M Facilicom
V|ff/ Bedrijfsdiensten
Voor informatie:
's-Gravenlandseweg 258
3125 BK Schiedam
010 - 462 33 33
Schoonhouden
Beveiliging/Bewaking
Institutionele Catering
Bouw, Renovatie en Technisch Onderhoud
Intergom Uitzendbureau
Musis 106
dies voor evenementen als dit worden zoveel treurige voor
waarden verbonden dat elke kunstzinnigheid, originaliteit en
spontaniteit moet zwemmen aan de haak van de politiek.
Kunst mag immers niet gewoon kunst zijn, neen, kunst moet
toegankelijk, laagdrempelig en educatief, opvoedend zijn. Dat
maakt van de kunstenaar een populist en schoolmeester, ja
zelfs badmeester. Kunstenaars, die vroeger niet zelden stamel
den of stotterden, moeten tegenwoordig praten als
Brugmannen en schrijven als Dorknopers.
Kunstestafette in 't Kolpa, wat moet ik mij er in hemelsnaam
bij voorstellen? Schilderijen die wedstrijdzwemmen, beelden
onder de douche? 'Het duel, water en vuur' brainstormde de
werkgroep. Er zou al eeuwenlang een vete bestaan tussen
Schiedammers en Vlaardingers, waarbij over en weer met klui
ten gegooid werd en klappen vielen. Er zijn inderdaad zulke
ethnische twisten en botsingen beschreven. Ook ik herinner
mij de vechtpartijen tussen Schiedammers en Vlaardingers op
de grens van Holy en Groenoord. Maar als Kethelaar was ik
buitenstaander. Ik vond die knokpartijen ook onzinnig en pri
mitief. Eerder een kwestie van vallende blaadjes, verveling en
betonmoeheid dan dat er sprake was van echte rivaliteit, een
echt conflict.
Grenzen vervagen, ook tussen steden en plaatselijke culturen.
Zelfben ik van geboorte Schiedammer, Gorzenees. Recht
tegenover de stokerij van Nolet stond mijn wieg. Mijn eerste
indrukken van de buitenwereld waren jenever. Kan het
Schiedamser? Door toeval werd ik Vlaardinger. Binnenkort
hoop ik mijn 25-jarig jubileum als inwoner van de oude
haringstad te vieren. (De feestelijkheden zullen in stilte plaats
vinden). En last but not least ben ik getrouwd met een echt
Vlaardingse, met de echt Vlaardingse achternaam Carmona
Venegas. En dat haring en jenever, zeker als het Corenwijn
mag zijn, elkaar goed verdragen heb ik ervaren als lichtmatroos
onder schipper Arie Wapenaar.
Met vuile baard, een flinke zes Beaufort
en buiswater dat gutste uit mijn mouwen
voer ik als lichtmatroos op Frigga, d'ouwe,
van schipper Wapenaar de Boontjes door.
Stavoren achteruit, Enkhuizen voor
stond hij te kankeren op alle vrouwen
die hem bedrogen, nog wel bellen zouen...
Zijn vloeken gingen in de wind teloor.
Mijn pet woei in 't Vrouwenzand en later
viel ergens onder de Enkhuizer kust
mijn blikje tranquillizers in het water.
En zie, niet langer ging de zee tekeer.
De woel'ge baren vonden diepe rust.
Daarom heet Zuiderzee nu IJsselmeer.
Van de uitstekende maatjesharing die Arie zelf al pruimend en
zingend schoonmaakte werden mijn zenuwen weer gezond.
Die oude vete wordt nu weer uit de kast gehaald en afgestoft
om nog iets spannends te maken van de Kunstestafette. Boeren
en buitenlui, laagdrempeligen en cultureel gehandicapten wor
den op de opening van de Kunstestafette 97 uitgenodigd om
de kunstsalon te bezoeken en de badmeesterwerken van
Vlaardingse en Schiedamse kunstenaars te bewonderen. En te
kopen, neem ik aan, want een kunstenaar moet ook eten. Ik
zie op de foto in Groot-Vlaardingen cultuur-wethouder Van
der Windt al met zijn Schiedamse collega in zwembroek met
badmuts de natte expositie openen. Neem een duik in de
kunst, maar verzuip niet.
Daarna, zo lezen wij, volgt een reeks sportieve ontmoetingen
op de grens van beide gemeenten waar ooit de kluiten vlogen
en de klappen vielen wanneer de kalender de herfst inblader-
de.We krijgen een wedstrijd te zien voor volkstuinders om
'het grootst, het mooist, het dikst, het langst en het zwaarst.'
Wat hiermee bedoeld wordt blijft duister. De peen van de
tuinder, de bloemkolen van de tuindersvrouw? Ik weet het
niet, maar ik denk wel dat er massa's Vlaardingers en
Schiedammers op deze bizarre derby zullen afkomen. En dan
is er, alsof we intussen nog niet genoeg in de kunst verdronken
zijn, nog een polemisch duel tussen Schiedamse en Vlaardingse
schrijvers en politiek tekenaars.
We zouden de jeugd, het kind bijna vergeten. Maar nee, speci
aal voor kinderen, bijzonder spannend en aantrekkelijk
gemaakt door 'lesbrieven' en met veel, heel veel 'leermomen
ten', is er onder meer een jeugdsalon en een edel balspel.
De braafheid druipt eraf. Met medelijden denk ik weer aan
het geplaagde meisje van acht dat niet naar het zwembad
mocht op zondag zoals ik niet naar het voetbal, waardoor
verre voetbalgeluiden en de geur van een voetbalveld nog alle
hunkering en weemoed van weleer oproepen. Wanneer zij
eindelijk eens door haar cultureel gereformeerde ouders wordt
meegenomen naar het zwembad, dan valt zij, o, deceptie, als
nog in het museumwater.
Dat is het materiaal waaruit jeugdtrauma's gemaakt worden.
Wie na de estafette nog gewoon een duik wil nemen in het
Kolpabad komt te laat. Want dan gaat tot grote vreugde van
Wim Kerkhof het complex dicht en plat. Zoals zoveel histori
sche of karakteristieke gebouwen in Vlaardingen, waar het
altoos slopersbal is en eeuwig de heimachines geilen op de
kaalslag. Met mijn dochtertje van anderhalf voorop in het zitje
fietste ik vorige week terug naar mijn geboorteplaats. Zij was
helemaal verrukt en stil toen zij onder achttiende-eeuwse
luchten drie molens tegelijk zag draaien. 'Mole, daaie.' zegt ze
steeds maar. En zo is het en zo moet het zijn. Molens die
draaien, het paard in de wei en de kunstenaar in zijn atelier.
En als nu ook het zaterdaggewicht van de Volkskrant en de
heilige plicht die in Nederland op museumbezoek drukken
verdwijnen, dan verwacht ik dat kunst aan honderden, ja dui
zenden meisjes van acht een beetje vreugde zal schenken. In
plaats van diepe teleurstellingen. Misschien dat ik dan ook
weer eens een museum binnenwandel
