1
I w,.
Musis 116
De gevolgen zullen vooral merkbaar zijn op het Gusto-terrein
in Schiedam (formeel: bedrijvenpark Nieuwe Maas), het enige
bedrijventerrein langs de Maas dat niet van de gemeente
Schiedam is. Er ligt nog een deel braak, maar de particuliere
eigenaar ziet de uitgifte van grond stagneren. Tien jaar nadat de
bewonersvereniging pleitte voor woningbouw op het Gusto-
terrem, is nu ook het college van burgemeester en wethouders
zo ver dat het woningbouw wil nastreven. Een lokale aannemer
diende al geruimte tijd geleden een plan in. Woningbouw
vraagt echter om wettelijke experimenteerruimte: het indus-
trielawaai, afkomstig van onder meer de Waalhaven en de
Eemhaven, komt ver boven het aantal decibel uit waarbinnen
woningbouw nog aanvaardbaar wordt geacht.
Het experimenteerproject is aangemeld bij het ministerie van
VROM, dat dan een ontheffing zou moeten verlenen.
Woningbouw tussen de Maasdijk en de Nieuwe Maas heeft
vooral zin, als via de Buitenhavenweg de band met de binnen
stad wordt versterkt door ook hier een combinatie van wonin
gen en bedrijven toe te staan. Uiteraard zou het een aantrekke
lijke route tussen Schiedam-Centrum en de rivier kunnen
worden, te meer omdat er langs de Buitenhaven veel cultuur
historisch waardevolle gebouwen en pakhuizen staan.
De situatie is analoog aan die in Vlaardingen. Ook hier ont
breekt het aan een toeristisch attractieve uitloper naar het
havenhoofd, ofschoon de Oosthavenkade en de Westhavenkade
over een behoorlijk potentieel aan historisch erfgoed beschik
ken. Wethouder Van der Windt wil in de as tussen 't Hof en 't
Hooft meer vliegen in één klap slaan. De omgeving van het
station Vlaardingen-Centrum verdient een oppepper en in de
nabijheid van de Unilever-kantoren wordt de woningdichtheid
vergroot (een binnenstedelijke Vinex-locatie). De recreatieve
waarde van de Maasboulevard moet meer gaan omvatten dan
het Deltahotel, de steiger voor de veerboot naar Pernis en het
uitzicht op de Shell aan de overkant - want al zullen sommige
Vlaardingers dat niet met droge ogen kunnen lezen, het zicht
op de industrie blijkt wel degelijk een publiekstrekker te zijn.
Centraal in de rivierzone ligt Vijfsluizen. Het is een plek die
finaal op de schop gaat. De Beneluxtunnel wordt tweemaal zo
breed, inclusief rijksweg A4, die dan volledige op- en afritten
krijgt. Na 2001 komt de metro erlangs (de Beneluxlijn die via
wijk Nieuwland tussen het Marconiplein en Spijkenisse loopt)
en ook is via de tweede Beneluxtunnel een doorgaande fiets
route gepland, die Midden-Delfland ineens dichter bij de
Rhoonse Grienden brengt. Op het traject BK-laan,
Vlaardingerdijk en Mr L.A. Kesperweg wordt tevens rekening
gehouden met een TramPlus-verbinding. Deze samenballing
van infrastructuur maakt van het knooppunt-Vijfsluizen een
regionale toplocatie, die volgens economen nog interessanter
wordt als de A4 in beide richtingen wordt verlengd (de inter
nationale corridor Amsterdam-Antwerpen). Het Heidemij-rap-
port raadde aan om er transport- en distributiebedrijven te ves
tigen, maar dat staat haaks op de plannen van Schiedam 0111
Vijfsluizen te reserveren voor plaatselijke bedrijven die aan uit
breiding toe zijn.
De stuurgroep ziet meer in logistieke dienstverlening: kantoren
(van bovenlokale betekenis) in een groene omgeving. Om de
potenties van het gebied maximaal uit te buiten beveelt de
commissie-Koopman aan dat Schiedam en Vlaardingen nauw
samenwerken. Er kan desondanks gerede twijfel bestaan of er
wel ruimte overblijft voor 'groen', want de economische druk
op Vijfsluizen zal zo opgevoerd worden dat het Shell-sportpark
en de schooltuinen aan Schiedamse zijde in hun voortbestaan
bedreigd worden. Per saldo levert dat meer steen dan groen op.
En dat is toch al de makke van de vorderingen tot dusver.
Wanneer in het project Herstructurering Rivierzone wordt
gesproken van versterking van recreatieve functies, gaat het zel
den om het creëren van verblijtsgroen. De verbeteringen voor
het milieu schuilen uitsluitend in de milieumaatregelen die het
bedrijfsleven toch wel had moeten treffen. En als er wordt
opgemerkt dat het woonmilieu erop vooruitgaat, betekent dat
feitelijk: méér woonmilieu. Maar méér is niet noodzakelijk
beter.
Wat nog het meest voor woningbouw pleit, afgezien van de
structuurversterking tussen stadscentra en rivierfront, is dat
daardoor de verouderde en vaak verwaarloosde bedrijventerrei
nen intensiever worden gebruikt. Sterker nog, Schiedam en
Vlaardingen zouden bij een gezamenlijke acquisitie het niveau
van de verschillende bedrijventerreinen kunnen opkrikken. De
stuurgroep doet de suggestie om elk terrein een helder etiket te
geven, bijvoorbeeld: kleinschalige bedrijvigheid in De Vergulde
Hand, gemengde bedrijvigheid in Het Scheur en langs de
Deltaweg waar Lever, Mostert en Hydro Agri domineren en
grootschalige bedrijvigheid langs de Vulcaanhaven. Het bedrijfs
leven komt er met dat al niet bekaaid vanaf. Bij de herstructu
rering van de rivierzone worden behoorlijke infrastructurele
voorzieningen inbegrepen. De meest imposante ervan is
natuurlijk de verkeersbundel op Vijfsluizen, maar ook valt te
denken aan een ongelijkvloerse kruising van de Marathonweg
in Vlaardingen met de spoorlijn naar Hoek van Holland. De
reconstructie van het Giessenplein in de Spaanse Polder zal op
termijn een belangrijke verbetering zijn voor de bereikbaarheid
van het industriegebied Mathenesse, waarvan vooral de oost
kant kan worden betrokken bij de Fruit- en Foodport
Merwehaven. Het is een zinnige suggestie geweest van de
Heidemij om de Havendijk af te sluiten voor transportverkeer,
om te voorkomen dat vrachtwagens via een woonwijk hun
weg gaan zoeken tussen Mathenesse en Vijfsluizen.
Maar, het oog wil ook wat, ook in een omgeving van bedrijven
en fabrieken, ook als het een verouderd gebied is. De stuur
groep pleit voor een actief beheer, waarbij vooral een groene
aankleding moet zorgen voor een vriendelijker klimaat in de
oude havengebieden. Dat is voor de gemeenten Schiedam en
Vlaardingen bepaald nieuw en zelfs zo ongewoon, dat toen er
bij de inspraak op het Groenstructuurplan Schiedam door de
bewonersvereniging Schiedam-Zuid aandacht werd gevraagd
voor de omliggende bedrijventerreinen, de gemeente nul op
rekest gaf. De herstructurering van de rivierzone biedt nu een
nieuwe kans. Wonen aan de Maas, werken aan de Maas en spe
len aan de Maas, het moet straks allemaal kunnen
Foto's Arie Wapenaar met dank aan de Schiedamse meiersvereniging
Vooruitgang Is Ons Streven.
