepraat wordt. Dat Turken
en Nederlanders open staan om van elkaar te leren. Ik geloof
echt in een multi-culturele samenleving. We hebben elkaar iets
te bieden, als we er maar moeite voor doen. Zoals Allah
gezegd heeft 'Elke dag datje niet probeert iets goeds te doen,
is een verloren dag"
